Systemy Rozrachunku Papierów Wartościowych w Polsce i Unii Europejskiej – Prezentacja publikacji

1. Warszawa, dnia 3 marca 2009 r. Systemy Rozrachunku Papierów Wartościowych w Polsce i Unii Europejskiej – Prezentacja publikacji Beata Wróbel Karolina Nakoneczny Małgorzata Kapis Anna Zielińska Elżbieta Budrewicz

2. Geneza i historia powstania publikacji • Grudzień 2005 r. – inicjatywa zgłoszona na posiedzeniu Rady ds. Systemu Płatniczego • 2007-2008 – prace nad publikacją • Przygotowanie przy współpracy: • NBP (DSP, DOK) • KDPW • GPW • Koordynacja współpracy – NBP

3. Cel publikacji • Usystematyzowanie i rozpowszechnienie wiedzy na temat procesów zachodzących na rynku kapitałowym ze szczególnym uwzględnieniem funkcji depozytowo-rozliczeniowo-rozrachunkowych i świadomości, jakie znaczenie mają te procesy dla prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego • Popularyzacja wiedzy nt. polskiego systemu rozrachunku papierów wartościowych poza granicami kraju (publikacja w wersji językowej angielskiej i rosyjskiej)

4. Zakres tematyczny • Procesy zachodzące na rynku kapitałowym oraz podmioty biorące udział w tych procesach • Historia i obecna działalność centralnych kontrpartnerów oraz depozytów papierów wartościowych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce • Kierunki zmian funkcjonowania izb rozliczeniowych, centralnych kontrpartnerów oraz depozytów papierów wartościowych na świecie, w Unii Europejskiej i w Polsce

5. Procesy zachodzące na rynku kapitałowym (1) * Dla uproszczenia na schemacie pominięto, analogiczne do rejestracji, pojęcie deponowania, odnoszące się do powierzania instytucji świadczącej usługi depozytowe papierów wartościowych występujących w formie materialnej.

6. Procesy zachodzące na rynku kapitałowym (2) • emisja papierów wartościowych • rejestracja i deponowanie papierów wartościowych • zawieranie transakcji • rozliczenie • rozrachunek

7. Procesy zachodzące na rynku kapitałowym – Emisja papierów wartościowych • Cele i korzyści wynikające z emisji • Proces emisji • Publiczna oferta papierów wartościowych • Oferta papierów wartościowych niebędąca ofertą publiczną

8. Zawieranie transakcji

9. Podmioty działające na rynku kapitałowym i ich rola (1) • Emitenci • Zapewniają podaż • Dwie główne kategorie emitentów: emitenci akcji i obligacji • Inwestorzy • Reprezentują stronę popytową • Dwie główne kategorie inwestorów: indywidualni oraz instytucjonalni • Operatorzy platform obrotu • Organizują obrót instrumentami finansowymi • Platformy obrotu na rynku kapitałowym w Polsce

10. Podmioty działające na rynku kapitałowym i ich rola (2) • Firmy inwestycyjne • Izby rozliczeniowe i centralni kontrpartnerzy (CCP) • Depozyty papierów wartościowych (CSD) • Nadzorcy i regulatorzy • Banki centralne

11. Historia i obecna działalność CCP oraz depozytów papierów wartościowych w krajach UE i w Polsce • Infrastruktura deponowania, rozliczeń i rozrachunku papierów wartościowych w UE – rozwój i stan obecny • Infrastruktura deponowania, rozliczeń i rozrachunku w Polsce – historia i stan obecny

12. Infrastruktura deponowania, rozliczeń i rozrachunku papierów wartościowych w UE – rozwój i stan obecny • Rozwój i obecna rola centralnych kontrpartnerów • Rozwój i obecna rola depozytów papierów wartościowych • Obecny stopień integracji kapitałowej i operacyjnej depozytów papierów wartościowych oraz centralnych kontrpartnerów

13. Rozwój i obecna rola centralnych konrpartnerów • Historia tworzenia izb rozliczeniowych i CCP • Obecna rola CCP • Regulacje i nadzór • Tendencje • Docelowy model rozliczeń na rynku UE

14. Rozwój i obecna rola depozytów papierów wartościowych • Historia tworzenia CSD • Obecna rola CSD • Regulacje i nadzór • Tendencje • Model docelowy

15. Obecny stopień integracji depozytów papierów wartościowych oraz centralnych kontrpartnerów • Poziom integracji krajowej i międzynarodowej • Działalność w zakresie integracji infrastruktury świadczącej usługi posttransakcyjne

16. Infrastruktura deponowania, rozliczeń i rozrachunku w Polsce – historia i stan obecny • Historia i obecna rola Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych SA (KDPWSA), charakterystyka systemu KDPW • Historia i obecna rola Rejestru Papierów Wartościowych (RPW), charakterystyka systemu RPW

17. Historia i obecna rola KDPW SA (1) • 1991 - utworzenie GPW, depozyt w ramach giełdy • 1994 – utworzenie KDPW SA • Podstawowe funkcje: • rejestracja instrumentów finansowych, • prowadzenie kont depozytowych i rachunków papierów wartościowych, • obsługa realizacji praw z papierów wartościowych i operacji na papierach wartościowych, • prowadzenie rozliczeń transakcji (rynek regulowany, transakcje poza rynkiem regulowanym) • prowadzenie rozrachunku • zarządzanie ryzykiem

18. Historia i obecna rola KDPW SA (2) • Pozostałe funkcje: • nadawanie kodów ISIN • fundusz gwarancyjny dla OFE • obsługa wypłat transferowych • zarządzanie systemem rekompensat • Współpraca operacyjna z depozytami zagranicznymi

19. Historia i obecna rola RPW • Historia powstania RPW : • 1990/1991 -pierwsze emisje bonów pieniężnych NBP i bonów skarbowych • 1995/1996 - dematerializacja bonów skarbowych i bonów pieniężnych NBP • 2003 - powstanie Rejestru Papierów Wartościowych • Podstawowe funkcje RPW • Prowadzenie rachunków i kont depozytowych papierów wartościowych oraz obsługa operacji na tych papierach • Przeprowadzanie przetargów skarbowych papierów wartościowych przy wykorzystaniu elektronicznego system przetargowego

20. Kierunki zmian funkcjonowania izb rozliczeniowych, CCP oraz depozytów na świecie, w UE i w Polsce • Cele integracji w zakresie infrastruktury depozytowo-rozliczeniowo-rozrachunkowej • Inicjatywy międzynarodowe w zakresie integracji infrastruktury depozytowo-rozliczeniowo – rozrachunkowej • Inicjatywy podejmowane w ramach UE • Rozwój infrastruktury rynku kapitałowego w Polsce

21. Cele integracji w zakresie infrastruktury depozytowo-rozliczeniowo-rozrachunkowej • Integracja rozumiana szeroko: • konsolidacja i tworzenie wspólnych struktur • harmonizacja zasad działania • Dążenia integracyjne w UE (likwidacja barier, harmonizacja, konsolidacja, tworzenie struktur paneuropejskich, tj. T2S, CCBM) • Dążenia integracyjne na świecie (harmonizacja, konsolidacja)

22. Inicjatywy międzynarodowe w zakresie integracji infrastruktury depozytowo– rozliczeniowo–rozrachunkowej • Międzynarodowe inicjatywy normatywne: • konwencja haska • UNIDROIT • Międzynarodowe rekomendacje dla systemów rozrachunku papierów wartościowych i centralnych kontrpartnerów (BIS, CPSS-IOSCO) • Międzynarodowe inicjatywy branżowe (G-30, ISSA, SMPG)

23. Inicjatywy podejmowane w ramach UE • Rada Europejska i Rada UE oraz Komisja Europejska • Europejski System Banków Centralnych (ESBC) i Europejski Bank Centralny (EBC) • Europejskie inicjatywy branżowe

24. Inicjatywy Rady Europejskiej, Rady UEi Komisji Europejskiej • Dyrektywy • Komunikaty • Biała księga w sprawie polityki usług finansowych na lata 2005 - 2010 • Raport Lamfalussy’ego • Raporty Giovanniniego • Przyjęcie Code of Conduct i utworzenie Grupy Monitorującej

25. Europejski System Banków Centralnych i Europejski Bank Centralny (1) • Rola nadzorcza ESBC • Nadzór typu oversight • Przyczyny sprawowania nadzoru • Podstawy prawne nadzoru (art. 105 TWE) • ESBC jako użytkownik infrastruktury posttransakcyjnej • Operacje kredytowe EBC • Ocena infrastruktury względem User standards

26. Europejski System Banków Centralnych i Europejski Bank Centralny (2) • Udział ESBC w tworzeniu infrastruktury posttransakcyjnej • CCBM • TARGET • TARGET2-Securities • Rola ESBC w promowaniu bezpieczeństwa i efektywności rozliczeń i rozrachunku

27. Europejski System Banków Centralnych i Europejski Bank Centralny (3)

28. Europejskie inicjatywy branżowe (1) • ECSDA • standardy dotyczące dni i godzin pracy systemów rozrachunku oraz ostateczności rozrachunku, • standardy dotyczące obsługi zdarzeń korporacyjnych, • standardy dotyczące harmonizacji zasad zestawiania instrukcji rozrachunku (we swpółpracy z European Securities Forum) • EACH • standardy zarządzania ryzykiem przez centralnych kontrpartnerów • FESE

29. Europejskie inicjatywy branżowe (2) European Code of Conduct on Clearing and Settlement • Wprowadzenie przejrzystości opłat za usługi (zawieranie transakcji, rozliczanie, rozrachunek) – publikacja porównywalnych cenników • Przyjęcie niedyskryminujących, przejrzystych zasad dostępu do instytucji infrastruktury i współpracy operacyjnej między nimi • Wprowadzenie podziału usług na kategorie i sposobu księgowania przychodów generowanych przez poszczególne kategorie usług

30. Rozwój infrastruktury rynku kapitałowego w Polsce • Programy rządowe • Wpływ rozwoju giełdy na ewolucję infrastruktury deponowania, rozliczeń i rozrachunku papierów wartościowych • Kierunki rozwoju systemu KDPW oraz udział w pracach harmonizacyjnych • Działalność NBP w zakresie rozwoju usług posttransakcyjnych

31. Programy rządowe • Harmonogram rozwoju rynku kapitałowego w Polsce do 2001 r. (1998 r.) • Przedsiębiorczość – Rozwój – Praca (2002 r.) • Zarys strategii rozwoju rynku kapitałowego • Program działań mających na celu rozwój rynku kapitałowego • Agenda Warsaw City 2010 (2004 r.)

32. Wpływ rozwoju GPW na rozwój systemu rozliczeniowego • Konieczność zapewnienia efektywnej infrastruktury rozliczeniowej w związku z umiędzynarodowieniem rynku, dywersyfikacją oferty produktowej oraz rynkowej • Potrzeba usuwania ograniczeń regulacyjnych w celu zapewnienia możliwości stosowania rozwiązań obecnych na innych rynkach m.in. uruchomienie krótkiej sprzedaży, umożliwienie prowadzenia rachunków zbiorczych dla pośredników zagranicznych • Spójna polityka konkurencyjności w zakresie opłat transakcyjnych i rozliczeniowych

33. Kierunki rozwoju systemu KDPW oraz udział w pracach harmonizacyjnych • Realizacja strategii KDPW SA • Poszerzanie oferty świadczonych usług • Modernizacja technologiczna, wprowadzanie światowych standardów komunikacyjnych • Współpraca operacyjna z zagranicznymi instytucjami depozytowo-rozliczeniowymi • Prace standaryzacyjne i harmonizacyjne • Udział w pracach stowarzyszeń międzynarodowych (ECSDA, EACH, SMPG) • Udział w pracach RRRF • Udział w pracach legislacyjnych

34. Działalność NBP w zakresie rozwoju usług posttransakcyjnych • Na poziomie krajowym: • Udział w pracach legislacyjnych • Operator systemów płatności w złotych i euro • Operator systemu RPW • Na poziomie międzynarodowym • Udział w inicjatywach ESBC