Dag voor de zorg Zaterdag 14 september 2013

1. ‘Aanbesteden in de thuiszorg’ Dag voor de zorgZaterdag 14 september 2013

3. Programma • Voorgeschiedenis: invoering van de WMO • Gevolgen aanbesteden voor cliënt en werknemer • Wetten Kant/Leijten en discussie Europa • Aanbesteden thuiszorg in de toekomst

4. Voorgeschiedenis: invoering van de WMO • In 2007 werd de Wet Maatschappelijke Ondersteuning ingevoerd; • Daarmee werd de huishoudelijke zorg vanuit de AWBZ overgeheveld aan de gemeenten; • Gemeenten moesten deze huishoudelijke verzorging gaan inkopen volgens de Europese aanbestedingsregels.

5. Europese aanbestedingsregels • Doel van deze regels is om binnen Europa een interne markt te creëren. Door de EU-aanbestedingsregels op de WMO toe te passen is de zorg dus naar de markt gebracht • Van belang is of huishoudelijke zorg wordt aangemerkt als ‘zorg’ of als ‘schoonmaak’; • Zorg: EU-aanbestedingsregels in mindere mate van toepassing • Schoonmaak: EU-aanbestedingsregels wel van toepassing

6. Europese aanbestedingsregels • 2a-dienst: het volledige regime van de Europese aanbestedingsrichtlijnen is van toepassing • 2b-dienst: De 2B-diensten zijn aangemerkt als diensten die geen bijdrage leveren aan de eenwording van de interne markt omdat de diensten door nationale dienstverleners (moeten) worden uitgevoerd. Bij 2B-diensten is het alleen verplicht om de gunning te publiceren en de algemene regels van het EU verdrag en de regels van technische specificatie in acht te nemen.

7. Hoe werkt EU-aanbesteding 2a • Drempelbedrag: diensten die meer dan 200.000 kosten moeten worden aanbesteed; • Gemeenten stelt concept-bestek vast met daarin eisen over kwaliteit en over het tarief • Geïnteresseerde aanbieders kunnen hier vragen over stellen • Gemeente publiceert definitief bestek; aanbieders kunnen hierop intekenen • Oude situatie: wie het laagste tarief inschrijft, wint de aanbesteding. • Na bekendmaking kan er nog bezwaar aangetekend worden

8. Positie werknemer in aanbestedingstraject • Na nieuwe aanbesteding moet personeel over naar de winnaar van de aanbesteding. Maar principe ‘Mens volgt werk’ is niet van toepassing. • ILO-verdrag 94 uit 1957:Bij aanbesteding is de sector-cao van toepassing. Maar: Nederland heeft dit verdrag nog niet geratificeerd. • Kwaliteitsdocument van Inspectie is van toepassing. Daarin eisen aan kwaliteit, vaardigheden personeel

9. Gevolgen aanbesteden voor personeel • Gemeenten schreven te lage tarieven uit • Duizenden werknemers onzeker over behoud baan • Personeel werd in loon achteruit gezet: van FWG 15 naar 10 • Zorgaanbieders stapten over op alfahulpconstructie: verlies werknemersrechten • Om de 2 jaar (of 4 jaar) nieuwe carrousel

10. Gevolgen voor cliënten • Ook te maken met de carrousel. Iedere twee jaar verandering zorgt voor onrust en onzekerheid • Verlies van de vertrouwde hulp • Kwaliteit van de zorg wordt minder. Huishoudelijke zorg is ook signaleren van problemen. Bij aanbesteding inzet op schoonmaak verdwijnt dat.

11. Wetten Kant/Leijten • Aangenomen in 2012 • Gemeenteraad moet basistarieven vaststellen op basis van de vaardigheden die passen bij de functie • Gemeenten niet langer verplicht tot aanbesteden van de huishoudelijke zorg • Twijfel of Europees recht geschonden wordt door thuiszorg niet aan te besteden. • Maar, tot nu toe zijn gemeenten die dit hebben gedaan niet berispt.

12. Aanbesteden thuiszorg in de toekomst • Meer zorgtaken naar de gemeenten: jeugd, persoonlijke verzorging (?) en begeleiding • Wetten Kant gaan niet gelden voor deze vormen van zorg. Dat betekent dat verzorging en begeleiding wel aanbesteed moeten worden. • Gemeenten staan financieel onder druk

13. Vragen?