620 likes | 1.62k Views
C. Ten co mieszka w 14 grupie i 2 okresie. DANE INFORMACYJNE. Nazwa szkoły: Zespół Szkolno-Przedszkolny Gimnazjum im. I. Sendlerowej w Sępopolu ID grupy: 96/27_MP_G1 Opiekun: Ewa Jolanta Wójcik Kompetencja: Matematyka i przyroda Temat projektowy:
E N D
C Ten co mieszka w 14 grupie i 2 okresie
DANE INFORMACYJNE • Nazwa szkoły: • Zespół Szkolno-Przedszkolny Gimnazjum im. I. Sendlerowej w Sępopolu • ID grupy: • 96/27_MP_G1 • Opiekun: • Ewa Jolanta Wójcik • Kompetencja: • Matematyka i przyroda • Temat projektowy: • Ten co mieszka w 14 grupie i 2 okresie • Semestr/rok szkolny: • V semestr 2011/2012
Węgiel – chemiczna podstawa życia • Węgiel znajduje się na czwartym miejscu najczęściej występujących pierwiastków we Wszechświecie, po wodorze, helu i tlenie. Jest obecny we wszystkich organizmach żywych. W ludzkim ciele jest po tlenie najliczniejszym pierwiastkiem ze względu na masę (ok. 18,5%)Ta ilość w połączeniu z różnorodnością związków organicznych stawia węgiel jako chemiczną podstawę życia. • W języku potocznym pod pojęciem „węgiel” rozumiemy przede wszystkim węgiel kamienny lub brunatny, wydobywany w kopalniach i wykorzystywany jako surowiec energetyczny. koks Węgiel aktywny
Obieg węgla w przyrodzie Węgiel wielokrotnie przemieszcza się w cyklu zamkniętym między atmosferą ziemską, skorupą ziemską, hydrosferą i organizmami. W atmosferze węgiel istnieje prawie wyłącznie w postaci CO2. Atmosferyczny dwutlenek węgla jest nieprzerwanie pobierany przez rośliny w procesie fotosyntezy oraz stale jest oddawany do atmosfery w procesie oddychania roślin i zwierząt. Dwutlenek węgla związany przez rośliny wchodzi w skład materii organicznej, z której korzystają zwierzęta i drobnoustroje. Martwe szczątki roślin i zwierząt ulegają rozkładowi i węgiel powraca w postaci dwutlenku węgla do atmosfery i wód. .
Występowanie węgla w przyrodzie W FORMIE PIERWIASTKOWEJ W POSTACI ZWIĄZKÓW Związki nieorganiczne Tlenki węgla (CO, CO2 ) Kwas węglowy Węglany (sole kwasu węglowego) Związki organiczne Węglowodory Tłuszcze, białka, węglowodany Węgle kopalne (odmiany alotropowe) Diament Grafit Fulereny Alotropia jest to występowanie tego samego pierwiastka chemicznego w kilku odmianach różniących się budową wewnętrzną.
Diament Właściwości Zastosowanie Oszlifowany diament to brylant –zastosowanie w jubilerstwie Wyrób narzędzi wiertniczych ( końcówki wierteł) Noże do cięcia twardych materiałów i szkła Materiały ścierne • najcenniejszy kamień szlachetny • najtwardszy z poznanych minerałów • twardość w skali Mohsa - 10 • dobrze przewodzi ciepło, nie przewodzi prądu elektrycznego • ma właściwości półprzewodnikowe • barwa - bezbarwny lub błękitny, niebieski do czarnego • trudno topliwy, odporny na działanie kwasów i zasad • spala się w wysokiej temperaturze • Gęstość - 3,52 g/cm3
Grafit Właściwości Zastosowanie Na co dzień wszyscy używamy go rysując ołówkiem. W przemyśle natomiast robi się z niego : materiały ogniotrwałe (ze względu na b. wysoką temperaturę topnienia) szczotki węglowe baterie (suche ogniwa) części np. pierścienie używane w przemyśle wysokich temperatur. środki antykorozyjne ze względu na odporność chemiczną w reaktorach jądrowych pręty grafitu spełniają rolę moderatora. • Dobrze przewodzi prąd elektryczny i ciepło • Odporny na wysoką temperaturę • Miękki i łupliwy -Twardość (w skali Mohsa) - 1 do 2 • Barwa - ciemnoszary, nieprzezroczysty • Gęstość - 2,09 do 2,28 g/cm3
Fulereny Właściwości Zastosowanie mikroelektronika nadprzewodniki wysokotemperaturowe elektrokatalizatory fulereny i ich metaliczne związki znajdują zastosowanie jako smary, włókna sztuczne, farmaceutyki- np. w leczeniu choroby Alzheimera. • Fulereny najczęściej tworzą połączenia składające się z 60 atomów węgla zwane futbolanami • C60 jest półprzezroczystą, brązową substancją o stałym stanie skupienia i metalicznym połysku • Gęstość wynosi ok. 1,65 g cm3 • Mają właściwości półprzewodnikowe i nadprzewodnikowe. • C60 nie rozpuszcza się w wodzie ani eterze. • fulereny rozpuszczone w benzenie przyjmują czerwone zabarwienie).
Czy to ten sam pierwiastek? • Cechą wspólną potwierdzającą, że grafit i diament to ten sam pierwiastek – węgiel, jest reakcja spalania. Produktem tej reakcji jest dwutlenek węgla. Proces przebiega zgodnie z równaniem: C + O2 CO2 • W odpowiednich warunkach (temperatura ~3000C i ciśnienie ~10000 MPa) można przeprowadzić proces przejścia grafitu w diament. Otrzymuje się wówczas sztuczne drobne diamenty.
Związki nieorganiczne węgla CO2 CO nazwa zwyczajowa czad, nazwa systematyczna: tlenek węgla(II) bezbarwny, bezwonny gaz powstaje przez spalanie węgla w niewystarczającej ilości tlenu (jest to źródło czadu w urządzeniach grzewczych oraz podczas pożarów) ma silne własności toksyczne (CO łączy się z hemoglobiną krwi i dochodzi do niedotlenienia tkanek , już wdychanie powietrza ze stężeniem 0,16% objętościowego CO, powoduje po dwóch godzinach zgon) • nazwa zwyczajowa dwutlenek węgla , systematyczna:tlenek węgla(IV) • bezbarwny, bezwonny i niepalny gaz, dobrze rozpuszczalny w wodzie • dwutlenek węgla jest produktem spalania i oddychania, jest wykorzystywany przez rośliny w procesie fotosyntezy • stężenia powyżej 20% powodują śmierć w ciągu kilkunastu minut, a powyżej 30% śmierć natychmiastową .
Związki nieorganiczne węgla H2CO3 Węglany kwas węglowy tworzy dwa rodzaje soli, węglany i wodorowęglany (kwaśne węglany). najważniejsze z nich to węglan sodu (soda), wodorowęglan sodu (soda oczyszczona), węglan wapnia (kalcyt, kreda, kamień kotłowy), węglan potasu (potaż), wodorowęglan amonu (proszek do pieczenia). • nazwa systematyczna:kwas węglowy • nieorganiczny związek chemiczny, • słaby i nietrwały kwas tlenowy powstający w reakcji dwutlenku węgla z wodą • służy m.in. do produkcji wody gazowanej .
Węglowodory – związki organiczne zbudowane z atomów węgla i atomów wodoru
Związki organiczne węgla o znaczeniu biologicznym tłuszcze białka cukry
Węgle kopalneRopa naftowaGaz ziemny Surowce energetyczne
Dawno , dawno temu - kiedy na Ziemi nie było jeszcze ludzi , rosły u nas wielkie drzewa , które tworzyły ogromne lasy. Te drzewa to były wysokie paprocie a choinki to olbrzymie skrzypy i widłaki . W tym dziwnym lesie nie było ptaków ani zwierząt. W zupełnej ciszy przelatywały tylko wielkie owady a po ziemi pełzały potwory. Wichry i burze obalały drzewa , powodzie zalewały lasy . Powalone olbrzymy leśne przysypywała ziemia. Po wielu latach leżenia pod ziemią pnie tych prastarych drzew zmieniły się w czarny , twardy węgiel kamienny, w którym jeszcze do dziś można odnaleźć odciśniętą gałązkę zaginionych drzew albo ślady zwierząt, które dawno temu zginęły.
Węgle kopalne • Węgle kopalne, skały osadowe powstałe w wyniku nagromadzenia i przeobrażenia materii roślinnej. • Uformowały się ok. 300 mln lat temu – jeszcze przed epoką dinozaurów. Węgiel powstał na bagnistych obszarach, które w tamtych czasach porastały wilgotne lasy tropikalne. Szczątki obumarłych roślin opadły na dno bagnistych jezior, gdzie z powodu małej ilości tlenu i odpowiednich bakterii rozkładały się bardzo powoli ulegając karbonizacji (zwęglaniu). .
Rodzaje węgli kopalnych węgiel kamienny węgiel brunatny antracyt torf ok.96% C 75 - 97 % C 62 – 75 % C ok.60% C
Zasoby węgla kamiennego na świecie powinny wystarczyć na 130 – 160 lat. Udokumentowane zasoby bilansowe węgla kamiennego w Polsce wynoszą 43 mld 82 mln ton.
Przeróbka węgla kamiennego Sucha destylacja węgla • Jest to proces, który polega na ogrzewaniu węgla bez dostępu powietrza w temperaturze ok. 1000 C. Podczas tego procesu , kiedy węgiel kamienny ulega wielu przemianom chemicznym, powstają:I – PRODUKTY GAZOWE – gaz koksowniczyII- PRODUKTY CIEKLE – smoła i woda pogazowaIII- PRODUKTY STALE – koks (zawiera ponad 90% czystego wegla) . Węgiel kamienny
Ropa naftowa • Ropa naftowa (olej skalny) – ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych), z niewielkimi domieszkami azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń. Powstała w procesie zwęglenia szczątków organizmów morskich w warunkach beztlenowych. • Właściwości – gęsta , oleista ciecz o barwie brunatnej i charakterystycznym zapachu, palna, nie rozpuszcza się w wodzie, ma mniejszą gęstość niż woda. .
Pierwsza polska kopalnia ropy powstała w 1854 r z inicjatywy Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce koło Krosna, a pierwszy szyb naftowy o współczesnej konstrukcji wywiercono w 1859 r w USA. • Pierwszy polski zakład destylacji ropy naftowej powstał w 1856 r w Ulaszowicach koło Jasła. • Jedna z najstarszych rafinerii na świecie z 1884 roku znajduje się w Gorlicach. Ignacy Łukasiewicz Polski chemik, farmaceuta(1822 – 1882), twórca przemysłu naftowego w Polsce. Skonstruował lampę naftową.
Największe złoża tego surowca posiada Rosja. Na drugim miejscu znajduje się rejon Zatoki Perskiej. Inne duże złoża gazu ziemnego znajdują się w basenie Zatoki Meksykańskiej i Morza Karaibskiego, w Afryce Północnej, nad Zatoką Gwinejską oraz pod dnem Morza Północnego.
Przeróbka ropy naftowej • Ropę naftową przerabia się w rafineriach poddając ją destylacji frakcjonowanej.W czasie destylacji wykorzystuje się różnice wartości temperatur wrzenia cieczy znajdujących się w ropie naftowej.
Gaz ziemny • Gaz ziemny – rodzaj paliwa kopalnego pochodzenia organicznego, gaz zbierający się w skorupie ziemskiej w pokładach wypełniających przestrzenie, niekiedy pod wysokim ciśnieniem. Pokłady gazu ziemnego występują samodzielnie lub towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego • głównym składnikiem stanowiącym ponad 90% gazu ziemnego jest metan. • gaz ziemny jest bezwonny i przed wprowadzeniem go do sieci gazowej dodaje się substancji zapachowej w celu ułatwienia wykrycia jego obecności w powietrzu .
Zagrożenia związane z energetyką konwencjonalną
Produkcja energii elektrycznej na świecie - podział ze względu na źródła pochodzenia: 1 – węgiel 2 - ropa naftowa3 - gaz ziemny 4 - energia jądrowa 5 - energia geotermiczna 6 - energia wodna7 - inne
Produkty spalania węglowodorów (np. benzyny) Spalanie całkowite 2 C8H18 + 25 O216CO2 + 18 H2O Spalanie niecałkowite 2C8H18 + 17 O216CO + 18 H2O 2C8H18 + 9 O216C + 18 H2O Spalanie paliw kopalnych w Europie w 1998 r. dostarczyło do atmosfery około 5 670 000 ton dwutlenku węgla (CO2). Spośród wszystkich paliw kopalnych najwięcej siarki zawiera węgiel. Emisje siarki wskutek produkcji energii elektrycznej przyczyniają się w znacznym stopniu do powstawania kwaśnych deszczy
smog Dziura ozonowa Skutki spalania paliw kopalnych Kwaśne deszcze
Wszystkie oceany i morza świata są zanieczyszczane ropą naftową. Każdego dnia na świecie zużywanych jest ok. 60 mln baryłek ropy (9540 mln litrów). Większość tej ropy przewożona jest ogromnymi tankowcami.
Gdy ropa naftowa dostaje się do morza, niezależnie od przyczyny, tworzy olbrzymią plamę na powierzchni wody. Silny wiatr lub wzburzone morze może zepchnąć tę plamę na pobliskie wybrzeże, pokrywając skały i piaszczyste plaże grubą • warstwą ropy i powodując szkody w środowisku naturalnym. • Ropa naftowa, tworząc tłustą powłokę na powierzchni wody, zamyka życiodajnemu światłu i tlenowi dostęp do znajdujących się poniżej warstw wody, w których żyją rośliny i zwierzęta.
Samochodowe płyny eksploatacyjne, a zatrucie środowiska : Największym zagrożeniem dla środowiska są oleje (szczególnie olej silnikowy). Wszystkie w/w materiały eksploatacyjne zawierają wiele szkodliwych dla środowiska związków chemicznych , dlatego też ich wymianę powinniśmy zlecić profesjonalnym stacjom obsługi samochodów , ponieważ tylko takie firmy gwarantują utylizację szkodliwych płynów zgodnie z aktualnymi przepisami W obecnie produkowanych samochodach jest ok. 20 l różnego rodzaju płynów eksploatacyjnych , np.: płyn chłodzący, płyn hamulcowy, płyn do mycia szyb, olej silnikowy, olej do układu wspomagania ,czynnik z układu klimatyzacji, kwas akumulatorowy ponadto paliwo (etylina lub olej napędowy).
Aby w przyszłości produkować wystarczającą ilość energii elektrycznej, trzeba rozsądnie gospodarować zasobami paliw kopalnych. Zmniejszając ich zużycie, zapobiegamy także negatywnym skutkom zanieczyszczania atmosfery. Najlepszą alternatywą dla paliw kopalnych byłyby odnawialne źródła energii.
energia wiatru woda
Rozwiązujemy zadania Zadanie 1 Oblicz zawartość procentową (% masowy) węgla w butanie( C4H10 ). m C4H10 = (12u x 4) + (1u x 10) = 48u + 10u = 58u (masa cząsteczkowa butanu) 58u 100% 48u x X= 48u x 100% / 58u = 82,76% C Zadanie 2 Ile koksu można otrzymać z 1 tony węgla kamiennego , zawierającego 85% masowych pierwiastka węgla? 1 tona =1000kg 100% x 85% X = 1000kg x 85% / 100% = 850kg koksu
Zaproszeni goście Prezentacja projektu
Dziękujemy Dziękujemy
Bibliografia • http://portal wiedzy. onet.pl • http://wikipedia.org • http://images.google.com • H. Gulińska, J. Smolińska Ciekawa chemia WSiP Warszawa 2009 • T. Kulawik, M. Litwin Chemia Nowej Ery. Część I, II i III (podręcznik dla gimnazjum) Warszawa 2009 • T. Kulawik, M. Litwin, Sz. Styka – Wlazło Chemia w zadaniach i przykładach Nowa Era Warszawa 2008 • B. Kupczyk, W. Nowak, M. Szczepaniak Chemia. Vademecum. Egzamin gimnazjalny 2011 Operon Gdynia 2009 • http://www.zagrożenia środowiska. republika.pl