470 likes | 655 Views
MEDIAT E REJA DHE PAKENAQESITE TONA POLITIKE: DEMOKRATIZIMI I HAPESIRES VIRTUALE Denis Mari Viti I III DNP Gazetari Ufo University.
E N D
MEDIAT E REJA DHE PAKENAQESITE TONA POLITIKE: DEMOKRATIZIMI I HAPESIRES VIRTUALE Denis Mari Viti I III DNP GazetariUfo University
Ky leksion argumenton faktin se mediat e reja interaktive mbartin në vetvete një “potencial të brishtë” për rritjen e komunikimit publik dhe pasurimin e demokracisë, e cila mund të realizohet vetëm nëpërmjet mbështetjes së duhur nga ana e politikës dhe ndërtimit me imagjinatë të institucioneve.
Pasi kemi theksuar të metat kryesore të komunikimit politik që mbizotërojnë në sisteme të ndryshme, na takon të shquajmë elemente të caktuara me aftësi ripërtëritëse, të identifikueshme në karakteristika dalluese të internetit. Implikimet politike të kësaj analize janë shqyrtuar më pas në mënyrë që të përcaktohen detyrimet e përgjithshme të mediave për të siguruar qasje në platformat e mediave të reja dhe për të krijuar një 'tokë e qytetare "në cyberspace.
Pika jonë e nisjes në këtë leksion është fakti se demkracitë kanë një nevojë të theksuar të “marrin në dorë” rregullat e tyre mbi komunikimin politik. Komunikimi politik është sot për sot qendror në politikën e shoqërive moderne por, sic është i organizuar aktualisht, kuptimi thelbësor i tij është tjetërsuar krejtësisht.
Për fat tëmirë, njëmundësi e re dhemjetepërtëbërëdiçkanëlidhje me këtë problem, kanëdalënëpahngateknologjitë e reja. Porshansetqëofrohenjanëtëbrishtadheduhenkapur me kujdes, nënjëmënyrëqëështëedhevizionare (me vision) dhepraktike. Do tëishteutopiketëmbështeteshimnëaktiviziminspontantëinstinktevemëtëmiratëpolitikanëve, gazetarëveosevotuesvepërtëkrijuarkomunikimetëbazuaranëmundësitëkompjuterike e përt’ishfrytëzuarkëtopastajpërnevojat e demokracisë. Vetëmndërtimiiinstitucionevetëkrijuaraenkaspërkëtëpunë do tëishteimjaftueshëm.
Siçkemiargumentuarnëpërfundimtëleksionit, ne duhettësynojmëndërtimin e një “hapësireqytetare” në cyberspace. Ky opinion pasqyrontreqëndrimetthemeloretëpranishmenëditët e sotme. • Njëraështëpadurimimbioptimizminosepesimizminnëlidhje me rolin e mediavetërejanëpolitikë, mbitëcilinkonfliktet (debatet) shpeshjanë sterile. Qëngadalja e vet nëskenë, Internetipërshembull, iciliështënjë medium shumëindryshëmngatelevizioni, ështëpothuajseidetyruarpërfundimishttëndryshojëapotështojëdiçkatëndryshmenëmënyrënsikomunikuesitdhepublikukrijojnëmarrëdhënie me njëri-tjetrin.
Ne keminevojë, pra, përtëlëvizurpërtejpozicionevepërgjithësuese me qëllimqëtëmendojmëmëkonkretishtpërzhvillimetkryesoreqëmundtëdalinnëpah, t’ianalizojmëatodhetëpërzgjedhimmëtëmiratmestyre. Sëdyti, asgjënukështë e parackatuarnëlëmin e ndikimeveqëmediat e reja do tëkenënëpolitikë. Kjo do tëpërcaktohetngabashkëveprimiirrymavedhendikimevetëndryshme. Nërastinmëtëmirë, mundtëthemiqëmediat e rejakanënjë “potencialtëbrishtë” përtërritur e përmirësuarkomunikiminpublik.
Me politikat e duhura dhe mbështetje institucionale një pjesë e këtij potenciali dhe mund të realizohet. Së treti, në qarqet e politikës zyrtare, ‘demokracia në mediat e reja’ duket se është lënë pas dore si subjekt. Nëse ky hendek nuk mbyllet, ne mund të kemi evoluar njëfarësoj në politikat për promovimin apo rregullimin e rolit të Internetit në tregëti dhe arsim dhe për t’i ofruar publikut shërbime të tjera por nuk e shfrytëzojmë potencialin e tij për të gjallëruar komunikimin tonë politik.
Cilatdoqofshinpikat e fortatëkomunikimitpolitik sot, ne s’mundtëthemi se aiështënëgjendjen e vet mëtëmirë. • Sëpari, nëdemokracitë e kutendencat e tëgjithëzgjedhjevetëfunditjanëmatur, tregojnë se, nëkushtetëpranisësëshumëkanalevekomunikueseqëkonkurrojnënjëra-tjetrënpërtëkapurvëmendjen e audiencavemëpakteinteresuarapërpolitikë, mbulimimediatikipolitikëspotkurret duke u bërëmë 'indërmjetësuar’, mëipërqëndruarnëtaktikatëpushtetit, nëkurriztëthelbittëçështjes, dhemëshumënegativ.
Së dyti, sistemi i tanishëm duket se përsillet rreth një marrëdhënie jo të frytshme midis elementeve kryesorë të tij - gazetarë dhe politikanë. Ndërsa gazetarët vazhdimisht përballen me ndërhyrjet e politikës për të vendosur axhendat e tyre, nismat e politikanëve janë vazhdimisht 'të zbërthyera' (sic e ka vënë re Scammell (2000) për të shpjeguar bazën strategjike të partive'.
Për shembull, analiza e mbulimit politik nga tetë gazeta cilësore në Britani gjatë gjashtë muajve para dhe duke përfshirë edhe zgjedhjet e përgjithshme të 1997, evidentoi 444 artikuj rreth "spin doctoring' nga partitë kryesore për një mesatare prej 17 artikujsh në javë (Esser et al. 2000). Pas fitores së Partisë Laburiste, ky u bë një avaz që u amplifikua akoma më tej.
Njërrugëkomunikimi e tillëështëveçanërisht e rrezikshmepërqeveritë me projekteambicioze. Hindmoor (2000) vënëdukje, përshembull, se kurQeveriaLaburistenëAnglilëshoiRaportinVjetortëdytëtësajnëgusht 1999, kumundohejtëtregontesadhecilatprejangazhimevetësajgjatëfushatësishinrealizuar, gazetat e hodhënposhtëkëtëtentativësinjëmarifetpublicitartëpakuptimtë. Përpjekja e qeverisëpërtëndjekurtitujtsensacionalë u pa sinjëmungesëkarakteridhe u prodhuanjëraportisaktëqëprovontetëkundërtën (pradështimetlaburiste)
Nga frika se ky ishte një imazh që dilte nga focus-group-et që e konsideronin Toni Blair si një njeri pa thelb i cili nuk kishte arritur të mbante premtimet zgjedhore, në qershor 2000, u lajmërua se Sekretari i shtypit i kryeministrit këtej e tutje do të luante një rol të dorës së dytë në në zhvillimin e strategjisë së komunikimit të Qeverisë.
Por e gjithë kjo mund të jetë konfuze për qytetarët – pasi i lë ata të pasigurtë se sa përqind e komunikimit drejt tyre duhet të merret si ' i vërtetë ', se sa si tymnajë dhe pasqyrim i tjerrjeve politike, dhe sa si sensacion and cinizëm gazetaresk..
Së fundi, për shkak të një morie të rrënjosur ndryshimesh sociale dhe politike, copëzim i rendeve shoqërore, shpërbërje e besnikërisë ndaj partive politike, paqëndrueshmëri në rritje e votuesve si dhe mospërfillje ndaj temave qëndrore politike, skena e komunikimit politik është bërë më e turbulluar dhe më pak e menaxhueshme.
Si politikanët ashtu dhe gazetarët përballen me veshtirësi e konkurence të vazhdueshme në ‘kapjen’ e vëmendjes së publikut. Politikanët rrezikohen nga një mori grupesh interesi që kërkojnë publicitet, gazetarët nga turlilloj opinionistësh, revistash skandalistike e websitesh që krijojnë e nxjerrin lajme pafund.
Edhe frenat tradicionale etike të të dy palëve po corientohen. Politikanët se kanë për gjë t’i sullen njëri-tjetrit në planin personal dhe gazetarët shndërrohen gjithnjë e më shpesh në përcues thashethemesh.
Dhenëkushtet e njëbollëkukomunikues, audiencandryshondhebëhetmë e veshtirëpërt’ukapur e mbajtur e mbërthyerngaana e komunikuesve. • Ndoshtanjëllojirishqetësimimbiçështjen normative del ngakëtozhvillimet e funditbrendadhepërrethkomunikimitpolitik: • A mundemiqëforcavekaotikeqëkultivojnënjëkomunikim pa cilësi e tëhapurpërtëgjithë, t’ukundërvëmëforcaqëngulinkëmbëpërmirësjellje, integritetdhelidhjelogjike?
A munden mediat e reja të jenë rigjallëruese në këto kushte? Çdo përgjigje për këtë pyetje duhet të jetë e kujdesshme. • Interneti mund të përkeqësojë edhe disa nga elementët e përshkruar më sipër- turbullirën - duke e copëzuar më tej mënyrën e marrjes së lajmeve mbi cështjet kryesore dhe duke e kufizuar atë vetëm te qytetarët e alfabetizuar nga pikëpamja dixhitale.
Një studim amerikan mbi përdorimin e Internetit ka zbuluar se ky i fundit përdoret më shumë si një mjet për të parë programe televizive sesa për të konsumuar lajme. Althaus and Tewksbury 2000).
Dhesapërmirësjelljen e nivelin e qytetarisë, pas analizimittëdiskutimitpolitiknë Usenet ngadisagrupe, Davis (1999) e ka dënuaratësi: • “Kakofoninë vend tëurtësisë, njëformë e shprehjesqënukndjekparimetparlamentareporligjinHobbesiantënjëdarketëmërzitshme, njëkomunikimqëitakonpersonitqëflet me zëmëtëlartë e qëlogohetmëshpesh”..
Por shpjegimi që ai ofroi atëherë është gjithashtu i dobishëm: • “Grupet në Usenet riprodhojnë kaos sepse moderatorët e diskutimit, të caktuar për të • stimuluar, për të inkurajuar dhe për të ruajtur përfaqësimin në këto diskutime, është e qartë që janë të paaftë ose mungojnë krejtësisht”.
Megjithatë, përvoja e kaluartregon se me futjen e njëmjetitëri sic ështëInternetipërvoja e përdoruesve (dhënësvedhemarrësve) ndryshonnëpërshtatje me atoqëperceptohensipikat e fortatëkëtijmediumi. • Ndryshengatransmetimiteleviziv, icili ka provokuar debate tëgjatapërmënyrën se sindodh, kurndodh, dhembiatëqëshikuesit e programevetëtijmundtëkonsiderohen 'aktivë' apo "pasivë" (khs Katz 1996 dheKubey 1996), Internetiështë pa dyshimnjë • Medium përdoruesishaktivë.
Por në qoftë se përdorimi i internetit ka tendencë të inkurajojë dhe të mbështesë një përdorues më aktiv, një pjesë e kësaj prirje duhet të pasqyrohet në konsumin e lajmeve, politikës, cështjeve publike. Pesha specifike e vecantë e Internetit mund të qëndrojë dhe në një aspekt tjetër.
Ndersa TV psh punon brenda afateve kohore të ngushtë dhe në thelb i tregon audiencës njerëz të tjerë duke diskutuar çështjet politike, në internet është e mundur të përfshijmë një numër të madh të përdoruesve në një shprehje/debat më të plotë dhe një shkëmbim të përvojave dhe mendimeve mbi një temë të dhënë. Interneti mund të jetë një medium që lejon njerëzit të përfshihen më gjerësisht në dialogun qytetar, jo vetëm t’i lejojë ata ta ndjekin këtë process nga larg.
Nga ana e tyre, politikanët kanë treguar një interesim në rritje në vitet e fundit për të shfrytëzuar linja më pak të përdorura për t’ju afruar elektoratit sesa buletinet televizive dhe faqet e para të gazetave. Interneti paraqet shumë mundësi për të komunikuar drejtpërdrejtë me votuesit.
Në shkrimet e fundit, për shembull, Kryetarët e partive Republikane dhe Demokratike të SHBA përshendetën garën presidenciale si një përballje në të cilën do të kishte një përfshirje të madhe të mediave të reja, duke siguruar avantazhe financiare për partite. • (Nicholson 2008; Romer 2008).
Se si ky lloj komunikimi do të funksionojë dhe nëse duhet të jetë i mirëpritur ai, mbetet për t'u parë megjithatë! Politikanët dhe këshilltarët e tyre me siguri nuk do të pastrohen nga mëkatet e tyre origjinale të komunikimit vetëm me ardhjen e mediave e reja! • Në një valë që vjen nga SHBA, një numër i madh kompanish konsulente, specialistë të komunikimit në internet janë duke ofruar shërbimet e tyre për kandidatët dhe fushatat zgjedhore kudo në botë.
Ndër të tjera, ata hartojnë lista e-mailesh (e-mail list) të votuesve në të cilat dërgohen mesazhe të personalizuara si dhe linqe për website denigruese ku sulmohen kundërshtarët politikë. (Rasti i HilaryNo.com site që u krijua për fushatën senatoriale të Rudolf Giuliani-t në New York).
Por, pasi të gjitha proceset komunikuese janë me dy kahe, politikanët duhet të marrin në konsideratë reagimin e publikut ndaj këtyre mesazheve. Për votuesit më pak të përkushtuar kjo s’do të ketë shumë rëndësi nëse nuk shohin një interes të drejtpërdrjtë. Dhe këtu mund të hyjnë në lojë disa nga karakteristikat e Internetit
Njëra nga këto është një sasi e madhe të dhënash që mund të ruhen e të përdoren në cdo cast nga përdoruesit sipas nevojave të tyre informative. Një tjetër karakteristikë janë mekanizmat e internetit për të realizuar shkëmbime interaktive, duke bërë të mundur 'një pjesëmarrje më të gjerë e më demokratike sesa komunikimi me një kah' (Schultz2000). Sic thekson Hacker (1996), "sa më demokratik të jetë komunikimi aq më shumë ai do të promovojë bashkëveprim jo thjesht ndërlidhje'.
E gjithë kjo mund të jetë një burim pritshmërish për përdoruesit për mënyrën se si ata presin të shërbehen në faqet e internetit, duke përfshirë edhe ato politike, - se si e duan materialin që u serviret, në mënyrë që të ngrenë pyetje në lidhje me cështjen në fjalë..
Me pak fjalë, interneti lejon komunikim të drejtpërdrejtë midis qytetarëve dhe politikanëve, duke bërë të mundur anashkalimin e mediave. Këtu, pra, mund të qëndrojnë përparësitë kryesore të internetit e potenciali i tij i madh për ndryshim. Interneti mund të sanksionojë kritere të ndryshme nga ato që mbizotërojnë sot në komunikimin politik. Kundërveprimi i njerëzve në internet mund t’i shtyjë mediat tradicionale të reflektojnë mbi cilësinë e informacionit që përcojnë.
Politikanët nga ana tjetër mund të jenë të detyruar të shpjegojnë në mënyrë praktike thelbin e nismave të tyre politike pa u fshehur dot më pas retorikës boshe. • Gazetarët politikë në mënyrë të vecantë do të shtrëngohen të përqëndrohen më shumë në thelbin e cështjeve dhe më pak në aspektet teknike të procesit politik. Pasi mediat e reja të jenë përhapur dhe konsoliduar, marrëdhënia midis publikut, politikaneve dhe mediave tradicionale s’do të jetë më kurrë si më parë.
Çfarë Pasojash politike dalin nga kjo diagnozë? Këto pasoja shfaqen në të paktën tre fusha: • Për mediat tradicionale • Për një akses të lirë ndaj mediave të reja • Për krijimin e nje ‘Hapësire publike’ në internet. (ne do të trajtojmë vetëm dy të fundit)
Për një akses të lirë ndaj mediave të reja • Në nivelin e pronësisë së mediave dhe të menaxhimit të tyre, ne nuk hyjmë domosdoshmërisht në një epokë të re pluraliste. Rritja e shpejtë e mediave të reja ka shndërruar në mënyrë të dukshme kushtet e konkurrencës ndërmjet Mediave kryesore tradicionale.
Një valë e fuqishme shkrirjesh ka rezultuar prej kohësh si pasojë e daljes në skenë të internetit, duke krijuar konglomerate të mëdha që do të kontrollonin dhe transmetimin dhe krijimin e produktit argëtues Kombinimi i AOL dhe Time Warner-ishte vetëm një nga shumë shembuj të këtij procesi.
Në fakt, një nga analistët më të njohur të investimeve në SHBA e pat përshëndetur atëherë këtë nismë si një “strategji që do t’u leverdisë të dy palëve duke krijuar një mundësi të pashoqe për të promovuar produkte në një numër të panjohur deri atëherë mediash njëkohësisht” dhe duke e përmirësuar ‘ngjitshmërinë e AOL me produktet informative dhe argëtuese të Time-Warner’ • (PaineWebber 2000).
Kjo është një periudhë përcaktuese për industrinë e komunikimit dhe ndikimin e saj ne shoqëri në përgjithësi. Edhe pse funksionet dhe përdorimet e internetit janë ende duke u hulumtuar, interesa të fuqishme janë përpjekur ta përdorin këtë medium të ri për interesat e tyre. Nuk ka shumë gjasa që këta aktorë të ta bëjnë këtë për hir të qytetarëve!
Potenciali i brishtë' i medias interaktive për të përmirësuar komunikimin publik dhe për pasurimin e demokracisë është në rrezik mbytje ose lënie në hije. • Në njëfarë mënyre, ky moment është i ngjashëm me ditët e para të legjislacionit për radion.
Në ndryshim nga radiot komerciale të hapura për këdo që dolën në SHBA në atë kohë, evropianët vendosën se organizma të transmetimit public ishin thelbësore në qoftë se media e re duhet të shërbente për qëllime publike. Sfida përkatëse sot është të aplikojnë parimet e një shërbimi publik për Internetin dhe produkte të tjera online.
Në këtë kontekst, politika duhet të marrë në konsideratë rrugët për ngritjen dhe përforcimin e një ‘hapësire qytetare’ në internet. • Si mund të të arrihet kjo?
Nëthelb, njëmënyrëmundtëjetë duke krijuarnjëautoritet me përgjegjësitëzgjeruarapërrregullimin, publikimin, moderimindheraportiminmbirezultatet e njëgamëtëgjerëveprimeshnëushtrimin e demokracisëelektronike. Këto do tëpërfshijnëmarrjen, mbledhjendhebashkërendimin e 'reagimevetëqytetarëve’ sidhetransparencanëprocesin e vendimarrjespublike.