Identiteit in Ontwikkeling Pedagogisch Beleid 15 september 2012

1. Katholiek Hoger Instituut voor Opvoedkunde vzw Identiteit in OntwikkelingPedagogisch Beleid15 september 2012 Johan Kets

2. Beleidsvoerend vermogen • Decreet Kwaliteitszorg • Succesvol schoolbeleid: • Doeltreffende communicatie • Ondersteunende relaties • Gedeeld leiderschap • Gezamenlijke doelgerichtheid • Responsief vermogen • Innovatief vermogen • Reflectief vermogen • Geïntegreerd beleid http://www.antwerpen.be/eCache/OND/81/51/601.html

3. 3. School als organisatie • Schoolcultuur • Normen, structuren en procedures • Schooltypes

4. meningen / verwachtingen gemeenschappelijk Schoolcultuur Waarden & Normen interpretatieschema gedragscode Structuren groepen formeel - informeel Procedures aanpak werkwijze Aspecten symbolen, rituelen, taalgebruik

5. (Katrien Staessens – KUL)

6. 4. Leiding geven • Situatieschets • Leiderschapsstijl • Directeurstypes • Gedeeld leiderschap

7. Leiderschap gericht op PERSONEN: • Aanmoediging - bevestiging • Vriendelijkheid - hartelijkheid • Luisteren • Gevoelens en groepsprocessen • Spanningen verminderen – bemiddelen • Standpunten accepteren - compromis zoeken. • Leiderschap gericht op de TAAK: • Initiatief nemen • Ideeën, plannen en doelen • Problemen & oplossingen • Meningen & opinies verzamelen • Informatie zoeken & doorgeven • Activiteiten coördineren • Groep vertegenwoordigen

8. Het schoolhoofd als… Familieschool Prof. instelling Los zand (K. Staessens)

9. Goed leiderschap (Geert Devos) Missie concretiseren Gezamenlijke doelgerichtheid Samenwerking stimuleren Besluitvaardig – gerichte druk Hoge verwachtingen Voorbeeldfunctie Goed communiceren Participatie stimuleren Ondersteuning bieden

10. Onderwijskundig leiderschap (Vanhoof & Van Petegem) Visie op schooldoelen Visie op leiding geven Informeren over vernieuwingen Nieuwe ideeën stimuleren Evaluatiebeleid uittekenen (lln. – lkn.) Nascholing stimuleren Toegankelijk voor onderwijsdiscussie Onderwijstijd bewaken Aangenaam werkklimaat creëren Activiteiten sporen met pedagogisch project

11. Delegeren

12. 5. Kwaliteit bewaken • Kwaliteitszorg • Reflectief vermogen • Zelfevaluatie • Output

13. PLANNEN UITVOEREN EVALUEREN BIJ STUREN Een goede les Kwaliteitszorg • planning • beginsituatie • leerplan • concrete doelen • essentie • langetermijnplanning • aansluiten bij… • pedagogisch project • haalbare doelen • prioriteiten P • veilig leerklimaat • duidelijke instructie • activiteit - inbreng • ondersteuning • differentiatie • openheid - vertrouwen • wie – wat - wanneer • participatie • ondersteuning • verschillen aanvaarden D • reflectie • probleemoplossend • evaluatie • feedback • reflectie: proces / product • oplossingen afwegen • feedback C • bevestigen • bijsturen • synthese • borgen wat goed loopt • bijsturen waar nodig • integreren A

14. Kwaliteitszorg Plannen Verbeteren / Borgen Doen Evalueren

15. Kwaliteitswijzer Doelgerichtheid Ondersteuning Weten wat je wil bereiken Organisatie en hulp • tijd en middelen • motiveren - ondersteunen • procedure - taakverdeling • duidelijke doelen • criteria voor succes Doeltreffendheid Ontwikkeling Nog beter willen worden Resultaat halen • doelen bereikt? • beter voor leerlingen? • reflectie: resultaat aanpak • borgen wat goed is • verbeteren - bijsturen • nieuwe prioriteiten

16. Reflectief vermogen • Een essentiële voorwaarde… • ... binnen het ‘primair proces’ • resultaat + eigen handelen • functiebeschrijving • kwaliteitskaart • gericht op actie  cyclisch proces • … met kinderen • kerndoel verduidelijken + evalueren • co-evaluatie  zelfevaluatie • evaluatiecriteria vooraf bespreken • … op schoolniveau • bereidheid jezelf in vraag te stellen • verbeterpunten niet als bedreiging zien • evaluatie acties, formeel overleg, hospiteren, …

17. Zelfevaluatie … een verplichting … Decreet ‘kwaliteit van onderwijs’ (08.05.2009): “Elke onderwijsinstelling onderzoekt en bewaakt op systematische wijze haar eigen kwaliteit. De instelling kiest zelf de wijze waarop ze dit doet.”

18. Zelfevaluatie (P. Van Petegem) • … een proces, … geïnitieerd door de school zelf … • reflectieproces is belangrijker dan rapport • ... welgekozen participanten … • niet steeds het volledige team • soms andere betrokkenen • … op systematische wijze … • … beschrijven en beoordelen … • … nemen van beslissingen … • zelfevaluatie is niet het einddoel

19. ZE - Instrumenten • Nederland • KIK = Kwaliteit in Kaart • Kwaliteitsmeter Primair Onderwijs • ZEBO = Zelfevaluatie Basisonderwijs • ZEK = Zelfevaluatiekader • Vlaanderen • GOK: beginsituatieanalyse + zelfevaluatie • SION = School In Ontwikkeling • IZES = Instrument voor ZElfevaluatie van Scholen • KLOSC • VIGeZ  gezondheidsbeleid • Zelfevaluatie Beleidsvoerend Vermogen • Onderzoek beleidsvoerend vermogen VVKBaO

20. ZE - Procesvoorstel • Introductie op teamvergadering • Planning • wie ‘trekt de kar’? • startvraag: • wat willen we weten = concrete vraag! • hoe te weten komen? • wanneer tevreden? • wat met het resultaat? • tijdsplanning • Toelichting aan team • Individuele afname • Verwerken gegevens • Teambespreking • Zelfevaluatierapport

21. ZE – Een probleem! • ‘Zelfevaluatie binnenstebuiten’ – Vanhoof - 2008 • Openheid, je kwetsbaar opstellen, … • Tijdrovend, soms moeilijk • Schoolcultuur • ‘Doen en handelen’  reflectie • Lesopdracht  schoolfunctioneren • Zelfevaluatie ‘omdat het moet’ • Ontwikkelingsperspectief  verantwoording • Differentiatie tussen scholen • Tijd en middelen

22. ZE – aandachtspunten • Vanuit de eigen visie op kwaliteit • pedagogisch project • niets zomaar overnemen • Breed kijken • enquête, interview, observatie, documenten, resultaten, … • team, ouders, leerlingen, schoolbestuur, clb, … • Opgepast voor redeneerfouten! • Overleg = visieontwikkeling • Gefaseerd • deelaspect  totale schoolwerking • subjectieve onderwijstheorie • Niet ‘zomaar tussendoor’ • bekijken als vernieuwingsprioriteit • tijd, planning, nascholing, ondersteuning

23. Output • Complementair aan zelfevaluatie • Inschatting proces  opbrengsten • Wederzijdse validering • Outputdossier  outputbeleid

24. Output - leerlingenresultaten • Eigen / methodegebonden toetsen • eerder voor klas- en leerlingniveau • relatie met de leerplandoelen? • vergelijkbaar over de leerjaren heen (meetschaal)? • Leerlingvolgsysteem • meetschaal  voortgang volgen • normering  vergelijken met ruimere groep • Interdiocesane proeven • vergelijken met referentiegroep • schoolrapport + suggesties voor analyse en bijsturing • beperkt aantal onderwijsdoelen • Peilingen • overheid  haalbaarheid eindtermen • brochure met analyse • paralleltoetsen en feedbackrapport

25. Output – Andere indicatoren • Resultaten vervolgonderwijs • relateren aan gegeven advies • liefst ruime periode (2 jaar) – details leergebieden • overleg leerkrachten • Tevredenheid • ouders – leerkrachten - leerlingen • eigen inschatting verbreden • soms andere normen • Getuigschrift Basisonderwijs • ‘leerplandoelen zijn in voldoende mate bereikt ‘ • niet enkel wiskunde en Nederlands • criteria vaak te vaag

26. Output zegt niet alles • Betrouwbaar en valide? • correcte afname, vrij van meetfouten • dekkend voor de beoogde doelen • Soms moeilijk meetbaar • houdingen – vaardigheden • toetsen bij jonge kinderen • gemakkelijk meetbaar  waardevol • Input en context • betere leerlingen  toegevoegde waarde? • vernieuwingsprioriteit ≠ onmiddellijk resultaat • Resultaat, maar niet om het even hoe!

27. T-kaart Mondelinge Presentatie

28. http://vincent-van-gogh.webkwestie.nl/

29. Dieren in de Ardennen: identiteitskaart maken 1) Inhoudelijk20 punten *Kloppen de gegevens op de identiteitskaart?*Is het antwoord begrijpbaar voor kinderen?*Is de inhoud volledig?2) Grammatica en spelling5 punten *Klopt de zinsbouw?*Staan er spelfouten in?*Werd voldoende gebruik gemaakt van de spellingscontrole van de tekstverwerker?3) Gebruik van afbeeldingen5 punten*Passen de afbeeldingen bij de inhoud?*Zijn er niet te veel of te weinig afbeeldingen?*Zijn de afbeeldingen duidelijk? 4) Voorstelling voor de klas20 punten*Is de inhoud van de identiteitskaart vlot gekend? *Wordt het luisterpubliek aangekeken en betrokken in de voorstelling? *Wordt er gebruik gemaakt van materialen (foto's, voorwerpen, opgezet exemplaar,...)? http://www.sip.be/webquest/Ardensdierenplezier/index.html

30. Redeneerfouten… naar Jan Vanhoof – Hoe maak ik zelf een zelfevaluatie-instrument?

31. IDP: output school opvolgen

32. Resultaten bij overstap SO