1 / 39

Homeostaza wodno-elektrolitowa u dzieci i noworodków

Homeostaza wodno-elektrolitowa u dzieci i noworodków. Marzena Zielińska. Przestrzenie płynowe u dzieci. Całkowita objętość wody ustrojowej- 75-80% masy ciała (dorośli 40-60%) Woda zewnątrzkomórkowa -noworodki 40% m.c. -niemowlęta 30% m.c -dzieci starsze 20% m.c Woda wewnątrzkomórkowa

haruko
Download Presentation

Homeostaza wodno-elektrolitowa u dzieci i noworodków

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Homeostaza wodno-elektrolitowa u dziecii noworodków Marzena Zielińska

  2. Przestrzenie płynowe u dzieci • Całkowita objętość wody ustrojowej- 75-80% masy ciała (dorośli 40-60%) • Woda zewnątrzkomórkowa -noworodki 40% m.c. -niemowlęta 30% m.c -dzieci starsze 20% m.c • Woda wewnątrzkomórkowa -noworodki 35% m.c -niemowlęta 40% m.c -dzieci starsze 45% m.c

  3. Czynniki wpływające na zapotrzebowanie na płyny w okresie noworodkowym • wiek ciążowy • wiek metrykalny • temperatura otoczenia/wilgotność • nieuchwytna utrata wody • dojrzałość nerek • podstawowe schorzenie • predyspozycja do PDA i NEC • szybkość metabolizmu/stopień aktywności • wyjściowy stan nawodnienia

  4. Ocena stopnia nawodnienia-objawy kliniczne • częstość akcji serca • elastyczność/napięcie skóry • wilgotność śluzówek • napięcie ciemiączka • czas wypełniania się obwodowego łożyska naczyniowego • perfuzja obwodowa • różnica pomiędzy temperaturą centarlną a obwodową • ciśnienie tętnicze

  5. Ocena stopnia nawodnienia • Ciężar ciała • Mocz -objętość -osmolarność i ciężar właściwy -stężenie elektrolitów -stężenie glukozy

  6. Ocena stopnia nawodnienia • Osocze -poziom elektrolitów (Na, Cl) -stężenie glukozy -osmolarność -poziom mocznika i kreatyniny -hematokryt -równowaga kwasowo-zasadowa

  7. Fizjologiczna utrata wody w 1 tygodniu życia • Noworodki urodzone o czasie- 5 -10% • Wcześniaki – 10-20% Zmniejszenie objętości wody pozakomórkowej

  8. Waga urodzeniowa [g] < 1000 1000 – 1500 1500 – 2500 > 2500 ml/kg/dobę 60 – 80 30 – 65 15 – 30 10 - 15 Nieuchwytna utrata wody u noworodków

  9. Zmiany poziomów elektrolitów w osoczu w 1 tygodniu życia • wzrost stężenia Na – utrata wody • wzrost stężenia K – przesunięcie z przestrzeni wewnątrz do zewnątrzkomórkowej + niedojrzałość nerek Im niższy wiek ciążowy tym większe zmiany stężenia elektrolitów

  10. Poziomy glukozy w pierwszych dniach życia • Spadek poziomu glukozy po podwiązaniu pępowiny (60-90min) • Obniżony poziom glikogenu u wcześniaków i noworodków hipotroficznych – ryzyko hipoglikemii • W 1 miesiącu życia bardzo wysokie zapotrzebowanie na glukozę ( do 16g/kg/dobę) – uwaga na hipoglikemię

  11. Zmiany stężenia Ca w pierwszych dniach życia • Wysokie stężenie w krwi pępowinowej • Po porodzie gwałtowny spadek stężenia (najniższy poziom po 24 do 48h) • Wzrost wydzielania parathormonu (odpowiedź na spadek Ca – mobilizacja Ca z kości) • Bardzo niski poziom u wcześniaków, noworodków niedotlenionych, dzieci matek cukrzycowych) wapno zjonizowane -50% wapno związane z albuminami – 50%

  12. Zakresy referencyjne stężeń wybranych elektrolitów i glukozy w okresie noworodkowym

  13. Zapotrzebowanie na płyny i elektrolity w 1 dobie życia

  14. Zapotrzebowanie na płyny i elektrolity w kolejnych dniach życia noworodka

  15. Zmiany rozwojowe w układzie krążenia u dzieci • Siła skurczu mięśnia sercowego - plateau krzywej Franka-Starlinga • Podatność i kurczliwość mięśnia sercowego mniejsza u noworodków • Opór naczyń systemowych oraz ciśnienie tętnicze rośnie od chwili urodzenia • Opór naczyń płucnych spada od chwili urodzenia (6-8 tydzień) • Aktywność układu sympatycznego słabsza u noworodka • Niższy poziom norepinefryny w mięśniu sercowym noworodka

  16. Zmiany rozwojowe w układzie krążenia u dzieci Rzut serca • u noworodków często na najwyższym możliwym poziomie • zależy głównie od częstości akcji serca Noworodki 300ml/kg/min. Dzieci 100ml/kg/min. Dorośli 70-80ml/kg/min.

  17. Zmiany rozwojowe układu wydalniczego u dzieci Rozwój w okresie prenatalnym od 5 do 34 hbd Pod względem histologicznym nerka w chwili urodzenia jest układem heterogennym. Stopniowe dojrzewanie i przekształcanie w struktury homogenne dokonuje się na przestrzeni kilku pierwszych miesięcy życia.

  18. Zmiany rozwojowe układu wydalniczego u dzieci • Ultrafiltracja pojawia się w 9 hbd • Resorpcja cewkowa pojawia się w 14 hbd • Przepływ nerkowy staje się bardziej intensywny od 34 hbd, największy wzrost w ciągu 48 godz.od podwiązania pępowiny

  19. Zmiany rozwojowe układu wydalniczego u dzieci • GFR (glomerulal filtration rate) w 1.tygodniu życia osiąga wartość 34 ml/min/1,73m2 i rośnie systematycznie do 12 m-ca życia • ClH2O (klirens wolnej wody) znacząco wzrasta w ciągu pierwszych 5 dni życia - w 1.tyg.życia mała tolerancja na nadmierną podaż płynów • Brak możliwości skutecznego zagęszczania moczu w 1tyg.życia

  20. Resuscytacja płynowa a resuscytacja objętościowa • Resuscytacja objętościowa -uzupełnienie objętości krwi krążącej (IFV-intravascular fluid volume) – głównie za pomocą koloidów • Resuscytacja płynowa- uzupełnianie niedoboru wody pozakomórkowej (ECFV-extracellular fluid volume) - głównie za pomocą krystaloidów ●utrata ponad 15% objętości krwi krążącej wymaga substytucji roztworami koloidów

  21. Płynoterapia-wybór płynówKrystaloidy, czy koloidy? • Krystaloidy służą uzupełnianiu strat płynowych wynikających z: - nieuchwytnej utraty wody - produkcji moczu • Koloidy służą uzupełnianiu deficytów osocza spowodowanych krwawieniem lub przesunięciem bogato białkowego płynu do przestrzeni śródmiąższowej Chapell D, Jacob M et al.”A rational approach to perioperative fliud management” Anesthesiology, 2008

  22. Osmolarność a osmolalność • Osmolarność ocenia aktywność osmotyczną płynu w odniesieniu do 1L roztworu – mosmol/1L • Osmolalność ocenia aktywność osmotyczną płynu w odniesieniu do 1L H20 – mosmol/kg H20

  23. Osmolalność i osmolarność osocza • Osmolarność osocza w praktyce równa się jej osmolalności 288 ± 5 mosmol/kgH20 291 mosmol/L Płyn jest izotoniczny wtedy, gdy jego aktualna osmolalność równa się osmolalności osocza

  24. Osmolalność popularnych krystaloidów • 0,9%NaCl -osmolarność = 308mosmol/l -osmolalność = 286 mosmol/kgH20 • Mleczan (octan) Ringer’a -osmolarność = 276mosmol/L -osmolalność = 256mosmol/kgH20 Reid F, Lobo DN et al.”(Ab)normal saline and physiological Hartmann’s solution:a randomized double-blind crossover study”Clin Sci 2003;104:17-24

  25. Osmolalność popularnych krystaloidów • 5%Glukoza -osmolalność in vitro = osmolalności osocza -osmolalność in vivo = osmolalności wody Sjöstrand F, Edsberg L, Hahn RG ”Volume kinetics of glucose solutions given by intravenous infusion. Br J Anesth 2001; 87: 834-843

  26. Roztwory zrównoważone-zbilansowane-fizjologiczne • Roztwory, których skład elektrolitowy nie odbiega od składu osocza • Na 142mmol/1L • K 4,5mmol/L • Cl 103mmo/L • Ca 2,5mmol/L • Mg 1,25mmol/L • HCO3 24mmol/L

  27. Roztwory zrównoważone-zbilansowane-fizjologiczne • Płyn zbilansowany zawiera odpowiednią do utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej ilość wodorowęglanów lub metabolizowalnych doń anionów Zander R ”Why should they be balanced solutions?” EJHP Practice 2006

  28. Zawartość elektrolitów w popularnych krystaloidach

  29. Konsekwencje hiperchloremii • Kwasica hiperchloremiczna • Wazokonstrykcja naczyń nerkowych(wzrost oporu naczyń nerkowych o 35%) • Spadek diurezy (spadek GFR o 20%) • Spadek ciśnienia tętniczego (supresja układu renina –aldosteron nawet do 60%) • Wzrost masy ciała Drummer C, Gerzer R et al. ”Effects of an acute saline infusion in fluid and elecrtolyte metabolism in humans” Am J Physiol 1992;262: F744-F754

  30. Konsekwencje przetaczania roztworów hipotonicznych • spadek osmolalności osocza • ucieczka wody do przestrzeni pozanaczyniowej- obrzęk tkanek • wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego (1ml wzrostu objętości tkanki mózgowej = wzrost o 2mmHg ICP) Jackson J, Botle R „Risk of intravenous administation of hypotonic fluids for pediatric patients in ED and prehospital setting: Let’s remove the handle from the pump” An J Emerg Med. 2000 Auroy Y et al.”Hyponatremia-related death after pediatric surgery still exists in France” Br J Anaesth 2008

  31. Roztwory koloidów • naturalne - albuminy • syntetyczne -żelatyny -dekstrany -preparaty skrobii

  32. Koloidy syntetyczne-skrobia • maksymalny efekt wzrostu objętości przy zastosowaniu 6%HES wynosi 120% • masa cząsteczkowa MV 130kD • połowiczy czas działania 7h • katabolizm przez a-amylazę

  33. Koloidy syntetyczne-skrobia • średni stopień podstawienia 0,4-0,42 (determinuje wpływ na układ krzepnięcia-im wyższy tym większy wpływ • ryzyko koagulopatii >30ml/kg 6% HES HMW-10% powyżej 10ml/h  VIII R: Ag i VIII R: RCO upośledza właściwości adhezyjne płytek Liet JM, Bellouin AS et al.”Plasma volume expansion by medium molecular weight hydroxyethyl starch in neonates: a pilot study” Pediatr Crit Care Med. 2003;7 Sümpelmann R, Kretz FJ et al.”Hydroxyethyl starch 130/0,42 for perioperative plasma volume replacement in children: preliminary results of European prospective multicenter observational postauthorization safety study (PASS). Pediatr Anesth 2008

  34. III generacja skrobii-zrównoważona • Stopień podstawienia 0,4-0,42 • Masa cząsteczkowa 130kD • Roztwór izoonkotyczny i izotoniczy-zrównoważony Łączy korzyści HESu 130/0,42 z zbilansowanym roztworem elektrolitów

  35. Porównanie składu 6%HES zrównoważonego 130/0,42 z 6%HES 130/0,42 w 0,9%NaCl i osoczem

More Related