480 likes | 759 Views
Małgorzata Łyszkowska Klinika Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów IP-CZD. Diety płynne zbilansowane i diety modułowe. różnice składu między pokarmem naturalnym i sztucznym podział i charakterystyka diet zbilansowanych. Trawienie pokarmu Wchłanianie substancji odżywczych
E N D
Małgorzata Łyszkowska Klinika Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów IP-CZD Diety płynne zbilansowane i diety modułowe różnice składu między pokarmem naturalnym i sztucznym podział i charakterystyka diet zbilansowanych
Trawienie pokarmu Wchłanianie substancji odżywczych Niszczenie substancji szkodliwych Tworzenie bariery nie przepuszczającej substancji szkodliwych Synteza i metabolizm hormonów, enzymów, przeciwciał Prawidłowy rozwój PRZEWÓD POKARMOWY rola Potrzeby rozwijającego się organizmu Możliwości (+) (+) Pokarm
ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW BIAŁKOWO-ENERGETYCZNYCH W ŻYWIENIU 12% 33% 55%
PODZIAŁ DIET • Wiek odbiorcy • mleka dla wcześniaków • mleka początkowe • mleka następne • mleka dla dzieci powyżej 1 r.ż. • mleka dla dzieci starszych i dorosłych • Konsystencja: • płynne, papkowate, stałe • Zawartość energii • bogatokaloryczne (powyżej 1kcal / ml) • normokaloryczne (od 0,65 do 1 kcal / ml)
PODZIAŁ DIET • Zawartość białka • bogatobiałkowe • normobiałkowe (12 - 16%) • ubogobiałkowe • Rodzaj białka • białko zwierzęce • białko roślinne • Obecność glutenu • bezglutenowe • glutenowe
PODZIAŁ DIETStopień przetworzenia cząsteczek białka • pełne cząsteczki białka (d. polimeryczna) • hydrolizaty białkowe (d. oligomeryczna) • wolne aminokwasy (d. monomeryczna = elementarna)
PODZIAŁ DIET • Zawartość węglowodanów • bogatowęglowodanowa • normowęglowodanowa (ok. 50%) • ubogowęglowodanowa • Obecność laktozy • laktozowe • ubogolaktozowe • bezlaktozowe
PODZIAŁ DIET • Zawartość tłuszczu • bogatotłuszczowa • normotłuszczowa (30 - 35%) • ubogotłuszczowa • Rodzaj tłuszczu • LCT • LCT / MCT • wzbogacone w kw. tłuszczowe n-3, n-6
PODZIAŁ DIET • Zawartość włókna • bogatoresztkowa • ubogoresztkowa • Dodatkowo wzbogacana • aminokwasami • pierwiastkami śladowymi • kwasami tłuszczowymi • probiotykami, prebiotykami • nukleotydami
Żywienie noworodków i niemowląt • Mleko kobiece • Mleko modyfikowane • Diety lecznicze wzorzec
Mleko kobiece Mleko krowie Skład ilościowy i jakościowy odpowiedni dla noworodka i niemowlęcia Skład ilościowy i jakościowy odpowiedni dla cielaka Nadmiar: białka, Na, K, Cl, Ca, P Ca / P = 1,3 100% tłuszczu zwierzęcego Niedobór laktozy, wit., mikroelementów, jedno- i wielonienasyconych kw. tłuszczowych Upodobnienie składu do mlekakobiecego Eliminacja zagrożeń Mleko modyfikowane
BiałkoStopień przetworzenia cząsteczek białka • Dieta polimeryczna • pełne, nie zmienione cząsteczki białek • Dieta monomeryczna = elementarna • cząsteczki białek przetworzone do wolnych aminokwasów • HYDROLIZA • SYNTETYCZNE AMINOKWASY • Dieta polimeryczna eliminująca niektóre aa • Dieta oligomeryczna • cząsteczki białek przetworzone do oligopeptydów (od 2 cząst. aa)
Węglowodany • Dieta bezlaktozowa • polimery glukozy - 100% • polimery glukozy + sacharoza max 20% • Dieta ubogolaktozowa polimery glukozy + laktoza ok. 30% - 50% • Dieta laktozowa • laktoza - 100%
Tłuszcze Kwasy tłuszczowe długołańcuchowe C > 12 (LCT) Nasycone (zwierzęce) Nienasycone Wielonienasycone Jednonienasycone (oliwa z oliwek) n - 6 (oleje roślinne) n - 3 (ryby) Kwasy tłuszczowe średniołańcuchowe C 8 - 10 (MCT) Kwasy tłuszczowe krótkołańcuchowe C 4 - 6 (MCT)
PUFA- element struktury i prekursor eikozanoidów n-6n-3 LA ALA elongacja desaturacja AA EPA eikozanoidy DHA
Charakterystyka diet zbilansowanych Pochodzenie poszczególnych składników Tłuszcze Białka Węglowodany • Tłuszcz roślinny (LCT): • olej kukurydziany • olej sojowy • olej palmowy • MCT • kw. tłuszczowe: • n-3 • n-6 • Polimery glukozy: • dekstryny (10 - 20 cz.) • maltodekstryny (5 - 10 cz.) • syrop kukurydziany (3 - 5cz.) • Laktoza • Sacharoza • Glukoza • Fruktoza • Mleko krowie: • kazeina • białka serwatkowe • Soja • Zboża • Groch • Kolagen
OSOBY ZDROWE CHORE • Diety mleczne (polimeryczne) • bezlaktozowe • ubogolaktozowe z MCT • zagęszczone • Diety mleczne (polimeryczne) • laktozowe lub • ubogolaktozowe Diety bezmleczne • Hydrolizaty białkowe (oligo-, monomeryczne) • bezlaktozowe lub • ubogolaktozowe • Izolaty sojowe (polimeryczne) • bezlaktozowe LCT LCT LCT + MCT
Dieta o niskim stopniu hydrolizy białek • Nieznaczny stopień hydrolizy białka • peptydy składające się z 11 - 15 aminokwasów • Zawiera laktozę • Oznakowana symbolem H.A. • Niemoże być stosowana przy leczeniu alergii pokarmowych • Zastosowanie- Zapobieganie alergii
Dieta o wysokim stopniu hydrolizy białek • Znaczny stopień hydrolizy białka • peptydy składające się z 2 - 4 aminokwasów • wolne aminokwasy • Bezlaktozowa lub o zmniejszonej zawartości laktozy • Niemoże być stosowana w karmieniu dzieci zdrowych • Zastosowanie- Leczenie alergii i chorób przebiegających ze znacznym uszkodzeniem jelita
Diety dla niemowląt i małych dzieci
MIESZANKI DLA NOWORODKÓW Z MAŁĄ URODZENIOWĄ MASĄ CIAŁA Bebilon Nenatal Premium (Nutricia) Mleko kobiece + wzmacniacze Bebilon BMF(Nutricia) (1 tor. = 1,5g rozp. w 50 ml mleka) - węglowodany 1g / tor./ 50 ml - białko 0,35g / tor./ 50 ml - Ca, P, Mg, Zn, Cu, J, Mn, Na, K - wit. A, D, E, K, z gr. B, C, kwas foliowy
Diety o nieznacznym stopniu hydrolizy białka, normokaloryczne
Diety o znacznym stopniu hydrolizy białka, normokaloryczne BEZLAKTOZOWE UBOGOLAKTOZOWE Diety elementarne, normokaloryczne, bezlaktozowe
Diety polimeryczne, normokaloryczne, bezlaktozowe Izolaty sojowe Białko zbóż Mleko krowie
Diety dla dorosłych, młodzieży, dzieci > 6 roku życia
Diety dostosowane do poszczególnych chorób
PREPARATY DLA CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ ODDECHOWĄ Pulmocare • białko 16,7% en. • węglowodany 28,1% en. • tłuszcze 55,2% en. • 1,5 kcal / ml PREPARATY STANDADOWE
CYSTILAC • Dla niemowląt i dzieci w wieku poniemowlęcym • Normokaloryczna – 83kcal/100ml (więcej niż w mieszankach mlecznych dla dzieci zdrowych) • Węglowodany – 8,6g/100ml (41%); laktoza (+) • Tłuszcze – 4,4g/100ml (48%); 20%MCT; MUFA - 1,7g/100ml; PUFA - 0,5g/100ml • Białko – 2g/100ml (11%); kazeina:białka serwatkowe 50:50 • Współczynnik a = 1:231 Energia = Białka = Węglowodany Tłuszcze
CYSTILAC mmol/100ml mg/100ml mg/100ml mg/100ml
Diety stosowane u chorych na cukrzycę Skrobia, fruktoza + błonnik węglowodanów Niski indeks glikemiczny tłuszczu
Diety stosowane u chorych z niewydolnością wątroby + MCT + L-leucyna, L-izoleucyna, L-walina, L-arginina • Fresubin hepa Drink • Energia 1,3 kcal/ml • Białko 12% • Węglowodany 55% • Tłuszcze 33% (MCT 36%) • Błonnik 1 g/100ml • Osmolarność 360 mOsmol/l
Diety stosowane u chorych z niewydolnością nerek • ilościowa i jakościowa modyfikacja białka • modyfikacja składu elektrolitowego
Diety stosowane u chorych z niewydolnością nerek
Glutamina Plus(1 torebka) • białko = L-glutamina – 10g • węglowodany = maltodekstryny, skrobia, cukier – 9,4g • błonnik – 1g • Intestamin(0,5kcal/1ml) • białko = glicylo-glutamina, alanylo-glutamina – 8,5g • glutamina 6g • glicyna 2g • węglowodany = maltodekstryny – 3,75g
DIETY LECZNICZE CZĄSTKOWE BIAŁKO • Protifar(białko mleka 1 miarka = 2,2 g białka) • Ketosteril - niewydolność nerek WĘGLOWODANY • Fantomalt(maltodekstryny 1 miarka = 4,3g = 17 kcal) TŁUSZCZE • Calogen (50g tłuszczu/100ml) • Olej MCT