370 likes | 625 Views
Starten met een doorlopende leerlijn taal. 1 februari 2011 Lydia van Deelen-Meeng, managing consultant CPS Email: l.vandeelen@cps.nl M: 06-55898565. Programma. De referentieniveaus als kapstok voor een doorlopende leerlijn taal De referentieniveaus: Wat? en Hoe?
E N D
Starten met een doorlopende leerlijn taal 1 februari 2011 Lydia van Deelen-Meeng, managing consultant CPS Email: l.vandeelen@cps.nl M: 06-55898565
Programma • De referentieniveaus als kapstok voor een doorlopende leerlijn taal • De referentieniveaus: Wat? en Hoe? • Starten: de schoolleider • Starten: de teamleider en de taalcoördinator • Starten: de docent • Evaluatie en afsluiting
Welke vragen hebt u? • Noteer de vragen die u hebt over de doorlopende leerlijn taal en de referentieniveaus.
Waarom referentieniveaus? • Wat kan beter voor taal en rekenen? • Eisen overheid variëren per sector (termen, domeinen, mate detail) en sluiten onvoldoende aan • Onvoldoende onderhoud of verdieping van basisvaardigheden • Onderwijsprogramma’s niet doorlopend • Onvoldoende aansluiting lesmethoden • Onvoldoende aansluiting toetsen en examens • Onvoldoende (gespecificeerde) informatie over instromende leerling • eenduidige ijkpunten taal en rekenen referentieniveaustaal en rekenen
onderzoek huidige situatie advies over gewenste situatie niveau moet omhoog drempels geslecht referentiekader taal en rekenen Achtergrond • Expertgroep • veldraadpleging naar gevoelige onderdelen advies • referentiekader taal en rekenen bijgesteld en vastgesteld
Opbouw referentieniveaus • fundamentele niveaus en streefniveaus • hoe onderdelen aansluiten • te onderhouden kennis en vaardigheden • te verdiepen kennis en vaardigheden
Toewijzing aan onderwijstypen door overheid • Taal • 1F en 2F: primair en speciaal onderwijs • 2F: mbo 1, 2, 3, vmbo • 3F: mbo 4, havo • 4F: vwo • Rekenen • 1F en 1S: Primair en speciaal onderwijs • 2F: mbo 1, 2, 3, vmbo • 3F: mbo 4, havo, vwo
Doorlopende leerlijn taal • PO: leerlingvolgsysteem en eindtoets (vanaf 2013?) • PO-VO: de warme overdracht • VO onderbouw -bovenbouw: de afstemming • VO: rekentoets als eindexamen onderdeel en gewijzigd examen Nederlands(2013-2014) en alle examens geijkt aan referentieniveau • VO-vervolgonderwijs: de samenwerking • De landelijke plannen: een elektronisch leerlingvolgsysteem over de drempels van de schooltypen heen
Referentieniveaus en de doorlopende leerlijn taal • Wat gaat er veranderen aan het eind van de basisschool? • In 2011-2012 bestaat informatieplicht van het PO naar VO (alle leerlingen met een uitgebreid reken- en taalprofiel naar vo) • De verwachting is dat er een verplichte eindtoets komt in 2013 aan het eind van de basisschool waarmee het reken- en taalniveau van de groep 8 leerlingen wordt vastgesteld.
Referentieniveaus en de doorlopende leerlijn taal Wat gaat er veranderen in het eindexamen van het voortgezet onderwijs? Rekenen • aparte rekentoets als onderdeel van eindexamen per 2013-2014 • cijfer telt mee voor slaag/zak regeling Taal • examen Nederlands per 2013-2014 gebaseerd op de referentiekaders • waarschijnlijk meer aandacht voor schrijven/taalverzorging (grammatica en spelling) • alle eindexamens van alle vakken worden qua taalgebruik geijkt aan de referentieniveaus taal
Welke vragen hebt u nog? • Gelegenheid tot het stellen van vragen over eerste deel presentatie.
Referentieniveaus: Wat en Hoe? • Referentieniveaus zijn beschrijvingen van wat een leerling op welk moment moet kennen en kunnen. • De vertaling van de referentieniveaus moet plaatsvinden in de klas door de docent met behulp van o.a. een lesmethode en (diagnostisch) testmateriaal.
De referentieniveaus • Wat moet iedere docent weten en kunnen? • Hoe ziet dat er in de praktijk uit? • Wat kunnen kinderen lezen (fictie)?
Referentiekaders : vaardigheid: Lezen (zakelijke teksten lezen)
Referentiekaders : vaardigheid: Lezen (fictie en literatuur)
Opdracht • Bepaal welk referentieniveau hoort bij welke tekst.
Taalbeleid en opbrengstgericht werken: hoe doe je dat?Wat staat u te doen? • Bewustte worden van en ervaren dat er noodzaak is om het taal- en rekenbeleid (opnieuw) te doordenken; • Belanginzien dat een vernieuwd taal-en rekenbeleid voor uw schoolorganisatie, de docenten en leerlingen kansen biedt tot een verbetering van het onderwijsaanbod en het leerrendement; • Betrokkenraken bij deze ontwikkeling en hierin uw eigen verantwoordelijkheid nemen; • Bekwaamte worden om bewust en met kennis van zaken verantwoorde interventies te plegen ten behoeve van het vernieuwen van het taal-en rekenbeleid binnen uw schoolorganisatie.
Taalbeleid en opbrengstgericht werken: hoe doe je dat?Betrokken. Doorlopende leerlijn taal in de praktijk Bewust? • Overdracht aan nieuwe leerkracht/docent; • Doelen op eindniveau, jaarniveau en lesniveau • Bereid? • Open gesprek met collega’s; • Leren van elkaar (tijdens sectie en teamvergaderingen) • Bekwaam? • Pedagogisch-didactisch; • Zelfkritisch.
Taalbeleid en opbrengstgericht werken: hoe doe je dat?Bekwaam De vier B’s op elk niveau! • strategisch niveau • tactisch niveau • operationeel niveau
Taalbeleid en opbrengstgericht werken: hoe doe je dat?Bekwaam Strategisch niveau • Hoe past het taal/rekenbeleid in het schoolplan? • Welke keuzes maken we om de referentiekaders te implementeren? Tactisch niveau • Wat moet er worden gedaan, geregeld en afgesproken om de referentieniveaus effectief in te voeren? • Wie gaat wat en hoe doen op welk moment op welk niveau? Operationeel niveau • Wat betekent de invoering van de referentiekaders voor onze vaksectie, voor mij als docent (kennis, overdracht en monitoring)? • Wat hebben de leerlingen nodig om het bij hen passende referentieniveau te halen?
Aandacht voor Taal vraagt om een schoolbrede aanpak • Middelen: • Kennis van en scholing in taalgerichte vakdidaktiek • Afstemming en afspraken over aanpak op het niveau van de secties en de teams • Inbedding van het taalbeleid in het schoolprofiel en het schoolplan
Opdracht monitoring • Noteer welke taalgegevens op school al beschikbaar zijn. • Waar en door wie worden deze gegevens verzameld? • Waar en door wie worden de gegevens besproken? • Wat gebeurt er concreet in de lespraktijk met de gegevens?
Opdracht effectiviteit monitoring • Wat is nodig om de PO gegevens over het taal-en rekenprofiel per leerling succesvol en effectief te gebruiken in de brugklas? • Wat moet er inhoudelijk gebeuren? • Wie moet wat uitvoeren? • Wie is waarvoor verantwoordelijk (strategisch-tactisch en operationeel)? • Wat moet er organisatorisch gebeuren?
De schoolleider, strategisch niveau • Schoolleiding toont zichtbaar haar betrokkenheid bij de taalactiviteiten • Geeft prioriteit aan taalbeleid; • is voorbeeldig, • opent bijeenkomsten, • schrijft in de nieuwsbrief, • vraagt regelmatig hoe het gaat, • evalueert het beleid met de uitvoerders.
De teamleider, tactisch niveau • De teamleiders zijn betrokken bij de uitvoering van beleid door taal in hun team prioriteit te geven en intervisie te organiseren. • De teamleiders zetten taal op de agenda in de teambesprekingen en tijdens de voortgangsgesprekken.
De taalcoördinator, tactisch niveau • Voert de opdracht van de schoolleiding uit, • adviseert de schoolleiding over taalbeleid, • organiseert activiteiten die het draagvlak vergroten, • organiseert het uitwisselen van ‘good practices’ en scholingsbijeenkomsten, • draagt zorg voor afstemming en samenwerking tussen de teams en tussen de docenten en de schoolleiding.
De docent, operationeel niveauWat te doen? • Aansluiten bij voorkennis op een taalondersteunende manier; • onbekende woorden uitleggen; • aandacht geven aan lezen (leesstrategieën); • aandacht geven aan schrijven; • aandacht geven aan mondelinge taalvaardigheid; • aandacht geven aan studievaardigheden.
Opdracht • Bedenk een activiteit voor een bewustwordingsbijeenkomst op jouw school. • Eisen: • Motiverend • Bewustwording bevorderend • Met een grote groep uit te voeren
Opdracht • Maak een ‘to do list’: beschrijf wat je, in jouw functie, als eerste gaat ondernemen op school. • Formuleer acties op de verschillende niveaus (strategisch, tactisch, operationeel).
Vragen? • Lydia van Deelen-Meeng • l.vandeelen@cps.nl • M:06-55898565
CPS Onderwijsontwikkeling en advies www.cps.nl Plotterweg 30 3821 BB Amersfoort Postbus 1592 3800 BN Amersfoort T [033] 453 43 43 F [033] 453 43 53 E cps@cps.nl www.cps.nl