90 likes | 208 Views
Prijsvolatiliteit en inkomensrisico in de landbouw Hoe kunnen landbouwers zich hiertegen wapenen?. Ruud Huirne, Wageningen UR (ruud.huirne@wur.nl). Risico’s nader bekeken.
E N D
Prijsvolatiliteit en inkomensrisico in de landbouwHoe kunnen landbouwers zich hiertegen wapenen? Ruud Huirne, Wageningen UR (ruud.huirne@wur.nl)
Risico’s nader bekeken • Risico heeft betrekking op onzekere consequenties van beslissingen, met name negatieve consequenties zoals letsel en economisch verlies • Meeste mensen zijn risico-avers • Risico-management: hoe omgaan met risico’s • Winst is de beloning voor het nemen van risico’s
De mens … risicoperceptie • Mensen onderschatten risico’s met een kleine kans van optreden • Mensen onderschatten natuurlijke risico’s • Mensen zijn in het algemeen optimistisch en denken dat hun eigen risico kleiner is dan dat van anderen • Mensen denken dat de overheid hun bij rampen (financieel) zal ondersteunen
Problemen….intransparantie • Wanneer personen met belangrijke informatie een ander belang hebben dan de beslisser, dan is het mogelijk dat zij niet volledig en eerlijk zullen rapporteren • Wanneer ‘kopers’ geen goed zicht hebben op de kwaliteit van de goederen/diensten, dan is het mogelijk dat ‘leveranciers’ kwalitatief slechtere goederen/diensten zullen aanbieden
Verdere complicaties • Asymmetrische informatie (intransparantie) • Moral hazard en adverse selection • Eigenbelang voor alles (bedrijfsleven en overheid) • Hoge kosten voor monitoring • Geen goede marktwerking
Bronnen van risico • Financiële risico’s • Bedrijfsrisico’s • productie • prijs en markt • wet- en regelgeving • persoon • aansprakelijkheid • objecten/onroerende goederen
Management van risico’s op bedrijf zelf • Verzamelen en gebruik van informatie • Preventie • uitstellen van een beslissing • toepassen van strikte ‘safety standards’ • stapsgewijze besluitvorming • Diversificatie • risicoreductie door een mix van activiteiten met negatieve correlatie • let op mogelijkheden van ruimtelijke diversificatie • Kosten en schaalvoordelen/nadelen • Flexibiliteit • activa (gebouwen, machines – lage vaste kosten) • producten en markten
Risico’s delen met anderen • Bedrijfsfinanciering • zorg voor goede solvabiliteit (hefboom-principe) en liquiditeit • Contracten & termijnmarkt • prijsrisico’s voor grondstoffen of voor eindproducten • prijspool (aan/verkoop organisaties) • afzetcontracten • termijnmarkten (standaard contracten, geen feitelijke levering) • Verzekeren • pooling van risico’s door groot aantal deelnemers (premiebetalers) • vanuit landbouwer gezien: altijd negatieve verwachtingswaarde • verzekeren: alleen interessant voor risico-averse mensen en voor grotere risico’s
Tot slot: speciale aandacht voor…. • Risico-overdracht kost altijd geld! • Preventie • Verzekeren als laatste optie • Voorwaarde: prestatie stimulansen (‘performance incentives’) • product • productieproces • Voorwaarde: gedragsverandering alle betrokkenen