Reformat e arsimit në Poloni. Sa ka pasur sukses histori a e suksesit?

1. Reformat e arsimit në Poloni. Sa ka pasur sukses historia e suksesit? Mikołaj Herbst Universiteti i Varshavës, EUROREG Instituti i Hulumtimit Arsimor (IBE)

2. Reformat kryesore të arsimit në Poloni që nga viti 1989 • Decentralizimi i menaxhimit të arsimit parashkollor, fillor dhe të mesëm (1990-1999) • Transformimi i sistemit 2 nivelësh të shkollimit (8/4) në atë 3 nivelësh (6/3/3) (1999) • Futja në zbatim e testeve të standardizuara kombëtare, si dhe klasat 6, 9 dhe 12 (2002-2005) • Reforma e avancimit profesional të mësimdhënësve dhe pagave (2000)

3. Ndryshimet në sistemin e arsimit me reformat përcjellëse

4. Ndryshimet në sistemin e arsimit me reformat përcjellëse (vazhdim)

5. Ofrimi i arsimit është tani përgjegjësi lokale, mirëpo ‘pushteti qendror’ luan një rol të rëndësishëm sa i përket financimit, përcaktimit të standardeve dhe matjes së cilësisë

6. 2/3-tat e shpenzimeve lokale për arsim burojnë nga transferet e buxhetit qendror tek komunat, kantonet dhe rajonet Central Government Pushteti Qendror Targetedgrants 1 bn PLN Grantet e synuara 1 miliardë zllota Educationsubvention37 bn PLN 65% Subvencion për arsim 37 miliardë zllota Localauthoritiesat municipal, county, and regionallevel Kontributi vetanak i qeverive lokale 19 miliardë zllota Autoritetet lokale në nivel komunal, kantonal dhe rajonal 33% Fondet e BE-s 1.2 miliardë zllota 52.5 bn PLN 4.5 bnPLN Burim: Bazuar në të dhënat e Ministrisë së Financave 2011 4.5 miliardë zllota 52.5 miliardë zllota Preschools Primary, secondaryschools, and non-schooleducationaltasks Parashkollat Detyrat arsimore të shkollave fillore, të mesme dhe ato jashtëshkollore

7. Paga e mësimdhënësit u bë mjaft atraktive gjatë dhjetëvjetëshit të fundit Mësimdhënësit Të gjithë të punësuarit Femrat Burim: Herbst dhe Levitas 2012

8. A ishin të suksesshme reformat e arsimit në Poloni? Matematikë Lexim Shkencë Rezultati i testit të PISA-s

9. Përmirësimi i disponueshmërisë parashkollore është me siguri e arritura më spektakulare e dhjetëvjetëshit të fundit Shkalla e regjistrimit në parashkollë për 3-5 vjeçarët në vitet 2003 dhe 2010 Burim: Bazuar në të dhënat MEN/GUS 2003 2010

10. Pushtetet lokale dëshmohen si menaxherë të përgjegjshëm dhe bujarë të shkollave • Aktualisht rreth 20 miliardë zllota (5 miliardë euro) shpenzohen çdo vit për arsim si kontribut vetanak i pushteteve lokale

11. Edhe pse ndërkombëtarisht të njohura si të suksesshme, reformat e arsimit në Poloni nganjëherë kritikohen ashpër në debatin e brendshëm • Arsimi profesional ende nuk është rimëkëmbur pas kolapsit në vitet e 90-ta • 14 vite pas futjes në sistem të shkollave të mesme të ulëta, legjitimiteti i tyre është ende duke u debatuar ashpër • Reforma e kohëve të fundit për uljen e moshës së fillimit të shkollës, është dëshmuar si dështim madje edhe para përfundimit të saj • Mungesa e standardeve kombëtare për financimin e arsimit • Mësimdhënësit theksojnë efektet e kundërta të testimit të standardizuar

12. Me siguri arritja më e madhe e reformave të Polonisë është balanci i duhur ndërmjet autonomisë lokale dhe mbikëqyrjes qendrore • Vendet të cilave u ka munguar ky balancë, kanë përjetuar rënie në rezultatet e arsimit • Është vështirë që të përcaktohet balanci, meqë del nga përballja e interesave në konflikt të shprehura nga pushteti qendror, pushtetet lokale, mësimdhënësit, prindërit dhe ekspertët.

13. Komponenti vendimtar i balancit është Ligji i Kartës së Mësimdhënësve. Edhe pse është kritikuar nga pushteti lokal, ai ndihmon në ruajtjen e standardeve të cilësisë brenda sistemit të decentralizuar të arsimit • Kualifikimet minimale të mësimdhënësve • Struktura (elementet) e pagës së mësimdhënësve • Koha e detyrueshme e mësimdhënies, koha shtesë e mësimdhënies, orët gjithsej të punuara • Paga minimale në secilin nivel të karrierës së mësimdhënësit • Rregullat e avancimit profesional të mësimdhënësve • Rregullat e punësimit dhe largimit nga puna të mësimdhënësve

14. Përmbledhje • Arsimi në Poloni është tashmë mjaft i decentralizuar, mirëpo me rolin e rëndësishëm të luajtur nga rregullativa qendrore. • Ekzistojnë edhe suksese edhe dështime në historinë e reformës së arsimit në Poloni. Mirëpo është më mirë të mësohet nga gabimet e tjetërkujt. • Me siguri arritja më e rëndësishme është balanci efektiv i kompetencave ndërmjet akterëve të ndryshëm.