1 / 107

MESLEKİ VE ÇEVRESEL AKCİĞER HASTALIKLARI

MESLEKİ VE ÇEVRESEL AKCİĞER HASTALIKLARI. Doç.Dr. Fatma Sema Oymak Erciyes Üniversitesi Göğüs Hastalıkları A.B.D. ALT BAŞLIKLAR. 1- Pnömokonyozlar -asbestle ilişkili hastalıklar, 2- Hipersensitivite pnömonileri , 3-Mesleki astım, 4-Reaktif hava yolu disfonksiyonu sendromu,

chyna
Download Presentation

MESLEKİ VE ÇEVRESEL AKCİĞER HASTALIKLARI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. MESLEKİ VE ÇEVRESEL AKCİĞER HASTALIKLARI Doç.Dr. Fatma Sema Oymak Erciyes Üniversitesi Göğüs Hastalıkları A.B.D

  2. ALT BAŞLIKLAR • 1-Pnömokonyozlar-asbestle ilişkili hastalıklar, • 2-Hipersensitivitepnömonileri, • 3-Mesleki astım, • 4-Reaktif hava yolu disfonksiyonu sendromu, • 5-Toz ve toksik gaz inhalasyonu hastalığı, • 6-İç ortam kirliliği ile ilişkili hastalıklar, • 7- Dış ortam kirliği ile ilişkili hastalıklar, • 8-Yüksek irtifa hastalığı, • 9-Dalma ile ilişkili hastalıklar, • 10-Sigara ile ilişkili hastalıklar.

  3. Sınıflandırma • Mesleki Havayolu hastalıkları - Mesleki astım, - Mesleki KOAH - Bissinosis - Reaktif havayolu disfonksiyonu sendromu • Diffüzparankimal akciğer hastalıkları • Pnömokonyozlar(KİP, SİLİKOZİS,ASBESTOZİS) • Hipersensitivitepnömonisi, • Sigara ile ilişkili hastalıklar, • Akut Toksikİnhalasyon Sendromları

  4. Pnömokonyoz Tanımı(Kömür maruziyetini düşününüz) Pnömokonyoz IV. Uluslararası PnömokonyozKonferansında “ akciğerlerde toz birikmesi ve tozun varlığına karşı oluşan doku reaksiyonları ” olarak tanımlanmıştır. • [i]International Labour Office: Encyclopedia of Occupational Health and Safety (4th ed). Stellman JM Ed. Geneva: ILO, 1998. p. 10.32.

  5. Pnömokonyozların Genel Özellikleri • Akciğer fibrozisi ile seyreden bir grup hastalık; • Tanı • Anamnezdemaruziyet saptanması • Uygun maruziyet/yanıt süresi • Tipik radyolojik bulgular • Patogenez: • İnhale minerallere karşı akciğerlerin verdiği granülomatöz ve/veya fibrotik yanıt • Restriktif yada mikst tip ventilatuar fonksiyon bozukluğu

  6. Pnömokonyoz Tanısı • Kronolojik meslek anamnezi • Maruziyet kaynağı (Ayrıntılı iş ve işyeri hikayesi, çalışma şartları) • Rutin Tıbbi Hikaye • Akciğer grafisi – P-A akciğer grafisi, toraksCT, ve HRCT • Fonksiyonel değerlendirme – Solunum fonksiyon testleri, • Patolojiyi içerebilir.

  7. Kömür ve silika tozunun indüklediği akciğer hastalığıTeşhis nasıl yapılır? • Kömür madeni ve silika tozuna maruziyet öyküsü, • Pnömokonyoz ile uyumlu akciğer grafisi anormallikleri, VE/VEYA • Pnömokonyoz ile uyumlu solunum fonksiyon testi anormallikleri, • Patoloji zorunlu değildir fakat destekleyicidir.

  8. Silikosis • En sık rastlanan meslek hastalığı (ülkemizde %23,1) • Silika kristallerinin (kuvarz ,tridimit, kristabolit) inhalasyonuna bağlı, • Anamneze ilave radyolojik teşhis. • Aynı zamanda patolojik bir teşhis olabilir. • Akciğer grafisinde 10mm’ye eşit veya daha küçük opasiteler akciğer görülebilir. • Bu opasiteler patolojik speysmenlerde görülen silikotik nodüllere eşdeğerdir. • Kömür işçileri pnömokonyozunda olduğu gibi,bu opasiteler birleşebilir ve komplike silikozisin geniş opasitelerine veya PMF’e şekillenebilir.

  9. Silikozis • Riskli meslek grupları • Taş ocakları, taş işlemeciliği • Sondaj ve matkaplama işi • Kuvarts değirmenleri • Madencilik • Aşındırıcı püskürtme, • Dökümcülük • Cam sanayii • Çanak çömlek işçileri, • Kumlamacılık (kot işçileri) • Silika ununa maruz kalma, • Çimento, kiremit, tuğla üretimi, • Tünel işçiliği, • Mezar kazma, • Kuyu kazma, • Çöllerde kum fırtınaları,

  10. Klinik • 1- Akut Silikozis: • Yüksek kuvarz içeren ince kristallize silika maruziyeti , • birkaç aydan- beş yıla, şiddetli nefes darlığı, solunum yetmezliği; • 2- Subakutakseleresilikozis: Maruziyetten itibaren 5-15 yıl içerisinde. • 3- Kronik silikozis: • 15 yıl ya da daha geç. Genellikle semptomsuz. Nefes darlığı PMF ile • birlikte, • Bunlar hem basit, hem komplike pnömokonyozda olabilir. • Akut, kronikve hızlandırılmış silikosis aynı hasta veya işçide aynı anda bulunabilir. • Tüberküloz ve Silikozis: Özellikle tüberkülozun ağır formları. Tedavi süresi 9 ay önerilmekte

  11. SİLİKOZİS ÇEŞİTLERİ • Basit Silikozis : Klinik yoktur • Komplike Silikozis : PMF ile birlikte nefes darlığı, • irreversibl havayolu obst. • solunum yetmezliği, • kor pulmonale

  12. Patolojik Özellikler • Akciğerin üst zonlarına yerleşme eğilimi gösterip, hiler/mediyastinal lenf nodlarını tutabilen silikotik nodüller, • Hücreden fakir ve fibrotik • Birbirleriyle birleşme eğilimi • Kavitasyon (iskemik nekroz? Tüberküloz?, mantar) • Hiler lenf nodlarının periferinde kalsifikasyon (yumurta kabuğu) • Progressifmassiffibrozis.

  13. Radyolojik Özellikler • En erken belirti:Akciğer grafisindenodüler gölgeler • <1,5mm p opasiteleri • 1,5-3mm q opasiteleri • 3-10mm r opasiteleri • Ya da düzensiz gölgeler • <1,5mm s opasiteleri • 1,5-3mm t opasiteleri • 3-10mm u opasiteleri • Akciğerin üst bölgelerinde yoğun; • Daha büyük ve birleşme eğilimi gösteren opasiteler • A:1-5 cm; • B:5cm-sağ üst lob alanı • C: Daha büyük opasiteler • Çok nadiren ağır amfizem.

  14. Akut silikozis

  15. Akut silikozis

  16. Subakutsilikozis

  17. Kuyu kazmaya bağlı kronik silikozis

  18. Kuyu kazmaya bağlı kronik silikozis

  19. Progressif Masif Fibrozis

  20. Silika Tozuna MaruziyetinPnömokonyozla ilişkili olmayan komplikasyonları • Kronik Bronşitis ve havayolu obstrüksiyonu (KOAH) • Immün-geçişli Komplikasyonlar-Sklerodermave renal hastalık • Akciğer Kanseri – silika ile tartışmalı fakat asbest maruziyeti ile biliniyor. • Mikobakteriyel Enfeksiyonlar, Nokardia ATS. Adverse Effects of Crystalline Silica Exposure. Am J Respir Crit Care Med 155:761-768, 1997.

  21. Silikotuberküloz

  22. Silikotüberküloz ve mantar enfeksiyonu

  23. Tedavi: • Korunma, • Erken tanı, • Komplikasyonların tedavisi,

  24. Korunma • Hiçbir ajan gerçek tedaviyi sağlamaz. • Bu hastalıkların ortadan kaldırılması ve elimine edilmesinde toz kontrolü esastır. • Havalandırma ve lokal vakum teknikleri, • İşlemin kapalı ortamda sürdürülmesi, • Islak temizleme teknikleri, • Kişisel korunma (uygun respiratör seçimi) • Silikadan daha az tehlikeli maddelerin kullanımı • İşçi ve işveren eğitimi

  25. Erken tanı ve İzlem • Silikozis yapıcı işlerde çalışan kişilerin çalıştıkları ortamdaki spesifik toz konsantrasyonuna göre • belli aralıklarla • standart PA grafi çektirilmesi gerekir. • Bu filmlerin • “ILO Pnömokonyozlu Filmleri değerlendirme sınıflamasına göre ” Öncelikle küçük opasitelerin erkenden fark edilmeleri gerekmektedir • Tüberkülosis gibi komplikasyonların dikkatle değerlendirilmesi gerekir.

  26. Komplikasyonların tedavisi • Sistemik steroidler kullanıldı. • Çinliler tetranidini kullandı. • Kolşisin kullanıldı. • INH veya rifampisin ile tedavi TB’un komplikasyonlarını azaltmak için kullanıldı. • Aerosilize alüminyum, polivinilpiridin-N-oxide, • Hava akımı obst., • Enfeksiyon, • Hipoksemi, • Solunum yetmez. • Tüberkülozlu olguların tedavisi • SekonderspontanPnömotoraksların tedavisi, • Tüm akciğer lavajı • Pulmoner alveolar proteinosiste tüm akciğer lavajı etkili • Akciğer transplantasyonu düşünülebilir.

  27. Subakutakseleresilikozis

  28. Steroid tedavisi sonrası subakutakseleresilikozis

  29. Akut ve hızlandırılmış silikoziste tedaviler • Geleneksel tıbbi tedavi bu kronik hastalıklar için çok iyi değildir. • Elimizdeki tedavi seçenekleri: • Antibiyotikler, İnfluenza, Pnömokok aşıları, • Bronkodilatatörler, Oksijen tedavisi var. • Fakat hiçbir ajan gerçek tedaviyi sağlamaz. • M. Tuberculosis enfeksiyonunu ekarte ediniz . • M.Tuberculosis enfeksiyonu mevcutsa diğer mikobakteriel enfeksiyonlar gibi tedavi ediniz. • Nokardia enfeksiyonunu araştırınız. • Nokardia enfeksiyonunu pulmoner alveolar proteinosis gibi tedavi ediniz.

  30. Kömür İşçileri Pnömokonyozu

  31. Kömür İşçisi Pnömokonyozu • Son yıllarda toz kontrol sistemlerinde düzelme ile birlikte sıklıkta azalma mevcut. • Klinik • Basit KİP: Klinik yoktur • Komplike KİP: PMF ile birlikte nefes darlığı, • irreversibl havayolu obst. • solunum yetmezliği, • kor pulmonale

  32. Yeraltında 25 yıl kömür madeninde çalışan, sigara içen, 60 yaşındaki, emekli bir madencide, fokal amfizemle birlikte karbol birikintileri. From: Pathology of Occupational Lung Disease, 2nd ed., A Churg, FHY Green, 1998, pg. 146

  33. Radyolojik Özellikler • En erken belirti:Akciğer grafisindenodüler gölgeler • <1,5mm p opasiteleri • 1,5-3mm q opasiteleri • 3-10mm r opasiteleri • Ya da düzensiz gölgeler • <1,5mm s opasiteleri • 1,5-3mm t opasiteleri • 3-10mm u opasiteleri • Akciğerin üst bölgelerinde yoğun; • Daha büyük ve birleşme eğilimi gösteren opasiteler • A:1-5 cm; • B:5cm-sağ üst lob alanı • C: Daha büyük opasiteler • Çok nadiren ağır amfizem.

  34. KİP’de ilk radyolojik değişiklikler çoğunlukla <1.5 mm ve 1.5-3.0 mm çapındaki yuvarlak (p,q) ve düzensiz (s,t) tipi opasiteler Bunlarda öncelikle üst ve orta zonların periferinde lokalize olurlar ayrıca amfizemi düşündüren bulgular

  35. Basit Kömür İşçisi PnömokonyozuYüksek rezolüsyonlu akciğer Tomografisi From: M Remy-Jardin et al. Rad Clin North Am 1992; 30:1155-1176

  36. Komplike Kömür İşçisi Pnömokonyozu (Angel’swing)Yüksek rezolüsyonlu akciğer Tomografisi From: M Remy-Jardin, in T McLoud, Pneumoconioses, A Radiographic Approach to Diseases of the Chest, 2nd ed., I Freundlich, DG Bragg, 1997, pg. 510

  37. Kömür madeninde yeraltında 5 yıl çalışmış bir kişide komplike KİP

  38. KİP-Fonksiyonel etkiler Hava giriş-çıkışına etkiler: • Büyük HY bronşitik değişiklikler, • HY distorsiyon, KHY da dilatasyonhiperenflasyon ve air-traping’e... • Bronşiol ve alveol seviyesindeki elastik doku destruksiyonu HY rezistans  Obst.  Rest. Diffüzyona etkileri: • KHY distor./dilatas. • Fibrotik değiş., insp. alınan havanın homojen dağılımını engeller • Kapillerlerdestruk. diffüzyon ve perf. dengesini bozar, • Rad. olarak “p” tipinde/ 2-3. Kateg.diffüzyon etkilenmesi daha belirgindir

  39. Kömür tozu maruziyetininpnömokonyoz dışı komplikasyonları: • Kronik bronşitis, • Amfizem • KOAH • küçük havayolu hastalığı& havayolu obstruksiyonu • Kaplansendromu CDC/NIOSH. Criteria for a Recommended Standard -Occupational Exposure to Respirable Coal Mine Dust. September 1995. DHHS (NIOSH) Publication No. 95‑106.

  40. KOAH ve Toz Maruziyeti • Pnömokonyoz olmasa bile, KOAH ve toz maruziyeti arasındaki ilişki vardır, • Kümulatif toz maruziyeti ile ilişkili gelişen solunum semptomları, akciğer fonksiyonu harabiyeti ve amfizem, • KOAH’a neden olan toksisitedeSilika > Anthrasit Kömür > taşkömürü • FEV1’de azalma hızı maruziyetin başlangıç yıllarında daha büyüktür. • Kömür tozuna maruz kalmış madencilerin %6 ila %8’inde önemli derecede FEV1’de kayıplar gelişebilir. • FEV1 ‘de 5 ml /yıl azalma • 1970’den önce yeraltında 6-9 ml /yıl azalma, • 1970’den sonra yeraltında 2-3 ml /yıl azalma

  41. Romatoidpnömokonyoz (KAPLAN SENROMU ) • Kömür veya silika tozuna maruz kalanlarda küçük nodüllerin varlığı romatoid nodüle işaret edebilir. • Nodüllerartritle eş zamanlı veya artrit başlangıcından önce ortaya çıkabilir. • Nodüller 0.5 cm ila 5 cm büyüklüğünde, sıklıkla birkaç tane , ve periferik olarak lokalizedir. • Nodüllerkaviteleşebilir ve kalsifiye olabilir. • Sıklıkla haftalar içinde hızlı bir şekilde görülür. • Gerileyebilir veya kaybolabilir. • Plevraleffüzyon mevcut olabilir. • Romatoidfaktör bireylerin %70 kadarında pozitif olabilir.

  42. Asbest • Doğal olarak fibröz silika minerallerine verilen ticari endüstriyel terim • Fibröz mineral : Boyu eninin üç • katından daha fazla olan mineraller, • Türkiye, fibrojenik ve karsinojenik iki fibröz mineral olan asbest ve fibrözzeolite (erionite) ile iç içe yaşadığı için çok talihsiz bir ülke konumundadır. • Altı mineral : • chrysotile (kıvrımlı asbest benzeri tür)Serpentine • crocidolite (mavi asbest) • amozit(kahverengi asbest) • antophylliteamfiboller • tremolit (çevresel asbest • maruziyeti) • actinolite

  43. Asbest Maruziyetinin Yüksek Olduğu İşkolları • Asbest madenciliği, • Asbest öğütülmesinde • Asbestli ürünlerin üretimi Asbest çimentosu, • Dokuma ürünleri, • Zımparalama ürünler • Tersane işçileri; • Asbest içeren materyalle binalarda bakım ve onarım işlerinde çalışan işçilerde • İzolasyon maddeleri ve • diğer asbest içeren • maddeleri taşıyan işçiler • Metal kaplamacılık • Motorlu araç sanayii • Elektrikçilik, • Su tesisatçıları, • Boru döşeyenler, • Doğramacılar, • Yıkım işçileri • Marangozluk • Yapı ve inşaat işçiliği, • Yalıtım işçileri, • Metal saç işçileri, • Kazan operatörlüğü, • Dökümcülük • Dok işçiliği • Makine ve yedek parça • Badanacı, dekoratör vs...

  44. Asbest Çevresel maruziyet • Doğal kaynaklar (asbest içeren kayaların erezyonu) • Asbestli ürünleri üreten fabrikaların veya madenlerin etrafında oturanlar • Kolay dağılan asbest içeren halka açık, oturmaya elverişli ve ticari binalardan asbestin serbestleşmesi • İş elbiseleri ile evleri kirletme

  45. Ülkemizde Çevresel (Tremolit) asbest maruziyeti • Eskişehir'in Mihallıççik ilçe ve köyleri, • Konya Ereğli'sinin Halkapınar ve Ayrancı köyleri, • Kayser, Pınarbaşı Emeyil çevresi, • Çankırı'nın Ilgaz ve Şabanözü köyleri, • Yozgat'ın Sorgun ilçesi ve köyleri, • Sivas'ın Yıldızeli ve Şarkışla köyleri • Diyarbakır'ın batısındaki Ergani ve köyleri, • Elazığ'ın Maden ve Polu köyleri, • Trakya'nın birkaç köyünde beniğnplevral değişiklikler rastlanmıştır. • Denizli'in Tavas ilçesi köylerinde, • Burdur'un Yeşilova bölgesi, • Kütahya'nın Aslanapa ve Gediz ilçesi, • Afyon'un Elmadağ ilçesi köylerinde sp • Toros dağları yamaçlarındaki köyler, • Hatay'ın Kırıkhan ve Reyhanlı köylerinin bazılarında

More Related