De Wet BIG en taakherschikking

1. De Wet BIG en taakherschikking Mr Diederik van Meersbergen KNMG SKE Rotterdam & Zuid-Holland zuid 1 oktober 2009

2. Onderwerpen • De Wet BIG • De huisarts en de assistent • Wijzigingen in de Wet maakt taakherschikking mogelijk

3. De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg(Wet BIG) Inwerkingtreding BIG: gefaseerd vanaf 1 december 1995-1997 Doel: verbeteren en bevorderen kwaliteit van beroepsuitoefening. Door: • registratie en titelbescherming • voorbehouden handelingen • Kwaliteitseisen • toezicht (inspectie) • toetsing (strafrecht, tuchtrecht, ongeschiktheid)

4. Registratie en titelbescherming Art. 3-beroepen Recht op beroepstitel ontstaat door inschrijving in een register 8 beroepen • Arts • Fysiotherapeut • Tandarts • Apotheker • Psychotherapeut • Verpleegkundige • Gezondheidszorgpsycholoog • Verloskundige Elk beroep kent - opleidingseisen aan welke eisen moet de opleiding voldoen - een deskundigheidsgebied binnen welk gebied van de geneeskunst wordt de beroepsbeoefenaar geacht te handelen (Handelingen op het gebied van de geneeskunst)

5. Voorbehouden handelingen • Uitgangspunt Wet BIG: verrichten handelingen op het gebied van de geneeskunst in beginsel vrij voor iedereen • Dit geldt niet voor de voorbehouden handelingen: • In wet opgenomen handelingen die onaanvaardbare risico’s voor de gezondheid van de patiënt opleveren als de handeling door een ondeskundige wordt uitgevoerd • Niet geldig indien deze handelingen niet-beroepsmatig of in een noodsituatie worden verricht.

6. De voorbehouden handelingenart. 36 Wet BIG • - Electieve cardioversie • - Defibrillatie • - Electroconvulsieve therapie • - Geneeskundige steenvergruizing • - 'IVF-handelingen’ • - Voorschrijven medicatie - Heelkundige handelingen - Verloskundige handelingen - Endoscopieën - Catheterisaties - Injecties - Puncties - Het brengen onder narcose - Gebruikmaking van radioactieve stoffen of ioniserende stralen

7. Zelfstandige bevoegdheid Arts is zelfstandig bevoegd de VBH te verrichten mits hij/zij ook bekwaam is. Als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, dan mag een zelfstandig bevoegde aan iedereen de opdracht geven een voorbehouden handeling te verrichten. Dus ook aan: doktersassistent praktijkondersteuners etc.

8. Voorwaarden bij verrichten van voorbehouden handeling in opdracht. • Vereisten bij opdrachtgever: • opdracht • opdrachtontvanger bekwaam • z.n. aanwijzingen geven • zorgen voor toezicht en mogelijkheid van tussenkomst • Vereisten bij opdrachtontvanger: • opdracht van een bevoegde • bekwaamheid • eventuele aanwijzingen opvolgen • Bevoegdheden ingeperkt door o.a. • wensen werkgever/ instelling • professionele standaard/ protocollen en afspraken

9. Andere functies van assistent Op basis van uitspraken Centraal Tuchtcollege (CTG 4 maart 2008, GJ 2008/44): De telefonische zeeffunctie assistent onmisbaar in huisartsenpraktijk De assistent moet echter achteraf alle contacten aan arts melden Zij mag niet zelfstandige anamnese opnemen en medisch beleid inzetten Goed opgeleide, regelmatig bijscholende assistent mag op basis van zorgvuldig en gestructureerd vergaarde informatie zelfstandig gevallen afdoen als het om een voorlichtende rol waarbij geen besluit over het al dan niet inzetten van een medisch beleid aan de orde is. De dienstdoend huisarts is verantwoordelijk dat de assistente voor invulling zeeffunctie adequate instructies krijgt (onder meer via bijvoorbeeld NHG-telefoonkaarten) De huisarts dient de taakuitoefening van de assistente adequaat te controleren. Als aan bovenstaande voorwaarden is voldaan kan huisarts niet worden aangesproken op tekortschieten assistente.

10. Check op verantwoordelijkheden in de praktijk: • Zijn de assistentes in algemene zin bekwaam (opleidingseisen, nascholingen etc.)? • Zijn er adequate regels, protocollen voor de assistentes? (bijv. 2e telefoontje, altijd overleg arts) • Zorg voor autorisatie van door assistente afgehandelde contacten • Autorisatie: overleg bij twijfel met de assistente (eerder indien onbekend), bel indien nodig patiënt • Zorg voor adequate inlogprocedures en teken waarvoor je verantwoordelijkheid kunt dragen.

11. Taakherschikking Wet BIG Wijzigingen in de Wet BIG om taakherschikking mogelijk te maken • Voorschrijven door verpleegkundigen • Voorbehouden handelingen door Verpleegkundig Specialist (VS) en Physician assistant (PA)

12. Voorschrijven als voorbehouden handeling Artikel 36, lid 14 Wet BIG luidt sinds juni 2007 Tot voorschrijven UR-geneesmiddelen zijn bevoegd: - artsen, tandartsen, verloskundigen - verpleegkundigen indien: * zij behoren tot aangewezen categorie * diagnose bij de patiënt al is gesteld * volgens medische standaarden * inachtnemen eventuele beperkingen t.a.v. reikwijdte bevoegdheid

13. Voorschrijven door verpleegkundigen Minister wil aanwijzen: - diabetesverpleegkundigen, - longverpleegkundigen, - oncologieverpleegkundigen. Voor bepaalde ‘standaard’ medicatie Planning: per 2011 gereed.

14. Voorschrijven in opdracht? • Voorschrijven is voorbehouden handeling. Mag een zelfstandig bevoegde nu een opdracht geven om voor te schrijven? • Nee, dit is beperkt door de definitie van ‘recept’ in geneesmiddelenwet recept: een door een met naam en werkadres aangeduide beroepsbeoefenaar als bedoeld in artikel 36, veertiende lid….

15. Voorbehouden handelingen door ‘nieuwe’ beroepen In het kader van taakherschikking wordt gewerkt aan wijziging van Wet BIG om nieuwe beroepen zelfstandig bevoegdheid te geven om voorbehouden handelingen te verrichten. Open bepaling waarin geregeld dat: • bij wijze van experiment • voor periode van max. 5 jaar • bepaalde groep beroepsbeoefenaren • zelfstandige bevoegdheid toegekend voor bepaalde voorbehouden handelingen

16. Invulling experimenteerbepaling In nadere bepalingen kan aan het artikel een invulling worden gegeven. • Bijvoorbeeld aan VS en PA • Zij mogen dan zelfstandig bepaalde voorbehouden handelingen