430 likes | 748 Views
BİLGİSAYAR AĞ TOPOLOJİLERİ PROTOKOL ve STANDARTLARI. HAZIRLAYANLAR: SABRİ YORGANCI NAFİ DAVMAN ERSAN GİRGİN. AĞ TOPOLOJİLERİ.
E N D
BİLGİSAYAR AĞ TOPOLOJİLERİ PROTOKOL ve STANDARTLARI HAZIRLAYANLAR: SABRİ YORGANCI NAFİ DAVMAN ERSAN GİRGİN
AĞ TOPOLOJİLERİ Ağ topolojisi ağı oluşturan bilgisayarların birbirlerine fiziksel olarak bağlantılarının nasıl olacağını belirler. Yerel ağlarda en fazla kullanılan topolojiler BUS,STAR,RİNG,MESH ve TREE topolojileridir.
BUS TOPOLOJİSİ • Bus topolojisinde bir kablo boyunca tüm terminallerin (file serverlar, workstationlar ve diğer çevre birimleri) doğrusal lineer kabloya bağlanmasıdır.
BUS TOPOLOJİSİ Bus Topolojisi’nin Avantajları • Güvenilir kablo kullanır. • Basit network genişlemesi sağlar. • Hub veya benzeri merkezi ağ ekipmanı gerektirmez. Bus Topolojisi’nin Dezavantajları • Standardları 30 node’tan (router, bilgisayar gibi) fazlasına izin vermiyor. • Ağın toplam uzunluğu 185 mt.’yi geçemez. • Herhangi bir node’un bağlantısının kesilmesi tüm ağı etkiler. • Arıza tesbiti zor. • Tüm veriler tek bir kablo üzerinden iletildiği için veri çakışmasına neden olur.
STAR TOPOLOJİSİ Yıldız topolojide her bir terminal (file serverlar, worstationlar ve diğer çevre birimleri) switch veya hub'a direk olarak bağlanır. Hatanın belirlenmesi ve hatalı aygıtın ağdan çıkarılması kolaydır.
STAR TOPOLOJİSİ Star Topolojisi’nin Avantajları • Ekonomik kablolama, • Hızlı kurulum, • Kolay genişletilebilirlik, • Switch veya bridge ile genişletilmesi network performansını arttırır. • Bağlantıda meydana gelebilecek kopukluk, tüm ağı etkilemez. • Huba yapılan bağlantılar hub üzerindeki bağlantıların durumunu gösteren ışıklar sayesinde durumları anlaşılır ve arıza tesbiti kolaylaşır.
STAR TOPOLOJİSİ Star Topolojisi’nin Dezavantajları • Hub ile hub arasındaki bağlantıyı sağlayan kablonun uzunluğu 100m yi geçemez. • Diğer topolojilere oranla, çok daha fazla kablo gereksinimi olur. • Hub veya Switch cihazlarında ortaya çıkan sorunlarda tüm ağ etkilenir. • Bu cihazların kullanılması sonucunda,bus topolojisine göre maliyeti daha yüksektir.
RiNG TOPOLOJİSİ • Bir dairesel uçtan uca bağlantı topolojisidir. Tüm birimler doğrudan yada bir arayüzle halkaya bağlıdır. Elektrik sinyali tek yönlüdür. Gelen kablo alıcı giden kablo göndericidir. Her noktada sinyal kuvvetlendirilir.
RiNG TOPOLOJİSİ • Ring yerleşim biçiminde sinyallerin dolaşımını kontrol etmek için token adı verilen bir bilgi kullanılır. Token bilgisayarlar arasında dolaşır. • Sinyal gönderecek bilgisayar bulunduğunda token o bilgisayar tarafından değiştirilir ve diğer bilgisayarı bulması için sinyalle birlikte yollanır
RiNG TOPOLOJİSİ • Network mantıksal olarak Ring durumunda çalışır. Bu işlem merkezi bir MAU (Multistation Access Unit) aygıt tarafından yapılır.
MESH • Her noktanın birbirine bağlandığı çok güvenli bir network sistemi olan mesh yerleşim biçimi tamamen ya da kısmen oluşturulabilir. Mesh yerleşim biçimine pek rastlanmaz.
TREE TOPOLOJİSİ • Ağaç topolojisi Hiyerarşik topoloji olarak da adlandırılır. Bu topolojide veri yönetim ve işleme sorumluluğu farklı farklı olan sistemler sorumluluk düzeyine göre sıralanarak bir ağaç yapısında bağlanırlar. • Ağacın kökünde sorumluluğu en yüksek olan sistem vardır. Aşağılara doğru sistemlerin sorumlulukları azalır. Ağaç topolojisi daha çok büyükçe firmaların omurga WAN yapısını kurmak için kullanılır.
TREE TOPOLOJİSİ • En üstteki terminal ağın kontrol noktasıdır. En üst terminal bir mainframe yada sunucu olabilir. Tüm veri trafiğini yönlendirir. Yeni terminaller kolayca eklenebilir. Ancak üst terminal arızalanırsa tüm sistem susar.
PROTOKOLLER VE STANDARTLAR • Ağ zerindeki iki bilgisayarın karşılıklı veri aktarabilmesi ve ortak süreçler (processes) yütrütebilmesi için bilgisayarların birlikte çalışabilme (interoperability) yeteneğinin olması gerekir. • Birlikte çalışabilme, verici ve alıcı arasında kullanılıcak işaretler, veri formatları ve verinin değerlendirme yöntemleri üzerinde anlaşmayla mümkün olur.Bunu sağlayan kurallar dizisi protokol olarak adlandırılır.
PROTOKOLLER VE STANDARTLAR • Protokol, ağın farklı parçalarının birbirleriyle nasıl etkileşimde ve iletişimde bulunacağını belirler. • Standartlar ise her üreticinin uyduğu ortak tanımlamalardır.Örneğin RS232-C seri bağlantını 9 veya 25 uçlu olması bir standarttır
PROTOKOL KÜMELERİ • Halihazırda birçok protokol kümesi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları yanlızca onu geliştiren üreticiler tarafından kullanılırken birçoğu açık sistem haline gelmiştir. • Örneğin DECnet, SPX/IPX, SNA ve XNS protokol kümeleri sırasıyla Digital, Novell. IBM ve Xerox firmaları tarafından geliştirilmişlerdir ve yine bu firmalar tarafından kullanılmaktadır.
PROTOKOL KÜMELERİ • TCP/IP gibi bazı protokol kümeleri ise bütün üreticiler tarafından desteklenen, tartışılmaz genel standartlar olmuştur. • TCP/IP • Novell NetWare • IBM SNA • AppleTalk
PROTOKOL KÜMELERİ • TCP/IP, internet uygulamasından dolayı gündemde olan protokol kümesidir. Öyle ki, kendi LAN’ında TCP/IP dışında IPX, AppleTalk gibi protokol kümesi kullannan yerler bile, internet bağlantısı yapabilmek için TCP/IP geçityolu kullnamak zorundadırlar.
TCP/IP PROTOKOL KÜMESİ • TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) tüm dünyada en yaygın olarak kullanılan protokol kümesidir. • Eğer farklı ağ işletim sistemlerine veya protokolüne sahip LAN’lar birbirlerine bağlanmak istenirse, büyük bir olaslıkla TCP/IP seçilir.
TCP/IP PROTOKOL KÜMESİ • Çünkü hemenher işletim sistemi için TCP/IP protokol kümesini içeren ek yazılımlar mevcuttur ve UNIX,NT gibi işletim sistemleriyle beraber bile verilmemektedir. • Bir ağ sistemi seçileceği zaman, onun hangi protokolları desteklediği en önce gözönüne alınan parametredir.
NOVELL & NETWARE PROTOKOLLERİ • NetWare, bir ağ iletişim sistemidir. TCP/IP gibi kullanıcı/sunucu mimarisine sahip olup, ilk olarak PC tabanlı sistemler LAN oluşturulması için tasarlandı. (Novell Firması)
IBM SNA PROTOKOLÜ SNA (System Network Architecture), IBM tarafından (1974) geliştirilen bir ağ mimarisidir. SNA terminal ve yazıcı sistemlerin büyük ana makinalara ağ üzerinden bağlanılması için düşünülmüştür.
Ethernet kartı, network (ağ) sistemlerinde kullanılan, bilgisayarla ağ arasında iletişimi sağlayan ağ arabirim kartıdır (NIC Network Interface Card)
Tarihçesi Ethernet ilk kez Xerox PARC tarafından keşfedildi, amaç Bilgisayar ile yazıcı arasında veri iletişimi sağlamaktı. 1973–1975 Fakat günümüzde Ethernet sağladığı avantajlar sebebiyle bu güne kadar hiç olmadığı kadar popüler oldu.
BNC Konnektörlü ethernet kartları Koaksiyel kablo kullanan ethernet kartlarıdır. Koaksiyel kablonun ucuna BNC konnektörü takılır. 10 Mbps veri iletimini sağlar.
RJ-45 Konektörlü ethernet kartları Çift bükümlü kablo kullana ethernet kartlarıdır. Çift bükümlü kablonun ucuna RJ-45 konnektörü takılır.10, 100, 1000 Mbps hızlarında veri iletimini sağlarlar.
Combo Ethernet Kartları Bazı Ethernet kartlarında birden fazla konnektör yuvası bulunabilir. Örneğin, hem koaksiyel, hem de UTP kablo takılabilen ağ kartları mevcuttur. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta iki bağlantıda aynı anda yapılamaz. Aynı anda sadece bir konnektör kullanılabilir.
Halka(Token Ring) • IBM tarafından geliştirilmiştir. • Mantıksal olarak bir daire şeklinde tüm düğümlerin birbirine bağlanması.
Halka(Token Ring) • Token (Jeton) (3 byte’lık) bu düğümler arasında dolaşan bilgidir.
FDDI'da A ve B sınıfı olmak üzere iki istasyon vardır. A sınıfı istasyonlar hayati veriler ilettiğinden her iki fibere de bağlanır. B sınıfı istasyonlar ise fiberlerden sadece birine bağlanır .
FDDI ile IEEE 802,5 Token Ring'in bir farkı vardır. 802,5'te bir istasyon yolladığı paket yerine gidip geri gelene kadar yeni jeton üretemezken FDDI'da istasyonun yeni bir jeton üretmek için eski jetonun geri gelmesini beklemesine gerek yoktur.
FDDI teknolojisi,uygulamalar için ideal olan gerçek zamanlı ağ bant aralığını (real time allocation) kullanma imkânı sunmaktadır. FDDI bunu iki farklı tipte trafik ile sağlamaktadır.Bunlar; • Eş Zamanlı (synchronous) • Eş Zamanlı Olmayan (asynchronous)
KAYNAKLAR • www.godoro.com • http://nedir.net • www.eogretmen.com • www.bilgisayarogren.com • www.wikispaces.com