1 / 13

SOCIOLOGIJA Moderne organizacije

SOCIOLOGIJA Moderne organizacije. prof. dr Milan I. Miljević Vladimir Džamić. Pojam organizacije. Šta je organizacija? Proces ili institucija? Široko grupisanje ljudi na osnovu nekih bezličnih kriterijuma, koje nastaje radi ostvarenja određenih ciljeva;

hiero
Download Presentation

SOCIOLOGIJA Moderne organizacije

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. SOCIOLOGIJAModerne organizacije prof. dr Milan I. Miljević Vladimir Džamić

  2. Pojam organizacije • Šta je organizacija? Proces ili institucija? • Široko grupisanje ljudi na osnovu nekih bezličnih kriterijuma, koje nastaje radi ostvarenja određenih ciljeva; • Postoji više različitih vrsta organizacija: političke, socijalne, zdravstvene...; međunarodne i domaće; privatne i javne i sl. • Značaj organizacija je ogroman u savremenom društvu; • Svakodnevni kontakt sa organizacijama različitog tipa; • Imaju pozitivnu, ali mogu imati i negativnu ulogu.

  3. Veberova teorija organizacije • Prva značajna teorija organizacije; • Organizacija je način koordiniranja aktivnosti ljudi na stabilan način, kroz prostor i vreme; • Važni elementi organizacije: • kontrola nad informacijama; • postojanje pisanih pravila – arhiv organizacije; • hijerarhijska struktura organizacije – moć je uvek na vrhu organizacione hijerarhije (nadređeni i podređeni); • Veber otvorio pitanje: Da li su moderne organizacije u svojoj biti demokratske?

  4. Veberova teorija organizacije: birokratija • birokratija – vladavina kancelarijskih činovnika; • prvi put reč upotrebljena 1745. (Degurne); • dva gledišta o birokratiji • od nastanka, reč je imala izrazito negativno značenje i često smatrana sinonimom za neefikasnost, trajnu i nepotrebnu proceduru, pa čak i za bolest; • oni koji birokratiju vide kao pozitivnu pojavu, smatraju da je to najefikasniji oblik organizacije zasnovan na proceduralnim pravilima

  5. Veberova teorija organizacije: birokratija • Veberovo viđenje birokratije je u sredini, između dva ekstremna gledišta; • Sve moderne organizacije teže birokratiji; • U tradicionalnim društvima, birokratija nije bila toliko razvijena; • Svoj procvat doživljava tek u moderno doba i utiče na sve aspekte života; • Zasniva se na racionalnom donošenju odluka (kako bi se ostvario željeni cilj) i formalnim odnosima;

  6. Veberov “idealni tip birokratije” • “Idealni tip” ili tzv. čisti oblik birokratije; • Elementi idealnog tipa birokratije: • hijerarhija autoriteta (“lanac komande”, veća kontrola viših nad niže pozicioniranima u hijerarhiji); • ponašanje službenika na svim nivoima organizacije definisano je pisanim pravilima ; • puno radno vreme i lični dohodak; • posao je odvojen odprivatnog života; • nijedan član organizacije nije vlasnik nad sredstvima za rad (činovnik nije vlasnik kancelarije ili računara).

  7. Piter Blau: (ne)formalni odnosi u birokratijama • Veber se nije bavio neformalnim odnosima između zaposlenih u jednoj organizaciji; • Posebnu pažnju neformalnim odnosima posvetio je Piter Blau; • U svakoj organizaciji postoje neformalni odnosi: neformalne konsultacije, traženje mišljenja, saveta i slično; • Koje su prednosti neformalnih odnosa u organizaciji?

  8. Disfunkcije birokratije • Postoje tri važne disfunkcije birokratije, koje mogu naškoditi njenom uspešnom funkcionisanju: • striktna pravila guše fleksibilnost (birokratski ritualizam); • pravila mogu postati važnija od cilja, što je loše; • napetost između birokrate i klijenta; (Robert Merton)

  9. Dva tipa organizacija • Postoje dva osnovna tipa organizacija: • Mehanističke (jasan lanac komande odozgo na dole, striktna pravila i jasna hijerarhija); • Organske (labavija struktura, difuzna komunikacija); • Berns, Stoker

  10. Odnos birokratije i demokratije • Birokratija mora da bude stalno i snažno politički kontrolisana; • Robert Mihels: gvozdeni zakon oligarhije • oligos – nekoliko; arche – vladati; • GZO: velike organizacije u kojima vlast postaje veoma centralizovana, što otežava razvoj demokratije.

  11. Globalizacija i moderne organizacije • Umrežavanje organizacija – oblik koji najbolje odgovara uslovima globalizacije (Kastels); • Umrežavanje podrazumeva brisanje granica između organizacija, koje su sve više povezane interesima, ciljevima ali i novim vidovima komunikacije; • Potreba za globalnim upravljanjem; • Uloga i položaj TNK

  12. Debirokratizacija i adhokratija • Slabljenje birokratije = debirokratizacija; • Henri Minzberg - adhokratija; • adhokratija je poseban oblik organizacije čije se funkcije neprestano menjaju; • zasniva se na timskom radu profesionalaca iz različitih oblasti koji se udružuju da bi ostvarili zajedničke ciljeve ili rešili zajedničkeprobleme; • ona ne može da zameni efikasnost birokratije.

  13. Organizacija: cilj ili sredstvo? • Piter Draker - teorija organizacije; • Organizacija je sredstvo pomoću koga ostvarujemo zadate ciljeve; • Tri važna procesa u modernim organizacijama: ODLUČIVANJE IZVRŠAVANJE KONTROLA

More Related