1 / 65

Ontwikkelingen en uitdagingen voor het pensioenstelsel lokale besturen Antwerpen, 11 maart 2009

Ontwikkelingen en uitdagingen voor het pensioenstelsel lokale besturen Antwerpen, 11 maart 2009. Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel. Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector. Bij ongewijzigd beleid, bedragen aan 100 %. Bron: Exsyspen 2007. Ongewijzigd beleid.

eldon
Download Presentation

Ontwikkelingen en uitdagingen voor het pensioenstelsel lokale besturen Antwerpen, 11 maart 2009

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Ontwikkelingen en uitdagingen voor het pensioenstelsel lokale besturen Antwerpen, 11 maart 2009 Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel

  2. Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid, bedragen aan 100 % Bron: Exsyspen 2007

  3. Ongewijzigd beleid • Geen wijzigingen pensioenwetgeving en rechtspositieregelingen (april 2007) • Constante tewerkstelling (jaar 2003, behalve ziekenhuizen) • Vergelijkbare verhouding statutairen/contractanten • Onveranderlijke lonen (zonder indexhypothese, noch loonstijgingen) • Dezelfde pensioenen (zonder perequatie) • Geen overdrachten tussen diverse pensioenstelsels • Identieke werknemersbijdrage 7,5 % op loon • Mortaliteit op basis van projectie 2002-2100 NIS en Planbureau

  4. VIJF PENSIOENSTELSELS POOL 1 Het gemeenschappelijk pensioenstelsel van de plaatselijke besturen POOL 2 Het stelsel van de nieuw bij de Rijksdienst (RSZPPO) aangeslotenen POOL 3 Het stelsel van de bij een voorzorgs- instelling aangesloten besturen POOL 4 Het stelsel van de besturen met eigen pensioenkas POOL 5 Geïntegreerde politie (sedert 2002)

  5. POOL 1 - Het gemeenschappelijk pensioenstelsel van de plaatselijke besturen Omslagkas Binnenlandse Zaken werd in 1987 overgeheveld naar de RSZPPO = Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en Plaatselijke Overheden (paritair beheerd door werkgevers/vakbonden) Toetredingsregel: RSZPPO neemt pensioenlast over van ambtenaren benoemd vanaf datum van aansluiting

  6. POOL 1 Over wie gaat het? (31.12.2007) • 50.392 vastbenoemden • 1.207 werkgevers Gemiddeld: 172 werknemers/bestuur - waarvan 42 vastbenoemden (24,42 %) - waarvan 67 contractanten (38,95 %) - waarvan 63 gesco’s (36,63 %) Dwz verhouding ¼ vastbenoemden tov ¾ contractanten

  7. POOL 1 • Bijna alle kleine en middelgrote gemeenten en OCMW’s • Onder andere volgende gemeenten • Brugge • Leuven • Mechelen • Roeselare • Dendermonde • Kortrijk • Sint-Niklaas

  8. POOL 1 • Aandeel werkgevers * België: 1.207 op 1.371 of 87,89 % * Vlaanderen: 639 op 720 of 88,75 % * Wallonië: 555 op 592 of 93,75 % * Brussel-Hoofdstad: 13 op 59 of 22,03 % • Aandeel vastbenoemden * Koppen: 50.392 op 110.692 of 45,52 % * VTE: 42.485 op 96.780 of 43,90 %

  9. POOL 1 • Evolutie sedert 1997: - 9.000 vastbenoemden * Hoofdzakelijk ingevolge politiehervorming (overheveling naar pool 5) * Netto: quasi constante tewerkstelling van aantal vastbenoemden

  10. POOL 1 EVOLUTIE BIJDRAGEVOET PENSIOENEN 1987- NU • 19,4 % • en 1989 20 % 1990 en 1991 21,5 % 1992 22,5 % • 25,25 % 1994 25,5 % 1995 en 1996 28,5 % 1997-2009 27,5 % Percentages inclusief 7,5 % “werknemers”bijdrage

  11. POOL 1 Stijging bijdragevoet afgeremd door • Pensioenreserves • Reservefonds kinderbijslag • Ristorno’s politie Zonder deze tussenkomsten: bijdragevoet 36,56 % (2007)!

  12. Overzicht pensioenreserves (1) • Reserve pool 1: opgebouwd met overschot opbrengst pensioenbijdrage: 700 miljoen euro (2009) • Ristorno’s pool 5 (politie): opgebouwd met overschot opbrengst pensioenbijdrage • 154 miljoen euro (2009), 122 miljoen euro (2010), 89 miljoen euro (2011), 54 miljoen euro (2012), 19 miljoen euro (2013), niets (2014) • Gaan naar de 4 overige pools voor financiering politiepersoneel gepensioneerd vóór 2001, in verhouding tot loonmassa

  13. Overzicht pensioenreserves (2) • Reservefonds kinderbijslag: overschotten + intresten gecumuleerd over de voorbije jaren • ongeveer 313 miljoen euro • stijgt met gemiddeld 17,6 miljoen euro/jaar (pool 1) en 3,3 miljoen euro per jaar (pool 2) • Voor besturen pool 1, 2 en 3 (niet pool 4) • Egalisatiefonds: opbrengst 13,07 % op vakantiegeld • 318 miljoen euro gebruikt voor deficit pool 2 (2008) • nog 170 miljoen over (2009) • stijgt met 40 à 50 miljoen euro/jaar • Om bijdrage% pool 1 en 2 op elkaar af te stemmen => Reserves als instrumenten van beheer

  14. Toekomstige evolutie pensioenlast pool 1(basisscenario) Bron: Exsyspen 2007

  15. POOL 2 - Het stelsel van de nieuw bij de Rijksdienst (RSZPPO) aangeslotenen Ingevoerd door de wet van 6 augustus 1983 Betere aansluitingsvoorwaarden dan voorheen: • pensioenlast van ambtenaar gepensioneerd vanaf datum van aansluiting + GEDEELTE van bestaande pensioenlast • ten belope van bedrag van effectief betaalde pensioenbijdrage in jaar van aansluiting • Vanaf 2003: ten belope van bedrag theoretisch verschuldigde pensioenbijdrage in jaar aansluiting (nu: 42 %) • Te beginnen met de jongste pensioenen!

  16. POOL 2 Over wie gaat het? (31.12.2007) • 26.045 vastbenoemden • 37 werkgevers (48 in januari 2009) Gemiddeld: 1.602 werknemers/bestuur - waarvan 704 vastbenoemden (43,95 %) - waarvan 767 contractanten (47,88 %) - waarvan 131 gesco’s (8,18 %) Dwz verhouding 44 % vastbenoemden tov 56 % contractanten

  17. POOL 2 1997 Brussel + ziekenhuizen IRIS 1998 Gemeente Verviers 1999 Ziekenhuis Verviers La Tourelle 2000 Ziekenhuis Jan Palfijn Gent en Universitair Ziekenhuis Brugman 2001 Ziekenhuizen IRIS Zuid 2003 Gemeente, OCMW, Ziekenhuis Luik en Gemeente, OCMW Oostende

  18. POOL 2 2005 Gemeente, OCMW Gent en Gemeente, OCMW, Havenbedrijf Antwerpen en Gemeente, OCMW Turnhout 2006 IMOG en Gemeente, OCMW Tienen 2007 Provincie Luik en Gemeente Jette 2008 Provincie Antwerpen en Ziekenhuis Oost-Limburg AV

  19. POOL 2 • 2009 • Gemeente, OCMW Seraing • Gemeente, OCMW, ziekenhuis Charleroi • OCMW Jette • Vesalius Ziekenhuis Tongeren • Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt • Algemeen Stedelijk Ziekenhuis Aalst + Nog enkele aanvragen lopende

  20. POOL 2 • Aandeel werkgevers (31.12.2007): * België: 37 op 1.371 of 2,70 % * Vlaanderen: 16 op 720 of 2,22 % * Wallonië: 12 op 592 of 2,03 % * Brussel-Hoofdstad: 9 op 59 of 15,25 % • Aandeel vastbenoemden: * Koppen: 26.047 op 110.692 of 23,53 % * VTE: 22.957 op 96.780 of 23,72 %

  21. POOL 2 • Evolutie sedert 1997: + 20.000 vastbenoemden * Nieuwe aansluitingen * Gevolgen politiehervorming (in feite zijn er nog veel meer vastbenoemden bijgekomen)

  22. POOL 2 EVOLUTIE BIJDRAGEVOETEN 1994 - NU 1994-1996: 28,5 % 1997-2004: 27,5 % 2005: 29,5 % 2006: 32,5 % 2007-2009: 34,5 % Percentages inclusief 7,5 % “werknemers”bijdrage

  23. POOL 2 Stijging bijdragevoet gemilderd door: • Reservefonds kinderbijslag • Ristorno’s politie • Zonder deze maatregelen: bijdragevoet 45,30 % (2007)! Deficit voorbije jaren (318 miljoen euro tot 2007) opgevangen door: • Egalisatiefonds (gespijsd door 13,07 % op het dubbel vakantiegeld van het personeel lokale besturen) dat ongeveer 500 miljoen euro bevatte (stijgt elk jaar met 40 à 50 miljoen euro)

  24. Toekomstige evolutie pensioenlast pool 2(basisscenario) Bron: Exsyspen 2007

  25. POOL 2 Ernstige financieringsproblematiek Deficit in Pool 2 tot 2007 = 318 miljoen euro Geregulariseerd via Egalisatiefonds (daalt tot ± 170 miljoen euro) Dit is slechts enkele jaren vol te houden (tot uitputting Egalisatiefonds) Sanering nodig mbt pensioenen ziekenhuis- en rusthuissector

  26. POOL 3 - Het stelsel van de bij een voorzorgsinstelling aangesloten besturen Genieten ook van het Reservefonds Kinderbijslag

  27. POOL 3 • Over wie gaat het? (31.12.2007) • 29.164 vastbenoemden • Werkgevers (januari 2009) • Limburgse pensioenkas (15 gemeenten/OCMW’s) inclusief Genk • Hasselt • Aalst (gemeente/OCMW), Ronse (gemeente/OCMW), Lier, Namen • 6 provinciebesturen • 12 Brusselse gemeenten

  28. POOL 4 - Het stelsel van de besturen met een eigen pensioenkas Genieten NIET van het Reservefonds Kinderbijslag

  29. Pool 4 • Over wie gaat het? (31.12.2007) • 5.000 vastbenoemden • 22 werkgevers • Wie? (januari 2009) • In Vlaanderen: alleen provincie Oost-Vlaanderen en enkele provinciale ontwikkelingsmaatschappijen • Ukkel (gemeente/OCMW) • Sint-Joost-ten-Node (gemeente/OCMW) • OCMW Herstal • OCMW Namur

  30. POOL 3 & 4 • Aandeel werkgevers (31.12.2007): * België: 127 op 1.371 of 9,26 % * Vlaanderen: 65 op 720 of 9,03 % * Wallonië: 25 op 592 of 4,22 % * Brussel-Hoofdstad: 37 op 59 of 62,71 % • Aandeel vastbenoemden: * Koppen: 34.260 op 110.692 of 30,95 % * VTE: 31.338 op 96.780 of 32,38 %

  31. POOL 3 & 4 Zeer grote verschillen in situaties • Steden met zeer ernstige financieringsproblemen • b.v. Charleroi; • de meeste Brusselse gemeenten (tendens naar pool 2) • Besturen met een relatief gezonde financiering • b.v. Namen; Aalst; Hasselt; Limburgse gemeenten; provinciebesturen

  32. Toekomstige evolutie pensioenlast pool 3 & 4(basisscenario) Bron: Exsyspen 2007

  33. POOL 5 - Geïntegreerde politie (sinds 2002) Lokale en federale politie 2002-2009: 27,5 % Ristorno’s naar andere stelsels

  34. Spreiding over de pools Aantal werkgevers per gewest en per pensioenstelsel (2008)

  35. Spreiding over de pools Procentuele verhouding van het aantal vastbenoemden over de pools (2008)

  36. Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid Bron: Exsyspen 2007

  37. Evolutie bijdragepercentages Bij ongewijzigd beleid Bron: Exsyspen 2007

  38. Oorzaken financieringsproblemen • Uitgaven stijgen: meer gepensioneerden die bovendien langer leven • Kosten verdeeld onder besturen pool 1 en 2 op basis van loonmassa statutaire personeelsleden (repartitiestelsel) • Inkomsten stijgen niet mee: • Gelijk gebleven aantal statutaire personeelsleden (aandeel statutairen in totaal personeelsbestand daalt) • Gevolgen fusies gemeenten zinderen nog altijd na • Politiehervorming niet neutraal voor pensioenfinanciering • Specifieke problematiek fusies zieken- en rusthuizen • Vaste benoeming contractanten latere leeftijd ! Grote verschillen van bestuur tot bestuur! • Complicatie: regionalisering rechtspositieregeling

  39. Voorstellen van oplossingen • Inkomsten verhogen en/of uitgaven afremmen • Reserves inzetten

  40. VVSG-standpunt Mix aan maatregelen • Financiering ambtenarenpensioenen • Specifieke problematiek Pool 2 • Laag werknemerspensioen Basisidee: iedereen moet steentje bijdragen • Werkgevers: hogere bijdragen • Centrale overheden : ziekenhuissector • Personeelsleden: minder snelle stijging pensioen

  41. I. Financiering ambtenarenpensioen • Aansluiting bij RSZPPO veralgemenen via stimulansen en onderhandelingen (omslagstelsel) • Reserves inzetten voor veralgemeende aansluiting? • Paradoxale positie enkele Brusselse gemeenten • Samensmelting pool 1 en 2 op langere termijn • Bijdragevoet verhogen • Bijv. +1 % per jaar voor periode 2010-2013 • Mechanismen om bijdragevoet te milderen, (blijven) inzetten voor pool 1 en 2: reservefonds kinderbijslag, ristorno’s politie, egalisatiefonds

  42. 3. Praktijken die financiering op extreme wijze aantasten, aanpakken • Bijv. afgewentelde pensioenlast na fusies besturen, of systematisch niet meer vast benoemen • extra RSZPPO-factuur obv billijke verdeelsleutel (!opletten voor nieuwe perversiteiten) • Geen boeteheffing, wel responsabilisering 4. Ziekenhuissector uit pool 1 en 2 halen en apart financieren (met steun centrale overheid) • Door fusies ziekenhuizen wordt pensioenlast afgewenteld op lokale besturen terwijl geen bijdragen meer geïnd kunnen worden (geen statutairen meer in dienst)

  43. Ziekenhuissector pool 2 Bron: J. Gysen en R. Janvier, 2009

  44. Ziekenhuissector pool 2 Bron: J. Gysen en R. Janvier, 2009

  45. 5. Wijziging pensioenberekening: mildering van de stijging van de pensioenen Enkele resultaten Exsyspenstudie • Volgens Exsyspenstudie zou de niet-perequatie een besparing opleveren van gemiddeld 11 % op de werkgeversbijdrage • Verhoging wettelijke pensioenleeftijd met 2 jaar (tot 67) • Schrappen contractuele jaren voor berekening ambtenarenpensioen

  46. Simulatie: verhoging van de pensioenleeftijd met 2 jaar Vanaf 2010 Bron: VVSG-berekeningen op basis van Exsyspenstudie

  47. Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid Bron: Exsyspen 2007

  48. Simulatie: schrappen contractuele jaren bij pensioenberekening Vanaf 2010 Bron: VVSG-berekeningen op basis van Exsyspenstudie

  49. Exsyspenstudie VARIANTEN OP HET BASISSCENARIO • Nuancering inkomsten • Toevoeging correctiefactoren boni en ristorno’s, opbouw lokaal zilverfonds • Geen invloed op aantal pensioenen, wel op pensioenlast • Aanpassing pensioenwetgeving • pensioenleeftijd, vermindering refertewedde met 10%, contractuele jaren • Wijziging in tewerkstellings- en benoemingspolitiek • Verderzetten dalende trend statutaire aanstellingen • Ombuigen vastgestelde dalende tendens naar vaste benoemingen

  50. Evolutie verhouding statutairen/contractanten Lokale besturen (België)

More Related