15 – 30% urazów dotyczy kolana (sportowcy 33-70%) Uszkodzenia wewnątrzstawowe:

1. Adam Bronikowski, Rafał Mikusek , Patryk Postek Agnieszka Guz , Artur Stolarczyk, Jarosław Deszczyński „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

2. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • 15 – 30% urazów dotyczy kolana (sportowcy 33-70%) • Uszkodzenia wewnątrzstawowe: • -więzadła 40 %, mieszane 25 %, rzepka 25%, łąkotki 11% • Uszkodzenia więzadeł: • -ACL 46 %, MCL 29%, MCL + ACL 13%, PCL 4%, mieszane 6%, LCL 2% • 1/3500/rok – USA 100 000 rekonstrukcji, Polska >11 000

3. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Kontrowersje: • - Wybór przeszczepu • - Wybór sposobu wykonania zabiegu • - Czas rekonstrukcji • Program usprawniania • Czas powrotu do sportu • Zastosowanie stabilizatora

4. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Nadmierna rotacja zewnętrzna u pacjentów poddanych rekonstrukcji nieanatomicznej (Tashman i wsp. AJSM 2004) • Klasyczna jednopęczkowa rekonstrukcja ACL ogranicza przodoprzemieszczenie piszczeli, ale nie wystarczająco ogranicza rotację zewnętrzną (Woo i wsp. 2002 JBJS) • Nie jest możliwe wywiercenie anatomicznie położonego tunelu udowego przez anatomicznie wywiercony tunel piszczelowy (Strauss i wsp. 2011 AJSM)

5. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Porównanie rekonstrukcji nieanatomicznej, anatomicznej jednopęczkowej i anatomicznej dwupęczkowej: • Znamiennie większa stabilność rotacyjna w kolanach w których wykonano rekonstrukcję anatomiczną • Brak różnic pomiędzy rekonstrukcją jedno i dwu pęczkową (Kondo E i wsp. AJSM 2011)

6. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Znacząco lepszy wynik w ocenie klinicznej oraz pomiarze rotacji u pacjentów poddanych rekonstrukcji anatomicznej w porównaniu do nieanatomicznej (Sadoghi P i wsp. Arthroscopy 2011)

7. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Kontrowersje: • - Wybór przeszczepu • - Wybór sposobu wykonania zabiegu • - Czas rekonstrukcji • Program usprawniania • Czas powrotu do sportu • Zastosowanie stabilizatora

8. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Uzyskanie pełnego zakresu ruchu w stawie • Uzyskanie dobrego napięcia i objętości mięśni • Odzyskanie lub poprawa czucia kinestetycznego • Uzyskanie PEŁNEJ wydolności stawu

9. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Mobilizacja rzepki w kierunku przyśrodkowym z rozciąganiem troczków bocznych.

10. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Mobilizacja znosząca boczny przechył rzepki (tilt).

11. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Wspomaganie przemieszczenia rzepki w kierunku dalszym

12. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Masaż funkcyjny: technika manualna oparta na rozciąganiu mięśnia z ruchem

13. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

14. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

15. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

16. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

17. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

18. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

19. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Co trzeba osiągnąć przed operacją? • Pełna możliwa ruchomość stawu- zwłaszcza przeprost • Siła mięśniowa minimum 80% (?) kończyny zdrowej • Nauka świadomej kokontrakcji w chodzie • Instruktaż pacjenta- świadomość ograniczeń i możliwości pooperacyjnych

20. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Faza I : 0-2 tydzień • kule z obciążaniem do granicy bólu • masaż przedniej (funkcyjny) i tylnej (lodem) grupy mięśni uda • profilaktyka konfliktu SRU

21. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • ruchy bierne i samowspomagane zgięcia w zakresie 0°- 90°i wyprostu (bez przeprostu) • OKC – izometryczne utrzymanie w wyproście (jeżeli możliwe jest utrzymanie wyprostu) • CKC – wciskanie piłki w ścianę w różnych kątach zgięcia • nauka chodu o kulach (i bez) po twardym podłożu

22. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • ćwiczenia samowspomagane zgięcia na desce, w pionie lub w poziomie (z podwieszką) • minimalizowanie bólu, wysięku, obrzęku (cryo -cuff) • czynne ćwiczenia stawu skokowego

23. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Faza II: 2-6 tydzień • Cele: • ochrona przeszczepu • aktywizacja m. czworogłowego • zwiększanie ROM (odzyskanie/utrzymanie wyprostu) • kontrola obrzęku • uzyskanie prawidłowego stereotypu chodu bez kul

24. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • fizjoterapia 3 – 5 razy w tygodniu • cryo – cuff (cold – pack) 3 x dziennie przez 15 min (obowiązkowo przed i po ćwiczeniach) • ćwiczenia obciążania i chodzenia z/bez kul • rower stacjonarny – trening koordynacyjny • kontrola SRU • stretching

25. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • ćwiczenia obręczy biodrowej • SLR • ćwiczenia izometryczne m. czworogłowego • wspięcia na palce • stanie na jednej kończynie w przeproście (także z wymachami przód, bok, tył) • nauka chodu po miękkim podłożu

26. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Faza III: 6 – 12 tydzień Cele: • Ochrona przeszczepu • Utrzymanie wyprostu • Uzyskanie pełnego zgięcia • Wzmacnianie mięśni • Poprawa kontroli motorycznej

27. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu • od 6-go tygodnia czynny przeprost • ćwiczenia na deskorolce • wypady • miniprzysiady jednonóż • rower stacjonarny – trening wytrzymałościowy

28. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” Faza IV: 12 – 16 tydzień Cele: • Przywrócenie siły mięśniowej • Zaawansowany trening propriocepcji • Wprowadzenie elementów sportu (SSR) • Trening sercowo - naczyniowy

29. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Wzmacnianie mięśni: • siłownia: leg – press, ćw. oporowe zginaczy, obręczy biodrowej, łydki • przysiady jednonóż • wchodzenie, schodzenie ze schodów różnej wysokości (progresywnie) • przysiady przy ścianie z piłką (obunóż, jednonóż)

30. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Trening sercowo – naczyniowy • rower stacjonarny, małe obciążenie długi czas (30 min) • bieżnia (płaskie, równe powierzchnie), chód – trucht

31. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne” • Aktywności: • Powolny bieg: 12 – 16 tydzień • Rolki: 20 – 24 tydzień • Bieg „zygzakiem”: 20 - 24 tydzień • Skipy: 20 - 24 tydzień • Bieg po „ósemce”: 20 - 24 tydzień • Sprinty: 24 tydzień • Aktywności pivotujące z przysiadami: 24 tydzień • Rozpoczęcie treningów: 24 – 32 tydzień • Rozpoczęcie startów: 32 – 36 tydzień

32. Cel pracy • Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG): • siła mięśniowa • stabilność przednio-tylna i rotacyjna

33. Materiał i metody • badanie wykonano na 29 pacjentów podzielonych na dwie grupy. • grupę pierwszą stanowiło 16 osób (10 mężczyzn i 6 kobiet) . • grupę drugą stanowiło 13 osób (8 kobiet, 5 mężczyzn). • u wszystkich badanych wykonano anatomiczną rekonstrukcję ACL, w grupie pierwszej z wykorzystaniem BTB, w drugiej STGR

34. Materiał i metody • operacje wykonywane były przez jednego chirurga a fizjoterapia pooperacyjna prowadzona wg jednego protokołu • wszystkich badanych dokonano pomiaru momentów sił mięśniowych prostowników i zginaczy stawu kolanowego w trzech prędkościach kątowych 60 ⁰/s ,120 ⁰/s, 180 ⁰/s.

35. Materiał i metody • dokonano pomiaru przodoprzemieszczenia piszczeli za pomocą aparatu Aircast Rolimeter oraz oceniono w odniesieniu do skal IKDC i Lyscholma. • wszyscy badani wyrazili świadomą i dobrowolną zgodę na udział w badaniu.

36. Materiał i metody

37. Materiał i metody

38. Prostowniki – pomiędzy grupami

39. Zginacze – pomiędzy grupami

40. Prostownik BTB

41. Zginacze BTB

42. Prostowniki STGR

43. Prostowniki BTB

44. Przodoprzemieszczenie piszczeli

45. Skale IKDC i Lysholma • Średnia wyników dla skali IKDC w grupie BPTB wyniosła 74,14pkt, a w grupie STG 73,68pkt, co oznacza, że wyniki nie były istotne statystycznie. • Średnia wyników dla skali Lysholm w grupie BPTB wynosiła 90,13pkt a w grupie STG 88,18pkt, co również nie było istotne statystycznie.

46. „Ocena porównawcza wybranych parametrów biomechanicznych po rekonstrukcji ACL dwiema metodami operacyjnymi (BTB i STG) – doniesienie wstępne”

47. Dziękuję za uwagę • ?