480 likes | 935 Views
Öğrenme Hedefleri. Yrd. Doç. Dr. Selçuk KARAMAN. Neden Hedefler. Öğretmenler öğretmeyi düşündükleri ders içeriklerini belirler, bu içerikleri nasıl vereceklerini planlarlar ve daha sonra bir değerlendirme yaparlardı.
E N D
Öğrenme Hedefleri Yrd. Doç. Dr. Selçuk KARAMAN
Neden Hedefler • Öğretmenler öğretmeyi düşündükleri ders içeriklerini belirler, bu içerikleri nasıl vereceklerini planlarlar ve daha sonra bir değerlendirme yaparlardı. • Öğrenci merkezli yaklaşım modeli program ya da modülün sonunda öğrencinin öğrenmesi amaçlanan hedefler üzerinde durmaktadır • A.B.D’de 1960lı ve 70li yıllarda “davranışsal hedefler” hareketine • gözlemlenebilir sonuçlarla ilgili belirgin ifadeler yazılması fikrini öneren Robert Mager
Öğrenme Sonuçları • Öğrenme sonuçları, öğrencilerden öğrenme faaliyeti sonucunda neler yapabileceğini belirten ifadelerdir ( Jenkins ve Unwin, 2001). • Öğrenme sonuçları, öğrenme süreci sonucunda bir öğrencinin neleri bilmesi, anlaması ve yapabilmesi gerektiğinin açık bir tanımıdır (Bingham, 1999) • Öğrenme sonuçları, bir öğrencinin öğrenme sürecini tamamladıktan sonra neleri bilmesi, anlaması ve /veya yapabilmesi gerektiğini açıklayan ifadelerdir (AKTS Kullanım Kılavuzları, 2005). • Öğrenme sonuçları, verdiğimiz dersler sonucunda öğrencilerimizin neleri bilmesi, anlaması ve yapmasını istiyoruz sorusuna açık bir şekilde cevap veren ifadelerdir (New South Wales Üniversitesi, Avusturalya). • Öğrenme sonucu, bir öğrenciden bir öğrenme dönemi sonunda neyi bilmesi, anlaması ve kazandığı becerileri nasıl göstermesi gerektiğini açıklayan ifadedir (Moon)
Bloom • Bloom’un “Taxonomy of EducationalObjectives: Handbook 1, theCognitive Domain” • Eğitim müfredatlarının ve ölçme değerlendirme araçlarının geliştirilmesinde en çok tercih edilen eser • Öğretmenler, dersleri ve ödevleri, öğrencilerin belirlenen hedeflere ulaşmasına yardımcı olacak şekilde düzenlemelidirler
Bilgi • Bilgi, anlamaya gerek duymaksızın kavramları hatırlayabilme becerisi olarak tanımlanabilir. • Eylemler • Düzenleme, toplama, tanımlama, anlatma, aynen aktarma, sayma, inceleme, bulma,sınıflandırma, listeleme, adlandırma, sıralama, belirleme, sunma, hatırlama, tanıma, kaydetme, ilişkilendirme, tekrar etme, üretme, gösterme, söyleme, anlatma, belirtme.
Bilgi • Genetik terminolojisini hatırlama: homojen, heterojen, genotip, fenotip, eş kromozom çifti. • Bilimsel araştırmaların etik göstergelerini belirtme. • Kanunların nasıl ve niçin değiştiğini ve bu değişikliklerin toplum üzerindeki etkilerini anlatma. • Tüberküloz hastalarının tedavisinde dikkat edilecek hususları listeleme. • Avukat ve müşteri arasında profesyonel bir ilişkiyi engelleyen davranışları tanımlama. • Mühendislikte bir müşteri için tasarım özeti hazırlarken yapılan işlemleri sıralama.
Kavrama • Kavrama öğrenilen bilginin anlaşılması ve yorumlanmasıdır. • eylemler • İlişki kurma, değiştirme, açıklama, sınıflandırma, yapılandırma, karşılaştırma, dönüştürme,savunma, tanımlama, farklılaştırma, tartışma, hesaplama, anlatma, genişletme, genelleştirme, tarif etme, gösterme, yorumlama, tahmin etme, tanıma, yeniden yazma, seçme, yeniden ifade etme, çözümleme, yerleştirme, izah etme, tahmin etme.
Kavrama • Elektronik ticaretin gelişmesindeki hedefleri ve rol alan katılımcıları tanımlama. • Mayoz ve mitoz bölünmeye giren hücrelerin geno tiplerini tahmin etme. • 1.Dünya Savaşı’nın, savaştan sonra, dünya üzerindeki ekonomik ve siyasi etkilerini açıklama. • Ekzotermik ve endotermik reaksiyonları sınıflandırma.
Uygulama • Öğrenilen şeyleri, yeni durumlarda kullanmak yani sorunların çözümünde işe yarayacak yeni fikirler ve kavramlar vs. yaratabilmek, uygulama olarak tanımlanabilir. • Eylemler • Uygulama, değerlendirme, hesaplama, değiştirme, eleme, tamamlama, oluşturma, gösterme, geliştirme, keşfetme, istihdam etme, inceleme, bulma, yorumlama, yönetme, işletme, organize etme, hazırlama, üretme, planlama, kullanma, aktarma, çözme, tahmin etme.
Uygulama • 19 yüzyılda Avustralya tarihinde meydana gelen önemli olayları gösteren bir zaman çizelgesini hazırlama. • Kompleks endüstriyel işlemlerde enerji kullanımının etkilerini analiz etmede karmaşık teknikleri seçme ve kullanma. • Ceza hukukunda yapılan değişikliklerin 19 yüzyılda İskoçya’daki cezaevlerinin durumlarını ne şekilde etkilediğini gösterme. • Klinik teşhislerde kanıta dayalı tıp ilkelerini uygulama.
Analiz • Analiz, edinilen bilgiyi parçalarına ayırma şeklinde tanımlanabilir. • Eylemler • Analiz etme, düzenleme, hesaplama, sınıflandırma, eleştirme, karşılaştırma, bölme,tanımlama, gösterme, araştırma, sıralama, sorgulama, alt kategorilere ayırma, test etme, farklılaştırma, tartışma, ilişkilendirme, anlama, ayırt etme, çıkarsama.
Analiz • Toplumun bazı davranışları neden cezalandırdığını analiz etme. • Farklı elektronik işletme modellerini karşılaştırma. • Enerji dönüşümü işlemlerinin ekonomik ve çevresel etkilerini tartışma. • Öğretmenlik mesleğinde 20 yıllık tecrübeye sahip bir öğretmen ile işine yeni başlamış bir öğretmenin sınıf içerisindeki uygulamalarını karşılaştırma.
Sentez • Sentez, edinilen bilgileri bir araya getirme olarak tanımlanabilir. • Eylemler • İnceleme, düzenleme, sınıflandırma, toplama, oluşturma, yaratma, tasarlama, geliştirme, kurma, açıklama, genelleme, üretme, bütünleştirme, yönetme, organize etme, planlama, hazırlama, önerme, yeniden düzenleme, yeniden organize etme, gözden geçirme, yeniden yazma, özetleme.
Sentez • Sözel ve yazılı olarak kompleks enerji yönetim sorunlarına çözümler önerme. • 1917 Rusya devriminin sebeplerini ve etkilerini özetleme. • Hasta eğitimine ilişkin bir program düzenleme.
Değerlendirme • Değerlendirme, belirli bir amaç için verilen materyalin önemi hakkında karar verebilme olarak tanımlanabilir. • Eylemler: • Değerlendirme, araştırma, tartışma, eleme, karşılaştırma, sonuçlandırma, ikna etme, eleştirme, karar verme, savunma, açıklama, yorumlama, ölçme, tahmin etme, oranlama, tavsiye etme, çözme, sınıflandırma, ilişki kurma.
Değerlendirme • İrlanda tarihinde değişim gerçekleştiren kilit isimlerin önemini değerlendirme. • Farklı elektronik işletme modelleri için pazarlama stratejilerini ayrıntılı olarakinceleme. • Michael Faraday’ın elektromanyetik indüksiyon alanına yaptığı temel katkıları özetleme. • Isı değişiminin denge konumu üzerindeki etkisini tahmin etme.
Alıştırma • Cumhuriyet bayramının önemini yazma • Bir dizi resimde yer alan olayı öğrendiği cümle kalıplarıyla ifade etme • Açı çeşitlerini yazma/söyleme • Metnin ana fikrini kendi cümlesi ile söyleme • Güneş enerjisinden yararlanabilmek için özgün bir sistem formule edebilme • İzlediği bir tiyatronun toplum ahlakına uygunluğunu değerlendirebilme • Çevresinde gördüğü doğal ve beşeri unsurları ayırt eder
Bilişsel alana yeni yorum ? Yeni Yorum Orjinal
Gagne ve Öğrenme Ürünleri • Sözel (Verbal) • Zihinsel (intellectual) • Problem Çözme • Kural Kullanma • Tanımlanmış Kavram. • Somut Kavram • Ayırt Etme • Bilişsel (cognitive) • Tutumlar (attitudes) • Devinsel (Motor Skills)
Alma • Altbaşlıklar • Farkında olma • Almaya isteklilik • Kontrolu-seçici dikkat • Belli bir olayı fark eder
Tepkide bulunma • Altbaşlıklar • Tepkide uysallık • Tepkide isteklilik • Tepkide doyum • Öğrencinin bir tepkisi söz konusu • Bireyin olayı almaktan ziyade olayla ilgili bir etkinliği söz konusudur.
Değer Verme • Altbaşlıklar • Değeri kabullenme • Değeri tercih etme • Değere adanmışlık • Bir şeyin değerini kabul eder • Kabul ettiği şeye ilgi bağlılık
Örgütleme • Altbaşlıklar • Bir değeri kavramsallaştırma • Bir değer sistemi örgütleme • Diğer insanları organize etme davranışı gösterir • Çelişmeyen değerler sistemi
Nitelenmişlik Altbaşlıklar • Genellenmiş Görüntü • Niteleme • Değer sisitemini yaşam felsefesiyle bütünleştirir
Psikomotor beceriler Duyu Organlarıyla farketme, Motor aktivitelerinin temelini oluşturur • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Belli bir harekete ve yaşantıya hazır oluş • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Verilen komutların rehberliğinde bir bireyin beceriyi icra etmesi • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Öğrenilmiş tepkinin alışkanlık haline getirilmesi Performans, güven, yeterlik • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Otomatikleşmiş, tereddüt etmeksizin yapılması Profesyonelce icra etme • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Yeni durumlara uyarlanması Farklı arabaları kullanabilme • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Psikomotor beceriler Kendine özgü bir ürün Bir futbolcunun kendine özgü bir şut geliştirmesi. • Algılama • Kuruluş • Kılavuz denetiminde yapma • Mekanizma • Kompleks tepki faaliyeti • Adaptasyon • Yaratma
Hedef yazma • Aşamalı • Yeterliğe dayalı • Modüler
Hedef yazma *Aşamalı *Yeterliğe dayalı *Modüler Alan: Bilişsel Düzey: kavrama Hedef: Program geliştirmenin öğeleri arasındaki ilişkileri kavrayabilme Davranışlar: Verilen bir öğenin program geliştirmedeki işlevini söyleyebilme Verilen bir öğenin diğer öğe yada öğelerle ilişkisini söyleme Program geliştirmenin bir öresindeki yetersizliklerin diğerlerini nasıl etkileyeceğini söyleme
Hedef yazma *Aşamalı *Yeterliğe dayalı *Modüler Konu: Hesap Makinesi Kullanımı Yeterliğe dayalı amaç Hesap makinesi ve üç ondalıklı 25 sayı verildiğinde bütün sayıları ile 1 dk. İçerisinde hatasız olarak sabit bir sayı çarparak sonucu yazabilme STANDART KOŞUL DAVRANIŞ
Hedef yazma *Aşamalı *Yeterliğe dayalı *Modüler Aşamalık özelliği göstermeyen, bağımsız üniteler yada modüller için kullanılır. Örnek Ders: Türkçe Amaç: Bu üniteyi çalıştıktan sonra; llk öğretim Türkçe Programında yer alan genel ve özel amaçların önemini kavrayabilecek, İlköğretim okullarındaki; Türkçe Programın özet amaçlarını sıralayabilecek. Amaçları davranışa dönüştürmenin ve öğrencilere kazandırmanın gereğini kavrayabilmek, Dil Öğretim ilkelerini Türkçe öğretimde etkili bir şekilde uygulayabileceksiniz
Hedef yazımında dikkat edilecek hususlar • Hedef ifadesi aşamalı sınıflamaya uygun olmalıdır • Gözlenebilir öğrenci performansını ifade etmeli • Hedefler öğrenme süreci değil ürünü olmalı • Konu başlığı şeklinde olmamalı • Kapsamlı aynı zamanda sınırlı olmalı • Tek bir öğrenme ürününü ifade etmeli • Hedefler binişik değil bitişik olmalı
Kaynaklar • Kennedy D, Hyland Á, Ryan N (Çev. Ceyda Taşkıran) Öğrenme Sonuçlarının Yazılması ve Kullanılması, http://int.kou.edu.tr/dosyalar/eua/bolonyaelkitabi/ogrenmesonu%C3%A7larinin%20.pdf • Tan, Şeref. (2005). Öğretimi Planlama ve Değerlendirme. PEGEM yay • Karip, E. (2007). Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.