Risico … hoort er nu eenmaal bij

1. Risico …hoort er nu eenmaal bij Hoe neem ik deelnemer daarin mee? mr. dr. Emilie Schols Geld voor later, 17 april 2014

2. Onderzoeken • Wat is de risicohouding? • Welk risico wil je lopen en welk niet? • Deelnemers zijn van nature risicoavers • Daar werd/wordt nogal eens op voorgesorteerd • Gevolg (al dan niet bewuste) tendentieuze vraagstellingen Geld voor later, 17 april 2014

3. Onderzoeken • Voor deelnemers soms niet duidelijk waar onderzoek voor dient • Onderzoeken vaak uitgevoerd door fonds of uitvoeringsorganisatie • Zeker niet altijddoor een professioneel onderzoeksbureau met een betrouwbare onderzoeksopzet Geld voor later, 17 april 2014

4. Vraagtekens • Bij insteek en opzet onderzoeken • Alle pensioeneuro’s op één hoop • Wat doe je met de resultaten? • Neem je een gemiddelde? • Praat je resultaten naar je eigen beleid toe? Geld voor later, 17 april 2014

5. Ook pluspunt Boodschap is duidelijk: Risico hoort erbij, onzekerheid is de norm! Geld voor later, 17 april 2014

6. Geld voor later, 17 april 2014

7. Is de boodschap effectief? • Netspar: Bij 71% landt boodschap in het geheel niet • Model van (beter goed gejat, dan slecht bedacht) Netspar gericht op de andere 29% • Wat heb je nodig? • Wat krijg je? • Is dat genoeg? • Wat kun je doen? • En: moet je je beperken tot die 29%? Geld voor later, 17 april 2014

8. Iets heel anders: • 2009: Onderzoek Pensioenkijker.nl onder 65-minners van wie de partner was overleden • Uitkomsten dramatisch, men kon vaak niet of nauwelijks rondkomen • Algemene verzuchting: Als we dat hadden geweten…. Geld voor later, 17 april 2014

9. Iets heel anders: • 2010 onderzoek van Consumentenbond en Pensioenkijker.nl • Waarom wisten mensen het niet? • Terwijl de informatie er wel was Geld voor later, 17 april 2014

10. Onderzoeksresultaat • Pensioen is voor mij geregeld • Ik moet daar voor betalen • Ik heb daar niets over te zeggen • Dan mag ik er toch vanuit gaan dat het goed is geregeld? Geld voor later, 17 april 2014

11. De kern • Als alles is geregeld is interesse nul • Als alles is geregeld moet het goed geregeld zijn • En zijn mensen teleurgesteld of boos als het anders uitpakt als men dacht Geld voor later, 17 april 2014

12. Draai de onderzoeksopzet dus om • Pensioen is verplicht, ook voor jou • En je moet er nog voor betalen ook • Maar zeg jij eens hoe je het hebben wilt Geld voor later, 17 april 2014

13. En hoe dan? • Goede vragen stellen • Niet uitgaan van onjuiste mantra’s • Natuurlijk kun je een zeker pensioen regelen • En als je wilt ook nog een zekere indexatie Geld voor later, 17 april 2014

14. De voorkeursoptie Geld voor later, 17 april 2014

15. De vragen • Zekerheid (de voorkeursoptie) kan • Kost een vermogen, maar het kan wel • Maar wil je ‘t ook? • Welke prijs ben jij met jouw pensioencenten bereid te betalen voor zekerheid • En als je voor zekerheid gaat, tot welk niveau? Geld voor later, 17 april 2014

16. De vragen • En als je de prijs te hoog vindt: wat zijn de alternatieven? • En wil je de zekerheid (of het gekozen alternatief) alleen in opbouwfase of ook in de uitkeringsfase? Geld voor later, 17 april 2014

17. Aanbeveling • Ben eerlijk • Leg uit wat je te weten wilt komen en waarom • Leg de keuze bij mensen zelf • Dus: geen algemene enquête, maar een individuele keuze Geld voor later, 17 april 2014

18. En voor effectiviteit belangrijkste: Neem als uitgangspunt bij de communicatie de voorkeursoptie (zekerheid) en niet de optie (risico) waar men huiverig voor is. Geld voor later, 17 april 2014