120 likes | 298 Views
SBS Anlaşması ve Türk Dış Ticaretine Etkileri. M. Özgür Bozçağa. SBS Anlaşması - Gelişim. Gıda ürünleri – önemli bir gelir kaynağı Hedef: Ticaretin artırılması İnsan, Hayvan ve Bitki Sağlığının sağlanması Sınırlardan geçişin engellenmesi için tedbirler Sağlık (Sanitary) – İnsan ve Hayvan
E N D
SBS Anlaşması ve Türk Dış Ticaretine Etkileri M. Özgür Bozçağa
SBS Anlaşması - Gelişim • Gıda ürünleri – önemli bir gelir kaynağı • Hedef: • Ticaretin artırılması • İnsan, Hayvan ve Bitki Sağlığının sağlanması • Sınırlardan geçişin engellenmesi için tedbirler • Sağlık (Sanitary) – İnsan ve Hayvan • Bitki Sağlığı (Phytosanitary)
SBS Anlaşması - Gelişim • Tarifeler 70 ve 80lerde • Tarife dışı engeller • Uruguay Turu – 1995 • SBS Anlaşması • Tarım Anlaşması • TBT Anlaşması • Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması • SBS Anlaşmasında amaç • Meşru sağlık koruma haklarını sağlamak • SBS tedbirlerinin gereksiz ve keyfi olmasını engellemek
SBS Anlaşması - İçerik • İnsan ve Hayvan sağlığının korunması: • Gıda ve yemlerde • Katkılar • Toksinler • Zararlılar, haşereler ve mikroorganizmalar • İnsan sağlığının korunması • Hayvanlarından gelecek hastalıklara karşı – Kuş gribi • Hayvan ve bitki sağlığının korunması • Zararlılar, haşereler ve mikroorganizmalar • Tüm ülkenin sağlığının korunması
SBS Anlaşması - İçerik • Bilimsel Doğrulama ve Risk Değerlendirmesi • Uyumlaştırma • Bölgeselleştirme • Geçici Tedbirler • Şeffaflık • SBS Komitesi • Özel Ticaret Konuları (Specific Trade Concerns – STC) • Gelişmekte Olan Ülkeler
SBS Anlaşması - Anlaşmalıklar • Anlaşmazlık Çözümü • Davalar • Hormon Davası • GDO Davası • Türkiye - Ekvador Muz Davası
SBS ve TTE Anlaşmaları • SBS Sağlığın korunması tedbirleri • Sınırlı • Bilimsel doğrulama zorunluluğu • Panel’e giden konular • TTE SBS tedbirleri ile ilgili teknik gereklilikler • Paketleme şekilleri, boyutları • İçerik etiketlemeleri • Uygulama alanı geniş ve bilimsel kanıt zorunluluğu yok
AB’nin Tarife Dışı SBS Engelleri • Gıda Güvenliğine İlişkin Beyaz Kitap • Tarladan Tabağa Yaklaşımı (Farm to Fork) • HACCP – İzlenebilirlik • Kalıntı ve Zararlıların Engellenmesi • Maksimum Kalıntı Seviyesi • İlaç Kalıntıları • Aflatoxin
Türkiye’de Tarım Sektörü • GSYİH’nin 11%’i, İstihdamın 30%’u • Toplam üretimin yaklaşık 4%’ü ihraç ediliyor • İhracatın %58’i AB ülkelerine. • AB’nin ithalatında 4. sırada • AB ülkelerine yapılan ihracatın 71%’i taze meyve sebze.
Türkiye – AB SBS Engelleri • AB – Türkiye Mevzuat Uyumu • Türkiye – Gelişmekte olan Ülke • AB - Gelişmiş Ülke • Aflatoksin MKS Şikayeti • 1998 yılında • Yeni aflatoksin seviyeleri uluslararası standartlara uygun değil • Türkiye destek veriyor • İhraç edilen ürünlerde gümrük kontrolleri
Sorunlar • SPS Bildirim Sistemi’nin tam işlememesi • Tarım Bakanlığı’ndaki ilgili kurumlar arası uyumsuzluk • Yetersiz uzmanlaşma ve SPS Komitesi eksikliği • Türkiye’nin ‘Kontrol Belgesi’ • AB ile GBOK’ta ele alınan konular • AB ile mevzuat uyumsuzluğu
Olası Çözümler • SPS Komitesi’ne aktif katılım • Teknik Yardım talebi • Devlet ve özel sektörün SBS konusunda bilgilendirilmesi • AB ile mevzuat uyumu • GBOK’ta tarım ürünleri konularının daha yoğun görüşülmesi • Türkiye’nin AB sınırlarındaki kapasitenin geliştirilmesi