GVHD: PGS.TS NGUYỄN THỊ YẾN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI NGUYỄN DUY BỘ LIÊN QUAN GIỮA LÂM SÀNG, SpO2 VÀ KHÍ MÁU ĐỘNG MẠCH Ở TRẺ (1 ĐẾN 12 THÁNG) SUY HÔ HẤP DO VIÊM PHỔI TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG GVHD: PGS.TS NGUYỄN THỊ YẾN

ĐẶT VẤN ĐỀ • Viêm phổi là một bệnh thường gặp và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em • Suy hô hấp là nguyên nhân chủ yếu gây tử vong ở trẻ viêm phổi • Giảm tỷ lệ tử vong do viêm phổi cần phát hiện và điều trị sớm suy hô hấp • Liên quan giữa lâm sàng, SpO2 và khí máu động mạch ở trẻ suy hô hấp do viêm phổi còn chưa được nghiên cứu nhiều

MỤC TIÊU Tìm hiểu mối liên quan giữa triệu chứng lâm sàng, SpO2 và khí máu động mạch ở trẻ từ 1 đến 12 tháng viêm phổi suy hô hấp độ 1, độ 2

TỔNG QUAN VIÊM PHỔI Viêmcácphếquảnnhỏ, phếnangvàtổchứcquanhphếnangrảiráchaiphổi Cóthểgâysuyhôhấpvàtửvong

TỔNG QUAN SUY HÔ HẤP: suygiảmchứcnăngtraođổikhí Lâm sàng • Độ 1: khó thở, tím khi gắng sức • Độ 2: khó thở, tím thường xuyên • Độ 3: khó thở, tím và rối loạn nhịp thở Pulse oxymetry • Đánh giá độ bão hòa oxy • Không xâm lấn, theo dõi liên tục Khí máu động mạch • Khẳng định chẩn đoán • Đánh giá độ bão hòa oxy, CO2, pH

ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU • Trẻ từ 1 đến 12 tháng viêm phổi suy hô hấp độ 1 - 2 • Điều trị tại bệnh viện Nhi Trung Ương • Từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2012 Tiêu chuẩn chọn • Bệnh hô hấp cấp, mãn tính khác • Suy hô hấp độ 3 • Bệnh tim bẩm sinh, mắc phải • Bệnh lý thần kinh trung ương, thần kinh cơ Tiêu chuẩn loại trừ

ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế Tiến cứu, mô tả Mẫu Mẫu thuận tiện, n = 180

ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP BIẾN SỐ, THU THẬP SỐ LIỆU Tuổi Tháng Nam, nữ Giới Độ 1: khó thở và tím khi gắng sức Độ 2: khó thở và tím thường xuyên Độ SHH Đếm trong 1 phút Nhịp thở

ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP BIẾN SỐ, THU THẬP SỐ LIỆU Đo bằng máy đo độ bão hòa oxy qua mạch nảy SpO2 Khí máu PaO2 < 60 mmHg Thiếu oxy máu PaCO2 > 50 mmHg Tăng carbonic máu pH < 7,35 Toan máu Mức độ suy hô hấp, nhịp thở, SpO2 và khí máu động mạch được đánh giá cùng một thời điểm và khi trẻ không thở Oxy

ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU: STATA 11 n, % χ2test, fisher’s exact test tỷ suất chênh OR Định tính mean ± SD skewness-Kurtosis test hệ số tương quan r phân tích ROC Định lượng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN ĐẶC ĐIỂM CHUNG % 35 % 84.4 % 65 % 15.6 % Tuổi trung bình: 2,94 ± 2,78 tháng Tỷ lệ Nam/Nữ = 1,86/1 Phân bố bệnh nhân theo tuổi Phân bố bệnh nhân theo giới NTT Nhung (2004): 73,0% nam Usen S (2001): 54,5% nam VTH Trang (2011): 72,5% dưới 6 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN PHÂN ĐỘ SHH, SpO2 VÀ KHÍ MÁU Tỷ lệ thiếu oxy ở trẻ suy hô hấp độ 1, độ 2

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN PHÂN ĐỘ SHH, SpO2 VÀ KHÍ MÁU Tỷ lệ tăng carbonic, toan máu ở trẻ suy hô hấp độ 1, độ 2

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN PHÂN ĐỘ SHH, SpO2 VÀ KHÍ MÁU Tỷ suất chênh OR và khoảng tin cậy 95%

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 r = - 0,296 Tương quan giữa nhịp thở và PaO2 ở trẻ 1 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 Đường cong ROC trong dự đoán PaO2< 60 mmHg bằng nhịp thở ở trẻ 1 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 Các giá trị nhịp thở dự đoán PaO2< 60 mmHg ở trẻ 1 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 r = - 0,350 Tương quan giữa nhịp thở và PaO2 ở trẻ 2 - 12 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 Đường cong ROC trong dự đoán PaO2< 60 mmHg bằng nhịp thở ở trẻ 2 - 12 tháng

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN NHỊP THỞ VÀ PaO2 Các giá trị nhịp thở dự đoán PaO2< 60 mmHg ở trẻ 2 - 12 tháng Độ nhạy, độ đặc hiệu của nhịp thở > 70 l/p chẩn đoán thiếu oxy máu Lodha R (2003): 53,6% ; 77,8% Lanman M (2005): 75% ; 69 %

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN SpO2 VÀ PaO2 r = 0,805 Tương quan giữa SpO2 và PaO2

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN SpO2 VÀ PaO2 Đường cong ROC trong dự đoán PaO2< 60 mmHg bằng SpO2

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN SpO2 VÀ PaO2 Các giá trị SpO2 dự đoán PaO2< 60 mmHg

KẾT LUẬN • 98,9% trẻ suy hô hấp độ 2 và 25,8% trẻ suy hô hấp độ 1 có SpO2 < 90% • Có mối liên quan nghịch mức độ trung bình giữa nhịp thở và PaO2 • Đếm nhịp thở có ý nghĩa trong dự đoán PaO2 < 60mmHg với điểm cut-off là 74 l/p ở trẻ 1 tháng tuổi và 68 l/p ở trẻ từ 2 đến 12 • Có mối liên quan thuận chặt chẽ giữa SpO2 và PaO2 • Đo SpO2 rất có ý nghĩa trong dự đoán PaO2 < 60 mmHg với điểm cut-off là 86%

KIẾN NGHỊ • Cơ sở y tế không làm được khí máu động mạch có thể đánh giá tình trạng oxy máu bằng máy đo SpO2 • Ở các cơ sở không làm được khí máu cũng như không có máy đo SpO2 có thể đánh giá suy hô hấp dựa vào phân độ suy hô hấp theo lâm sàng và đếm nhịp thở • Tiến hành nghiên cứu với số mẫu lớn hơn ở bệnh nhân suy hô hấp do viêm phổi cũng như bệnh nhân suy hô hấp do những nguyên nhân khác

XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!

GVHD: PGS.TS NGUYỄN THỊ YẾN