Heilbrigðisþjónusta á landsbyggðinni

1. Heilbrigðisþjónusta á landsbyggðinni Ásta Möller, formaður heilbrigðisnefndar Alþingis Höfn í Hornafirði, 3. apríl 2008

2. Hvað ræður ákvörðun um búsetu? • Atvinnutækifæri • Landfræðileg staðsetning • Menntunarmöguleikar - gæði skóla • Umhverfi og ímynd samfélagsins • Aðgengi og gæði heilbrigðisþjónustu • Umfang og gæði félagslegrar þjónustu • Samgöngur • Lífsstíll • Félagsauður- félagsstarfsemi-menning • Útsvar

3. Svót greining

4. Styrkleikar • Oft betri launakjör og önnur hlunnindi • Fagleg tækifæri, yfirsýn og fjölbreytni sem býðst ekki í þéttbýli- “Fjölbreyttari og skemmtilegri vinna” (ÓÁ) • Fagfólk vel metið og góð tækifæri til að hafa áhrif á velferð samfélagsins- “Heppinn að vinna í þessu umhverfi” (ÓÁ) • Sérstakt fólk sem velst til starfa. “Þolir óöryggi og lifa með fólkinu sínu til lengri tíma” (ABA)

5. Styrkleikar • Traust til þjónustunnar - fólk veit hvaða þjónusta er í boði • Gott aðgengi að grunnþjónustu - yfirleitt lítill biðtími • Betri tengsl fagfólks við skjólstæðinga • Þekking á aðstæðum fólks, t.d. þegar það flyst milli meðferðaraðila/stofnana • Sameining stofnana  leitt til aukinnar samhæfingar þjónustu • Stuttar boðleiðir

6. Veikleikar • Fagfólk sækist síður eftir starfi á landsbyggðinni-lítil nýliðun • Fagleg einangrun,"einmanaleg" og þung ábyrgð, mikið vinnuálag • Starfsmannavelta minnkar samfelldni í þjónustu • Stöðugur fjárhagsvandi • Stopult aðgengi að sérfræðingum og sérhæfðum meðferðum

7. Veikleikar • Aðgengi – mismunandi milli svæða –meira stjálbýli minna aðgengi • Vanþróuð félagsleg þjónustu og heimaþjónusta  of margir aldraðir á hjúkrunarheimilum, aukinn þungi á heilbrigðisþjónustu • Offjárfesting á sjúkrahúsbyggingum • Offjárfesting og offramboð í hjúkrunarrýmum • Byggingum illa við haldið

8. Ógnanir • Fækkun íbúa- flutningur í þéttbýlið • Hækkun meðalaldurs íbúa • Erfitt að fá fagfólk til starfa, sérstaklega lækna og helst oft stutt í starfi • Mikil binding og vinnuálag á fagfólk, hætta á kulnun

9. Ógnanir • Mikil nánd í samfélaginu  hætta á ágreiningi  verður persónulegur, byggist jafnvel stundum á pólítískum ágreiningi í sveitarfélaginu sem yfirfærist á starfsemina  getur leitt til upplausnar t.d. uppsagna • Nálægð tryggir oft ekki trúnað upplýsinga

10. Tækifæri • Vilji til að færa frekari verkefni í heilbrigðis-þjónustu til sveitarfélaga með samningi • Opnað á ný rekstrarform • Möguleikar til frekari samhæfingar heilbrigðis-og félagslegrar þjónustu sbr. Höfn og Akureyri- verið að ræða við sveitarfélög um frekari samninga þessa efnis • Aukin menntunartækifæri í héraði, m.a. með fjarkennslu (sbr. hjúkrunarfræði)-fjölgun menntaðs fagfólks –”Dreifbýlisjálkar” (ÓÁ)

11. Tækifæri • Fjarlækningar- rýfur einangrun, bætt þjónusta í héraði, endurmenntun • Betri möguleikar að ná árangri í forvörnum og heilsueflingu- sbr. heilsubærinn Bolungavík ofl • Fjarlækningaverkefni sbr. reyklausi síminn á Húsavík • Rafræn sjúkraskrá-eykur samfelldni í þjónustu • Rafrænir lyfseðlar- eykur öryggi • Aukin eftirsókn eftir búsetu utan þéttbýlis?

12. Tækifæri í nýjum lögumum heilbrigðisþjónustu • Sameining heilbrigðisumdæma- • styrkja skipulag þjónustu í héraði- gert í samráði við viðkomandi sveitarfélög • Skýrari verkaskipting í heilbrigðisþjónustu- Flokkun í grunnþjónustu og sérhæfða þjónustu • Aukin tækifæri fyrir stofnanir, félagasamtök og einkaaðila að taka sérhæfð verkefni með samningum við ráðherra eða aðrar heilbrigðisstofnanir (sbr. t.d. LSH og Kragasjúkrahúsin) • Aukið hlutverk Sjúkrahússins á Akureyri

13. Tækifæri í nýjum lögumum heilbrigðisþjónustu • Auknir möguleikar að fá menntað starfsfólk- stærra starfsumhverfi- minni einangrun • Meiri sveigjanleiki í þjónustu- t.d varðandi afleysingar og bregðast við sérstökum aðstæðum t.d. hamförum • betri yfirsýn á heilbrigðisþörfum svæðisins • möguleikar á verkaskiptingu stofnana í héraði • meiri og sérhæfðari þjónustu í heimabyggð t.d gegnum farandlækningar, tengingu við sérhæfða aðila gegnum fjarbúnað • betri nýting fjármagns- hægt að veita fjármagn í samræmi við aldursskiptingu og aðstæður • leiðir til þess að heimamenn ræði betur saman um hvernig heilbrigðisþjónustu verði best háttað og horft til heildarinnar. meiri samhæfing á þjónustu í héraði