Kültür Analizi ve Olgubilim

1. Kültür Analizi ve Olgubilim Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

2. Kültür analizi Kültür analizi etnografya olarak da adlandırılır. Antropolojik geleneği yansıtır.

3. Kültür analizi değerler, normlar, toplumsal yapı, toplumsal işleyiş gibi kültürel ögelerin tanım ve analizi üzerine odaklanır.

4. Kültür analizinde amaç belirli bir kültürü tanımlama ve yorumlamadır. Bu tanımlama işi ise incelenen kültüre ilişkin algı ve süreçler çerçevesinde yapılır.

5. Kültür doğası gereği standartlaştırılmış araçlar ile ölçülemez. Anlaşılabilmesi için kültürün yaşanması ve hissedilmesi gerekir. Kültür analizi yapan bir araştırmacının araştırdığı kültürü anlayabilmesi için o kültür içinde bulunması, o insanlarla zaman geçirmesi gerekmektedir.

6. Kültür analizinde veriler genellikle gözlem ve görüşme yoluyla toplanır. Araştırmacı kendi varlığının doğal ortamda veri toplama sürecini etkileyebileceğinin farkında olmalı ve bu etkiyi en aza indirmenin yollarını aramalıdır.

7. Kültür analizi çalışmalarında aynı grup üzerinde birden fazla veri toplama çalışmasına gidilmesi gerekebilir. İlk etapta toplanan verilerin analizi, daha farklı verilerin toplanmasını gerektirebilir. Bu sebeple araştırmacı aynı kişi ve gruplarla tekrar görüşmek isteyebilir.

8. Kültür analizinde çalışılan grubun algıları önemlidir. Bu sebeple ulaşılan bulgular grubun diliyle sunulmaya çalışılır. Araştırma raporunda doğrudan alıntılara sık sık yer verilir.

9. Kültür analizi ile ilgili örnek çalışmalar şunlar olabilir: • Kırsal kesimden gelen öğrencilerin okullarda rehberlik hizmetlerini almalarını etkileyen kültürel etmenlerin incelenmesi. • Öğretmenlerin kültürel yapıları ve profesyonel ilişkilerinin kültür analizi ile incelenmesi.

10. Olgubilim Olgubilim çalışmaları, farkında olduğumuz ancak derinlemesine bilgi sahibi olmadığımız olgulara odaklanır. Olgubilim çalışmaları fenomenoloji olarak da adlandırılır.

11. Bize tümüyle yabancı olmayan ancak hakkında derinlemesine bilgi sahip olmadığımız olguların araştırmasında olgubilim analizi işimize yarayacaktır.

12. Olgubilim çalışmaları ile incelenen durumlar çeşitli boyutlarıyla daha derinlemesine ve daha iyi anlaşılabilir.

13. Olgubilim çalışmalarında veriler genellikle görüşme ile toplanır. Ancak farklı bir teknikle toplanılan veriler yapılacak görüşmeye temel olarak kullanılabilir.

14. Olgubilim ile ilgili örnek bir çalışma şöyle olabilir: Başarısızlık okullarda sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak başarısızlığın, başarısız öğrenciler açısından ne anlama geldiği, bu öğrencilerin sosyal ilişkilerini nasıl etkilediği gibi olguların incelenmesi istenirse bu inceleme olgubilim çalışması ile yapılabilir.

15. Uygulama Size verilen kültür ve olgubilim araştırmalarını aşağıdaki açılardan inceleyerek kısa bir rapor yazınız: • Araştırmanın amacı nedir? • Araştırmanın deseni nedir? • Araştırmanın soruları/incelediği durumlar nedir? • Araştırmanın önemi nedir? • Araştırmanın örneklemi nedir? Örneklem nasıl belirlenmiş? • Araştırma kimler tarafından yürütülmüş? Araştırmacıların rolleri nedir? • Araştırmanın basamakları nedir? Araştırma süreci nasıldır? • Araştırmada kullanılan veri toplama teknikleri nedir? • Araştırmada elde edilen bulgular nedir?