Teoria praw własności.

1. Teoria praw własności. Na podstawie: „Property Rigts and Economic Theory: A Survey of Recent Literature” (E.G.Furubotn), „Ownership and the Nature of the Firm” (L.Putterman)

2. Teoria praw własności • podkreśla znaczenie indywidualnych i transferowalnych praw własności dla efektywnej alokacji zasobów w gospodarce • prawa te są sposobem uwewnętrzniania niekoordynowanych przez rynek efektów zewnętrznych

3. Prawa własności • dotyczą relacji między ludźmi – pokazują pozycję poszczególnych jednostek • umowy kontraktowe – wymiana praw własności do dóbr • prawa własności a wynik ekonomiczny

4. Prawa własności • na prawo własności składa się: • prawo do korzystania z dobra • prawo do wpływu na formę i istotę dobra • prawo do częściowego bądź całkowitego zbycia tych praw • wyłączność prawa własności ogranicza państwo • osłabienie praw własności a zachowanie jednostki

5. Prywatne prawa własności a alokacja środków • im precyzyjniej określone prawa własności, tym mniejsza niepewność i większa efektywność • rozwój technologiczny i zmiany w produktywności zasobów a prawa własności

6. WŁAŚCICIELE • Firma pracownicza • Właściciel menedżerem • Spółki z wieloma udziałowcami • Firmy państwowe

7. Firma pracownicza • Małe środki finansowe udziałowca • Problem decyzyjny – rozmycie odpowiedzialności • Brak kontroli menedżerów – wysokie koszty dla jednostki • Kontrolujący są kontrolowani przez kontrolowanych ;)

8. Właściciel menedżerem Optymalna sytuacja • Zbieżność celi właściciela i menadżera – ta sama osoba • Motywacja – zarobi jak firma będzie zarabiać • Brak kosztów i problemów z niedoskonałością kontroli

9. Spółki z wieloma udziałowcami • Większe rozdrobnienie właścicieli wpływa ujemnie na wartość spółki – tak jak przy firmach pracowniczych • Właściciele muszą zarządzać poprzez menadżera

10. Menedżerowie • Następuje przekazanie praw do zarządzania, kontroli i karania pracowników • Zawsze kierują się własnym interesem, a więc nie zawsze interesem firmy i właściciela • Pokusa zwiększania własnych zarobków kosztem firmy • Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje efekt konkurencji

11. Rynek Menedżerów • Przy małej ilości kandydatów, rosną koszty zatrudniania większej ilości kierowników • Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje efekt konkurencji: • Obniżenie kosztów zatrudnienia • Zwiększenie wydajności pracy • Mniejsza skłonność do nadużyć

12. Menedżerowie w firmach non profit • Non profit – brak zarobków, co mierzyć • Funkcja urzytecznośći a nie zysku • Większe koszty kontroli, przez niewymierność celi

13. Firmy państwowe • Bardzo silny właściciel – możliwość niszczenia rynku • Korzystne przepisy • Utrudnianie pracy konkurencji • Dobro społeczne jako kryterium, rozrost sztucznych kosztów • Silny właściciel, ale nie może dokładnie kontrolować menedżerów