1 / 55

DEPRESYON NÖROBİYOLOJİSİ

DEPRESYON NÖROBİYOLOJİSİ. Prof Dr Süheyla ÜNAL İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. Sunum akışı. Depresyonun önemi Depresyonun nörobiyolojisi Depresyonun tedavisi Direnç gelişimi ve tedavisi. Ruh sağlığı. Ruh sağlığı. Kendi kendini yönetme. Yaratıcılık.

fearghus
Download Presentation

DEPRESYON NÖROBİYOLOJİSİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DEPRESYON NÖROBİYOLOJİSİ Prof Dr Süheyla ÜNAL İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

  2. Sunum akışı • Depresyonun önemi • Depresyonun nörobiyolojisi • Depresyonun tedavisi • Direnç gelişimi ve tedavisi

  3. Ruh sağlığı Ruh sağlığı Kendi kendini yönetme Yaratıcılık Duygusal iyilik hali Enerji Sosyal işlev Roller Tinsellik Çalışma Sevme

  4. Ruh sağlığına ilişkin sorunlar

  5. Önemi • Yeti yitimi yaratan hastalıklar arasında 2000’li yılların 4. hastalığı • 2020’de İKH’dan sonra • MI, SVO’dan ölüm riskini arttırmakta • İnme riskini arttırmakta World Health Report 2001

  6. Özellikleri • Yaşam boyu görülme sıklığı %9-23 • Kadın: Erkek 2:1 • İntihar riski %20 • Her yaşta görülür ancak sıklıkla 20-50 yaşlarda ortaya çıkar

  7. Duygu halleri Mani Hipomani Coşku ÖFORİ Keyif Neşe Normal duygu hali Üzüntü, keder, elem Cesaretsizlik Çökkünlük Ölüm isteği

  8. Çökkün duygudurum • Apati • Düşük benlik saygısı • Uykusuzluk • Kişisel bakımını ihmal etme • İştah kaybı • Libido kaybı • Karamsarlık • Motivasyon azlığı

  9. Çökkün duygudurum • Hayal kırıklığı • Uyum bozukluğu • Major depresyon • Distimi • BAB depresif dönemi

  10. Depresyon nörobiyolojisi

  11. Duygu sistemi • Amigdala • Prefrontal korteks • Singulat korteks • Hipotalamus • Limbik striatum

  12. Depresyon • Prefrontal korteks, singulat korteks, hipokampus, limbik striatum ve amigdalayı içeren geniş ölçekli nöron ağlarının işlev bozukluğuyla ortaya çıkan psikiyatrik bir tablodur

  13. Depresyon • Subgenual singulat kortekste hacim azalması, etkinlik artışı (Drevets ve ark 1997) • Hipokampusta küçülme (Sheline 2000, Frodl ve ark 2002) • Amigdalada, ventral prefrontal kortekste artmış kan akımı, • Dorsolateral prefrontal kortekste azalmış kan akımı (Drevets 2000)

  14. Çocukluktaki stresli yaşam olayları Şimdiki yaşam koşulları Depresyon Düşünce İnanç sistemleri Temel sayıltılar STRES Genetik Bedensel işlevler

  15. Stres-Depresyon-Tedavi

  16. Depresyondaki temel nörotransmitterler • Noradrenalin • Serotonin • Dopamin

  17. Depresyondaki temel nörotransmitterler

  18. Dopamin • Haz ve ödül sistemi • Pekiştirme • Motivasyon • Öğrenme • Dikkat • İşlem belleği • Eylem seçiciliği

  19. Dopamin yetersizliği • Haz almada yetersizlik • Motivasyon azlığı • Apati • Dikkatte azalma • Bilişsel yavaşlama

  20. Noradrenalin • Farkındalık/ Uyanıklılık • Alarm sistemi • Stres tepkileri

  21. Noradrenalin

  22. Noradrenalin yetersizliği • Dikkatte bozulma • Konsantrasyon güçlüğü • İşlem belleğinde bozulma • Bilgi işleme süreçlerinde yavaşlama • Deprese duygudurum • Psikomotor yavaşlama • Yorgunluk

  23. Noradrenalin düzensizliği

  24. Serotonin • Olgunlaşma, akılcı davranış • Ağrı algısı • Uyku-uyanıklık • Ön pitüiter hormonların düzenlenmesi • İştah düzenlenmesi • Beden ısısı düzenlenmesi

  25. Serotonin

  26. Serotonin

  27. Serotonin yetersizliği • Çökkün duygudurum • Anksiyete • Panik • Fobi • Obsesyon ve kompulsiyonlar • Yeme açlığı, bulimia

  28. GABA • Major depresyonlu hastaların 1/3ünde GABA düzeyi düşük bulundu. • GABA duyarlı zemini gösterebilir.

  29. Depresyonda değişen kimyasallar • SEROTONİN • Obsesif kompulsif belirtiler • DOPAMİN • Haz almada yetersizlik • Motivasyon azlığı • Apati • Dikkatte azalma • Bilişsel yavaşlama • NOREPİNEFRİN • Letarji • Uyanıklıkta azalma Markou, A., Kosten, T., & Koob, G. (1998). Neuropsychopharmacology; 18(3), p.141 Stahl. Essential Psychopharmacology. 1996

  30. 2 1 5HT1A 5HT1B 2 5HT1A 123 5HT2A,2C 1 5HT4,6,7 Serotonin Noradrenalin Azalmış BDNF üretimi Azalmış AC, cAMP ve cAMP bağımlı PK (PKA) aktivasyonu Ca2 bağımlı PK aktivitesinde artış Azalmış CREP üretimi

  31. Depresyon • Aşağıdaki belirtilerden en az 5’inin, 2 haftadan daha uzun süre devam etmesi • Çökkünlük • Zevk alamama, isteksizlik • Enerji azalması, yorgunluk • Uyku bozukluğu • İştah bozukluğu • Psikomotor yavaşlama • Dikkat bozukluğu • Değersizlik, suçluluk düşünceleri • Ölüm isteği, intihar

  32. Depresyon belirtileri • Duygudurum belirtileri • Çökkün duygudurum • İlgi ve haz azlığı • Değersizlik, suçluluk duyguları • İntihar düşünceleri • Umutsuzluk • Bedensel belirtiler • İştah ve kilo değişikliği • Uyku bozukluğu • Psikomotor ajitasyon ya da retardasyon • Yorgunluk ve enerji azlığı

  33. Depresyonda bilişsel belirtiler • Dikkat konsantrasyonu azalır • Çalışma belleği zayıflar • Bellek bozulur (psödodemans) • Karar verme güçlüğü ortaya çıkar • Seçici olarak olumsuz yaşantılar anımsanır, olumlu yaşantılara ilişkin bellek zayıflar • Algılamada olumsuz uyaranlar daha ön plandadır ve nötr uyaranların algılanışını da değiştirebilirler.

  34. Tedavi

  35. Antidepresan ilaçlar b1-a2adrenoseptörlerin down regülasyonu NA ve 5HT’nin sinaptik konsantrasyonunda artış Depresyondan çıkış Beyinde uyumsal değişiklikler EKT TMS

  36. Antidepresanların etki mekanizması

  37. TAD – NA /5-HT Reseptör

  38. Akut SSRI Tedavisi • Hücre gövdesindehücre dışı 5-HT artarak 5-HT otoreseptörlerini uyarır • Hücrenin ateşlenmesi azalır • 5-HT salınımı azalır 5-HT1A reseptörü geri alım alanı presinaptik 5-HT nöronu 5-HT terminal 5-HT1B reseptörü geri alım alanı postsinaptik nöron 5-HTreseptörleri

  39. Kronik SSRI tedavisi 5-HT1A reseptörü • Hücre dışı 5-HT artar • 5-HT otoreseptörleri duyarsızlaşır • Hücre ateşlenmesi artar • 5-HT salınımı artar geri alım alanı presinaptik 5-HT nöronu 5-HT terminal 5-HT1B reseptörü geri alım alanı Postsinaptik nöron 5-HT reseptörleri

  40. Noradrenerjik etki • Maprotilin • İmipramin • Amitriptilin • Klomipramin • Trazadon • Paroksetin • Sertralin • Fluoksetin Serotonerjik etki

  41. Trisiklik Antidepresanlar

  42. SSRI’lar

  43. Serotonin sistem modulatörleri

  44. NARI’LER

  45. SNRI’lar

  46. 2 Adrenoreseptör Antagonistleri

  47. NT’e özgü yan etkiler • NORADRENERJİKyan etkiler • Tremor • Taşikardi • DOPAMINERJİKyan etkiler • Psikomotor aktivasyon • Psikozun alevlenmesi • SEROTONERJİK yan etkiler • Cinsel işlev bozuklukları • GI yakınmalar • Uyku bozukluğu • DA baskılaması nedeniyle; • Haz yaşantısında azalma • Apati ve motivasyon azlığı • Dikkat azlığı • Bilişsel yavaşlama Richelson. Mayo Clin Proc. 1994 Stahl. Essential Psychopharmacology. 1996 Kapur. Am J Psychiatry. 1996

  48. Uykusuzluk, başağrısı Anksiyete Bulantı, iştahsızlık Diyare Kabızlık(Paxil) Seksüel disfonksiyon Azalmış libido Anorgasm, impotans Sinirlilik, tremor Myoklonus Diş sıkma SSRI Yan etkileri

More Related