Koło biologiczne zajęcia nr 2

1. Koło biologicznezajęcia nr 2 TERMIN: 25.10.2008 MIEJSCE: Experymentarium w Manufakturze, ul. Karskiego 5, Łódź TEMAT: Interaktywna wystawa „The Robot Zoo” UCZESTNICY: Uczniowie z klasy 3D, 3A, 3B, 3C, 3E OPIEKUN: Marzena Kosińska Tematyka zajęć: 1. Zwiedzenie unikatowej, interaktywnej wystawy „The Robot Zoo”. 2. Poznanie życia i funkcjonowania nosorożca, kameleona, dziobaka, nietoperza, kałamarnicy, konika polnego, muchy domowej, żyrafy i żółwia. 3. Zrozumienie – poprzez przeżycie „na własnej skórze” – skomplikowanego sposobu funkcjonowania organizmów zwierząt.

2. Wystawa „The Robot Zoo” Wystawa powstała w oparciu o popularną książkę pod tym samym tytułem, wymyśloną, zaprojektowaną i wydaną przez londyńskie wydawnictwo „Marshall Editions”. Projekt jest unikatową w skali światowej wystawą edukacyjną, którą tworzy osiem ogromnych zwierząt – robotów oraz kilkadziesiąt innych eksponatów. Ich nowoczesna forma pozwala nie tylko przyjrzeć się z bliska zwierzętom, ale także zobaczyć świat widziany ich oczami. Interaktywne pokazy i gry doświadczalne umożliwiają zrozumienie funkcjonowania zwierząt. Amortyzatory i specjalne pompy, umieszczone wewnątrz robotów, demonstrują jaka część ich ciała jest odpowiedzialna za poszczególne ruchy i jak pracują ich organizmy. Zwiedzający - jako uczestnicy doświadczeń – w pasjonujący sposób mogą zdobyć wiedzę oraz rozwijać swoją aktywność i kreatywność. Wystawa pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, a do tej pory odwiedziło ją ponad 4 miliony ludzi.

3. Przed wejściem na wystawę

4. Ciekawostki o żyrafie • Żyrafy są najwyższymi żyjącymi na Ziemi ssakami. • Podczas korzystania z wodopoju żyrafa szeroko rozstawia nogi i opuszcza szyję. • W czaszce żyrafy znajdują się bardzo duże zatoki. Zmniejszają one ciężar głowy, którą musi utrzymać długa i cienka szyja. • Szyja żyrafy, jak u większości ssaków zbudowana jest z 7 kręgów. Każdy ma około 40 cm długości. • Ciąża w żyrafy trwa 15 miesięcy. Poród odbywa się na stojąco, a noworodek spada na ziemię z wysokości około 2 m. • W chwili przyjścia na świat żyrafa ma 2 m wzrostu i waży 50 – 70 kg. • Żołądek żyrafy jest złożony z 4 komór. W ciągu dnia samiec zjada 66 kg roślin, a samica 58 kg. • Czarny z niebieskawym odcieniem język żyrafy osiąga 50 cm długości. Jest lepki, co ułatwia chwytanie liści i gałązek. • W galopie żyrafa może osiągać szybkość 56 km/h. • W ruchu kiwa szyją, używając jej jako wahadła nadającego rytm krokom. • Żyrafa porusza się inochodem, czyli unosi jednocześnie kończyny z tej samej strony ciała (lewe lub prawe). • Rodzinę żyraf reprezentują dwa gatunki: żyrafa i okapi.

6. Ciekawostki o nosorożcu czarnym • Nosorożec czarny żyje samotnie. Jego terytorium zawsze graniczy z wodopojem, przy którym spotyka się z innymi osobnikami własnego gatunku. • Na głowie nosorożca znajdują się dwa rogi – przedni ma ok. 80 cm, a tylny 40 cm. • Nosorożce mają bardzo słaby wzrok, ale doskonały węch i czuły słuch. • Nosorożec stąpa na 3 palcach zakończonych kopytami. • Nosorożec czarny żyje 40 – 50 lat. • Mimo ciężkiego i niezgrabnego wyglądu nosorożec potrafi szybko biegać (może szarżować z prędkością 50 km/h). • Na skórze nosorożca żyje wiele pasożytów. Aby się ich pozbyć, ssak ten tarza się w błocie lub kurzu. Pomagają mu też ptaki zwane bąkojadami. • Podczas rui samica wydziela specyficzny zapach, którym wabi samce. Samce toczą o samicę rytualne pojedynki. Przed wymianą uderzeń rogami zwierzęta groźnie pochrząkują, aby onieśmielić przeciwnika. • Ciąża u nosorożca trwa 460 dni. Rodzi się jedno młode, które nie ma rogów. • Noworodek nosorożca waży około 40 kg, a dorosły osobnik 1 – 1,8 t. • Wszystkie gatunki nosorożców są zagrożone wyginięciem. Zabija się je dla rogów, z których wyrabiane są przede wszystkim rękojeści sztyletów. Proszek z rogów nosorożca uważany jest przez Azjatów za silny afrodyzjak i lek na wiele chorób. • Rodzina nosorożców liczy 5 gatunków: nosorożec biały, nosorożec czarny, nosorożec indyjski, nosorożec jawajski, nosorożec sumatrzański.

8. Ciekawostki o koniku polnym • Konik polny to potoczna nazwa różnych owadów z rzędu prostoskrzydłych. Są to owady przeważnie duże lub średniej wielkości o wydłużonym ciele. Mają duże oczy, trzy przyoczka i narządy gębowe typu gryzącego. • Konik polny ma dwie pary skrzydeł: przednie skórzaste, tylne błoniaste. • Jest owadem lubiącym wygrzewać się na słońcu. • Konik polny wydaje dźwięki słyszalne dla ucha ludzkiego, które powstają poprzez pocieranie się nóg lub skrzydełek, tzw. „cykanie”. • Wydaje on także ultradźwięki. W Kolumbii odkryto, ze samiec konika polnego wabi samice wytwarzanymi falami o częstotliwości 130 kHz, które słyszalne są między innymi dla waleni i nietoperzy. Według badań dźwięk ten powstaje, gdy odgięty podczas pocierania element skrzydełek nagle się uwalnia i drga jak trampolina po skoku. • Uczeni wykazali, że wybór pokarmu szarańczowatych (do których należy konik polny) zdeterminowany jest zapachem pokarmu, który udało im się zdobyć oraz który to spożywały w okresie głodu. Owady wybierają ten właśnie pokarm spośród innych, nawet w czasie dobrobytu, kiedy nie brakuje im pożywienia. Są roślinożerne. • Konik polny jest świetnym skoczkiem. • Koniki polne jeśli mieszkają pojedynczo to nie wyrządzają żadnej szkody człowiekowi. Gorzej jak zbiorą się w większej gromadzie. Takie skupiska szarańczaków potrafią w ciągu nocy ogołocić całe łany zboża i rośliny z liści.

10. Ciekawostki o dziobaku • Dziobak jest ssakiem, który posiada dziób, składa jaja, a młode karmi mlekiem. • Zamieszkuje Australię i Tasmanię. • Dziobak bardzo dobrze nurkuje. W czasie nurkowania zamyka oczy, a pożywienia szuka za pomocą bardzo wrażliwego na dotyk dzioba. • Dorosły dziobak nie ma zębów, ale na krawędziach dolnej szczęki występują wąskie boczne kanały służące do odcedzania pokarmu z wody. • Płaski ogon ułatwia dziobakowi pływanie, a ponadto jest w nim gromadzona rezerwa tłuszczu. • Na kostkach tylnych łap znajdują się ostrogi, które u samców łączą się z gruczołem jadowym. Jad dziobaków nie jest niebezpieczny dla człowieka, ale jego wniknięcie do organizmu jest bardzo bolesne. • Ciąża u dziobaka trwa około 3 tygodni, po czy samica składa 1 – 3 jaj, które wysiaduje. • Samice dziobaka mają gruczoły mleczne, ale nie mają sutek. Podczas laktacji mleko wypływa z dwóch pól gruczołowych, a młode zlizują mleko z futra. • Dziobak jest zwierzęciem chronionym. • Dziobak należy do rzędu stekowców.

12. Ciekawostki o nietoperzach • Nietoperze to ssaki, które opanowały zdolność aktywnego lotu. Ich kończyny przednie przekształcone są w błoniaste skrzydła. Kończyny tylne zaopatrzone są w pazurki i służą do poruszania się po podłożu oraz do zawieszania się na spoczynek. • W Polsce występuje 25 gatunków nietoperzy (gacki, nocki, mopki, karliki, podkowce, borowce, mroczki, borowiaczki). • Większość nietoperzy żywi się owadami. Ale są też gatunki mięsożerne, rybożerne, owocożerne, a wampiry przystosowały się do odżywiania krwią ptaków i ssaków. • Nietoperze posługują się echolokacją, która służy im do orientacji w ciemności. Ultradźwięki emitowane przez nietoperze rozchodzą się koliście od jego głowy, a odbite wracają do uszu i informują o otoczeniu. Siła odbitych wibracji informuje zwierzę o odległości, natomiast różnica czasowa pomiędzy odbiorem odbić wskazuje kierunek ruchu ofiary. Większość nietoperzy posługujących się echolokacją wytwarza dźwięki o częstotliwości 20 do 80 kHz, a niektóre nawet od 120 do 210 kHz. • Nietoperze nie są ślepe i jeśli warunki świetlne na to pozwalają, posługują się także wzrokiem. Widziany przez nie obraz jest prawdopodobnie czarno – biały. • Za schronienie nietoperze wykorzystują kryjówki naturalne (dziuple drzew, jaskinie) i te zbudowane przez człowieka (strych, piwnica, podziemia). • Szybkość lotu niektórych gatunków nietoperzy dochodzi do 100 km/h. Zależy to od kształtu i budowy skrzydła. Najszybciej latają nietoperze o wąskich i długich skrzydłach. • Nietoperze są zwierzętami długowiecznymi. Najstarszy nietoperz jakiego udało się zarejestrować liczył ponad 30 lat, a nierzadko spotyka się osobniki ponad 20-letnie. • Nietoperzami zajmują się chiropterolodzy. • Ciekawa strona internetowa o nietoperzach: www.nietoperze.pl.

14. Ciekawostki o kałamarnicy • Kałamarnice, inaczej kalmary, to morskie mięczaki należące do głowonogów. • Kałamarnica ma dziesięć ramion, z których dwa są wyraźnie dłuższe, kurczliwe, z przyssawkami otoczonymi chitynowym wałem lub uzbrojonymi w chitynowe haczyki. Ramiona te służą do chwytania zdobyczy. • Kałamarnice mają dziób przypominający kształtem dziób papugi. • Kałamarnica posiada chitynową muszlę, która jest zredukowana do płytki obrośniętej płaszczem. • Kałamarnice są rozdzielnopłciowe. Występuje u nich zapłodnienie wewnętrzne. Są jajorodne. Rozwój jest prosty, nie mają formy larwalnej. • Kałamarnica w obliczu zagrożenia odstrasza napastnika wystrzeliwując w jego kierunku ciemną substancję – sepię (poraża ona m.in. zmysł węchu) , po czym ucieka poruszając się ruchem odrzutowym. • Kałamarnice bardzo szybko pływają, potrafią także wyskakiwać nad powierzchnię wody. • Kałamarnica olbrzymia ma największe oczy spośród wszystkich zwierząt. Oko tego głowonoga ma średnicę około 40 cm. Dla porównania oko ludzkie jest 20 razy mniejsze i ma średnicę około 2 cm.Głowonogi dostrzegają dokładne, ostre kształty. Widzą kolory, a także światło spolaryzowane. • Kałamarnice olbrzymie ważą do 900 kg i osiągają długość 18 m. Największe są prawdopodobnie kałamarnice kolosalne. • Kałamarnice są przysmakiem kaszalotów. • Kalmary są poławiane do celów konsumpcyjnych. Ich mięso jest delikatne w smaku. Poławia się je nocą, gdyż wtedy polują.

16. Ciekawostki o muchach • Mucha domowa występuje na całym świecie (z wyjątkiem rejonów polarnych) w pobliżu ludzkich siedzib, czyli jest gatunkiem kosmopolitycznym. • Muchy żywią się płynami oraz substancjami, które mogą rozpuścić śliną. Posiadają aparat gębowy typu liżąco – ssącego. • Muchy zwabiają produkty o silnym zapachu, np. gnijące mięso, obornik. Zapachy odbierane są przez muchę za pomocą krótkich czułków. • Receptory smaku muchy domowej znajdują się na stopach. • Dzięki ostrym pazurkom na końcach stóp i dużej ilości kleistych włosków mucha może poruszać się po pionowych powierzchniach i sufitach. Potrafi utrzymać się nawet na szybie. • Mucha posiada skrzydła pierwszej pary. Druga para przekształciła się w niewielkie przydatki zwane przezmiankami, które umożliwiają owadom sprawny lot. • Mucha ma oczy złożone, zbudowane z wielu drobnych oczek. Uważa się, że dzięki temu owad lepiej postrzega ruch niż przedmioty nieruchome. • Muchy są aktywne w dzień. Lubią ciepłe nasłonecznione powierzchnie. W budynkach podczas nocy lub w chłodne dni muchy zazwyczaj odpoczywają na podłogach, ścianach, sufitach. Na zewnątrz na roślinach, na ziemi, płotach, puszkach. • Mucha jest jajorodna. Larwy przechodzą przeobrażenie zupełne. • Mucha jest roznosicielem wielu chorób: m.in. cholery, duru brzusznego, dyfterytu, czerwonki, gruźlicy.

18. Ciekawostki o kameleonie • Biotopem kameleonów są tropikalne, wilgotne lasy oraz tereny pustynne i skaliste. Większość gatunków wiedzie nadrzewny tryb życia. • Kameleony to jaszczurki mające chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. • Ciało kameleona jest mocno bocznie spłaszczone. • Kameleony są bardzo powolne, potrafią nadymać ciało powietrzem w razie niebezpieczeństwa. • Oczy tego zwierzaka są niesamowite, gdyż każde z nich może poruszać się niezależnie, pozwalając jaszczurowi patrzeć jednocześnie w dwóch kierunkach. Powieki są tak zrośnięte, że zostaje tylko niewielki otwór na źrenice. Dzięki takiej budowie oczu i bardzo dobremu wzrokowi mogą bez obracania głowy widzieć wszystko wokół siebie. Ich oczy oprócz podstawowego zestawu barw (niebieski, zielony, czerwony) odbierają jeszcze światło ultrafioletowe. • Język kameleona jest bardzo długi, na końcu szeroki, pokryty lepkim śluzem. Długość języka pozwala jaszczurce pochwycić pokarm na odległość zbliżoną do długości jej ciała. • Głównym ich pokarmem są owady i pająki, a większe gatunki zjadają małe ptaki i myszy. • Kameleony mają szczególną zdolność zmiany barwy. Jednak wbrew popularnym opiniom jaszczurki te nie dostosowują swojej barwy do barwy otoczenia. Ich barwa zmienia się wraz ze zmianą stanu fizycznego i emocjonalnego, a także jest formą komunikacji z innymi osobnikami, choć ich naturalny kolor często odpowiada otoczeniu, w którym przebywają. Na kolor również wpływa natężenie światła oraz temperatura – zazwyczaj w temperaturze około 25°C odcień jest bardziej zielony, podczas gdy w temperaturze około 10°C odcień skóry szarzeje. Niektóre kameleony stosują mimetyzm przybierając kształt np. zeschłych liści.

19. Wyścig żółwi Tak chodzą muchy !

20. Kamuflujemy się !!!

21. Jak ciężko stąpa nosorożec? Bicie rekordu w zwisaniu!