250 likes | 526 Views
Teori personaliteti. Teoria psikosociale e Erikson. Principi epigjenetik: qeniet njerezore zhvillohen sipas nje plani te paracaktuar. Personaliteti zhvillohet ne baze te disa fazave te paracaktuara biologjikisht. Shoqeria jep vazhdimisht stimuj gjate zhvillimit. Teoria psikosociale e Erikson.
E N D
Teoria psikosociale e Erikson • Principi epigjenetik: qeniet njerezore zhvillohen sipas nje plani te paracaktuar. Personaliteti zhvillohet ne baze te disa fazave te paracaktuara biologjikisht. Shoqeria jep vazhdimisht stimuj gjate zhvillimit
Teoria psikosociale e Erikson • 8 stade • Kalim i nje stadi = kalim i krizes jetesore, pozitivisht apo negativisht • Zgjidhja e krizes ne nje stad perben bazen per te perballuar veshtiresite ne stadin tjeter
Teoria psikosociale e Erikson • Foshnjeria (besim\mosbesim) • Femijeria (autonomi\ turp dhe dyshim) • Mosha e lojes (inisiative\faj) • Mosha shkollore (industriozitet\inferioritet) • Adoleshenca ( identitet\konfuzion identiteti) • Mosha e pare adulte (intimitet\izolim) • Mosha adulte e dyte (produktivitet\bllokim) • Pleqeria (integritet\deshperim)
Melanie Klein • Objekti eshte nje korrelacion i pulsionit • Objekti eshte send, individ apo nje imazh • Mjet i Egos per te cliruar kenaqesi • Poligon investimesh te forta emocionale si dhe pasqyrim i karakteristikave te femijes • Perfaqesime te brendshme mbi te cilat ndodh investimi instiktiv. Keto perfaqesime jane te fantazuara, dmth., jane preekzistente dhe te pavarura nga perceptimi i botes se jashtme dhe sherbejne per te orientuar pulsionet instiktive.
0bjekti i pjesshem • Gjiri i nenes • Krijon lidhjen e pare • Njepjesevetemte mire dhenjepjesetekeqe, ndarjetipike e polarizimitteemocionevesirrjedhoje e njedyzimi.
Objekti-Vete • Tregonrolin e luajturnganjeobjektlidhor ne dobitenevojavekryesorenarcizisteteVetes: binjakezim, spekularitetdheidealizim • Eshteparaqitja, pasqyrimi i funksionitqeobjektiluanosezhvillon ne favor teVetesqeplotesondherealizonnevojatprimareedhe ne jetenadulte.
Klein • Teknika e lojes ishte ne gjendje te zevendesonte lidhjet e lira dhe te zbulonte boten feminore te fantazive. • Thelbi i teorise se Klein eshte lidhja • Thelbesor triumvirati ndarje-introjeksion-projeksion • Femija qe nga lindja perjeton konfliktin dramatik mes instiktit te vdekjes dhe instiktit te jetes
Pozicioni skizoparanoik • Ankthi i perjetuar nga instikti i vdekjes ndahet (ndarje) dhe projektohet tek objekti (projeksioni), ndersa instikti i jetes i referohet vetes (introjeksioni). • Lidhjet objektore intrapsikike • Nenefemija • Objektet jane te pjesshme • Identifikimi projektiv
Pozicionidepresiv • Objektet te plota, dmth te ndara dhe te pavarura nga perceptimi qe femija ka per veten • Lidhja objektore, pra, eshte nderlidhja mes instiktit dhe objekteve te pjesshme dhe te plota. • Del nga gjendja iluzionuese dhe hyn ne jeten reale duke rrezikuar perfshirjen nga depresioni
Winnicott • Holding- aftesiae neneste jete si permbledhes i anktheve te femijes • Holding environment: hapesire fizike dhe psikike e nevojshmeper zhvillimin e shendetshem te femijes i cili mund te eksperimentoje plotfuqishmerine subjektive
Winnicott • Hapesira tranzicionale- ndermjet dy formave te realitetit ekziston dhe nje e trete, hapesira transaksionale, e cila eshte ndertuar ne menyre subjektive dhe perceptohet ne menyre objektive • Jep mundesi femijes te zhvendoset drejt nje realiteti objektiv te njohur pa u traumatizuar
Objekti transaksional • Objekt konkret jo imagjinar • Objekti i pare i asimiluar nga femija si jo-une, dmth., dicka ndryshe nga-une. • Ky objektperfaqeson bashkimin me nenen,lejon dhe distancimin nga ajo dhe fitimin e autonomise • Objekti transaksional ndihmon ne “amortizimin” e kalimit nga stadi i plotfuqishmerise subjektive ne ate te realitetit objektiv te pranuar
Nena pergjithesisht e mire • Zoteron aftesine e perkujdesjes per femijen duke dozuar ne menyre oportune nivelin e frustrimit qe i jep • Prezantimi i objekteve
Nena jo pergjithesisht e mire • Zakonisht viktime e psikopatologjive depresive ose te ngjashme • Perkujdesje te thata, pa iu pershtatur atij dhe qe i kryen ato ne menyre mekanike • Nena joplotesisht e mire mund te shkaterroje ne menyre traumatike eksperiencen e plotfuqishmerise subjektive tek femija, duke favorizuar zhvillimin e nje veteje te rreme
Vetja e rremë • Bllokim i krijueshmerisë • Vetja e rremë rrjedh nga një raport primar nene-femije i pakenaqshem, i paplote, i pakryer, me fjale te tjera i kryer nga nje nene qe nuk i pergjigjet ne menyre te kenaqshme nevojave te femijes.
Vetja i vertete • Lind nga kapercimi normal i plotfuqishmerise subjektive, e cila mbetet baza e formimit te vertete te personalitetit, burimi i energjise nga e cila zhvillohen aspektet periferike te personalitetit.
Fairbairn • Objektet e brendshem jane rezultat i perkujdesjes prinderore te pamjaftueshme • Nese nevoja e dipendences e femijes nuk plotesohet verifikohet nje largim patologjik nga realiteti i jashtem dhe formohen prezenca private (objektet e brendshme) me te cilet mbahet nje lidhje imagjinare (lidhjet objektore te brendshme).
Lidhjet objektore • Ajo qe brendeson femija nuk eshte imazhi apo pasqyrimi i tjetrit (objekti), por lidhja mes vetes dhe tjetrit, ne formen e nje imazhi vetiak ose nje paraqitjeje vetiake qe bashkevepron me nje paraqitje apo imazh te objektit. • Modele zevendesuese te sistemeve motivacionale per sjelljen njerezore
Balint • Mjeku është ilaçi kryesor i pacientit • Në raportin mes pacientit dhe mjekut mund të zhvillohen probleme dhe irritime ose fërkime të panevojshme.
Teoriamotivacionale • Për sa i përket teorisë motivacionale, Balint integron modelin biologjik të instiktit, të themeluar nga Freud, në një teori më të gjerë që konsideron pulsionet si rezultat i një difekti të bazës, dmth., një mungesë përshtatjeje në lidhjen e fëmijës me objektin primar, gjë që çon në lindjen e agresivitetit.
Difekti I bazes • oknofilia, tendenca për të krijuar lidhje me objekte të orientuara drejt autonomisë • filobatizmi, tendenca për të provuar kënaqësi vetëm në situatat e frikës dhe emocioneve • Në eksperiencën duale kishte diçka që mungonte ose që ishte e gabuar, dhe kjo realizohet në periudhën e kompleksit të Edipit. • Difekti i bazës mund të kapërcehet nëse pacientit i lejohet të përkeqësohet në një gjendje varësie orale tek analisti dhe të provojë një fillim të ri.
Psikoterapiafokale • Çdo problem i paraqitur nga pacienti konsiderohet si qendra e fokusimit të interpretimit • Jo terapi e gjate, vetem e shkurtrakarezultat • Qëllimi ishte të reduktohet intensiteti i ndjenjave në lidhjen terapeutike.
Hanna Segal • Simbolizmi • Njëngadetyratmëtërëndësishmetëartistitështëkrijimi i njëbotetëvetën, dickaqëkërkonnjësensrealitetiakut, sëparidrejtvetessë vet dhesëdytidrejtrrethittëtijtërealitetit. • PërSegal vepra e artit e kaburiminnëekzistencën e njëbotetëbrendshmetëshkatërruardhenëdëshirënpër ta restauruaratë.