Fakulteti i shkencave te aplikuara te biznesit-Peje Drejtimi:kontabilitet dhe financa

1. Fakultetiishkencaveteaplikuaratebiznesit-PejeDrejtimi:kontabilitetdhefinancaFakultetiishkencaveteaplikuaratebiznesit-PejeDrejtimi:kontabilitetdhefinanca TEMA :BLERJA,PRODHIMI DHE SHITJA SI FAZA THEMELORE TE VEPRIMTARISE SE NDERRMARRJES VLERESON :Ass.THELLEZA KADRIU

2. Blerja • BLERJA :qe te arrihet rezultati perkates afarist respektivisht leverdia si qellim kryesor i afarizmit ,veprimtaria e nderrmarrjes si sistem heterogjen zhvillohet neper tri faza themelore : • Te blerjes,shitjes,prodhimitprandajmund te themi se blerja e resurseve per nevojat e veprimtarise se nderrmarrjes veshtrohet ashtu qe te blehen resurset e nevojshmedhe perkatese te procesit te prodhimit ose te sherbimeve.

3. Blerja • Kemi disa lloje te blerjes psh.blerja e mallit dhe e sherbimeve,blerja e shpeshte dhe blerja e rralle. Blerja e mallit mund te jete e drejteperdrejte e cila do te shitet,pastaj malli si gjysemprodukt i cili do te kyqet ne prodhimin e produkteve te gatshme te nderrmarrjes ose malli i cili me tutje do te hargjohet. Shpenzimettotaletëblerjes: Nënkuptojnë jo vetëmçmiminefaturësngafurnizuesiporgjithashtuedheshpenzimet e sjelljes (transporti, sigurimiitransportit, doganës, taksave, etj) tëcilatparaqiten me rastin e pranimittëmallitnëndërmarrje.

4. Blerja e mallitdheshërbimeve Blerja e mallit: • Malliinvestiv- blihetrrallë (psh.kompjuter, kamion) • Mallipërmagazinim- blihetmëshpesh, psh. materialipërharxhim (letrapër printer, materialireprodukues-lënda e parësiqymyri, druri,etj.) • Blerja e shërbimeve, psh. • pastrimiidritarevetëndërtesave, • shërbimet e transportit • servisimi • konsulenca • marketingu, etj.

5. Shpenzimet te veqanta te Blerjes • Shpenzimetëveçantatëblerjesjanë shpenzimettëcilatshkaktohenngablerjadhetëcilatjanëtëpavarurangavëllimiiblerjes • Shpenzimet e veçantatëmbajtjessëmagazinësjanëshpenzimetëcilatishkaktonmateriali/malliiblerëgjatëkohëssëmbajtjesnëmagazinë • Sasia optimale e blerjes - ështëajosasi e cilaeminimizonshumën e shpenzimevetëveçantatëblerjesdhetëmbajtjesnëmagazinë.

6. Prodhimii produktevedheshërbimeve • INPUTET (lënda e parë, gjysmëproduktet, personeli, resurset e angazhuara, kapitali, makinat, paisjet, veglat, etj.,transformohen/përpunohennëprodukteoseshërbimeqë quhen • OUTPUTE(rezultate).

7. Prodhimidivergjentosekonvergjent • Prodhimdivergjent- ështëaiprocesiprodhimiticiliprodhondisaproduktengamaterialipikënisës, psh.eksploatimiixehessilëndë e punësprodhondisallojetëmetaleve me ngjyrë (pluhur, zing, argjend, bakër, ari, etj.) • Prodhimkonvergjent- prodhonnjëproduktngadisakomponente,psh.automjeti Volvo

8. Kapacitetiiprodhimit Zakonishtbëhetdalliminëmes: • Kapacitetiteorik-mundësia e prodhimitnëkushtet e paramenduaramëtëvolitshme • Kapaciteti normal-mundësia e prodhimitnëkushtenormale • Kapacitetiaktual-mundësia e tanishme e prodhimit

9. Shitja e mallitdhe e shërbimeve Llojetëndryshmetëshitësve: • Shitësit e brendshëm, brendandërmarrjes (përmestelefonit) • Shitësitnëteren • Shitësit e shitoreve/dyqaneve Qeverisjaekonomike e shitjesështëpjesë e planifikimitstrategjiktëndërmarrjesqë me idetë e vetatëdepërtojdhetëarrijënëtreg

10. Shitjapërkonsumatorë Shitjapërkonsumatorë=shitja e drejtëpërdrejtë, zhvillohetpërmes: • Shitjesnëshitore • Shitjanështëpi • Shitjapërmestelefonit • Shitjapërmesinternetit,etj.

11. Raststudimi Si raststudimikemimarrenderrmarrjen “SEDEFI” ne Peje.Gjatevizitesatje ne kemimesuarshumesaiperketaktivitetite tyre prodhues,sidhejeminjohur me metodologjine e tyre tepunes.

12. Blerja

13. Prodhimi

14. Shitja

15. Pytesor • 1Si lindiideja per themelimin e nderrmarrjessuaj ? • 2.Me cfareprodhimtariemerreni? • 3.Nderrmarrjajuaj sa punetoreposedon,aeshterriturkapaciteti i tyreprejfillimit e deri me tani ? • 4.Perposketij/ketyreproduktit/ve a mendoni ne te ardhmen ta shtoninumrine e tyre ? • 5.Si eshtemarrdheniandermjetejuve si drejtoredhestafittuajprofesional ? • 6.Cilieshtekriterijuajthemelore per pranimin e te interesuareve per punsim ne nderrmarrjestuaj ? • 7.Ju si nderrmarrje e suksesshme a mund te na tregonirendesine e planifikimitdheanalizesekonomike te tregut ? • 8.Ciletjanekonkurrentettuaj,neqofte se kenikonkurrencecilatjanaataqeushtrojne te njejtenveprimtari si te tuajen ? • 9.A mendoni se prodhimtariavendore po rritet ,dhe sa janemundesite per prodhim ne vendintone ? • 10.Ne funddeshirojqe tu shtrojnjepyetje,neqofte se jukishteardhurmundesiaqe te bashkuponi me njenderrmarrje te huaj me po ketelloj te prodhimtarise,si do te ishtereagimijuaj per ketemundesi ?

16. Pergjigjet e menaxheritsaiperketketijpytesori • .Ideja per themelimimin e kesajnderrmarrjejelindi pas suksesitqekemipasur ne vitin 1992 me market.Nevitin 1994 eshtehapurlinja e prodhimit te sheqeritkokerr,pastaj ne vitin 2000 prodhimi i llokumitdhe ne vitin 2004 linja e prodhimit te keksit. • 2.Ne merremi me prodhimtaridivergjente. • 3.Nderrmarrjajone e ne fillim ka startuar me 2 punetore,ndersatanijemirreth 40 punetore. • 4.Po natyrishtmendojmeqe ta rrisimnumrin e produkteve ,dhe po planifikojmeqe te marrimnjeproduktqofteeurocreamaposhtapiqa,varetngahulumtimi i tregut. • 5.Kemi komunikimshume te afert me menaxhmentin,sidhepunetoretgjeqesiguronmarrdhenie te mire si dhesukses ne pune. • 6.Vareteprejpozitesqelypset.Nesekerkohet per pozita te larta ne menaxhmenteshte e domosdoshmeqe te kete se pakufakultetindheaftesikomunikuese. • 7.Synim primarinderrmarrjessoneeshtehulumtimiitregut,neikemiagjentet special per hulumtimtetregutteciletqdoditejane ne terrenedheaferkonsumatoreve. • 8.Per sheqerkokerrjemigjithesejte 2 prodhuesteshqeritkokerrintercopgroupdhesiperparesi e jonaeshte se kapacitetiiprodhimiteshte me imadh se aiikonkurrentit. Per keksakonkurrentkemishumekonkurrentprejTurqis,Serbise,Maqedonisetje.Prodhues ne KosovejaneLiri ne Prizren,Camel ne Mitrovic,etj.Perparesitek ne eshte se kualitetin e kemitenjejtmirepoqmimin e kemipak me teulet. • 9.Prodhimtaria ne vendin tone porritet,edhekjoeshtenje e mire se me keteporritetekonomia ne vend,mirepo per prodhimeshtepak e veshtiresidomos ne sigurimin e lendes se pare e cilazakonishtduhet me u siguruprejvendevetjeradhe me kete ne duhet me pagutvsh,akcizvaretprejlendesqe ne e importojme. • 10.Nese ofrohetmundesia per tebashkupunur me njeshtettjeter,natyrisht se kjo do teishte e mirepritur.

17. Literatura Ne ketepunimseminariksiliteraturkemiperdorurketaautor: • Isa myftari:ekonomia e nderrmarrjes • Dritonsylqa:ekonomia e nderrmarrjes

18. Punuan AdelinaPrekaj BesartKuqi YlberinaLoshaj