Afektywno-popedowe uwarunkowania altruizmu

1. Afektywno-popedowe uwarunkowania altruizmu Wyklad IV

2. Pobudzenie � reakcja na sytuacje innej osoby Pobudzenie: zmiany parametr�w fizjologicznych (przewodnictwa sk�ry, pocenie, drzenie rak, przyspieszenie akcji serca) w wyniku obserwacji czyjegos cierpienia. Wielkosc pobudzenia zalezy m.in. od sily S; jednoznacznosci oznak cierpienia, podobienstwa do ofiary, czasu, dystansu fizycznego (Piliavin i in. 1982) S - odbierany kanalem wzrokowym i sluchowym Cechy reakcji: - powstaje w odpowiedzi na inna niz wlasna sytuacje - ma charakter automatyczny - odczuwana jest jako awersyjna Mechanizm: stan dyskomfortu � motywacja do jego redukcji � zmiana sytuacji innej osoby Takie mechanizmy wskazywane jako wrodzone podloze altruizmu: - koncepcja McDugalla � wsp�lodczuwanie � empatyzujaca indukcja - badania Simmera (1971) reakcje niemowlat na emitowany placz

3. Modele pobudzeniowe Model pobudzenie: koszt minus nagroda (Piliavin i in. 1982) Determinanty interwencji w sytuacji kryzysowej rozumianej jako proces: - poziom pobudzenia: im wiekszy tym wieksza sklonnosc pomagania Uwarunkowania: ostrosc spostrzeganej powagi wypadku, odleglosc, jednoznacznosc, podobienstwo, czas obserwacji. - stopien awersyjnosci pobudzenia: im silniejszy tym bardziej motywuje do jego redukcji - wyb�r rodzaju interwencji - efektem bilansu: optymalna redukcja przy najnizszych kosztach: zr�znicowanie koszt�w na: osobiste / empatyczne ; zwiazane z udzieleniem pomocy/ nie udzieleniem pomocy - dostrzezenie wypadku (a) w szczeg�lnych warunkach (b) w zaleznosci od r�znic indywidualnych generuje impulsywne �irracjonalne� pomaganie badz ucieczke - po ustaniu kontaktu � pobudzenie zmniejsza sie monotonicznie wraz z uplywem czasu bez wzgledu na udzielenie czy nie pomocy

4. Rola nastroju Ulga w stanie negatywnym NSR (Cialdini i in. 1973, 1976) Zalozenia:- dazenie do redukcji negatywnego i utrzymania pozytywnego nastroju - r�znorakie zr�dla negatywnego nastroju - pomaganie - dzialaniem poprawiajacym nastr�j - nabywa tej funkcji na drodze spolecznego uczenia sie Badania: � czesciej pomagali klienci supermarketu uprzednio obdarowani ( Isen), - czesciej odmawiano czytania niewidomemu tekst�w smutnych niz wesolych - osoby smutne czesciej zastepowaly studentke �uczona przy pomoc wstrzas�w elektrycznych� (Batson i in. 1989, Cialdini i in. 1987) - smutni bardziej uwaznie wybieraja rodzaj pomocy analizujac koszty (Weyant,1978) - smutni mniej pomagali w warunkach �zamrozenia nastroju� (Manucia, Baumann, Cialdini 1984). Konkluzje: strategie utrzymania dobrego nastroju oraz unikanie jego obnizenia reguluja zaangazowanie i wyjasniaja wplyw pozytywnego i negatywnego nastroju na pomaganie - obnizony nastr�j sprzyja uwazniejszemu bilansowaniu koszt�w i zysk�w

5. Empatia emocjonalna Specyficzny bo aktywny rodzaj pobudzenia powstajacego w wyniku dostrzezenia sytuacji innej osoby Definicje empatii Odczuwanie wszelkich emocji Odczuwanie takich samych emocji jakie przezywa druga osoba Odczuwanie zastepczych emocji zgodnych choc niekoniecznie tozsamych z emocjami innej osoby Geneza: wrodzona zdolnosc do reagowania na stany innych, mechanizm uksztaltowany w toku ewolucji � podlozem system nerwowy (szczeg�lne znaczenie wyspecjalizowanych grup neuron�w zlokalizowanych w tylnej bruzdzie skroniowej plat�w m�zgowych i w ciele migdalowatym reagujace zwiekszona aktywnoscia w sytuacji odbioru S mimicznych z obszaru twarzy).

6. Empatia � podloze fizjologiczne Fizjologiczne wsp�lbrzmienie terapeuty i pacjenta - badania prowadzone w MGH nad wzorcami fizjologicznych korelat�w pobudzenia emocjonalnego psychologa z pacjentem w trakcie sesji terapeutycznych (GSR). Oceny �zbieznosci � dokonywane przez sedzi�w kompetentynch (ogladajacych nagrania) pokrywaly sie z zapisem GSR

7. Empatia - podloze neurologiczne