Een blik op de eerste resultaten van de 4de Europese Bevraging over Werkomstandigheden (EWCS) en een paar resultaten v

1. Een blik op de eerste resultaten van de 4de Europese Bevraging over Werkomstandigheden (EWCS)en een paar resultaten voor Belgieen Vlaanderen Greet Vermeylen European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions Flanders Synergie conferentie, Halle, 24 april 2007

2. Kwaliteit van arbeid en tewerkstelling: multidimensioneel concept Career and employment security . Employment status . Income . Social protection . Workers’ rights Skills development . Qualifications . Training . Learning organisation . Career development Quality of work and employment Health and well-being . Health problems . Risk exposure . Work organisation Reconciliation of working and non-working life . Working/non-working time . Social infrastructures

3. Details ivm de 4de EWCS • Aantal interviews: 29680 • 1000 interviews per land, • 600 voor CY, EE, LUX, MT en SV • Face-to-face interviews • Thuis, buiten de werkuren • Zowel werknemers als zelfstandigen (LFS) • Vragenlijst • Wordt bij elke bevraging opnieuw herbekeken • Verfijning ‘werkomstandigheden’ in ruime zin • Terwijl zoveel mogelijk trends worden behouden

4. Overzicht van de betrokken landen

5. Tevreden met het werk … Factoren : - werkzekerheid - positieve sfeer op het werk - mogelijkheid om te groeien en leren op het werk

6. Tevreden met je werk: verschillende deelaspecten

7. En tevreden met je werk in België ?

8. Balans tussen werk en niet-werk Meest positief voor diegenen met een voorspelbaar en regelmatig werkschema

9. Werktijd • Vermindering van de arbeidstijd door een combinatie van • Stijging van deeltijdse arbeid: 33% van de vrouwen en + 4% van de mannen • Vermindering van de ‘lange werkweken’: 14% van de werknemers maar 44% zelfstandigen werken meer dan 48 uur/week • Regelmatige werkschema’s en –weken blijven de norm : • 55% van werknemers werken hetzelfde aantal uren per dag, 70% hetzelfde aantal dagen per week, 60% heeft vaste uren • Werkgevers bepalen meestal het uurrooster in meer dan de helft van de gevallen (56% van werknemers)

10. Werktijd : evolutie over 15 jaar in EU27

11. Lange werkweken (meer dan 48 u/week)

12. Balans werk-prive leven: 80% zijn tevreden maar 40+% van de werknemers met lange werkweken zijn niet tevreden (meestal vaders)

13. Werk wordt steeds intensiever Aantal mensen dat aan hoog tempo of stricte deadlines werkt : stijgt • Autonomie van werknemers op het werk • blijft hoog (maar stijgt niet) • Werkritme meest beinvloed door • - directe vragen van buitenstaanders • (clienten, patienten, leerlingen) • - presentatienormen

14. Steeds intensiever werken

15. Intensiever werken …

16. Situatie in Belgie: werkintensiteit

17. Waar werken we?

18. Capaciteiten in een notendop • Computergebruik: • 26% werken altijd of meestal met een computer • Bijkomende opleiding: • 1 op 4 werknemers hebben een bijkomende opleiding gekregen van hun werkgever (40.4 % in B), • 6 % hebben zelf een bijkomende opleiding betaald. Hierbij komt ook nog dingen die men op de werkvloer leert • Twee keer zoveel bijkomende opleiding in de openbare sector versus de prive-sector • Verschillend over landen, opleidingsniveau, contractuele status, leeftijd • ‘Skills match’ voor meerderheid van werkenden, 16% heeft bijkomende opleiding nodig en 35% kan moeilijkere taken uitvoeren

19. Steeds meer computers op het werk maar verschillen tussen de landen

20. Bijkomende opleiding: verschillen over de landen

21. Bijkomende opleiding betaald door werkgever

22. Taakrotatie & multi-skilling

23. Teamwerk en teamautonomie

24. Werkorganisatie en bijkomende opleiding

25. Gezondheid en veiligheid op het werk • Vermindering van het aantal werknemers dat zegt dat werk risicovol is voor gezondheid en veiligheid • Maar werknemers in nieuwe lidstaten wijzen wel op meer gezondheids- en veiligheids risico’s

26. Gezondheid en veiligheid in het gedrang door het werk

27. Fysieke risico’s: stabiel

28. Geweld en intimidatie op de werkvloer

29. Mijn job heeft een invloed op mijn gezondheid

30. Impact van het werk op de gezondheid

31. Een paar gezondheidsproblemen

32. Een aantal diepere onderzoeken rond de bevraging Een kwalitatieve post-test over ‘development at work and employability’ • In 5 landen (AUT, CZ, PT, SF en UK) • Doelstellingen: • Kwaliteitscontrole • Beter begrip hoe mensen van verschillende cultuur, geslacht, opleiding antwoorden • Beter begrip over 1 thema: ‘ontwikkeling op het werk’ • Dieper inzicht krijgen in hoe mensen zichzelf ontwikkelen op de werkvloer, wat hun bijkomende vorming inhoudt, hoe werkorganisatie ruimte laat tot leren op het werk, link met motivatie etc

33. Secundaire analyses • Types werkgelegenheid en gezondheid in Europa • Kijken hoe verschillende vormen werkgelegenheid en hun risico’s invloed hebben op werkgerelateerde gezondheidsproblemen • 4 types kunnen onderscheiden worden (clusteranalyse) • Benach, Gimeno and Benavides, 2000 • Nog niet aanbesteed deze keer

34. Type werk en gezondheidsrisico’s • Autonoom werk • Grote ruimte voor manoeuvre tijdens het werk, • Zelden flexibel werk (nachtwerk, weekend werk, shiften) , maar vaak lange dagen. • Minst blootgesteld aan werkomstandigheden die gezondheidsrisico’s met zich meebrengen • Toch vaak klachten van stress en rugpijn • . • Flexibel werk • Meest flexibele werkugen (nachtwerk, weekend werk) / lange dagen • Meeste werkdruk komt van klanten / vaak bij vrouwen • Vaak combinatie van factoren: precair werk, varierende werkschema’s zodat je weinig zelf kan organiseren en moeilijke werkomstandigheden • Vaak gezondheidsproblemen door combinatie van risico’s en druk • . • Geautomatiseerd werk • Werkorganisatie is afhankelijk van machines en nauwelijks ruimte voor autonomie, • Grote bloostelling aan risico’s en werkgerelateerde problemen • ‘Constrained werk’ • Geen werkautnomie maar ook geen hoge werkverwachtingen, en grote commerciele druk • Vaak laaggeschoolde manuele jobs • Vaak jonge werknemers in precaire statuten • Zelden blootgesteld aan risico’s en gezondheidsproblemen • Maar grootste ontevredenheid en gevoel van overkwalificatie

35. Werkorganisatie en innovatie • Secundaire analyse van Valeyre, Lorenz, Arundel en Lundvall(EU15) en Czaba (NLS) – nu alles tegenlijk (EU27) • Nagaan hoe werkorganisatie de ontwikkeling en het leren van werknemers kan bevorderen • Functionele flexibiliteit heeft een belangrijke invloed op leren, probleemoplossen en innovatie op organisatieniveau • Vier types werkorganisatie: ‘learning’, ‘lean’, ‘taylorist’ and ‘traditional’ vorm van werkorganisatie • Twee types: meer interne flexibiliteit van werknemers in het bedrijf: • ‘learning’ en ‘lean’ organisaties (high performance organisaties) • -> werknemers zijn meer betrokken bij probleemoplossen en beslissen. • -> meer mogelijkheden tot zelfontplooiing in de job • Correlatie tussen de manier waarop mensen werken en hoe een bedrijf kan innoveren : • meer het geval voor learning organisaties dan voor lean organisaties (hoog geconcentreerde jobs, minder ruimte voor innovaties)

37. . Dank u Meer info:www.eurofound.eu.int of gve@eurofound.europa.eu

38. Job autonomie

39. Wie werkt het langst?

40. Hetzelfde werk doen op 60?

41. Gender pay gap