150 likes | 1.42k Views
Leksion XII. Parafjala. Parafjalë janë fjalët e pandryshueshme të ligjëratës që qëndrojnë përpara emrave , përemrave , numërorëve dhe ndajfoljeve duke vendosur marrëdhënie varësie ndërmjet fjalëve . Edhe ai u ul mbi trungun pranë zjarrit .
E N D
Leksion XII Parafjala
Parafjalëjanëfjalët e pandryshueshmetëligjëratës • qëqëndrojnëpërparaemrave, përemrave, numërorëvedhendajfoljeve • duke vendosurmarrëdhënievarësiendërmjetfjalëve. • Edheai u ulmbitrungunpranëzjarrit. • Pas njohjesfilloitapyestepërfamiljen,përpunën,dhepërshkollën.
Parafjalëtkanëkëtovecoridalluese. • 1.Kanë gjithmonënjëvend tënguliturnësintagmënparafjalore. • Pra, qëndrojnëvetëmparaemrit, përemrit, osenumërorit. • Psh. Pas tijqëndrontefytyrëgjeri, iciliherëpashere e kthentekokën pas. • Vetëmpas tijështëparafjalë,sepsenukmundtëndërrojë vend, kursefjalatjetër pas mundtëndërrojëvend,kthentepas kokën
2.Drejtojnë rasën e emrit, përemritosenumërorit,paratëcilitqëndrojnë,parafjalëtëcaktuara,përgjithësisht, drejtojnëedhe rasa tëcaktuara • Shqipja ka vecorinë se ka parafjalëedhepërrasënemërore. • E vetmjarasëqëpërdoret pa parafjalëështë rasa dhanore.
Parafjalëtsipaslidhjevesintaksoreklasifikohennë • - parafjalëtërasësemërore: nga, te (tek):Ështënga Tirana.U rrëzuangalodhja.Ngadarka do tëdukemi.Ështëimadhngatrupi.Shtëpitë u ndërtuanngavetëbanorët.Nëkryedolinjëngaish-tëburgosurit.Rrintetepraguiderësdhevështronteavionëtqëfluturonin.
- parafjalëtërasësgjinore • : me anë, me anën, nësajë, në vend, përarsye, përshkak, etj.:Me anëtënjëmikuarritatakapërcejkufirin.Ekonomia e venditmbahetnësajëtëkontributitqëjeppopulli.Jukeminë vend tëprindërve.Shtëpiambetipërgjysëmpërshkaktëlargimittëvëllait.
- parafjalëtërasëskallëzore • në, me, pa, për, më, mbi, nën, ndër, etj.: Erdhivonënështëpi.U takua me vëllainnëTiranë.Nukrrihet pa punë.Mira u nisdjepërBruksel.Më 10 qershorkamditëlindjen.Mos u ulmbi divan.U shkaudheunënkëmbë.Parisiështënjëndërqytetetmëtëbukura.
parafjalëtërasësrrjedhore • prej, ndaj, për, etj. • IshteprejDurrësi.Ndajtij u morënmasatërrepta.E kapipërgryke.
Parafjalët, sipasstrukturësmorfologjike, janëtëthjeshta, tëpërngjituradheshprehje: • 1.- tëthjeshta: me, në, nga, afër, brenda, larg, paraetj.;2.- tëpërngjitura: nëpër, përmbi, përveç, sipas, etj.; • 3.-të prejardhuranga: • -ndajfolje:sipër(sipërtavolinës), para, larg, etj. • -emra: rreth(rrethshtëpisë),rrëzë, anë,etj. -shprehje: ballëpërballë, rreth e qark, nëkundërshtim me, nëlidhje me etj.
Detyrë Punimushtrimesh