Het implementeren van herstelgericht werken op school Stijn Deprez 12 Oktober 2012

1. Het implementeren van herstelgericht werken op school StijnDeprez 12 Oktober 2012

2. Situering Ligand uit vzw Oranjehuis (welzijn) en CDV Aura (onderwijs) Centrum voor preventief en herstelgerichtwerken • Onderwijspraktijk • Ontwikkeling / innovatie vanuit expertise • Vorming • 3 basisopleidingen • Klasmanagement / hergo-moderator / Positieve heroriëntatie • Implementatietrajecten

3. Implementatie = Verandering Opdracht: in groepjes van 6 Denkna over eengroteverandering die is doorgevoerd op je werk. (herstructurering, nieuweaanpak, nieuwdecreet,…) • Watzijn de factoren die ervoorzorgdendat je kanspreken over een • Geslaagdeimplementatie (groep 1-2-3) • Niet-geslaagdeimplementatie (groep 4-5-6)

4. Visie op het implementeren op van herstel "Be the change you want to see in the world” Mahatma Gandhi Of Probeerherstel op eenherstelgerichtmanier te implementeren

5. Social Discipline window: Hoe ga je om met conflicten? CONTROLE (structuur) Bestraffen AAN (autoritair) Herstellen MET (gezaghebbend) Verwaarlozen NIET (onverschillig) Toelaten VOOR (bemoederen) STEUN (zorg) Bron: International Institute for Restorative Practices

6. Organizational change window: Hoe ga je om met verandering? STURING (structuur) Opleggen AAN (autoritair) Ontwikkelen MET (connectie persoonlijke groei – professionele groei) Vermijden NIET (onverschillig) Voor-schotelen VOOR (bemoederen) STEUN (zorg)

7. Organizational change window: Hoe ga je om met verandering? STURING (structuur) Opleggen AAN (autoritair) Ontwikkelen MET (connectie persoonlijke groei – professionele groei) voortploeteren NIET (onverschillig) Voor-schotelen VOOR (bemoederen) STEUN (zorg) Reflectie: kan je jeimplementatie-voorbeeld in ditkaderplaatsen?

8. 'Je haalt het beste uit anderen, niet door hen het vuur aan de schenen te leggen, maar door het vuur in hun binnenste aan te wakkeren' Bob Nelson.

9. Opdracht (zelfde groepjes): Hoe zou jij concreet ‘herstel’ op een herstelgerichte manier implementeren in jouw organisatie of bij jouw partners (als CLB’er, als time-out werking)? Wat zouden daarin de krachtlijnen zijn?

10. Opdracht: Hoe ga je om met volgende stellingen: • ‘Herstel is een softe aanpak, met een babbel ben ze er van af’ (groep 1 & 2) • ‘Laat ons alstublieft gewoon ons werk doen en dat is lesgeven’ (groep 3&4) • ‘Wat zal de rest daar wel niet van denken als ook dat al onbestraft blijft’ (groep 5&6)

11. Ligand als procesbegeleider • Mensen enthousiasmeren voor herstel Studiedagen / workshop / • Hergo-opleiding Selectie van mensen die bereid zijn om herstel te implementeren in hun organisatie Brengen ervaringen binnen in school • Kerngroep krijgt training (herstellend handelen) Opmaak van een actie plan / implementatieplan • Supervisie / ondersteuning

12. Opmaak van een actieplan ‘herstellen handelen’ • Micro-niveau • Meso-niveau • Macro-niveau

13. Implementatietrajecten met Ligand op verschillende terreinen Onderwijs: ASO BSO / TSO BUSO Deeltijds leren en Werken POT Time-outprojecten Lagere school Welzijn: Voorzieningen Gesloten gemeenschapsinstelling

14. Label herstelgerichte school Criteria: scholen maken een document op • Beschrijving van het implementatieproces • Implementatie in het pedagogisch beleid • Herstel in het schoolreglement / tuchtreglement • Bekendmaking van de herstelgedachte (personeel,leerlingen, ouders, partners,… • Procedures tot herstel • Herstelervaringen (casussen) • Intervisie / verdere groeikansen

15. Effect op de hele schoolgemeenschap • Grote dynamiek bij de kerngroep • Grote impact op schoolklimaat (scholen doen grote inspanningen om ook het preventieve luik aan te pakken) • Minder tuchtdossiers / minder interventies /minder uitsluiting • Grote tevredenheid bij ouders (door grote betrokkenheid) • Educatieve meerwaarde voor jongeren (herstel als een kans) • Pedagogisch verantwoordelijken / leerlingenbegeleiders worden een heel stuk ontlast. (meer gedeelde verantwoordelijkheid) • …

16. Meer info: www.ligand.be Stijn.deprez@ligand.be 0491.56.98.86

17. Er is sprake van diepgaande veranderingen wanneer mensen die binnen de school verantwoordelijkheid dragen … … (meer) openheid tonen voor een bepaalde problematiek: ze willen er meer over weten, zijn bereid om er zich rond bij te scholen, dragen bij tot het intern debat, lezen er over, gaan er over in gesprek (formeel en informeel), …; - … een bestaand probleem ook zelf als een probleem gaan omschrijven maar dan wel op zodanige wijze dat ze hun eigen verantwoordelijkheid blijven zien; - … bereid zijn tot zelfreflectie en zelfevaluatie: ze zijn gemotiveerd om hun eigen denken en doen te kritisch te bevragen en willen hieruit lessen trekken; - … zich bereid tonen tot het innemen van een ander perspectief: al worden ze zelf door het thema geraakt, toch kiezen ze er voor om het onderwerp/probleem vanuit een andere hoek te bekijken (vb. leerlingenperspectief, ouderperspectief, directieperspectief, slachtofferperspectief, daderperspectief, …); - … de inspanning willen doen om nieuwe ideeen te helpen uitwerken; - … interesse tonen voor nieuwe aanpakvormen, deze aanleren en ook durven toepassen; - … dezelfde onderwerpen op een andere manier gaan bekijken, bespreken en behandelen; - … hun eigen handelen en de manier van (samen) werken anders gaan organiseren of aanpakken; - … hun persoonlijke doelstellingen verbinden met de doelstellingen van het beleid; … Uit: Gie Deboutte ‘Handreiking voor een daadkrachtig schoolbeleid‘