580 likes | 1.04k Views
Anemi. Prof: Dr. Tiraje Celkan. Anemi. Kanın hemoglobin konsantrasyonunda ve oksijen taşıma kapasitesinde azalma Hb <11 g/dl Yaşa göre Hb alt sınırları değişken MCV RDW Retikülosit. Yaşa göre eritrosit değerleri: ortalama ve normalin alt sınırı. Yaş Hb (g/dl) MCV (fl)
E N D
Anemi Prof: Dr. Tiraje Celkan
Anemi • Kanın hemoglobin konsantrasyonunda ve oksijen taşıma kapasitesinde azalma • Hb <11 g/dl • Yaşa göre Hb alt sınırları değişken • MCV • RDW • Retikülosit
Yaşa göre eritrosit değerleri: ortalama ve normalin alt sınırı • Yaş Hb (g/dl) MCV (fl) • Kordon kanı 16.5 13.5 108 98 • 1 ay 14.0 10.0 104 85 • 2 ay 11.5 9.0 96 77 • 3-6 ay 11.5 9.5 91 74 • 0.5 - 2 yıl 12.0 10.5 78 70 • 2 - 6 yıl 12.5 11.5 81 75 • 6 - 12 yıl 13.5 11.5 86 77 • 12 -18 yıl kız 14.0 12.0 90 80 • erkek 14.5 13.0 88 78 • Dallman 1977
WHO göre anemi kriterleri • Yaş (yıl) Hb (g/dl) MCV (fl) • 0.5 - 6 11 70 • 6 - 14 12 • Erişkin K 12 • Erişkin E 13 • Erişkin K 11 hamile
AnemikÇocuğa Yaklaşım • Öykü • Fizik muayene • Laboratuar
Öykü • Yaş (YD, 3ay, 4-6ay, 6-24ay, 5-7y, Adolesan) • Cins (G6PD, adet kanaması) • Memleket (Akdeniz,Trakya) • Anemi süresi (Hızlı,yavaş) • Solukluk, sarılık • Beslenme (Tahıla dayalı,inek-keçi sütü, kırmızı et, pika) • İlaç ( sulfonamid,kloramfenikol,hidralazin,dilantin,) • Geçirdiği enfeksiyonlar( parvo virüs, hepatit) • Sistemik hastalık ( böbrek yetersizliği, romatizmal hastalıklar • Aile öyküsü ( anemi,sarılık,safra taşı,splenektomi)
Fizik muayene • Deri pigmetasyon peteşi, purpura sarılık, kaşıntı izleri karotenemi kavernöz hemanjioma alt ekstremitede ülserler • Kafa,Yüz Frontal, maksillar çıkıntı • Gözler Mikrokornea, retinal damarlarda tortuosite • Ağız, dil Glossit, angular stomatit, kırmızı dil, diş eti patolojileri • İskelet anomalileri ( baş parmak yokluğu) • Organomegali • Lenfadenopati • Nöropati ( ayağa kalmada baş dönmesi)
Öykü ve fizik bakı ile • Kanıyor mu? • Nutrisyonel mi? • Hemoliz mi? • Kronik hastalık anemisi mi? • Kalıtımsal mı? Sorularına yanıt bulabiliriz.
Laboratuar • Tam kan sayımı Eritrosit indeksleri, RDW • PY • Retikülosit • Özgül testler • İdrar, dışkı muayenesi (kan, ürobil) • Ozmotik frajilite • Seroloji (Coombs) • Hb elektroforezi • G6PD, PK enzimleri
Anemi-klinik • Solukluk, halsizlik • Baş ağrısı, baş dönmesi • Çabuk yorulma, iştahsızlık, irritabilite • Çarpıntı, dispne, ödem • Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı • Sarılık, ateş, bacak ağrısı, eklem ağrısı • Hepatomegali, splenomegali • Hemoglobinüri, safra taşı • Fiziksel ve mental gelişimde gerileme
Anemilerin Sınıflandırılması • Etyolojik • Yapım azalması • Yıkım Artması • Kan kaybı • Morfolojik
Eritrosit İndeksleri • Ortalama eritrosit volümü (OEV, MCV) • Eritrositlerin ortalama büyüklüğünü tanımlar ve birimi fentolitre (fl) olup aneminin morfolojik olarak (mikrositik,..) sınıflandırmasında en önemli parametredir • MCV= Hct/ ES ( 70 + yaş, 12 yaşa kadar) • Ortalama eritrosit hemoglobini (OEH, MCH) • Eritrositlerdeki ortalama hemoglobin miktarını gösterir (normokrom, hipokrom,..) ve birimi pikogramdır (pg) • MCH= Hb/ ES • Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu (OEHK, MCHC) • Eritrositlerdeki ortalama hemoglobin konsantrasyonunu gösterir ve birimi “g/dL RBC” olarak belirtilir • MCHC= Hb/ Hct
ANEMİ OEV MCV Normositik Mikrositik Makrositik Retikülosit Retikülosit Retikülosit ¯ YAPIM YETERSİZLİĞİ ARTMIŞ YIKIM veya KANAMA
ANEMİ MCV Normositer Makrositer Mikrositer - Demir eksikliği anemisi -Kronik enflamasyon anemileri (normositik te) -α ve ß talasemi sendr. -Kurşun zehirlenmesi -Sideroblastik anemiler -Bakır ve pridoksin ve Zneksikliği Megaloblastosis olmaksızın makrositoz -yenidoğan dönemi -retikülostoz -karaciğer hastalıkları -hipotroidi -aplastik anemiler -Pure red cell anemi -MDS Megaloblastosisle makrositoz -B12 eksikliği -folik asit eksikliği -konjenital ve akkiz pürin ve pirimidin metabo. bozuklukları
Retikülosit • Eritrositin rezidüel RNA materyali içeren en genç formu • RNA materyali supravital boyalar ile boyanarak mavi granüller oluşturur • Eritropoezin aktifliği hakkında bilgi veren en önemli parametredir • Olayın periferde • Kemik iliği aktif
Retikülosit Coombs POZİTİF NEGATİF Otoimmün hemolitik anemi Primer Sekonder (konnektif doku hast., ilaçlar, vb) • Korpüsküler • Membran defektleri Morfoloji,osmotik frajilite • Hemoglobinopatiler Hemoglobin elektroforezi • Enzim eksiklikleri • Ekstrakorpüsküler • İdiopatik • Sekonder: • İlaçlar • Enfeksiyon • Mikroanjiopatik HA (DİC, HÜS, mekanik) İzoimmün hemolitik anemi Rh ABO subgrup uygunsuz kan trans.
Yapım azlığı anemileri • Prematüre ve sütçocuğu fizyolojik anemisi • Uzun süreli besinsel yetersizlik, enfeksiyon veya dışkıda kan kaybı • Bakır eksikliği • Megaloblastik ANEMİ • Piridoksin eksikliği • Hipoplastik ve aplastik anemiler
Fe Plazma 16% 4% 15% 65%
DEA nedenleri • 1. Yetersiz alım (süt 0.75mg Fe/litre) • 2. Artmış gereksinim (premat.,mültipl doğ.) • 3. Kan kaybı • Perinatal (plasental,umbilikal) • Postnatal (GİS, akc., burun, kalb, böbrek, hemodializ, trauma) • 4. Bozuk emilim • Malabsorpsiyon sendromları
Demir eksikliği yayma • Hipokromi • Mikrositoz • Anülosit • Ovalosit • Anizositoz • Target hücreleri
Prelatent Latent Belirgin demir depoları az Hb normal, Serum Fe normal Serum Fe azalmış TDBK artmış TS azalmış Mikrositoz, Hb azalmış hipokromi Demir eksikliği
Kemik iliğinde demir boyası • Halka sideroblastlar • Artmış demir yükü işareti • Demir eksikliğinde ise hiç yok !!! • En iyi gösterge
Profilaktik Oral Parenteral 3-6mg/kg/gün, 2-3 dozda 3-4 ay süre ile Tedavi Yan etkileri Bulantı Kusma Epigastrik ağrı İshal Kabızlık Dişlerde renk değişimi DEA TEDAVİ
2 • Target cell