600 likes | 1.23k Views
Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Zuzanna Krząkała psycholog. Plan prezentacji. Wprowadzenie-specyfika, typologia Omówienie poszczególnych typów zaburzeń Zaburzenia emocjonalne Reaktywne zaburzenie przywiązania, Lęk separacyjny, Fobia szkolna Całościowe zaburzenia rozwoju
E N D
Zaburzenia okresu dzieciństwai adolescencji Zuzanna Krząkała psycholog opracowanie: Zuzanna Krząkała
Plan prezentacji • Wprowadzenie-specyfika, typologia • Omówienie poszczególnych typów zaburzeń • Zaburzenia emocjonalne • Reaktywne zaburzenie przywiązania, Lęk separacyjny, Fobia szkolna • Całościowe zaburzenia rozwoju • Zespół Aspergera • Upośledzenie umysłowe, Płodowy Zespół Alkoholowy • Zaburzenia odżywiania i nawyków • Anoreksja i bulimia • Destrukcyjne zaburzenia zachowania • Zaburzenia zachowania, Zaburzenia opozycyjno-buntownicze, ADHD opracowanie:Zuzanna Krząkała
Specyfika zaburzeń dziecięcych • Dzieci rozwijają się w różnym tempie-ważne jest odróżnienie normalnego zróżnicowania tempa rozwoju od problemów psychicznych (np. trening czystości) • Dzieci wykazują dużą dynamikę rozwoju (przejściowy regres) • Dzieci nie mówią jak dorośli o swoich problemach-niepokój objawia się bezpośrednio w ich zachowaniu opracowanie:Zuzanna Krząkała
Jak rozumieć zaburzenie u dzieci ? (wg DSM-IV) • Zachowania stanowiące odstępstwo od tego, czego oczekuje się od dziecka w określonym wieku i kontekście kulturowym (lęk separacyjny, napady złości uwzględniając aktualną fazę rozwoju) • Zachowania te mają charakter trwały i uciążliwy oraz wpływają na rozwój i codzienne funkcjonowanie dziecka (ADHD-zarówno w domu jak i w szkole) • Jest dla dziecka lub jego otoczenia źródłem cierpienia (dziecko jest paraliżowane strachem na skutek fobii, krzywdzenie kolegów). opracowanie:Zuzanna Krząkała
Klasyfikacja zaburzeń występujących u dzieci i młodzieży-inne podejście (klasyfikacja oparta o opracowanie Philipa C. Kendalla) • Zaburzenia zachowania • Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi • Zaburzenia lękowe • Depresja • Upośledzenie umysłowe i zaburzenia uczenia się • Całościowe zaburzenia rozwojowe • Tiki i zaburzenia wydalania opracowanie:Zuzanna Krząkała
Podstawowe typy zaburzeń dziecięcych • Zaburzenia emocjonalne (reaktywne zaburzenie przywiązania, lęk separacyjny, fobie, depresja dziecięca, lęk uogólniony) • Zaburzenia rozwojowe (znaczący niedobór zdolności intelektualnych, komunikacyjnych czy społecznych-upośledzenie, Zespół Aspergera, zaburzenia uczenia się) • Zaburzenia odżywiania i nawyków (anoreksja, bulimia, moczenie, tiki) • Destrukcyjne zaburzenia zachowania (zaburzenia zachowania, zaburzenia opozycyjno-buntownicze, ADHD, opracowanie:Zuzanna Krząkała
I.Podstawowe typy zaburzeń dziecięcych Zaburzenia emocjonalne reaktywne zaburzenie przywiązania, lęk separacyjny, fobie, depresja dziecięca, lęk uogólniony opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia emocjonalne • stany lękowe • lęk separacyjny (od wieku przedszkolnego do 18 rż) • zaburzenia nastroju • depresja dziecięca (do 17 rż), • natręctwa myślowe i czynności przymusowe • (obsesjno-kompulsyjne), • fobie • (zwierzęce-okres przedszkolny, agorafobia-dorastanie), • reaktywne zaburzenie przywiązania • (od urodz. do 5rż) opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia lękowe – mechanizm powstawania • Przyczyny wielowymiarowe: urazy, traumy, relacje rodzinne, „nadopiekuńczość”, przemoc, postawa lękowa matki, choroba przewlekła, konflikty rodzinne, czynniki konstytucjonalne • Predyspozycja czynnik wyzwalający podtrzymywanie objawów opracowanie:Zuzanna Krząkała
Jak rozpoznać lęk u dzieci? • Objawy somatyczne lęku: kołatanie serca, przyśpieszony i spłycony oddech, dławienie się, objawy skórne, bóle mięśniowe, trudności w połykaniu żoładkowo-jelitowe (biegunki,wymioty, bóle brzucha), częstomocz, zaburzenia snu • Objawy psychologiczne: werbalizowany lęk, przewlekłe myślenie na jakiś temat, poczucie zmęczenia, niepokój, koszmary senne, drażliwość, bezradność, niemożność rozluźnienia, pobudzenie i napady złości, trwożne oczekiwanie, „nie czuję się sobą” opracowanie:Zuzanna Krząkała
Jak rozpoznać lęk u dzieci?-cd • Objawy poznawcze lęku-”pustka w głowie”, upośledzenie funkcji intelektualnych, sztywność myślenia, myślenie „”tunelowe”, nadmierne uogólnianie „zawsze-nigdy”, ruminacje • Oznaki społeczno-behawioralne lęku: wycofanie, przesiadywanie przed komputerem, brak aktywności, bycie wstydliwym, unikanie OBJAWY WĘDRUJĄ - PRZECHODZĄ Z JEDNYCH W DRUGIE opracowanie:Zuzanna Krząkała
Lęki normatywne w rozwoju • Lęki dziecięce w różnych etapach rozwoju: • Do 2 rż-obcy ludzie, hałas, ciemność, zwierzęta • 3-6 lat-separacja, maski, ciemność, zwierzęta, owady, źli ludzie, nocne hałasy-duże znaczenie wyobraźni • 7-12 lat-istoty i zjawiska nadprzyrodzone, ciemność, krzywda fizyczna, klasówki, wygląd zewnętrzny, błyskawice, śmierć, włamywacze, węże, niemożność oddychania • 13 i więcej-problemy w domu, niepokoje polityczne, przyszłość, wygląd osobisty, kontakty społeczne, szkoła, węże opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia emocjonalne słów kilka.....na temat • Jak brak przywiązania w pierwszym okresie życia wpływa na rozwój dziecka ? • Czym jest lęk separacyjny i fobia szkolna ? • Na czym polega terapia zaburzeń emocjonalnych ? opracowanie:Zuzanna Krząkała
Reaktywne zaburzenie przywiązania • Zakłócone zdolności dziecka do nawiązania relacji z innymi, które mają źródło i są związane z deprywacją (zaniedbania lub nadużycia) opieki rodzicielskiej w pierwszych latach życia. • Dzieci mają problem z okazaniem przywiązania społeczniego typowego dla wieku • typ zahamowany (obserwuje innych, przeciwstawia się kontaktowi i przytulaniu, czujne i ambiwalentne w reakcjach, bezruch) • typ odhamowany (rozproszone przywiązanie)-obcych traktuje tak samo jak osoby bliskie, potrzeba nadmierna przytulania) opracowanie:Zuzanna Krząkała
Lęk separacyjny – F.93.0 • Niewłaściwy pod względem rozwojowym (czyli powyżej 4 roku życia) nadmierny lęk dotyczący oddzielenia od domu i tych, którzy stanowią obiekt przywiązania • coś strasznego zdarzy się rodzicom- opieranie się przed rozdzieleniem od nich • Dotyczy ok 4% populacji przed okresem dojrzewania opracowanie:Zuzanna Krząkała
Lęk separacyjny – czym skutkuje ? • Niepokój, że nieprzewidziane zdarzenie doprowadzi do oddzielenia od rodziców (porwanie, zgubienie się) • Odmowa pójścia np. do szkoły spowodowana lękiem • Lęk i niechęć do pozostania samemu w domu • Trwała niechęć do chodzenia spać bez rodziców, poza domem • Koszmary senne na temat separacji • Zaburzenia fizjologiczne: bóle głowy, żołądka, mdłości, wymioty (w sytuacji separacji)-jako pretekst do pozostania w domu, skutek: wielokrotna diagnoza medyczna • z czasem mogą pojawić się napady paniki (w efekcie agorafobia jako strategia unikania) opracowanie:Zuzanna Krząkała
Lęk separacyjny –cd. • Czynnik wyzwalający: trauma, śmierć kogoś bliskiego, przeprowadzka, pobyt w szpitalu • Czas trwania – 4 tygodnie • Ponadto: • częściej dzieci rodziców cierpiących na depresję czy zaburzenia lękowe, agorafobię (czynnik genetyczny, środowiskowy -modelowanie) • Diagnoza różnicująca z fobią społeczną opracowanie:Zuzanna Krząkała
Fobia szkolna Dziecko odczuwa silny strach przed pójściem do szkoły, myśli o szkole wyzwalają silne napięcie (nadmierna konieczność korzystania z toalety, pocenie się) Czynniki wyzwalające: • Zagrożenie poczucia własnej wartości (dzieci z dysfunkjcami) • Bardzo wysoki poziom aspiracji • Podłożem może być lęk separacyjny Dziecko chodzi do szkoły-nie nauczanie indywidualne ! opracowanie:Zuzanna Krząkała
Leczenie zaburzeń emocjonalnych Terapia poznawczo-behawioralna (depresja) Psychoedukacja rodziców-uczenie technik wzmacniania poczucia niezależności i pewności siebie u dzieci ( lęk separacyjny) Techniki behawioralne- odczulanie (desensytyzacja) fobie Terapia systemowa -rodzinna Farmakoterapia- Leki psychotropowe- (przeciwdepresyjne)- SSRI inhibitory powtórnego wychwytu serotoniny opracowanie:Zuzanna Krząkała
II. Podstawowe typy zaburzeń dziecięcych Całościowe zaburzenia rozwojowe znaczący niedobór zdolności intelektualnych, komunikacyjnych czy społecznych upośledzenie, Zespół Aspergera, zaburzenia uczenia się opracowanie:Zuzanna Krząkała
Całościowe zaburzenia rozwojowe • (F84) Całościowe zaburzenia rozwojowe jakościowe odchylenia od normy w zakresie : interakcji społecznych i wzorców komunikacji; ograniczony i stereotypowy repertuar zainteresowań i aktywności. Te jakościowe nieprawidłowości stanowią podstawową cechę funkcjonowania jednostki we wszystkich sytuacjach. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Całościowe zaburzenia rozwojowe Poważna dezorganizacja funkcjonowania dziecka w dziedzinach: poznawczej, społecznej, behawioralnej i emocjonalnej, powodującej poważne komplikacje w procesie rozwoju opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia rozwojowe to: • Autyzm • Dziecięce zaburzenie dezintegracyjne • Zespół Retta • Zespół Aspergera • Uogólnione zaburzenia rozwoju-niespecyficzne • Upośledzenie umysłowe • Zaburzenia uczenia się opracowanie:Zuzanna Krząkała
F84.5 -Zespół Aspergera Jest to zaburzenie o niepewnej wartości nozologicznej charakteryzujące się tymi samymi nieprawidłowościami w zakresie interakcji społecznych, jak autyzm oraz ograniczonym, stereotypowym repertuarem zainteresowań i aktywności. Od autyzmu różni się ono przede wszystkim brakiem ogólnego opóźnienia lub upośledzenia rozwoju mowy i funkcji poznawczych. Zaburzeniu temu często towarzyszy wyraźna niezgrabność i tendencja do utrzymywania się zaburzeń w wieku młodzieńczym i w życiu dorosłym. w początkach wieku dojrzałego pojawiają się sporadycznie epizody psychotyczne. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zespół Aspergera I. Upośledzenie interakcji społecznych objawiających się: • Upośledzeniem form zachowań niewerbalnych takich jak: wpatrywanie się, wyrażenia mimiczne, przyjmowanie postaw ciała i gestów regulujących kontakty społeczne • Niezdolnością nawiązywania kontaktów rówieśniczych • Brakiem spontanicznego dążenia do dzielenia radością, zainteresowaniami, osiągnięciami z innymi ludźmi • Brak wzajemności społecznej lub emocjonalnej opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zespół Aspergera -cd II. Ograniczone monotonne lub stereotypowe wzorce zachowania, zainteresowań i czynności: • Całkowite zaabsorbowanie przez jeden lub więcej stereotypowych wzorców zainteresowań, nienormalne, pod względem poziomu intensywności lub skupienia • Widoczny brak elastyczności, przywiązanie do specyficznych działań rutynowych • Stereotypowy, monotonny manieryzm ruchowy • Trwałe zainteresowanie elementami przedmiotów Nie ma istotnego opóźnienia zdolności językowych, zdolności poznawczych opracowanie:Zuzanna Krząkała
Wskazówki dla nauczycieli-Zespół Aspergera • Unikaj zadawania niejasnych, opisowych pytań,idiomów „podaruj sobie!”, „nie bądź taki szybki Bill!” czy „nie taki diabeł straszny” • Podwójnych znaczeń i sarkazmu (np. nie mów „Wspaniale!" po tym jak uczeń właśnie rozlał butelkę keczupu na stole), określeń typu. „Chłopcze”, „Koleś”, czy „Mądralo”. • Pamiętaj, że niuanse emocjonalne, rozmaite poziomy znaczeniowe, odczytywanie mowy niewerbalnej są niezrowumiałe • Stwórz „bezpieczne miejsce”, kiedy uczeń czuje się zagrożony zmianą, utratą poczucia kontroli • Przygotowuj ucznia na wszelkie zmiany w otoczeniu lub w rozkładzie zajęć (takie jak zastępstwa nauczycieli czy zmiany sal) opracowanie:Zuzanna Krząkała
Upośledzenie umysłowe-definicja • (F70) Upośledzenie umysłowe lekkie Przybliżona wartość II od 50 do 69 -może powodować pewne trudności w nauce szkolnej. Wielu dorosłych będzie w stanie pracować i utrzymywać dobre relacje społeczne oraz wnosić swój wkład w rozwój społeczeństwa. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Upośledzenie umysłowe • Znacznie niższe od średniego funkcjonowanie intelektualne : iloraz inteligencji poniżej 70 (przeciętny 85-115) • Upośledzenie w stopniu lekkim: zdolności społeczne i komunikacyjne nie odbiegają bardzo wyraziście od rówieśników- są bardziej widoczne ok 8-9 roku życia (pojawiają się problemy edukacyjne) • Niedobór lub upośledzenie funkcjonowania adaptacyjnego w zakresie oczekiwanym dla wieku • Konieczność objęcia kształceniem specjalnym opracowanie:Zuzanna Krząkała
Płodowy Zespół Alkoholowy Zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń, które mogą wyrażać się jako opóźnienie umysłowe, dysfunkcja mózgu, anomalia rozwojowe, zaburzenia w uczeniu się i zaburzenia psychologiczne ; stwierdzonych u dzieci matek spożywających alkohol w okresie ciąży, który przenika przez łożysko i jest wchłaniany w całości przez dziecko, uszkadzając płód nieodwracalnie. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Wygląd dzieci z FAS Charakterystyczny wygląd: • zmarszczka kącika oka; małe, szeroko rozstawione oczy; • płaska środkowa część twarzoczaszki; krótki, zadarty nos; wygładzona rynienka podnosowa; cienka górna warga; małożuchwie. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Płodowy Zespół Alkoholowy -FAS I to czego nie widać na pierwszy rzut oka.... Zaburzony rozwój mózgu • móżdżek -koordynacja ruchu • płaty czołowe -procesy planowania czy kontroli emocji • hipokamp -pamięć • ciało modzelowate -łączączy obie półkule opracowanie:Zuzanna Krząkała
Dziecko z FAS w szkole • Opóźnienie rozwojowe i IQ niższy od normalnego • Ośrodkowy Układ Nerwowy • zwiększone pobudzenie, nadwrażliwość na bodźce, • deficyt uwagi; deficyt pamięci; • nadaktywność; słaba kontrola impulsów • trudności z rozumieniem pojęć abstrakcyjnych (matematyka, czas, pieniądze); • nieumiejętność rozwiązywania problemów; • trudność w uczeniu się na błędach; • słaba ocena sytuacji; niedojrzałe zachowanie; opracowanie:Zuzanna Krząkała
III.Podstawowe typy zaburzeń dziecięcych Zaburzenia odżywiania i nawyków (anoreksja, bulimia, moczenie nocne, tiki, jąkanie) opracowanie:Zuzanna Krząkała
Anoreksja opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia odżywiania i nawyków -anoreksja • Anoreksja • odmowa utrzymania wagi ciała na poziomie minimalnej normy (poniżej 85%oczekiwanej), niezdolność do przybrania na wadze • Silny lęk przed przybraniem, pomimo niedowagi • Zaburzenie sposobu spostrzegania wagi i kształtu własnego ciała, ich zasadniczy wpływ na samoocenę, negowanie znaczenia obecnego niskiego ciężaru ciała • Zaburzenia miesiączkowania opracowanie:Zuzanna Krząkała
wpływ mediów na postrzeganie kształtu ciała utrata kontroli nad odchudzaniem (paniczny lęk przed przytyciem) odchudzanie (drakońskie diety, wegetarianizm) ANOREKSJA intensywny wysiłek zmiany hormonalne w okresie dojrzewania dokładne liczenie kalorii opracowanie:Zuzanna Krząkała
sucha skóra utrata warstwy tłuszczu izolującej ciało wypadanie włosów zaparcia, bóle brzucha zimne ręce i stopy obniżone ciśnienie zawroty głowy, omdlenia łamliwe włosy meszek na twarzy, plecach i ramionach zaburzenia miesiączkowania opracowanie:Zuzanna Krząkała
http://pro-ana-anoreksja.blog.onet.pl/ Zajmę się bieganiem znowu :D Dzisiaj ze 300 kcal, ilę ważę nie wiem, boje sie wejść na wagę. W kazdym razie ostatnio bylo ze 46.. Chcę być kimś w życiu...Chcę czegoś dokonać... Jednak akurat na to najważniejsze brak mi motywacji...Co zrobić żeby wszystko było dobrze? Muszę wziąźć się w garść...Jestem sama dla siebie i nikt inny za mnie życia nie przejdzie... Z moimi aspiracjami powinnam mieć dużo siły jednak ona słabnie z dnia na dzień. Niecierpiee tego xD. Coś trzeba zmodyfikować. Kto zna sie na kodach DNA? :D Za oknem śnieg, gęsty dym wydostaje się z kominów... Niszczy warstwę ozonową xD.Lubię zimę. Ma w sobie to coś czego innym porom roku brakuje. Klimacik :D. Zrobiłam sobie taka sliczną motylkową mozaike na obraz i powieszę na ścianie <3 Jestem sobą i jestem z tego dumna opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia odżywiania i nawyków -bulimia • Powracające epizody nieumiarkowanego spożywania pokarmów: epizody obżarstwa, brak kontroli nad ilością spożywanych pokarmów (nie można się powstrzymać od tego co i w jakich ilościach się je) • Powracające niewłaściwe zachowania kompensacyjne mające na celu zapobieganie przybraniu na wadze: wymioty, środki przeczyszczające, głodówki, ćwiczenia • Kształt i waga ciała ma nadmierny wpływ na samoocenę • Przez 3 miesiące -dwa razy w tygodniu opracowanie:Zuzanna Krząkała
Podstawowe typy zaburzeń dziecięcych Destrukcyjne zaburzenia zachowania zaburzenia zachowania, zachowania opozycyjno-buntownicze, ADHD opracowanie:Zuzanna Krząkała
Destrukcyjne zaburzenia zachowania • Zaburzenia zachowania • Trwałe zachowanie polegajacym na pogwałceniu praw innych osób i podstawowych norm społecznych • Zachowania opozycyjno-buntownicze • Wzorzec zachowań negatywistycznych, wrogich, bunt wobec osób autorytetu, sprzeciwianie się i odmowa wypełnienia próśb, celowe zachowania mające na celu zdenerwowanie innych ludzi (także rówieśników), „zagniewanie i noszenie urazy”, złośliwość i mściwość, przypisywanie innym złych intencji • Zespół deficytu uwagi z nadruchliwością (ADHD) • Impulsywność, brak uwagi i nadpobudliwość opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia zachowania - definicja • Powtarzający się i trwały wzór zachowania obejmujący łamanie podstawowych praw innych i ważnych norm społecznych stosowanych dla danego wieku • obejmuje więcej niż jedną sytuację (dotyczy szkoły, domu, sytuacji rówieśniczych) • Poważne działania antyspołeczne • Trzy lub lub więcej spośród poniżej wymienionych kryteriów- • Występują w ostatnich 12 miesiącach opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia zachowania - definicja • Powtarzający się i trwały wzór zachowania obejmujący łamanie podstawowych praw innych i ważnych norm społecznych stosowanych dla danego wieku • obejmuje więcej niż jedną sytuację (dotyczy szkoły, domu, sytuacji rówieśniczych) • Poważne działania antyspołeczne • Trzy lub lub więcej spośród poniżej wymienionych kryteriów- • Występują w ostatnich 12 miesiącach opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia zachowania – kryteria diagnozy • Agresja w stosunku do ludzi i zwierząt • znęcanie się, grożenie, zastraszanie, wszczynanie bójek, użycie broni czy narzędzia (np.kija,butelki), okrucieństwo, kradzież, zmuszanie do czynności seksualnych • Niszczenie własności innych (wandalizm) • podpalenia, niszczenie • Oszustwo lub kradzież • włamania, kłamstwa w celu zdobycia dóbr lub przysług, kradzież, „kantowanie” • Poważne naruszenie zasad • niewracanie na noc, ucieczki, wagarowanie opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zaburzenia zachowania-parę informacji • Występuje trzy razy częściej u chłopców (6-16% populacji), wzorzec zachowania u dziewcząt jest odmienny (wagary i kłamstwa) • Zmiana wzorca zachowania wraz z wiekiem : • Kłamstwa, bójki i agresja wobec zwierząt • Konflikty z prawem (rozboje, kradzieże, gwałty) • Aspołeczna zaburzenie osobowości (30-40%), problemy adaptacyjne, przemoc domowa • Prawdopodobieństwo konfliktu z prawem w wieku dorosłym zwiększa: • Liczba aktów dewiacji • Różnowodność problemów z zachowaniem • Problemy z zachowaniem w różnych środowiskach • Wczesny wiek pojawienia się dewiacji • Współwystępowanie z impulsychnością i niedoborem poznawczym • Zaburzenia zachowania ujawniające się w wieku dojrzewania-lepsze rokowanie, opracowanie:Zuzanna Krząkała
Społeczne źródła zaburzenia zachowania-badania • Czynniki biologiczne • Niski poziom serotoniny sprzyja zachowaniom agresywnym (również depresji) • Nieprawidłowości w obrębie płata czołowego mózgu-obniżenie zahamowań, impulsywność • Deficyt uczenia się (słabe warunkowanie na bodźce) społecznego • Zredukowane pobudzenie fizjologiczne -niski poziom pobudzenia emocjonalnego (niska empatia)-potrzeba większej sytmulacji • Środowisko rodzinne • Deprywacja potrzeb we wczesnym okresie życia dziecka • Niski status socjoekonomiczny ze słabym przystosowaniem rodziców, patologia społeczna (bezrobocie, alkoholizm) • Agresja jednego z członków rodziny, eskalacja tych zachowań, • Uleganie przez rodziców przymusowi ze strony dziecka, brak wzmocnienia zachowań prospołecznych • Niespójna dyscyplina, wysoki poziom niezgody, brak uczucia opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zachowania opozycyjno-buntownicze • Wzorzec negatywistycznego zachowania • Traci panowanie nad sobą • Kłóci sie z dorosłymi • Aktywnie buntuje się lub odmawia stosowania się do póśb dorosłych i reguł • Z rozwagą denerwuje innych ludzi • Obwninia innych za własne błędy i złe zachowanie • Drażliwy i łatwo się denerwuje • Jest zagniewany i urażony • Jest zawzięty i mściwy Zachowanie pojawia się częściej niż u rowieśników i utrzymuje się przez 6 miesięcy. Nie ma łamania prawa i aktów agresji opracowanie:Zuzanna Krząkała
(F90) Zaburzenia hiperkinetyczne (zespoły nadpobudliwości ruchowej) • Grupa zaburzeń charakteryzujących się wczesnym początkiem (zazwyczaj w pierwszych pięciu latach życia), • brakiem wytrwałości w realizacji zadań wymagających zaangażowania poznawczego, • tendencją do przechodzenia od jednej aktywności do drugiej bez ukończenia żadnej z nich • oraz zdezorganizowaną, słabo kontrolowaną, nadmierną aktywnością. • Inne nieprawidłowości: Dzieci z zaburzeniami hiperkinetycznymi są często lekkomyślne i impulsywne, skłonne do wypadków. Popadają w kłopoty z dyscypliną raczej z powodu bezmyślnego łamania zasad, niż z powodu przemyślanego nieposłuszeństwa. Ich stosunki z dorosłymi są często pozbawione dystansu, brak im normalnej ostrożności i rezerwy. Są niepopularne wśród innych dzieci i mogą być izolowane. Często pojawia się osłabienie funkcji poznawczych i specyficzne opóźnienia zarówno w rozwoju ruchów jak i mowy. Wtórne komplikacje obejmują zachowania aspołeczne oraz niską ocenę własnej wartości. opracowanie:Zuzanna Krząkała
Zespół deficytu uwagi z nadruchliwością • Nietypowe pod względem rozwojowym problemy dotyczące uwagi, impulsywności i nadpobudliwości ruchowej (3-5% populacji) • Objawy: • Niezdolność do zainteresowania się konkretnym zadaniem • Trudność ze zorganizowaniem, zaplanowaniem i wykonaniem pracy • Sprawiają wrażenie, że nie słuchają lub nie usłyszały ci się do nich mówiło • Nie potrafią „usiedzieć spokojnie na miejscu” • Są niezdarne i niezorganizowane Dzieci z ADHD są podatne na zaburzenia zachowania opracowanie:Zuzanna Krząkała