Adijabatski procesi u atmosferi

1. Adijabatski procesi u atmosferi

2. Adijabatski procesi u atmosferi Pojam i definicija Adijabatski procesi su procesi pri kojima ne dolazi do razmene energije između posmatranog sistema i okoline. Procesi u atmosferi su adijabatski zato što su brzine delića vazduha koji se spuštaju i uzdižu takve da oni ne razmenjuju toplotu sa okolinom. Adijabatski procesi su uvek vezani za uzlazna/silazna kretanja bez obzira da li je do njih došlo usled nejednakog zagrevanja (podloge) ili usled odbijanja horizontalnih vazdušnih strujanja od prepreka (brda, šume i sl.) Adijabatski procesi u atmosferi su adijabatsko hlađenje kod uzlaznih vazdušnih struja i adijabatsko zagrevanje kod silaznih vazdušnih struja. Adijabatski procesi se uvek odnose na promenu temperature delića vazduha koji je suv, tj. nije zasićen vodenom parom

3. Adijabatski procesi u atmosferi Pojam i definicija Adijabatski procesi su procesi pri kojima ne dolazi do razmene energije između posmatranog sistema i okoline. Procesi u atmosferi su adijabatski zato što su brzine delića vazduha koji se spuštaju i uzdižu takve da oni ne razmenjuju toplotu sa okolinom. Adijabatski procesi su uvek vezani za uzlazna/silazna kretanja bez obzira da li je do njih došlo usled nejednakog zagrevanja (podloge) ili usled odbijanja horizontalnih vazdušnih strujanja od prepreka (brda, šume i sl.) Adijabatski procesi u atmosferi su adijabatsko hlađenje kod uzlaznih vazdušnih struja i adijabatsko zagrevanje kod silaznih vazdušnih struja. Adijabatski procesi se uvek odnose na promenu temperature delića vazduha koji je suv, tj. nije zasićen vodenom parom

4. Adijabatski procesi u atmosferi Suvoadijabatski i vlažnoadijabatski procesi Stepen zasićenosti vazduha vodenom parom zavisi od količine vodene pare u vazduhu i njegove temperature. Ista količina vodene pare, u istoj zapremini vazduha će vazduh činiti više zasićenim na nižim temperaturama. Zato se prilikom podizanja i hlađenja delića vazduha njegova relativna vlažnost povećava. Sve dok taj iznos ne dostigne 100% i vazduh ne postane zasićen vodenom parom ovakvo uzdizanje se zove suvoadijabatsko. Promena temperature vazduha u posmatranom deliću usled suvoadijabatskog uzdizanja je 1 oC/100 m (suvoadijabatski gradijent). Ukoliko usled uzdizanja i hlađenja relativna vlažnost vazduha dostigne 100% i vazduh postane zasićen vodenom parom ovakvo uzdizanje se zove vlažnoadijabatsko. Tom prilikom će doći do kondenzacije vodene pare u vazduhu i oslobađanja latentne toplote kondenzacije koja će grejati delić. Od tog trenutka, temperatura delića će sporije opadati. Iznos za koji temperatura delića vazduha opada sa visinom naziva se vlažnoadijabatksi gradijent, gw i iznosti od 0,3 do 0,7 oC.

5. Adijabatski procesi u atmosferi Suvoadijabatski i vlažnoadijabatski procesi – Fenski efekat Fenski efekat nastaje kada se vlažan vazduh uzdiže ne zato što je topliji od okolnog već zato što je naišao na prepreku. Tada se vazduh prvo uzdiže suvoadijabatski dok ne postane zasićen vodenom parom, a zatim vlažnoadijabatski uz kondenzaciju vodene pare i oslobađanje latentne toplote. Usled kondenzacije v.p. Sa porastom visine dolazi do formiranja oblaka i izlučivanja padavina. Na vrh planine dolazi suv vazduh koji se na navetrenoj strani spušta i zagreva po suvoj adijabati – mnogo brže. Usled toga će na zavetrenoj strani planine temperatura biti viša nego na istoj visini na navetrenoj strani.

6. Adijabatski procesi u atmosferi Statička stabilnost atmosfere Atmosfera se može nalaziti u tri ravnotežna stanja: stabilnom, ne stabilnom i neutralnom (indiferentnom) Stabilnost atmosfere zavisi od odnosa temperature vazduha koji se uzdiže i temperature okolnog vazduha.Kada se uzdiže delić topliji od okolnog vazduha i ako se brže hladi on će na nekoj visini poprimiti temperaturu okolnog vazduha. Daljim uzdizanjem bi postao hladniji od okolnog vazduha i morao bi početi da se spušta. Ovakva atmosfera, kojane favorizuje uzlaznakretanja već su gradijenti u njoj takvi da posle neke visine prestaje uzdizanje vazduha naziva se statički stabilna. Ova situacija može da se desi samo ako je temperturni gradijent okolnog vazduha manji od adijabatskog

7. Adijabatski procesi u atmosferi Statička stabilnost atmosfere Stabilnost atmosfere zavisi od odnosa temperature vazduha koji se uzdiže i temperature okolnog vazduha. Kada se uzdiže delić topliji od okolnog vazduha i ako se sporije hladi, on će sve vreme, tokom svog uzdizanja, biti topliji i ređi od okolnog vazduha. Ovakva atmosfera, koja favorizujeuzlazna kretanja vazduha bez očiglednog ograničenja naziva se statički ne stabilna. Ova situacija može da se desi samo ako je temperturni gradijent okolnog vazduha veći od adijabatskog što dovodi do njegovog brzeg hlađenja u odnosu na posmatrani delić

8. Atmosferski pritisak Atmosferski pritisak – pojam i definicija Praktikum (G IV)

9. Atmosferski pritisak Atmosferski pritisak - merenje Živin barometar

10. Atmosferski pritisak Atmosferski pritisak - merenje Deformacioni barometri

11. Atmosferski pritisak Atmosferski pritisak – geografska raspodela pritiska na nivou mora • nizak na Ekvatoru • visok u suptropskim širinama (30-45o g.š.) • nizak na 60o g.š. • visok na polovima

12. Atmosferski pritisak Atmosferski pritisak – raspodela pritiska sa visinom