1 / 51

De kracht en beperkingen van observerend leren in taalonderwijs

De kracht en beperkingen van observerend leren in taalonderwijs. Praktijk en onderzoek Gert Rijlaarsdam Met onderzoek van Martine Braaksma, Michel Couzijn, Mariet Raedts, Elke van Steendam. Onderzoeks domeinen. Instrueren. Schrijven. Leren. Onderzoeksdomeinen. Instrueren. Schrijven.

leoma
Download Presentation

De kracht en beperkingen van observerend leren in taalonderwijs

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. De kracht en beperkingenvan observerend leren in taalonderwijs Praktijk en onderzoek Gert Rijlaarsdam Met onderzoek van Martine Braaksma, Michel Couzijn, Mariet Raedts, Elke van Steendam University of Amsterdam Graduate School of Teaching and Learning

  2. Onderzoeks domeinen Instrueren Schrijven Leren

  3. Onderzoeksdomeinen Instrueren Schrijven Leren

  4. Domeinen & Disciplines Hillocks’ Meta-analyse Cognitieve psychologie Instrueren Schrijven Individuele verschillen Referentiële communicatie psychologie Sociaal-cognitieve psychologie Leren

  5. Cognitieve inspanning

  6. Drie rollen, verbonden binnen een leerling

  7. Compleet Communicatie Leermodel Participantschrijver ParticipantLezer Schrijver Lezer OnderzoekerObservator • Communicatieve rol/paren: • Schrijven heeft een doel en een publiek (lezers) • Schrijver heeft toegang tot het proces van de lezer • Instructieve rol/paren: • Lezer informeert schrijvers over de ervaren kwaliteit van de tekst • Onderzoeksrol: observeren/analyzeren • Leerders bekijken het schrijf- of leesproces, of de interactie tussen lezer en schrijver of tekst en tekstervaring.

  8. Referentiële communicatie studie: Holliway & McCutchen Leerder vervult schrijvers- en lezersrol Schrijver Spreker Lezer Luisteraar Basismodel: complementaire taken

  9. Referentiële communicatie studie: Couzijn’s natuurkundeproef Schrijver vervult schrijvers- en observatierol Lezer Luisteraar Schrijver Spreker Observator “Onderzoeker’ Schrijverrol & Observatorrol

  10. Referentiële communicatie studie: Sonnenschein & Winterhurst Leerder observeert (en evalueert) een of beide communicatiepartners Schrijver Spreker Lezer Luisteraar Observator “Onderzoeker” Observatierol

  11. Studie Mariet Raedts; Martine Braaksma, Michel Couzijn, Elke van Steendam Leerder observeert de leerder in overeenkomstige leertaak Schrijver Spreker Observator “Onderzoeker’ Leren nieuwe taak: observeer de eigen leertaak

  12. Studies Couzijn 1995, 1999 Braaksma et al., 2002, 2003, 2006 Raedts et al., 2006 Van Steendam et al., 2006 Eventueel: studie van transfer van observatie van rol 1 naar rol 2 (Couzijn) Lezer Luisteraar Schrijver Spreker Observator “Onderzoeker’ Observator “Onderzoeker’ Observeer lerende schrijvers/lezers

  13. Cognitive inspanning

  14. Psychologie en schrijven Studies over referentiële communicatie University of Amsterdam Graduate School of Teaching and Learning

  15. Holliway & McCutchen, 2004)Tangrams

  16. Holliway & McCutchen (2004)

  17. Holliway & McCutchen (2004)

  18. Voorbeeld 1: Natuurkunde proef (Stap 1-3)

  19. Natuurkundeproef: handleiding Je weet dat als er ergens lucht in zit in bv. een fles en die is afgesloten kan er geen lucht uit. Bv. je neemt een fles, kurk erin, trechter erin en je gooit water in de trechter dan komt er geen water in de fles terecht, want fles is afgesloten kan geen lucht uit. Zodra je een rietje in de trechter stopt kan de lucht vanuit de fles via 't rietje naar buiten en kan 't water de fles binnenkomen. Voer uit!

  20. De handleidingen lezer…

  21. Effectgrootte Tekstkwaliteit

  22. Conclusie Natuurkunde experiment Observatie van lezers’ processen ondersteunt de ontwikkeling van kennis over wat een effectieve tekst is. Geschreven feedback van lezers faciliteert transfer.

  23. Sonnenschein Winterhurst Model

  24. Een paar leercondities • Observeer & evalueer beide partners • Observeer beide partners • Observeer & evalueer alleen luisteraar of spreker

  25. S&W: Observeren versus Participeren

  26. S&W: Effect van evalueren

  27. Cognitieve leerpsychologie Leren schrijven University of Amsterdam Graduate School of Teaching and Learning

  28. Bandura, Zimmerman, Schunk Vier leerfasen • Observeren • Inoefenen • Zelf-controle over oefenen • Zelf-regulerend oefenen

  29. Zimmerman & Kitsantas: Kernzinnen • He flew with the same inner control. • He flew through heavy sea fogs. • He climbed above them. • The climb was into dazzling clear skies. • Every other gull stood on the ground. • Every other gull knew only the mist.

  30. Z&K: Voorbeeldoplossing He flew with the same inner control through heavy sea fogs and climbed above them into dazzling clear skies; while every other gull stood on the ground, knowing nothing but the mist and rain.

  31. Z&K: Onderwezen oplossingsstrategie • Omcirkel elk woord dat een nieuw idee introduceert in elke zin; • Schrap woorden die naar hetzelfde verwijzen; • Combineer alle omcirkelde woorden in zinsstukken over hetzelfde onderwerp; • Nummer de zinsstukken in volgorde van belangrijkheid; • Bouw de uiteindelijke zin op basis van de belangrijkste zinsstukken, en voeg de minder belangrijke in op plaatsen waar ze horen en gebruik verbindingswoorden zoals ‘maar’, ‘en’, ‘hoewel’, ‘omdat’.

  32. Onderzoeksontwerp

  33. Z&K: Effect van type model

  34. Z&K: Effect van oefening na observatie

  35. Couzijn (1995); Braaksma (2002) Leren schrijven (en lezen) door observeren van medeleerlingen

  36. Opdracht Zo dadelijk kijk je naar een video. Je ziet twee leerlingen een tekstje schrijven op basis van een structuur. De opdracht voor die leerlingen was ervoor te zorgen dat lezer het standpunt en de argumenten in de tekst zouden begrijpen.

  37. Voorbeeldtaakje

  38. Observation Task Welk van de twee deed het beter? Leg kort uit wat de andere leerlingen minder oed of slecht deed.     Maak hier aantekeningen als je naar de leelringen kijkt. …………………………………………………………………………………………………………………….......................................................................

  39. Observeer….

  40. Leereffect van observeren vergeleken met oefenen

  41. Transfereffect van observeren

  42. Effect op leren Voor schrijven en lezen: observeren > oefenen Effect op transfer Observeren van modus A transfereert naar modus B Transfer effect Observeren van schrijven > Observeren van lezen Studie Couzijn

  43. Variatie: Observatie toespitsen op zwakke of goede model?

  44. Zwakke leerders Nieuwe taak: Begin met aandacht voor zwakke model Na gewenning met de schrijftaak: Observeer (focus op zwakke model), of oefen Sterkere schrijvers Nieuwe taak Start met observeren (focus betere model), of oefen Na gewenning Observeer (focus op betere model) Braaksma studie: Volgorde-effecten

  45. Doelbepaling & Analyse GM: Goede model WM: Zwakke model CO: Controleconditie: oefenen

More Related