MÜLAKAT TEKNİKLERİ VE İŞ GÖRÜŞMELERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

1. MÜLAKAT TEKNİKLERİ VE İŞ GÖRÜŞMELERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 24 Mayıs 2010 ESKİŞEHİR

2. KONU:İŞ GÖRÜŞMELERİ • GENEL AMAÇ:BİLGİLENDİRMEK • ÖZEL AMAÇ :İNSANLARIN İŞ GÖRÜŞMELERİNE GİTMEDEN ÖNCE YAPMASI GEREKENLER VE MÜLAKAT SIRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR. • TEZ KONUSU:İŞ GÖRÜŞMELERİNDE YAPILMASI GEREKENLER

3. İÇİNDEKİLER • MÜLAKAT NEDİR ? • İŞVEREN AÇISINDAN MÜLAKAT • ADAY AÇISINDAN MÜLAKAT • ADAYIN MÜLAKAT SIRASINDA YAPMASI GEREKENLER • İKİNCİ MÜLAKAT • MÜLAKAT SONRASI – TAKİP • ÖZET GENEL DEĞERLENDİRME

4. 1) MÜLAKAT NEDİR ?

5. Mülakat, işveren ya da  şirket yöneticileriyle işe başvuran adayın 15-45 dakika süren bir oturumda adayın geçmişi, kişiliği, bilgi birikimi, akademik başarıları ve kariyer hedefleri gibi konuları gözden geçirdikleri toplantıdır.

6. Mülakat süresi, başvuran aday sayısına ve şirketin işe alma/ görevlendirme politikasına bağlı olarak değişebilir. • Mülakat, aynı zamanda başvuran adayın  şirketin çalışma anlayışı, iş tanımındaki öncelikleri, yönetim politikası ve yöntemleri konusunda fikir edinmesini sağlar.

7. 3) İŞVEREN AÇISINDAN MÜLAKAT ( BİREYSEL VE KURUMSAL BEKLENTİLER )

8. Bir Şirketin Adaylarda Aradığı Özellikler Nelerdir ? • Kendine Güven ve Kendi Kendini Motive Edebilme Yeteneği • Kendini Tanımak ve Değerlerinin Farkında Olmak • Zeka • Dikkat • Eleştirel Düşünme ve Sorun Çözme Becerileri • Takım Çalışması / İletişim Becerileri • Öğrenme Hevesi • Profesyonellik • Liderlik • Esneklik • Kurumsal Kültüre Uyum • Yeteneklerini Doğru Kullanmak

9. Stratejik Analiz ( Bilgi ve Vizyon) • Sözlü / Yazılı İfade • Kararlılık • Delegasyon – Sorumluluk Verme • Girişimcilik Becerileri • Bağımsız Çalışabilme Becerileri • Dinleme Becerileri • Sunum Becerileri • Öğrenebilme ve Öğretebilme Kapasitesi • Planlama ve Organizasyon Becerileri • Duyarlılık ( Kurumla ilgili her şeyle ilgilenmek) • Azim

10. Teknik ve Teorik Bilgi • Pratik Bilgi • Verimlilik ( 10 işi 1 kişinin yapması ) • İnsiyatif Kullanma • Yöneticilik Yeteneği • Kaynakları Organize Edebilme ve Etkin Kullanabilme • Uyum • Enerji • Yenilikçilik • Dürüstlük • İş Ahlakı • Kişilik ( Karakter sahibi olmak ) • Donanım Kullanımı

11. 4) ADAY AÇISINDAN MÜLAKAT

12. ADAY MÜLAKATA NASIL HAZIRLANMALIDIR ? Kendinizi Analiz Edin !!! Becerilerinizin farkında olmanız iş arama işlemini kolaylaştıracaktır !!! • Kariyer seçeneklerinizin çeşitliliğini keşfedebileceksiniz. • Belirli bir pozisyona odaklanmamış olsanız bile işverene bir kariyer planınızın olduğunu gösterebileceksiniz. • İş olanaklarıyla ilgili bilgi toplarken ve başvuru yaparken kendinize olan güveniniz artacak.

13. ÖN HAZIRLIKLAR

14. Başvurduğunuz şirket ile ilgili mümkün olduğunca çok bilgi edinmeye çalışın. • Şirket hakkında bilgi toplayın; şirket web sayfasını veya broşürlerini okuyun. • Şirketin yönetimini, kültürünü ve değerlerini öğrenmek için şirket çalışanlarıyla ya da o şirkette staj yapan arkadaşlarınızla konuşun. • Şirketin istatistiklerini, ürünleri/ hizmetleri, bölümleri, yerleri ve çalışanları dikkatlice gözden geçirin. • Mülakatlarda başarılı olmanın anahtarı, gelebilecek sorulara karşı hazırlıklı olmak ve bu soruları ne şekilde yanıtlayabileceğinize dair düşünsel bir taslak oluşturmaktır.

15. Becerileriniz Üzerinde Düşünün. • Bunun için, geçmiş deneyimleriniz üzerinde odaklanın. • Yapmış olduğunuz araştırma ve projelerinizi gözden geçirerek, bunları hazırlarken karşılaştığınız güçlükleri ve nasıl başarıyla tamamladığınızı düşünün. • Mülakatı yapacak kişinin sorularını tahmin etmeye çalışın ve verebileceğiniz cevapları prova edin. • Bu provalar, ailenizden biriyle, bir arkadaşınızla veya ayna önünde tek başınıza yapacağınız mülakatlar şeklinde olabilir. • Mülakatta gelebilecek en zor soru üzerinde düşünün. Kendinize bir rol edinerek bu soruya verebileceğiniz yanıt üzerinde alıştırmalar yapın.

16. ÖRNEK SORULAR GENEL SORULAR: • Biraz kendinizden bahseder misiniz ? • Üniversite seçiminizdeki nedenleri belirtebilir misiniz ? • Şirketimiz hakkında neler biliyorsunuz ? • Neden bizimle çalışmak istiyorsunuz ? • Bizim için diğerlerinden farklı ne yapabilirsiniz ? • Önerilen pozisyondan anladığınızı tanımlar mısınız ? İŞ YAPIŞ ALIŞKANLIKLARINIZ VE TARZINIZLA İLGİLİ SORULAR : • Stresli ortamlarda rahat çalışabilir misiniz ? • Bir anlaşmazlık karşısında mücadele edebilme yeteneğinizi nasıl değerlendirirsiniz ? • Büyüklüğü ya da çalışma alanı farklı olan bir firmada daha verimli çalışacağınızı düşündüğünüz oldu mu ? • Almak zorunda olduğunuz en zor karar neydi ? ÜCRETLE İLGİLİ SORULAR: • Sizi işe kabul edersek ne kadar maaş almayı beklersiniz ?

17. SON HAZIRLIKLAR

18. İş (stajlar), dersler ve etkinliklerinizde edindiğiniz deneyimlerin aradığınız meslekle nasıl bağlantılı olacağını düşünün. • Mülakatta ne giyeceğinizi önceden planlayın. Giysinizin ütülü, ayakkabılarınızın temiz, saçınızın ve tırnaklarınızın düzgün olmasına dikkat edin. • Mülakat yerine gidebileceğiniz zamanı iyi ayarlayın. Mümkünse, ne kadar zamanda gidildiğini öğrenmek için bu yeri önceden ziyaret edin. • Özgeçmişinizin ve referans mektuplarınızın kopyalarını yanınızda bulundurun. • Mülakatı yapacak kişinin beklentileri üzerine odaklanın. • Niteliklerinizi, becerilerinizi ve başvurduğunuz kuruma neler kazandırabileceğinizi dile getirmek konusunda hazırlık yapın.

19. MÜLAKAT İÇİN UYGUN DIŞ GÖRÜNÜŞ Mülakatı yapacak olan kişi kesinlikle sizin dış görünüşünüze dikkat edecektir. İş ortamına uygun, profesyonel bir şekilde giyinirseniz, işveren üzerinde olumlu bir izlenim oluşacaktır. Erkekler için • Geleneksel iş kıyafeti koyu renk takım elbise ile beyaz, uzun kollu, ütülü gömlekten oluşur. • Kravatınız elbisenize uygun olmalıdır. • Dikkati dağıtacak şekilde çok renkli / şekilli kravatlar kullanmayın. Kadınlar için • Geleneksel iş kıyafeti, takım elbise veya pantolon takım anlamına gelir. Fazla göze batan takı kullanmaktan ve ağır makyajdan kaçının. • Tırnaklarınızın temiz olmasına, uzun olmamasına ve abartılı oje kullanmamaya dikkat edin. Herkes için • Çok fazla parfüm kullanmaktan kaçının. • Saçınızın temiz ve yüzünüz görünecek şekilde iyi taranmış olmasına özen gösterin. • Ayakkabılarınızın temiz ve kıyafetinize uygun olmasına dikkat edin.

20. 5) ADAYIN MÜLAKAT SIRASINDA YAPMASI GEREKENLER

21. Mülakat yerine zamanında gidin. Bu , "belirtilen saatten 10 dakika önce" anlamına gelir. • Kendinizi sizi karşılayan asistana / sekretere tanıtın. • Mülakat odası yakınında beklerken rahat olun. Bulunduğunuz yerde varsa, şirket broşürlerini, kitapçıklarını inceleyin. • Mülakat odasına girdiğinizde mülakatı yapacak kişi ya da kişilerle tokalaşın. • Odaya bir iş çantası, ya da ajanda dışında çok fazla eşya ile girmeyin. • Göz temasında bulunarak dikkatli bir dinleyici olduğunuzu gösterin. • İlgili olduğunuzu göstermek için vücut dili kullanın. Soruları ve yorumları iyi anladığınızı göstermek için olumlu tepki verin, gülümseyin.

22. Yavaş ve açık bir şekilde konuşun. Düşüncelerinizi toparlamak için duraksamaktan korkmayın. • Eğer gerekiyorsa, bir sonraki aşamada sizden ne beklenildiğini sorun • Kendinizden emin olun. Mülakatın bu işin size uygun olup olmadığını anlamanız için iyi bir fırsat olduğunu unutmayın. • "En sevdiğiniz renk nedir?" gibi formal olmayan, beklemediğiniz bir soruyla karşılaşırsanız, sakin bir tavırla bu soruyu yanıtlayın. • Dürüst olun. • Olumsuz ifadelerle karşılaşırsanız, sert bir tavırla karşılık vermeyin. • Mülakatı yapan kişi ya da kişilere soru sormak isterseniz, doğru zamanda, nazik bir şekilde sorularınızı yöneltin. • Mülakat sonunda teşekkür ederek el sıkışın.

23. KAÇINMANIZ GEREKENLER • Sesli duraklamalar: “Aaaaa”, “Hııı”, “yani... ”, ”şey” • Güvensizlik gösteren ifade: “Bilmem ki...!” • Sık sık soruları tekrarlatmak: “Efendim?”, “Nasıl?” • Ağız içinde fısıltı halinde konuşmak. • Yüz veya saçınıza sık sık dokunmak, tikler • Aşırı terleme/ mendil aramak • Parmaklarla oynamak/ el ovuşturmak • Dizleri / ayakları devamlı sallamak • Argo kullanmak • Mülakat yapan kişinin masasına el/ kolları dayamak • Döner iskemledeyseniz hareket etmek • Abartılı gülümseme • Uzun süre tokalaşmak • Göz temasından kaçınmak

24. 6) İKİNCİ MÜLAKAT

25. İlk mülakatta işveren üzerinde olumlu bir etki yaratan adaylar, ikinci bir mülakata çağrılabilirler. • Sorulara net ve doğru yanıtlar verdiyseniz; • Becerilerinizi, başvurduğunuz konumda nasıl uygulayacağınızı iyi bir şekilde anlattıysanız; Performansınızı aynı şekilde sürdürmeye çalışın!!

26. Mülakatı yapan kişiler, şirket ya da başvurduğunuz konum hakkında sorunuz olup olmadığını sordukları zaman, bu fırsatı iyi kullanarak şirket ve yapacağınız iş hakkında bilgi almaya çalışın.

27. SORMAK İSTEYEBİLECEĞİNİZ SORULAR • Şirketin, personel işe alma ve personel çıkarma oranları nedir? • Çalışmanız için düşünülen birim ne büyüklüktedir? • Yeni işe alınan kişiler ne tür bir oryantasyon/ eğitim görür? • Ne kadar sıklıkla performans değerlendirmeleri yapılır? • Şirketin personeline sunduğu işveren desteği neleri kapsar? • Öncelikli sorumluluklarınız neler olacaktır ? • İşteki ilk altı ay/ 1 yıl içerisinde sizden neler başarmanız bekleniyor? • Bölümün halen yürüttüğü ve yakın zamanda yapması beklenilen projeler nelerdir?

28. 7) MÜLAKAT SONRASI - TAKİP

29. Mülakat sonucunun size iletilmesini bekleyin. Bu konuda aceleci davranmak uygun bir davranış değildir. • İşyerini sık sık aramak yerine, size belirli bir tarih verilmemişse, üç gün süre tanıyın ve sorun. • Mülakatı yapan kişi/ kişilere bir teşekkür mesajı göndermeyi unutmayın. Bu kısa mesajda başvurduğunuz konum hakkındaki istekliliğinizi yineleyin. • Başvurduğunuz iş konusunda istekli değilseniz, incelik olarak mülakatı yapan kişilerin konukseverliğini ve ilgisini takdir ettiğinizi belirtin.

30. 8) ÖZET GENEL DEĞERLENDİRME

31. İş hayatında tecrübeye dayanan bilgi çok önemlidir. Ancak, üniversiteyi yeni bitiren mezunlarda bu bilgi eksik olduğundan ve işveren de bunu bildiğinden eksiği aşağıdaki artılarla kapatmak mümkündür : • Kendinize güvenin, dürüst ve açık olun ! • Olduğunuz gibi görünün ve göründüğünüz gibi olun ! • Kendinizi iyi ifade edin, basit ve kısa cümleler kurun ! • Hızlı olun ! • Düşünmeden konuşmayın ! • Dikkatinizi toplayın ( Her şeyi görün) ! • Sakin - Heyecanlı olun. ( Sakin olup ağırlaşmayın) ! • Bu işe girmeye çok istekli olduğunuzu gösterin! • Espri yapın !

32. Bilgi önemlidir. • Okuyun ! Genel kültürde, en az mesleki bilgi kadar önemlidir. (Türkiye’de ve dünyada ekonomik - siyasi ve teknolojik güncel gelişmeler, Milli Gelir, İhracat, İthalat, vb.)

33. Hepinize başarılar diler İlginiz için teşekkür ederim.