710 likes | 1.05k Views
Stany zagrożenia życia W-10 „Stany nagłe w ginekologii i położnictwie”. lek. Tomasz Gutowski. Stany nagłe w ginekologii i położnictwie. ?. Stany nagłe w ginekologii i położnictwie. Ostry ból w dole brzucha
E N D
Stany zagrożenia życiaW-10„Stany nagłe w ginekologii i położnictwie” lek. Tomasz Gutowski
Stany nagłe w ginekologii i położnictwie • Ostry ból w dole brzucha • Ostre choroby ginekologiczne - krwotoki - stany zapalne pochwy/macicy/ miednicy małej • Ciąża pozamaciczna • Ból brzucha u ciężarnej • Krwawienie i krwotok u ciężarnej • Łożysko przodujące • Pęknięcie macicy w ciąży • Nadciśnienie w ciąży • Poród nagły • Wypadnięcie pępowiny • Zespół ż.g.d. • Przestępstwa na tle seksualnym
Ostry ból w dole brzucha u ♀ Sygnał toczącego się procesu chorobowego w miednicy mniejszej, który wymaga różnicowania pomiędzy ostrymi chorobami chirurgicznymi a ginekologicznymi i rozstrzygnięć wskazań do ew. zabiegu chirurgicznego
Najważniejsze przyczyny bólu: • OZWR • infekcje dróg moczowych • zapalenia narządów miednicy mniejszej • mięśniaki macicy • endometrioza • skręt/ pęknięcie torbieli jajnika • kamica nerkowa • niedrożność jelit • bóle miesiączkowe • ciąża pozamaciczna
Szczególna diagnostyka powinna dotyczyć kobiet ciężarnych, gdyż najczęściej bóle mogą poprzedzać: • poród • poronienie • przedwczesne odklejenie łożyska • pęknięcie macicy
Ostre choroby ginekologiczne: • Krwotoki • Stany zapalne pochwy/macicy/miednicy mniejszej
Krwawienie pozamiesiączkowe z dróg rodnych jest zawsze objawem nieprawidłowym Przyczyny: • infekcja • uraz • zaburzenia hormonalne • neo narządu rodnego
Do szpitala powinny być przyjęte pacjentki - niestabilne hemodynamicznie - z objawami zakażenia - z objawami krwawienia do jamy brzusznej
Diagnostyka krwawienia: - morfologia • badania hormonalne • USG • punkcja zatoki Douglasa • diagnostyczne wyłyżeczkowanie macicy
Leczenie: • Ustabilizowanie stanu ogólnego • Płynoterapia + ew. KKCz • Laparotomia w przypadku krwawienia
Pacjentki stabilne hemodynamicznie, po przeprowadzonej i wykluczeniu potrzeby leczenia chirurgicznego mogą zostać zwolnione do domu z zaleceniem konsultacji ginekologicznej w ciągu 24h
Stany zapalne pochwy/macicy/miednicy mniejszej Dolegliwości niezależne od wieku pacjentki Hospitalizacji wymagają pacjentki z: • uogólnioną infekcją • dużym ryzykiem jej rozwinięcia, który wymaga interwencji chirurgicznej np. ropień, zap. Otrzewnej - Ciąża !!! - Brak możliwości leczenia zap. narządu rodnego p.o.
Ciąża pozamaciczna patologicznie zagnieżdżenie i rozwój zarodka, który w ciągu kilku tygodni ulega pęknięciu wywołując krwotok zagrażający życiu
Czynniki ryzyka ciąży pozamacicznej - uchyłki jajowodów • hipoplazja jajowodów • stany po operacji jajowodów • antykoncepcja • zapalenie jajowodów/ narządów miednicy mniejszej w wywiadzie
Rozpoznanie ciąży ektopowej Początkowo objawy ciąży (brak miesiączki, bóle gr. sutkowych) Ból brzucha umiejscowiony w dole biodrowym o napadowym charakterze, często z objawami otrzewnowymi Niecharakterystyczne krwawienia z dróg rodnych Palpacyjnie bolesność i tkliwość brzucha Macalny guz (czasami)
Diagnostyka USG miednicy mniejszej i brzucha Punkcja zatoki Douglasa Test ciążowy W postępowaniu bardzo ważne jest badanie grupy krwi, morfologia z antykoagulantem
Działanie doraźne to stabilizacja stanu ogólnego i opanowanie objawów wstrząsu krwotocznego+ tlenoterapia + preparaty krwi Leczenie właściwe = chirurgiczne usunięcie ciąży i odtworzenie tkanek
Ból brzucha u ciężarnej Może być wynikiem nieprawidłowości w rozwoju ciąży lub schorzeń pozapołożniczych Wywiad !!! – patologie w przebiegu ciąży Konsultacja chirurg-położnik w celu ustalenia konieczności hospitalizacji
Przyczyny bólów brzucha u ciężarnej Położnicze: • rozpoczynający się poród • poronienie • przedwczesne odklejenie łożyska • zagrażające pęknięcie macicy Pozapołożnicze: • ozwr • skręt szypuły torbieli jajnika • OZT • perforacja wrzodu
OZWR w ciąży Po ciąży ektopowej najczęstsza przyczyna „ostrego brzucha” u ciężarnej Zwykle stwierdzana w I trymestrze Większa liczba powikłań u ciężarnych związana jest z trudnościami diagnostycznymi Kątnica w ciąży przemieszcza się w górę i bocznie w związku z rozrostem ciężarnej macicy- dlatego bolesność uciskowa jest powyżejpunktu McBurneya
Objawy ozwr: • ból brzucha/ objawy otrzewnowe • obrona mięśniowa • nudności/ wymioty • podwyższenie temp. ciała do 38oC • jadłowstręt • leukocytoza z shiftem
Postępowanie w przypadku „ostrego brzucha” u ciężarnej: • przyjąć na oddział • monitorować ciężarną i płód • wyrównać zaburzenia wodno-elektrolitowe • włączyć antybiotykoterapię • leczenie przyczynowe jak najszybsza operacja w przypadku schorzenia chirurgicznego
Krwawienie i krwotok u ciężarnej U kobiety w wieku rozrodczym patologiczne krwawienie z dróg rodnych najczęściej spowodowane jest poronieniem Poronienie <16 Hbd
Objawy kliniczne: • Ból podbrzusza- spowodowany oddzieleniem jaja płodowego i skurczami macicy • Krwawienie z dróg rodnych (w zal. od nasilenia)- plamienie- wydalanie skrzepów krwi- krwawienie zagrażające wstrząsem w przypadku obecności resztek w j. macicy
Rozpoznanie: - Wywiad !!! - Objawy krwawienia - USG do potwierdzenia
Leczenie: - płynoterapia - wyłyżeczkowanie jamy macicy (jak najszybsze) • monitorowanie krążeniowo-oddechowe • morfologia + grupa krwi • badanie bakteriologiczne (gdy gorączka) • antybiotykoterapia szerokospektralna • rezerwa KKCz
Łożysko przodujące Łożysko nieprawidłowo umiejscowione w dolnym odcinku macicy, zakrywające całkowicie/ częściowo ujście wewnętrzne szyjki macicy. Powoduje krwawienie w II i III trymestrze ciąży lub dopiero w czasie akcji porodowej
Typy łożyska przodującego: • Centralnie • Częściowo • Brzeżnie • Bocznie
Łożysko przodujące to takie, które znajduje się przed częścią przodującą płoduCzęsto występuje:- u wieloródek, - u cieżarnych z poronieniami, - po przebytych zabiegach wewnątrzmacicznych tj. mięśniaki, zrosty, przegrody, skrobanki.- po ciążach wielopłodowych- po ciążach powikłanych wadami rozwojowymi płodu
Rozpoznanie: Najczęściej niebolesne krwawienie USG !!! – potwierdzenie rozpoznania Nie wolno badać pacjentki p.v. ani p.a. poza salą porodową/ operacyjną !!! p.v. – per vagina; p.a.- per anus
Krwawienie z łożyska przodującego jest stanem zagrożenia życia dla ciężarnej w związku z ciężkim krwawieniem i rozwojem wstrząsu krwotocznego, a także zatorem powietrznym i atonia macicy.Ryzyko obumarcia płodu i śmierci noworodka jest wysokie.
Postępowanie w łożysku przodującym - Ułożyć pacjentkę na lewym boku - Uspokoić pacjentkę - Tlenoterapia - Prowadzić tokolizę - Transport bez wstrząsów na salę porodową/ operacyjną • Monitorować czynność płodu i hemodynamikę matki • Płynoterapia i.v.
Nadciśnienie w ciąży Rzucawka = EPH-gestoza Niejednorodna jednostka chorobowa wyst. po 20 Hbd której towarzyszą: • nadciśnienie tętnicze • obrzęki • dysfunkcja wątroby i nerek • białkomocz, hipoalbuminuria • hiperurykemia • koagulopatia
Rzucawka stanowi jedna z głównych przyczyn zgonów matek w okresie okołoporodowym, prowadząc do przedwczesnego odklejenia łożyska, zaburzeń krzepnięcia, niewydolności wielonarządowej, wylewów domózgowych Zagrożeniem dla życia matki i płodu jest wzrost ciśnienia tętniczego krwi z drgawkami
Stan przedrzucawkowy HA >160/110 mmHg + • zawroty/ bóle głowy • szum w uszach • zaburzenia widzenia/ światłowstręt • nudności/ bóle brzucha
Rzucawka HA > 160/110 mmHg z utrata przytomności - drgawkami toniczno-klonicznymi - zaburzeniami oddychania
Leczenie: natychmiastowe postępowanie !!! • Leki uspokajająco-nasenne • Ułożenie na lewym boku z głową wyżej(pozycja Trendelenburga jest PW !!!) • NaCl i.v. • Obniżanie RR max. do 20% SP w 1h • Leki p/obrzękowe • Wyrównanie zaburzeń krzepnięcia • Wyrównanie wodno-elektrolitowe + diureza
Obniżanie SP max. o 20% wyjściowego SP z uwagi na niebezpieczeństwo spadku przepływu łożyskowego i nerkowego!!!
Leki I-rzutu: • Diazepam 10-30 mg i.v.a gdy drgawki oporne na BDZ to podajemy barbiturany- Tiopental • Hydralazyna 5 mg i.v.+ ew. B-bloker gdy odruchowa tachykardia • Tlenoterapia + zabezpieczenie drożności dróg oddechowych (ew. intubacja i wentylacja zastępcza) • Płynoterapia- w gestozie ucieczka płynów pozanaczyniowo- konieczność uzupełniania objętości naczyniowej i utrzymania diurezy
Poród nagły Sytuacja, w której urodzenie dziecka przy fizjologicznym przebiegu ciąży jest bliskie, ale zapewnienie ciężarnej bezpiecznego transportu do bloku porodowego jest niemożliwelub stanowi zagrożenie dla matki/ płodu
Ocena czynności porodowejOcena stanu pacjentkidecyzja o transporciedecyzja o porodzie