Beleid en communicatie Deel Beleid Cursus Master na Master in Jeugdgezondheidszorg Hilde Dierckx

1. Beleid en communicatie • Deel Beleid • Cursus • Master na Master in • Jeugdgezondheidszorg • Hilde Dierckx • 2007-2008 • 18.03.2008

2. Thema’s van de cursus • Inleiding • Organisatieleer • Kwaliteit • Zelfkennis • Teamrollen • Leiderschapsstijlen • Timemanagement • Netwerken • Overheidsbeleid • …. • Met enkele oefeningen!

3. Thema’s van de cursus • Inleiding • Organisatieleer: feedback testen • organisatiecultuur • Kwaliteit • Zelfkennis • Teamrollen • Leiderschapsstijlen • Timemanagement • Netwerken • Overheidsbeleid • …..

4. Organisatieleer Een organisatie kenmerkt zich door zijn: • structuur: het patroon van regels, rollen & relaties; wijze van taakverdeling en coördinatie; visueel voorgesteld via een organogram en zijn • cultuur: het geheel van professionele waarden en opvattingen

5. Organisatiecultuur Algemeen • Definitie • Geheel van - waarden die vanzelfsprekend worden geacht- onderliggende veronderstellingen- verwachtingen- het collectieve geheugen - de dominante leiderschapsstijlen- de taal en de symbolen- definities die in de organisatie aanwezig zijn • De wijze waarop men het “hier nu eenmaal doet”

6. Organisatiecultuur Algemeen • Organisatiecultuur zorgt voor: • een gevoel van identiteit • ongeschreven en vaak onuitgesproken richtlijnen • stabiliteit van het sociaal systeem • Organisatiecultuur is bepalend voor: • effectiviteit van organisatie • motivatie medewerkers

7. Organisatiecultuur Drie onderwerpen • Algemeen • Organizational Culture Inventory (OCI) • Organizational Culture Assessment Inventory (OCAI)

8. OCI Testresultaten: Groepsresultaat (8/8 deelnemers): laag>hoog

9. OCI Testresultaten: Groepsresultaat (8 deelnemers/8 deelnemers)

10. OCAI Testresultaten: Groepsresultaat (8 deelnemers/8 deelnemers) Ervaren organisatiecultuur: • Adhocratiecultuur: 0 deelnemer • Familiecultuur: 6 deelnemers • Hiërarchische cultuur: 2 deelnemers • Marktcultuur: 0 deelnemer

11. OCAI Groepsresultaat (8 deelnemers/8 deelnemers) Gewenste organisatiecultuur: • Adhocratiecultuur: 1,5 deelnemers • Familiecultuur: 5,5 deelnemers • Hiërarchische cultuur: 1,0 deelnemer • Marktcultuur: 0,0 deelnemers

12. Thema’s van de cursus • Inleiding • Organisatieleer • Kwaliteit • Zelfkennis • Teamrollen • Leiderschapsstijlen • Timemanagement • Netwerken • Overheidsbeleid • ….

13. Zelfkennis Behandelde onderwerpen: SWOT(ev) MBTI LSI Kernkwaliteiten

14. SWOT(ev)-analyse SWOT(ev) staat voor een uitgebreide SWOT: • Strenghts: sterke kanten • Weaknesses: zwakke punten • Opportunities: kansen • Threats: bedreigingen • Expectations: verwachtingen • Values: waarden

15. SWOT(ev)-analyse 1. Strenghts (wat zijn mijn sterke kanten?) • Wat motiveert mij? • Wat zijn mijn talenten? • Waar ben ik spontaan goed in? • Waar ben ik bijzonder goed in (volgens anderen)? • Wat kost mij geen moeite? • Waar schep ik plezier in? • Waarin kan ik mij uitleven?

16. SWOT(ev)-analyse 2. Weaknesses (wat zijn mijn zwakke kanten?) • Wat demotiveert mij? • Wat doe ik meestal verkeerd? • Wat kost mij moeite? • Wat doe ik het minst graag? • Wat maakt mij spontaan kwaad of wekt mijn spontane ergernis of schrik op? • Welke gezondheidsproblemen spelen me parten?

17. SWOT(ev)-analyse 3. Opportunities (wat zijn mijn kansen?) • Welke mogelijkheden uit de omgeving kan ik benutten? • Welke elementen staan er ter mijner beschikking? • Welke relaties/contacten kan ik gebruiken? • Wie kan mij steunen?

18. SWOT(ev)-analyse 4. Threats (wat zijn mijn bedreigingen?) • Wie of wat kan ervoor zorgen dat mijn inspanningen mislukken? • Wie of wat kan ervoor zorgen dat mijn inspanningen vruchteloos zijn? • Wie of wat kan mij tegenwerken? • Wie zijn mijn vijanden?

19. SWOT(ev)-analyse 5. Expectations (wat zijn mijn verwachtingen?) • Wat verwacht ik van mijn leven, wat verwacht ik van mijn werk, wat verwacht ik van mijn omgang met collega’s? • Welke functie vind ik de moeite waard om naar te streven? • Welke ambities koester ik?

20. SWOT(ev)-analyse 6. Values (welke waarden hanteer ik?) • Welke waarden moeten in mijn leven aanwezig zijn om de moeite waard te zijn? • Welke waarden moeten in mijn werk aanwezig zijn om de moeite waard te zijn?

21. SWOT(ev)-analyse Analyse kan knelpunten duidelijk maken: • Overvraagd worden is gevolg van functieomschrijving die te weinig beroep doet op jouw talentenen die bekwaamheden eist die je niet hebt • Vruchtbaar werk is niet mogelijk, wanneer je geen kansen krijgt binnen de organisatie én jouw meerderen en collega’s je niet liggen • Je kan je niet echt ontplooien, wanneer jouw waarden, doelen en prioriteiten botsen met de waarden, doelen en prioriteiten van de organisatie

22. SWOT(ev)-analyse Vriendelijk zijn voor jezelf = • Jezelf niet overbelasten (b.v. door alle moeilijke en belangrijke zaken op één dag te willen oplossen) • Delegeren/schrappen van taken die je niet dringend en niet belangrijk acht

23. Zelfkennis Behandelde onderwerpen: SWOT(ev) MBTI LSI Kernkwaliteiten

24. MBTI MYERS-BRIGGS Type Indicator • ontworpen door Isabelle BRIGGS MYERS(1875-1968)en haar dochter Katherine COOKBRIGGS(1897-1980) • geïnspireerd door Carl JUNG (1875-1961)

25. MBTI Vier bouwstenen • Inspiratiebron • Aandachttrekkers • Benaderingswijze • Beslissingswijze

26. MBTI 1° tegenstelling: inspiratiebron Extravert Intravert E(xtravert) I(ntrovert) Op de buitenwereld gericht Op de binnenwereld gericht Door de buitenwereld Door de binnenwereldgeïnspireerdgeïnspireerd Vanbuitenuit gestuurd Vanbinnenuit gestuurd

27. MBTI 2° tegenstelling: aandachttrekker Zintuiglijke wereld Gedachtewereld S(ensitief) (i)N(tuïtief) Aangetrokken door wereld Aangetrokken door wereldvan de verschijnselen van de ideeën Opmerkzaam Intuïtief Focus realisaties/resultaten Focus mogelijkheden/ideeën

28. MBTI 3° tegenstelling: benaderingswijze Subjectief Objectief F(eeling) T(hinking) Gericht op mensen Gericht op zaken Gevoelsmatig Reflectief

29. MBTI 4° tegenstelling: beslissingswijze Situationeel Georganiseerd P(ercieving) J(udging) Afhankelijk van de situatie Vanuit een visie Waarnemend Oordelend Geen mogelijkheden uitsluitend Zwart/wit Synthetisch Analytisch

30. MBTI Samenvatting

31. MBTI Vier levenswijzen • Belevend: SPESFP, ESTP, ISTP, ISFP • Vasthoudend: SJESFJ, ESTJ, ISFJ, ISTJ • Idealistisch: NFENFP, ENFJ, INFP, INFJ • Conceptualistisch: NTENTP, ENTJ, INTP, INTJ

32. MBTI Vier oriëntaties • Op realisaties: SESFP, ESTP, ISFJ, ISTJ • Op potenties: NENFP, ENTP, INFJ, INTJ • Op subject: FISFP, ESFJ, INFP, ENFJ • Op object: TISTP, INTP, ESTJ , ENTJ

33. MBTI ESFP: de entertainer (0000) • Omgang met mensen • warm, hartelijk, vriendelijk en benaderbaar • oprechte interesse in andere mensen • voelt zich onbehaaglijk bij conflicten en spanningen tussen mensen • is het gelukkigst indien omgeven door mensen • vrij discreet over zijn diepste, persoonlijke gevoelens

34. MBTI ESFP: de entertainer (0000) • Omgang met taken • ongecompliceerd, bescheiden en nuchter • heeft een echte levenslust • praktisch ingesteld • vermoedelijk gemakzuchtige natuur • beslist met zijn hart i.p.v. met zijn hoofd • geen strateeg, ziet enkel korte termijn • heeft druk sociaal leven en vele interesses

35. MBTI ISFP: de vriend (1000) • Omgang met mensen • vriendelijk, gevoelig en meedogend • drukt zich uit in zijn handelen en bewegingen, niet in woorden • meest bescheiden en nuchtere type • leeft zeer teruggetrokken en is heel selectief i.v.m. wie hij in vertrouwen neemt • wil anderen eerder plezier doen dan controleren • past zich eerder aan dan kritiek te leveren • vermijdt confrontatie en argumentaties • wil anderen te vriend houden

36. MBTI ISFP: de vriend (1000) • Omgang met taken • is geduldig en flexibel • is gemakzuchtig en ontspannen • zal zijn werk zelden belangrijker vinden dan zijn familiale of persoonlijke leven • heeft moeite zich te organiseren • geen strateeg • niet ambitieus, maar wél toegewijd • wil zich concreet inzetten voor mensen • verliest vaak zijn objectiviteit • is tolerant en aanvaardt het leven

37. MBTI ENFP: de zinzoeker (0100) • Omgang met mensen • is enthousiast, energiek • is hartelijk, vriendelijk • is bezorgd, bekommerd • is zeer gevoelig • is onconventioneel • neigt soms naar droefgeestigheid en pessimisme • bouwt netwerken uit • houdt vriendschapsrelaties in stand • deelt diepste gevoelens niet vaak

38. MBTI ENFP: de zinzoeker (0100) • Omgang met taken • heeft onbevredigbare nieuwsgierigheid • niet onder de indruk van autoriteit of regels • heeft talent om problemen op te lossen en hindernissen te overwinnen • weinig aandacht voor detail en verliest daardoor vaak iets • kan zich moeilijk concentreren op een langdurige taak • heeft inzicht en empathie en is daardoor goede motivator • wil zijn creativiteit en spontaneïteit uitleven ten dienste van anderen

39. MBTI ESTP: de deelnemer (0010) • Omgang met mensen • is vriendelijke, gezellige, hartelijke persoon • is energiek en actief • geniet ervan in het centrum van de aandacht te staan en is populair • is zich bewust van de indruk die hij op anderen maakt • houdt er niet van dat de conversatie te ernstig of te theoretisch wordt • houdt er niet van dat de zaken te veel gepland zijn

40. MBTI ESTP: de deelnemer (0010) • Omgang met taken • zit vol energie • is gemakzuchtig en vluchtig • pragmatisch ingesteld en bekwaam om snel van richting te veranderen als hij denkt dat er een betere benadering bestaat • neemt actief deel aan elk aspect van het fysieke leven • is realistisch, maar impulsief • houdt van fysieke inspanning, die vorm van risico inhouden • meest atletische type van de 16

41. MBTI ESFJ: de helper (0001) • Omgang met mensen • het meest vriendelijk en tegemoetkomend van de 16 types • bijzonder sterke behoefte om aan de wensen van anderen te voldoen • sterke behoefte om door anderen graag gezien en gewaardeerd te worden • wil zijn waarden aan anderen doorgeven • extreem gevoelig, neemt alles persoonlijk op en kan daarom vriendschap beëindigen als hij gekwetst wordt • heeft de neiging zich met anderen te identificeren op wie hij betrokken is

42. MBTI ESFJ: de helper (0001) • Omgang met taken • is nuchter, realistisch en praktisch ingesteld • is geneigd zijn zaken netjes en proper te houden • is meestal sterk georganiseerd en productief • neigt ertoe een project met vuur en vastberadenheid op te nemen • is plichtsgetrouw en hardwerkend • heeft er moeite mee om situaties fair en objectief te evalueren • spreekt en handelt met grote overtuiging • houdt vast aan zijn routines

43. MBTI INFP: het voorbeeld (1100) • Omgang met mensen • is het meest idealistische type van alle 16 • voelt dingen heel diepgaand • houdt ervan anderen te helpen en is een geboren raadgever • wekt de indruk eerder gereserveerd en zelfs onbezorgd te zijn voor mensen • neemt alles persoonlijk op en wordt dus vaak gekwetst • heeft de neiging relaties te idealiseren • is ondersteunend en verdraagzaam • is zelden agressief

44. MBTI INFP: het voorbeeld (1100) • Omgang met taken • wordt gedreven door diepe persoonlijke waarden • is creatief en vol verbeeldingskracht • is niet gebonden door conventies om iets te doen • is heel nieuwsgierig over de wereld • is vergeetachtig i.v.m. dagelijkse dingen • is het minst praktisch van de 16 types • houdt ervan lange tijd alleen door te brengen • wil zich volledig onderdompelen in project dat persoonlijk betekenisvol is • is niet bijzonder ambitieus

45. MBTI ISTP: de pragmaticus (1010) • Omgang met mensen • is onafhankelijk, zelfgenoegzaam en op privacy gesteld • is altijd kalm en ongeëmotioneerd • vindt pretentieuze mensen of mensen met verborgen agenda’s vervelend • wil zelden controle over anderen uitoefenen • wil persoonlijke vrijheid en persoonlijke ruimte • kan niet goed omgaan met conflicten • geniet van elk goed moment

46. MBTI ISTP: de pragmaticus (1010) • Omgang met taken • is realistisch en extreem praktisch • is vindingrijk en past zich aan • is hoogst kalm en objectief, gelijkgestemd en onverstoorbaar • is op z’n best wanneer hij antwoordt op uitdagingen die spontaan ontstaan • werkt liever met voorwerpen dan met mensen • houdt ervan alleen te werken en dingen uit te dokteren zonder hulp of inbreng van anderen • houdt van werk waarbij hij iets onafhankelijks of zelfs gevaarlijk doet

47. MBTI ISFJ: de dienaar (1001) • Omgang met mensen • heeft een sterke behoefte erbij te horen • is stil en gereserveerd • is warmhartig en behulpzaam • is gevoelig en sympathiek • houdt van privacy • houdt niet van confrontaties • voelt zich onbehaaglijk wanneer mensen zich ongelukkig voelen • is stil, ingetogen en geduldig

48. MBTI ISFJ: de dienaar (1001) • Omgang met taken • loyale en toegewijde medewerker • neemt zijn verantwoordelijkheid t.a.v. anderen zeer ernstig • angstvallig accuraat als hij met feiten werkt • heeft aandacht voor details • houdt ervan gegevens te verzamelen, te analyseren en toe te passen • is met tegenzin supervisor of manager • voelt zich het best als hij achter de schermen kan werken • houdt niet van verrassingen en onbetreden wegen

49. MBTI ENTP: de motivator (0110) • Omgang met mensen • is zeer charmant, hartelijk, vriendelijk • is innemend • houdt van mensen en wil hen plezieren • wil indruk maken op anderen • is zich sterk bewust van zijn imago • neemt behaaglijk het centrum van het gebeuren in; komt tot leven in het spotlicht • wil graag gezien zijn • is nieuwsgierig en observeert graag • is verrassend scherpzinnig wat mensen betreft en snel in het uiten van zijn inzichten

50. MBTI ENTP: de motivator (0110) • Omgang met taken • is in extreme mate waarnemend • is nieuwsgierig en open van geest • is enthousiast en energiek • is verstandig en studeert vlug • is bekwaamhet geheel te overzien en trends te anticiperen • is een meester in het ombuigen van regels in zijn voordeel • is zeer flexibel en aanpassend • is bereid om redelijke risico’s te nemen • heeft een enorm vertrouwen • bekwaam te communiceren met iedereen