w spółuzależnienie

1. współuzależnienie Małgorzata Koziak MOW Podgłębokie

2. Co to jest współuzależnienie? To całkowite podporządkowanie swojego życia drugiemu człowiekowi i wynikające z tego cierpienia. Osoba współuzależniona żyje życiem swojego uzależnionego partnera (czy innej bliskiej osoby), a nie własnym. Dopasowuje do niego swoje zachowania, dostosowuje się do rytmu picia (lub innej czynności), porzuca własne marzenia i zaprzestaje realizowania siebie. Osoba taka silnie współprzeżywa ze swoim bliskim i uważa to za naturalne.

3. ZACHOWANIE OSÓB WSPÓŁUZALEŻNIONYCH CHARAKTERYZUJE SIĘ: • 1.Ciągłą koncentracją myśli, uczuć i zachowań wokół picia lub brania drugiej osoby. Tak, jak życie alkoholika obraca się wokół butelki, tak życie jego bliskich kręci się wokół niego. Ciągłe zastanawianie się: „co on robi?”, „kiedy wróci?”, „czy przyjdzie pijany?”, „czy będzie w stanie iść jutro do pracy lub zająć się ciągle odkładaną naprawą kapiącego kranu?” to pytania, które nieustannie pojawiają się w myślach osób współuzależnionych. • 2. Poczuciem konieczności kontrolowania picia lub brania drugiej osoby. Chowanie butelek, dolewanie wody do alkoholu, wyrzucanie narkotyków czy określenia: „nie pij tak dużo”, „czy mógłbyś/ mogłabyś dziś nie pić?”, „pamiętasz jak ostatnio skończyło się twoje picie?” to typowe zachowania osób współuzależnionych.

4. CD • 3. Ochranianiem uzależnionego, czyli kryciem (np.„mąż się dziś źle czuje i nie może pojawić się w pracy, to chyba jakaś grypa albo zatrucie…”) , zaprzeczaniem (np. „nie, moja żona nie jest pijana, wydaje ci się, jest po prostu zmęczona…”), pomniejszaniem (np. ”wypił tylko kilka kieliszków, przecież to nic strasznego…”). • 4. Poczuciem współwiny i negowaniem własnej wartości – „coś musi być ze mną nie tak, że ona bierze..”, „jestem złą żoną i to dlatego on pije”. • 5. Huśtawką emocjonalną, która towarzyszy osobom współuzależnionym – „on jest taki dobry, kiedy nie pije.. potrafi zrobić wtedy wiele wspaniałych rzeczy…” lub „nienawidzę go kiedy pije, nie potrafię patrzeć na niego w taki stanie…”.

5. Dziecko w rodzinie alkoholowej uczy się trzech zasad: Nie odczuwaj ! bo to, co czujesz za bardzo boli lub jest zbyt przerażające.

6. Cd Nie ufaj ! bo wielokrotnie składane obietnice były łamane i niedotrzymywane. Nie ma więc nic pewnego, nic na czym mógłbyś się oprzeć.

7. cd Nie mów! o piciu swojego rodzica, o tym co czujesz i co myślisz na ten temat. Nie mów o tym, co dzieje się w domu i o konsekwencjach wynikających z picia.

8. cd W ten sposób zanika komunikacja nie tylko wewnątrz rodziny, ale i w relacjach "ze światem zewnętrznym". Tworzy się swoistego rodzaju "tabu", rodzinna tajemnica, której dzieci usilnie strzegą w poczuciu wstydu, lęku i nadziei, że może w końcu będzie lepiej. Wszystko to sprawia, iż dziecko zaczyna przyjmować postawę obronną i zamkniętą wobec otaczającej rzeczywistości.

9. Bohater rodzinny • Bohaterem jest zazwyczaj najstarsze dziecko w rodzinie, które przejmuje na siebie obowiązki dorosłych i robi wszystko co może, by naprawić istniejącą sytuację i utrzymać rodzinę w normie. Jest odpowiedzialny, troszczy się o rodzeństwo, zajmuje się całym domem, przestrzega reguł, zawsze kończy zadaną pracę w wyznaczonym terminie. • Stara się być perfekcyjny we wszystkim co robi. Bohater żyje w stałym napięciu, wpada w panikę w spontanicznych, nie dających się przewidzieć sytuacjach.

10. Kozioł ofiarny Odwraca uwagę od rzeczywistych problemów rodzinnych, stając się wcieleniem rodzinnych frustracji. Wdaje się w bójki, wchodzi w konflikt z prawem, ucieka z domu. W grupie jest najbardziej przeszkadzającym dzieckiem. Kozłom ofiarnym trudno jest funkcjonować w układach społecznych. Zachowując się w sposób nieakceptowany przez innych, ciągle spotykają się z dezaprobatą.

11. maskotka Odwraca uwagę od rodzinnego problemu skupiając ją na sobie, zgrywając się, przymilając, błaznując. Jego rola polega na tym, by ulżyć rodzinie w ciężkiej sytuacji, rozweselając ją swoim humorem i żartami. Maskotka nie cofnie się przed niczym, byle tylko rozweselić innych. W życiu społecznym maskotki są duszą towarzystwa, ale płacą za to wysoką cenę - nikt nie traktuje ich poważnie.

12. Dziecko niewidzialne Pozostaje z boku rodziny, nigdy nie sprawiając najmniejszych kłopotów. Odizolowane od rodziny, żyje we własnym świecie, w poczuciu samotności i krzywdy. Jest to dziecko nie dostrzegane, o którym nikt nie pamięta. Uczestnictwo w pracy zespołowej może sprawiać mu trudność. Na zewnątrz nieśmiałe i pełne rezerwy, dziecko niewidzialne jest niezdolne do stawiania czoła problemom.

13. cd Dziecko czasami może podejmować więcej niż jedną rolę i zachować się różnie w zależności od sytuacji, w jakiej się znalazło. Czasami zdarza się, że z chwilą odejścia z domu bohatera rodzinnego (co nie jest częste, bo bohater jest mocno związany z rodziną swoim poczuciem obowiązku opiekowania się innymi) kozioł ofiarny przejmuje jego zadania i sam wchodzi w rolę bohatera. Dotychczasowa czarna owca w rodzinie staje się jej podporą. Potwierdza to fakt, że role są nieświadomą próbą odpowiedzi na sytuację rodzinną, próbą przystosowania się do "chorego" układu rodzinnego i utrzymania go w równowadze.

14. Czym jest Al-Ateen • Al-Ateen jest wspólnotą młodych ludzi, zwykle nastolatków, na których życie wpływa picie kogoś bliskiego. • Cele Al-Ateenu: • młodzi ludzie spotykają się by: • dzielić się doświadczeniami, siłą i nadzieją z innymi młodymi ludźmi • rozmawiać o trudnościach • uczyć się sposobów radzenia sobie ze swoimi problemami • wspierać się wzajemne • pomagać sobie w zrozumieniu zasad programu Al-Ateen i Al - Anon • uczyć wykorzystywania w swoim życiu programu 12 kroków

15. cd. W trakcie spotkań młodzi ludzie uczą się tego, że: • alkoholizm jest chorobą • powinni oddzielić się emocjonalnie od problemów pijącej osoby nie przestając jej kochać • nie są w żaden sposób winni picia lub zachowania tej osoby • nie są w stanie zmienić lub kontrolować nikogo z wyjątkiem siebie samego • mają duchowe i intelektualne zdolności, mogą rozwijać swoje możliwości bez względu na to co się dzieje w domu • mogą osiągnąć szczęśliwe i satysfakcjonujące życie przeżywając je jak najpełniej

16. Pamiętaj o tym, że: • Nie tylko Ty jesteś dzieckiem alkoholika. • Możesz zwrócić się o pomoc do Al-Ateen, Al - Anon, AA lub osób zawodowo zajmujących się alkoholizmem. • Powinieneś zdobywać wiedzę o alkoholizmie, który jest chorobą całej rodziny. • Staraj się być uczciwy i szczery wobec siebie i innych. • Masz prawo do wykorzystywania swych zdolności zgodnie z zainteresowaniami. • Do alkoholizmu powinieneś odnosić się rozsądnie i bez złości. • Pamiętaj, że nie tylko alkoholicy, lecz wszyscy członkowie rodziny są emocjonalnie wplątani w tę chorobę. • Warto byś znalazł sobie kogoś spoza twej rodziny, komu będziesz mógł się zwierzyć. • Musisz nauczyć się wybaczać, bowiem zachowując urazy, wyrządzasz krzywdę samemu sobie. • Nie możesz tracić nadziei i ufności w swą Siłę Wyższą. • Warto robić rachunek sumienia i przyznawać się do własnych błędów. :

17. Pamiętaj o tym, że nie powinieneś: • Ułatwiać niczego alkoholikowi, wyciągając go z kłopotów i ponosząc odpowiedzialność za jego błędy. • Próbować powstrzymywać alkoholika przed piciem - i tak tego nie zdołasz. Tylko on sam może to zrobić. • Kłócić się z pijącym alkoholikiem. • Ukrywać ani wyrzucać jego alkoholu - alkoholik kupi go sobie wówczas jeszcze więcej. • Gdy alkoholik obwinia cię za swoje picie, nie bierz tego do siebie - on po prostu szuka jakiegoś pretekstu. • Używać alkoholu czy narkotyków jako ucieczki od rodzinnych problemów. • Oskarżać, oceniać ani krytykować - pamiętaj, że alkoholizm jest chorobą. • Czynić problemu pijącego rodzica najważniejszym i jedynym problemem swego życia. • Oczekiwać, że coś się zmieni z dnia na dzień. • Oczekiwać zmiany u nikogo, z wyjątkiem samego siebie. • Pozwalać, by ogarniała cię litość nad sobą - ona może cię zniszczyć. • Przeceniać problemów alkoholika.

18. CZYLI… 1.Przestań zaprzeczać! Uzależniony ma z pewnością tak wiele przekonywujących dowodów i argumentów, że trudno mu się oprzeć, ale ty dobrze wiesz, że to nieprawda. Wstyd i obarczanie siebie winą oraz przekonanie, że jeszcze nie jest tak źle sprawia, że wolisz nie przyznawać się przed sobą, iż twój bliski jest uzależniony. Jeśli jednak chcesz zmienić swoją sytuację musisz przyznać, że problem istnieje i że szkodzi on całej rodzinie. 2.Zdaj sobie sprawę, iż nie masz wpływu na picie lub branie tej drugiej osoby – swoim zachowaniem nie spowodujesz, aby przestała pić lub brać, więc spróbuj nie zajmować się nią, spójrz na siebie i swoje życie. Przestań prosić, żeby już więcej nie pił, grozić, namawiać, zmuszać do obietnic, kontrolować czy wyprowadzać z knajpy.

19. cd. 3. Nie osłaniaj i nie chroń! Nie sprzątaj po pijackich wyczynach, nie kładź do łóżka kiedy przychodzi pijany, nie dzwoń do szefa z usprawiedliwieniem, nie płać jego długów – to wszystko zachowania, które pomagają w utrzymywaniu się choroby i oddalają podjęcie decyzji o leczeniu. 4. Zdobądź jak najwięcej wiedzy o uzależnieniu i sposobach leczenia tej choroby - to pomoże ci nie ulegać wymówkom i obietnicom uzależnionego. 5. Naucz się bronić, szukać oparcia i korzystać z pomocy, bo to pomoże przede wszystkim tobie powrócić do zdrowia. Poszukaj grup wsparcia, zgłoś się do poradni, porozmawiaj z kimś, o kim wiesz, że miał podobny problem.

20. Modlitwa o Pogodę Ducha: Boże, użycz mi : Pogody Ducha, abym godził się z tym, czego zmienić nie mogę; Odwagi, abym zmieniał to, co zmienić jestem w stanie i Mądrości, abym odróżniał jedno od drugiego.

21. DESIDERATA • Krocz spokojnie wśród zgiełku i pośpiechu - pamiętaj, jaki pokój może być w ciszy. Tak dalece, jak to możliwe, nie wyrzekając się siebie, bądź w dobrych stosunkach z innymi ludźmi. i jasno, słuchaj też tego co mówią inni, nawet głupcy i ignoranci, oni też mają swą opowieść. Jeśli porównujesz się z innymi, możesz stać się próżny lub zgorzkniały, albowiem zawsze będą lepsi i gorsi od ciebie. • Ciesz się swoimi osiągnięciami i planami. Wykonuj z sercem swą pracę, jakkolwiek by była skromna. Jest ona trwałą wartością w zmiennych kolejach losu. • Zachowaj ostrożność w swych przedsięwzięciach - świat bowiem pełen jest oszustwa. Lecz niech ci to nie przesłania prawdziwej cnoty, wielu ludzi dąży do wzniosłych ideałów i wszędzie życie pełne jest herozimu. • Bądź sobą, a zwłaszcza nie zwalczaj uczuć; nie bądź cyniczny wobec miłości, albowiem w obliczu wszelkiej oschłości i rozczarowań jest ona wieczna jak trawa. • Przyjmuj pogodnie to, co lata niosą, bez goryczy wyrzekając się przymiotów młodości. Rozwijaj siłę ducha, by w nagłym nieszczęściu mogła być tarczą dla ciebie. Lecz nie dręcz się tworami wyobraźni. Wiele obaw rodzi się ze znużenia i samotności. • Obok zdrowej dyscypliny, bądź łagodny dla siebie. Jesteś dzieckiem wszechświata; nie mniej niż gwiazdy i drzewa, masz prawo być tutaj i czy to jest dla ciebie jasne czy nie, nie wątp, że wszechświat jest taki, jaki być powinien. • Tak więc, bądź w pokoju z Bogiem, cokolwiek myślisz o jego istnieniu, czymkolwiek się zajmujesz i jakiekolwiek są twe pragnienia; w zgiełku ulicznym, zamęcie życia, zachowaj pokój ze swą duszą. Z całym swym zakłamaniem, znojem i rozwianymi marzeniami, ciągle jeszcze ten świat jest piękny. • Bądź uważny, staraj się być szczęśliwy.

22. W życiu bowiem istnieją rzeczy, o które warto walczyć do samego końca. — Paulo CoelhoDziękuję za uwagę