340 likes | 788 Views
Kötü Ovaryan Yanıtlı Olgularda DHEA Yeri ve Kullanımı. Op Dr. Ayşin Akdoğan Ege Üniversitesi Aile Planlaması Araştırma ve Uygulama Merkezi İzmir . DHEA’ lar. DHEA. sulfataz DHEA S DHEA androjen ve östrojenler DHEA over teka hücreleri ve adrenal kortekste yapılır.
E N D
Kötü Ovaryan Yanıtlı Olgularda DHEA Yeri ve Kullanımı Op Dr. Ayşin Akdoğan Ege Üniversitesi Aile Planlaması Araştırma ve Uygulama Merkezi İzmir
sulfataz • DHEA S DHEA androjen ve östrojenler • DHEA over teka hücreleri ve adrenal kortekste yapılır. • Kadınlarda 6–8 mg/gün DHEA ve 3.5–20 mg/gün DHEAS üretimi vardır ve yaşla azalır. • DHEAS serum kons. daha yüksektir ve yarı ömrü uzundur.
DHEA androjen (AR) ve östrojenβ (ERβ) reseptörlerine bağlanarak etki gösterir. • Vaskülerendotelde reseptörleri vardır • Tam reseptör –etki mekanizması anlaşılamamıştır. • Direk ve GHRH - GH aracılıklı IGF-1 yapımını menopozal kadınlarda artırır. • 6-8 yaşta artarak adrenarşı başlatır maximum seviyelere 20-30 civarı gelir ve bu yaştan sonrada azalmaya başlar.
“fountain of youth” • Diyet desteği : kognitif fonksiyonlar, libido ve atletik performans.
Erkeklerde; • T.....spermatogenez supresyonu • E2...ginekomasti, impotans ve spermatogenez bozukluklrı • E2 ve DHT....benign prostatik hipertrofive prostat kanseri
IGF -1 yapımını artırır (Casson 1998) • Direk etki? • PCOS benzeri ortam: primordialfolliküllerinprimerfoliküle geçişini artırarak etki? (Barad&Gleicher 2006) • Hayvan deneylerinde preantralfollikül yapımını artırarak folliküleratreziyi engeller(Sen&Hammas2010)
Casson2000 • Önceki silkusta zayıf cevaplı 5 hasta 2 ay süre ile 80 mg /gün DHEA • 1 ve 2 siklus karşılaştırması(IUI siklusları) • Max E2 tedavili siklusta artmış • 1 hastada gebelik eldesi
3x25mg/gün DHEA, ort 3.8 ay(gebelik testi pozitifliğinde tedavi kesilmiş) • Tedavi grubu yaş ortalaması 41.6±0.4 iken kontrol grubu yaş ortalaması 40.0±0.4 • Basal FSH 16-13 mIU/ml • DHEA alırken 6 hasta gebe kalmış
Prematurover yetmezliği (POA veya POI) Bozulmuş over rezervi (DOR)Yaşa bağımlı En erken 2 ayda cevap pik cevap 4-6 ay arası Spontan gebelikler ++ fekundidete artış!
31 yaş, basal fsh 21ıu/ml -6 ay 25 mg tid Dhea-fsh:8.9ıu/ml: 35 hafta gebelik 30 yaş, basal fsh 16ıu/ml -4 ay 25 mg tid Dhea-fsh:5.1ıu/ml: 14 hafta gebelik
Önceki sikluslarda zayıf cevap almış, hiç DHEA kullanmamış 33 hasta:basal değerler benzer • 17 hasta 6 hafta 75mg/gün DHEA alarak 1. siklus ve bundan 10-12 hafta sonra 2. siklus(9):toplam 26 siklus • 16 hastalık kontrol grubuna 1. ve 2. (9) siklus: toplam 25 siklus • 21. günden Long protokol:rFSH+rLH ile indüksiyon
73 DHEA kullanan gebede düşük oranı %15.1 (Amerikan ulusal IVF gebelik oranı %17.6) • Özellikle 35 üstü yaşlarda düşükleri önlemede daha etkili
Zayıf cevaplı hastalar 22 tedavi/44 kontrol • 25mg/gün 4-12 hafta • Pgd:x,y, 13,16,18,21,22. kromozomlar • Anöploidi kontrol grubunda %61.0 ± 22.4 tedavi grubunda % 38.2 ± 24.4( P < 0.001)
Yan etkiler • Nadir yan etkiler: • Akne ve ciltte yağlanma • Seste kalınlaşma • Yüzde kıllanma • Saç tepesinde dökülme • 100mg/gün üstü nadir prokonvülsif etki • Uzun dönemde androjen ve östrojen bağımlı tümörlerde artış???
Sonuç • Ucuz ve kolay ulaşılabilir • Zayıf cevaplı hastalarda 3-4 aylık, düşük doz kullanım • Over cevabı ve gebelik eldesine olumlu etki • Gebelik kaybının azalmasına olumlu etki • Daha fazla randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç var