1 / 40

DT: regels, fabels, fouten

DT: regels, fabels, fouten. Taal in context: hoorcollege 2 Marie Meeusen. Opzet hoorcollege. Schema en vervoeging (getal & tijd) Sterke vs. zwakke werkwoorden De persoonsvorm De onvoltooid tegenwoordige tijd De onvoltooid verleden tijd: stam en ‘ t exkofschip Het voltooid deelwoord

aneko
Download Presentation

DT: regels, fabels, fouten

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DT: regels, fabels, fouten Taal in context: hoorcollege 2 Marie Meeusen

  2. Opzet hoorcollege • Schema en vervoeging (getal & tijd) • Sterke vs. zwakke werkwoorden • De persoonsvorm • De onvoltooid tegenwoordige tijd • De onvoltooid verleden tijd: stam en ‘texkofschip • Het voltooid deelwoord • De infinitief

  3. En tot slot… 8. Even oefenen 9. SNS 10. Alternatiefvoor ‘taalbeugel’

  4. ‘febbekakske’

  5. Gebruik een schema als je oefent! Op p.35 van de reader zonderpaginanummers

  6. Vervoegen?Getal ENKELVOUD • Ik • Jij, Je, (U) • Hij, Zij, Het, (U), … MEERVOUD • We, Wij • Jullie • Zij, Ze, …

  7. Vervoegen?Tijd… 1. onvoltooidtegenwoordigetijd (ott): bv. ikwerk, ik lees 2. onvoltooidverledentijd (ovt): bv. ikwerkte, iklas 3. voltooidtegenwoordigetijd (vtt): bv. ikhebgewerkt, ikhebgelezen 4. voltooidverledentijd (vvt): bv. ik had gewerkt, ik had gelezen

  8. En ook nog deze vier… 5. onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd (ottt): bv. ik zal werken, ik zal lezen 6. voltooid tegenwoordige toekomende tijd (vttt): bv. ik zal gewerkt hebben, ik zal gelezen hebben 7. onvoltooid verleden toekomende tijd (ovtt): bv. ik zou werken, ik zou lezen 8. voltooid verleden toekomende tijd (vvtt): bv. ik zou gewerkt hebben, ik zou gelezen hebben

  9. Sterke werkwoorden • Klankverandering Bv. lees – las – gelezen http://t2.gstatic.com/images

  10. Zwakkewerkwoorden (D & T) Speel – speelDe - gespeelD werk – werkTe - gewerkT http://www.swiferhoeve.be http://t3.gstatic.com/images

  11. IS HET EEN PERSOONSVORM?

  12. De persoonsvorm = de veranderlijke ‘as’ van de zin - heeft (verzwegen) onderwerp De oude man vertrekt. Vertrek! - heeft vaak ‘handlangers’ werkwoordelijk gezegde Ik zou willen luisteren. naamwoordelijk gezegde Hij isknettergek. - congrueert met onderwerp (getal) *de media liegt? De media liegen!

  13. Zoek de persoonsvorm Maak ja/nee-vraag. Pv staat vooraan. Ik zou willen luisteren. Zou ik willen luisteren? Hij loog en beweerde dat het niet waar was. Loog hij? Beweerde hij dat het niet waar was? Was het niet waar?

  14. Ja, het is eenpersoonsvorm. JA! Is het eentegenwoordigetijd?

  15. De onvoltooidtegenwoordigetijd (ott) • Stam ik vind / ik speel vind jij? / speel jij? (als jij/je onderwerp is en na pv. staat - inversie) • Stam + t jij vindt, hij vindt, u vindt Vindt u / speelt u? (als u onderwerp is en na pv. staat - inversie) • Infinitief 1ste, 2e en 3e pers. mv. wij, jullie, zij vinden

  16. Moeilijk? Misschien… • Antwoord maar! Speel maar. • Antwoord jij maar! Speel jij maar. • Verantwoord je maar! Vergis je niet. • Antwoordt u maar. Speelt u maar. Verantwoordt u zich maar. Wast u zich maar. u = onderwerp dus + t • Verantwoord uw gedrag. Was uw haar. • Verantwoord u maar. Was u maar. u ≠ onderwerp

  17. Kortom? Zoek niet enkel de persoonsvorm, maar ook het onderwerp. Wie/wat + pv. + …? bv. Het kind straft de vrouw. Wie/wat straft? antwoord: Het kind = onderwerp

  18. Ja, het is eenpersoonsvorm. NEE! Is het eentegenwoordigetijd?

  19. De onvoltooidverledentijd (ovt) • Ovt van eensterkwerkwoord? Lijstjeleren… bedriegenbedroogbedrogen nijgenneeggenegen

  20. De ovt van eenzwakwerkwoord…

  21. De stam… = infinitief – EN Branden brand/en brand Zettenzett/en zet Spelenspel/en speel Verhuizenverhuiz/en verhuis Vervenverv/en verf

  22. ‘tkofschip? http://zegnouzelf.blogspot.com/2010/04/t-kofschip.html

  23. ‘texkofschip! Of xtc-coffeeshop… Of exfokschaapshit? Huh? Wat is er mis met ‘t kofschip? De Engelse werkwoorden doen ook mee. En krijgen een Nederlands jasje aan..

  24. de onvoltooidverledentijd:‘texkofschip txkfschphsj = stemloos _________________________________________ dvzgbl / r /w + alleklinkers = stemhebbend http://www.infobarrel.com

  25. Laatste letter van de stam? Stemloos (‘texkofschip) Stemhebbend (niet in ‘texkofschip + alleklinkers) + de(n) achter de stam ikspeeldelandde jijspeeldelandde hijspeeldelandde wijspeeldenlandden julliespeeldenlandden zijspeeldenlandden + te(n) achter de stam ikwerktewachtte jijwerktewachtte hijwerktewachtte wijwerktenwachtten julliewerktenwachtten zijwerktenwachtten

  26. En opgelet: luisternaar de stam! • Ovt van verven / verhuizen? verv + de verhuiz + de verfdeverhuisde verfdenverhuisden EN OOK… geverfdverhuisd

  27. is HET eenpersoonsvorm? IS HET EEN VOLTOOID DEELWOORD? JA! NEE!

  28. Het voltooiddeelwoord: veelgezichten… 1. voltooidtegenwoordigetijd (vtt): ikhebgewerkt 2. voltooidverledentijd (vvt): ik had gewerkt 3. voltooidtegenwoordigetoekomendetijd (vttt) ikzalgewerkthebben 4. voltooidverledentoekomendetijd (vvtt): ikzougewerkthebben 5. alsbijvoeglijknaamwoord: de gewerktetijd

  29. Het voltooiddeelwoord: ‘texkofschip Stemloos (‘texkofschip) Stemhebbend(niet in ‘texkofschip + alleklinkers) ge + stam + d ge + slaag + d genaaid gedownload … ge + stam + t ge + zak + t gefaxt gedeletet …

  30. Let op… • Sommigewerkwoordenhebben al eenge- in de stam (of be-, ge-, ont-, her-, ver-, er-). • Omdatditvoorvoegselnietverdubbeldwordt in het voltooiddeelwoord (vd) is het somsmoeilijk vast testellen of je met eenpv of vdtemakenhebt. bv. Het ongelukgebeurt in de straat. (ott) Het ongeluk is in de straatgebeurd. (vd) http://wikipedia.com

  31. Bijvoeglijkenaamwoorden • Zijnvaakafgeleid van eenvoltooiddeelwoord. • Erkomteen – eachter het voltooiddeelwoord. Het huis is afgebrand Het afgebrandehuis De klant is opgelicht De opgelichteklant Aanvulling op p. 32

  32. is HET eenpersoonsvorm? IS HET EEN VOLTOOID DEELWOORD? NEE! NEE!

  33. Dan is het eeninfinitief (helewerkwoord) • Bv. Hijhadgisterengezegddat het vliegtuigmorgenzoulanden. had = persoonsvorm (3 p. ovt – sterk) gezegd = voltooiddeelwoord zou = persoonsvorm (3 p. ovt – sterk) landen = infinitief

  34. Even oefenen http://www.bloggen.be/morganblue

  35. http://www.copytijgers.nl

  36. http://www.copytijgers.nl

  37. Bron: vervelende spam van www.puntenlijst.eu

  38. Software Nederlandse Spelling • Gebruik de inloggegevens in je mailbox. • Ganaar: http://interactief.plantyn.com/sns

  39. Alternatiefvoor ‘taalbeugel’ • Check intranet vooraankondigingwedstrijd • Gezocht: digitale ‘banner’, sticker, hashtag • Idee: speldenprikjes die door docentenénstudentenuitgedeeldkunnenworden. http://www.taalloket.nl

  40. http://www.iselinge.nl/Scholenplein/pabolessen/01022fafrika/desahara.htmhttp://www.iselinge.nl/Scholenplein/pabolessen/01022fafrika/desahara.htm

More Related