400 likes | 899 Views
Metody regulacji poczęć. naturalne metody planowania rodziny metody mechaniczne (wkładki domaciczne, membrany, prezerwatywy) metody chemiczne (środki plemnikobójcze) metody farmakologiczne (tabletki, zastrzyki, implanty)
E N D
Metody regulacji poczęć • naturalne metody planowania rodziny • metody mechaniczne (wkładki domaciczne, membrany, prezerwatywy) • metody chemiczne (środki plemnikobójcze) • metody farmakologiczne (tabletki, zastrzyki, implanty) • metody biochemicznego monitorowania cyklu (system Persona - spektrofotometr) • sterylizacja
Skuteczność (Pearl index) • IUD 0,1 (0 –1) • OC 0,2 (0 –3) • Progestin injection 0,1 (0 –1) • Morning after pill 3 (2 – 5) • Condom 4 (1 – 7) • Periodic abstinence 10 (3 – 15)
Metody okresowej wstrzemięźliwości płciowej • kalendarzyk małżeński • metoda Billingsów • metoda objawowa • metoda termiczna • metoda objawowo- termiczna
Fizjologiczne podstawy obliczania okresu płodnego w 28- dniowym cyklu pierwszy dzień prawdopodobnej owulacji 14 – 2 = 12 dzień ostatni dzień prawdopodobnej owulacji 14 + 2 = 16 dzień przeżywalność plemników w drogach rodnych (48 godzin) 12 – 2 = 10 dzień zdolność do zapłodnienia komórki jajowej (24 godziny) 16 + 1 = 17 dzień możliwy okres płodny 10- 17 dzień
Okresowa wstrzemięźliwość płciowa- wady i zalety • bezpieczna • nie wymaga dodatkowych środków • akceptowana przez Kościół Katolicki • nieużyteczna dla kobiet o nieregularnych cyklach • wysoki wskaźnik niepowodzeń
Metody mechaniczne Stosowane przez mężczyzn: • Stosunek przerywany • Prezerwatywa Stosowane przez kobiety: • Błona pochwowa • Kapturek naszyjkowy • Gąbki pochwowe • Środki plemnikobójcze
Zalety prezerwatywy • ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (łącznie z AIDS) • łatwa w użyciu • tania • brak objawów ubocznych
Wady prezerwatywy • ograniczenie doznań • ingerencja w akt płciowy • dyskomfort • możliwość reakcji alergicznych na lateks lub substancje dodatkowe
Zalety i wady błony pochwowej • ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową • brak objawów ubocznych • trudności w zakładaniu i wyjmowaniu • konieczność utrzymywania w czystości
Przciwskazania do błony pochwowej • wypadanie macicy • duże cystocele lub rectocele • tyłozgięcie macicy • powtarzające się infekcje dróg moczowych • alergia na lateks lub środki plemnikobójcze
Możliwe działania uboczne błon pochwowych • Uczulenie na lateks lub środki plemnikobójcze • Zwiększona częstość występowania infekcji dróg moczowych
Środki plemnikobójcze • kremy • żele • pianki • globulki • tabletki
Wady i zalety środków plemnikobójczych • Bezpieczne • Łatwe w użyciu • Łatwo dostępne • Korzystne w sporadycznych kontaktach płciowych • Częściowa ochrona przed chorobami przenoszonymi droga płciową • Niski komfort współżycia • Wysoki wskaźnik niepowodzeń • Podrażnienie dróg rodnych
Fizjologiczne okresy niepłodności • krótko po pierwszej miesiączce • po porodzie i podczas laktacji • krótko przed menopauzą
Czynniki modyfikujące hamujący wpływ karmienia piersią na płodność • okres karmienia piersią • częstotliwość • długość ssania • wprowadzanie uzupełniającej żywności • czas od porodu • stopień odżywienia matki • geografia, czynniki socjoekonomiczne i kulturowe
Skład tabletki antykoncepcyjnej Etynyloestradiol + gestagen I generacjiII generacjiIII generacji noretysteron norgestrelnorgestymat noretyndron lewonorgestrel gestoden etynodiol norgestyrianon dezogestrel
Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne Jednofazowe (cykliczne) • Gravistat 50μg EE + 0,25 mg lewonorgestrelu • Cilest 35μg EE + 0,25 mg norgestymatu • Marvelon 30μg EE + 0,15 mg dezogestrelu • Minisiston 30μg EE + 0,125 mg lewonorgestrelu • Femoden, Minulet 30μg EE + 0,075 mg gestodenu • Celimona 30μg EE + 2,0 dienogestu • Mercilon 20μg EE + 0,150 dezogestrelu • Harmonet 20μg EE + 0,075 mg gestodenu
Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne- cd Sekwencyjne Dwufazowe • Anteovin 50μg EE + 11 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu 50μg EE + 10 tabl. 0,125 mg lewonorgestrelu Trójfazowe • Triquilar , Tri- Regol, Trisiston 30μg EE + 6 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu 40μg EE + 5 tabl. 0,075 mg lewonorgestrelu 30μg EE + 10 tabl. 0,05 mg lewonorgestrelu
Mechanizm antykoncepcyjnego działania leków hormonalnych • blokada wydzielania gonadotropin • hamowanie owulacji • zaburzanie czynności skurczowej jajowodów, utrata rzęsek przez nabłonek migawkowy, zmiana składu płynu jajowodowego- hamowanie transportu jaja i kapacytacji plemników • przerost rzekomodoczesnowy endometrium- tzw „skorupa doczesnowa” – utrudnienie zagnieżdżenia jaja • zmiana składu śluzu szyjkowego- nieprzepuszczalność dla plemników
Wpływ antykoncepcji hormonalnej na: • czynność wątroby • metabolizm węglowodanów • metabolizm lipidów • witaminy • układ krzepnięcia • tarczycę • nadnercza
Leki zmniejszające skuteczność doustnej tabletki antykoncepcyjnej • przeciwpadaczkowe : barbiturany, fenytoina, karbamazepina, prymidon • ryfampicyna • tetracykliny, penicyliny, cefalosporyny • gryzeofulwina
Bezwzględne przeciwwskazania do doustnej antykoncepcji hormonalnej • choroba niedokrwienna serca • choroba mózgowo- naczyniowa • rak narządu rodnego • choroby wątroby • ciąża lub jej podejrzenie • porfiria
Względne przeciwwskazania do doustnej antykoncepcji hormonalnej • silne bóle głowy, szczególnie naczyniowe lub migrenowe • nadciśnienie tętnicze • cukrzyca, obciążony wywiad rodzinny • kamica dróg żółciowych • zaburzenia funkcji wątroby • palenie papierosów powyżej 30 rż (powyżej 15 dziennie) • żylaki kończyn dolnych • niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych • planowany zabieg operacyjny w ciągu najbliższych 4 tyg. • wiek > 40 rż
Przerwać OC natychmiast w przypadku: • Ból łydek • Ból w klatce piersiowej • Bóle migrenowe • Kamica pęcherzyka żółciowego • Długie unieruchomienie (np. przy złamaniach kości)
Najczęstsze objawy uboczne doustnej antykoncepcji hormonalnej • krwawienia międzymiesiączkowe • skąpe krwawienia miesiączkowe • zatrzymanie miesiączki • nudności, wymioty • przyrost wagi ciała
Korzyści stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej częstości występowania niezłośliwych guzów piersi częstości występowania niezłośliwych torbieli jajników niedokrwistości RZS ciąży pozamacicznej chorób zapalnych miednicy mniejszej raka jajnika raka endometrium
OC jako czynnik leczniczy: • Krwawienia funkcjonalne • Nieregularne cykle, nadmiernie obfite miesiączki • PMS • Hyperandrogenizm jajnikowy • Trądzik • Hirsutyzm
Antykoncepcja postkoitalna • Do 1 godziny: Postinor- lewonorgestrel 0,75 mg p.o. • Do 12 godzin: Lewonorgestrel 0,6 mg i.m. • Do 48 godzin: estrogeny skoniugowane końskie 30 mg p.o. przez 5 dni, etynyloestradiol 5 mg p.o. przez 5 dni • Metoda YUZPE’a- E + A do 72 godzin – LNG 1,0 mg + EE 0,1 mg p.o. 2 x /12 godzin ze środkami przeciwwymiotnymi • IUD
Sposoby antykoncepcji hormonalnej długo działającej • iniekcje gestagenów • implanty podskórne • krążki dopochwowe • IUD
Przeciwwskazania do iniekcji gestagenów • rak piersi i niezdiagnozowane guzy piersi • rak narządu rodnego • niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych • podejrzenie ciąży • zakrzepowe zapalenie żył i inne zakrzepice • choroby naczyń wieńcowych i mózgowych • żółtaczka
Przeciwskazania do implantów • ciąża lub podejrzenie • rak piersi i niezdiagnozowane guzy piersi • rak narządu rodnego • niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych • podejrzenie ciąży • zakrzepowe zapalenie żył i inne zakrzepice • choroby naczyń wieńcowych i mózgowych • żółtaczka
Implanty- efekty uboczne i powikłania • zaburzenia cyklu miesiączkowego • zaburzenia metaboliczne • miejscowy stan zapalny
Zalety IUD • nie zaburza naturalnego cyklu • małe ryzyko ciąży • wymagana regularna kontrola
Czas założenia IUD • po porodzie • po połogu • po poronieniu • po stosunku płciowym • w trakcie miesiączki
Przeciwwskazania do IUD • stan zapalny w miednicy mniejszej • ciąża lub jej podejrzenie • mięśniaki macicy • zwężenie szyjki • narażenie na choroby przenoszone drogą płciową
Powikłania IUD • krwawienie • ból • upławy • wypadnięcie wkładki • ciąża • stan zapalny miednicy • perforacja macicy
Kandydatka do IUD • 34 lata i więcej • Pali papierosy • 2 dzieci i nie planuje więcej
Kandydatka do OC • Mniej niż 30 lat • Bez dzieci • Jeden partner seksualny • Planuje ciążę w przyszłości • Funkcjonalne krwawienia z dróg rodnych
Kandydatka do prezerwatywy i spermicydów • Mniej niż 20 lat • Bez dzieci • Nieregularne kontakty sexualne
Progestageny • Karmienie piersią • Planuje ciążę w przyszłości