360 likes | 958 Views
HOOFDSTUK XV: Oxidatie en reductie. XV.1 Inleiding (Mc Murry: p 332-334). Oxidatie daling van elektrondensiteit rond koolstof door: vorming van: C- O , C- N , C- X breken van: C- H Reductie stijging van elektrondensiteit rond koolstof door: vorming van: C- H
E N D
HOOFDSTUK XV: Oxidatie en reductie
XV.1 Inleiding (Mc Murry: p 332-334) Oxidatie daling van elektrondensiteit rond koolstof door: vorming van: C-O, C-N, C-X breken van: C-H Reductie stijging van elektrondensiteit rond koolstof door: vorming van: C-H breken van: C-O, C-N, C-X Oxidatietoestanden van organische verbindingen Lage oxidatietoestand Hoge oxidatietoestand
XV.2 Reductie: inleiding Formele additie van twee waterstoffen kan gebeuren op drie verschillende manieren: • Additie van twee waterstofradicalen (2H°) • Combinatie van additie van een hydride(anion) en een proton (H:-/H+) • Combinatie van additie van twee protonen en twee elektronen (2H+/2e-)
PtO2 Pd / C XV.2a Reductie: de additie van diwaterstof (Mc Murry: p 222-224) Katalytische hydrogenatie alkaan alkeen
1,2-dimethyl cyclohexeen cis-1,2-dimethyl cyclohexaan Stereoselectiviteit syn-additie a-pineen NIET gevormd
Functionele groepselectiviteit 2-cyclohexenon cyclohexanon Keton niet gereduceerd ! Aromatische ring niet gereduceerd ! nitril niet gereduceerd !
Katalytische hydrogenatie is van grote commerciële waarde in de industrie: katalytische hydrogenatie van onverzadigde plantaardige oliën ter vorming van verzadigde vetten gebruikt in margarine Ester van linolzuur (bestanddeel van plantaardige olie) 2 H2, Pd/C Ester van stearinezuur
Reductie van alkynen (Mc Murry: p 254-256) DH°hydrog = -176 kJ/mol DH°hydrog = -137 kJ/mol Complete hydrogenatie bij gebruik van Pd/C, partiële reductie mbv Lindlar katalysator
Reductieve aminering (Mc Murry: p 906-908) imine intermediair
Fenyl-2-propanon Amfetamine: stimulatie van het centraal zenuwsysteem primair amine tertiair amine (via het enamine) secundair amine
Gebruikte hydriden: • LiH, NaH, KH: geen reducerende eigenschappen !!!, abstractie van H-atoom in a-plaats • twee types reagentia: • niet-ionaire zoals diisobutylaluminiumhydride (DIBAL) • ionaire zoals natriumboorhydride NaBH4 en lithiumaluminiumhydride LiAlH4
Reductie van aldehydes en ketonen Reductie van aldehyden butanal 1-butanol (1° alcohol) Reductie van ketonen dicyclohexyl keton dicyclohexylmethanol (2° alcohol)
Reductie van carbonzuren en esters Reductie van carbonzuren (Mc Murry: p 599) (1° alcohol) • Reactie gaat moeilijk door, meestal verwarmen nodig • LiAlH4 meer reactief dan NaBH4 (reageert hevig met water !)
Reductie van esters (Mc Murry: p 794) methyl 2-pentenoaat 2-penten-1-ol (1° alcohol) mechanisme
Ethyl dodecanoaat Dodecanal Met 1 equivalent DIBAH in plaats van LAH kan het aldehyd intermediair geïsoleerd worden. De reactie wordt uitgevoerd bij –78°C om verder reductie tot het alcohol te vermijden. DIBAH = diisobutylaluminiumhydride
Reductie van zuurchloriden (Mc Murry: p 786) Aldehyde niet geïsoleerd mechanisme
voorbeeld Welke producten bekom je bij reductie van het volgende ester met a) LiAlH4 (LAH) b) DIBAH
Reductie van carbonylverbindingen • Reductie gebeurt best in de aanwezigheid van een protondonor, ammoniak zelf is te zwak zuur (pKa 33) om het radikaalalkoxide-anion vlot te protoneren. • Competitieve reactie van alcohol met lithium zal slechts zeer traag doorgaan bij deze lage temperatuur.
Reductie van alkynen (Mc Murry: p 255-256) 5-decyn trans-5-deceen • Deze methode is complementair met de Lindlar reductie aangezien ze trans in plaats van cis alkenen oplevert. • Alkenen worden onder dergelijke omstandigheden normaal niet gereduceerd.
oxidatie reductie aldehyd carbonzuur XV.4 Oxidatie van een alcohol naar een carbonylgroep (Mc Murry: p 611-613) Primair alcohol keton Secundair alcohol Tertiair alcohol
Chroom (VI) oxidatie
DMSO oxidatie DMSO- oxidatie
XV.5 Oxidatie van aldehyden (Mc Murry: p 687-688) hexanal hexanoic acid Mechanisme: oxidatie van het hydraat Nadeel: Sterk zure condities aldehyde hydraat carbonzuur Mildere condities: Tollens reagens
XV.6 Oxidatie van alkenen: de epoxidatie Elektronenrijke alkenen
1,2-dimethyl- cyclopenteen cyclisch osmaat- intermediair cis-1,2-dimethyl-1,2-cyclopentaandiol XV.7 Hydroxylatie van alkenen: vorming van vicinale diolen (Mc Murry: p 224) De reactie grijpt plaats met syn stereochemie en geeft een (cis) 1,2-dialcohol of 1,2-diol product.
XV.8a Oxidatieve fragmentaties: ozonisatie van alkenen (Mc Murry: p 225) een ozonide een molozonide Netto resultaat: splitsing van C=C waarbij telkens een zuurstof dubbel gebonden wordt aan de oorspronkelijke alkeenkoolstoffen
een 1,2-diol twee carbonylverbindingen XV.8b Oxidatieve fragmentaties: splitsing van 1,2-diolen (Mc Murry: p 226) een cyclisch periodaatintermediair een 1,2-diol 6-oxoheptanal
Welke producten ontstaan bij: • Ozonisatie van 1,2-dimethylcyclohexeen ? • Bayer-Villigeroxidatie van 2-methylcyclohexanon ? Niet gezien