ENPRESETAKO EUSKARA PLANEN NONDIK NORAKO NAGUSIAK

1. ENPRESETAKO EUSKARA PLANEN NONDIK NORAKO NAGUSIAK Arrasate, 2007ko azaroaren 8an

2. AURKIBIDEA • EUSKARA ESPAZIO BERRIAK IRABAZTEN • LAN ARLOAREN DESAFIOA • EUSKARA PLANEN IBILBIDEA • ZERGATIK EUSKARA PLANAK? • ZER DIRA EUSKARA PLANAK? • PROZESUAREN DESKRIBAPENA • EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA

3. EUSKARA ESPAZIO BERRIAK IRABAZTEN Irakaskuntza Komunikabideak Gizarte mugimenduak EITB Berria, Argia, Jakin... Komunikabide lokalak: Goienkaria, Goiena Telebista… Ikastolak Euskaltegiak Ikastetxeak Unibertsitatea Herrietako elkarteak: Laixan, AED,…, Euskalan, Kontseilua, EHE… Hizkuntzaren corpusa Hizkuntzaren statusa • Lan-mundua Txillardegi, Txepetx,... Soziolinguistika Klusterra Euskaltzaindia UZEI… • ARLAN • CAF • ELAY • IKERLAN Herri Administrazioa HPS, Euskara zerbitzuak, EBPN

4. LAN ARLOAREN DESAFIOA • Arlo sozioekonomikoan euskarak ez badu aurrera egiten ezinezkoa da euskararen normalizazioa. • Une honetan, hainbat zonaldetan, euskararen berreskuratze prozesuak eskatzen duen hurrengo urratsa lan-arloa euskalduntzea da. • Euskaraz hezi dugun belaunaldia lanean erdaraz aritu beharra ez da oso koherentea. • Ez dago gazteen zain egon beharrik. Guk ere badaukagu zeregina.

5. EUSKARA PLANEN IBILBIDEA

6. EUSKARA PLANEN IBILBIDEA Euskara planak 2005. urtean: Euskara planetan ari den enpresa/entitateen kopurua: 140 Tamaina 1-100 langile 66 101-500 langile 54 500 langile baino gehiago 20 Enpresa mota SA, SL,... 62 Kooperatibak 45 Fundazio, Elkargo.. 33 Sektorea Industria 81 Zerbitzuak 55 Mugimendu soziala 4

7. EUSKARA PLANEN IBILBIDEA Euskara planak 2006. urtean: Euskara planetan ari den enpresa/entitateen kopurua: 184 Tamaina 1-100 langile 106 101-500 langile 55 500 langile baino gehiago 23 Enpresa mota SA, SL,... 78 Kooperatibak 60 Fundazio, Elkargo.. 46 Sektorea Industria 89 Zerbitzuak 89 Mugimendu soziala 6

8. EUSKARA PLANAK DEBAGOIENEAN Euskara planak DEBAGOIENEAN: Euskara planetan ari den enpresa / entitateen kopurua: 46 Euskara plan kopurua: 58 184 enpresa edo erakundeetatik 46 Debagoienean: % 25a Adibidez: Elay, Fagor Taldea, Ulma Taldea, Ikerlan, Recyde, MU, GKN Lazpiur, TTT, Arcelor, Mirvat, Asmobi, Lazpiur, JMA…

9. ZERGATIK EUSKARA PLANAK • Enpresaren gizarte-erantzukizuna: gero eta garrantzitsuagoa da enpresak inguruan duen gizartearen kezkei erantzuna ematea. Euskal gizartea euskara normalizatzeko lanean ari da eta enpresek ere urratsak eman behar dituzte norabide horretan. • Gero eta gehiago dira langile euskaldunak, eta euskarak enpresaren barne-kohesioa hobetzen du, langileen asebetetzea areagotu eta enpresarekiko identifikazioa handitzen laguntzen du. • Bezeroarekiko arretan bere hizkuntza erabiltzeak enpresak eskainitako zerbitzuak hobetzea dakar. • Euskara Planek enpresari aldaketarako gaitasuna eta kalitate-parametroetan jardutea eskaintzen diote. • Azken urteetan hizkuntza-eskubideen esparruan onartu diren legeen bidetik (Euskararen legea, Kontsumitzaileen legea) joan behar du enpresak ere, atzean ez geratzeko.

10. ZER DIRA EUSKARA PLANAK Enpresaren ezaugarri eta premietara egokitutako prozesu planifikatuak dira Helburu nagusiak: • Euskararen erabilera edota presentzia gehitzea. • Enpresa euskararen gestioaz jabetzea eta plana bideratzeko egitura ezartzea. • Hizkuntzen erabilera eta presentzia arautzea.

11. ABIAPUNTUKO EGOERA Enpresak euskararekiko ardura dauka Langileen gaitasuna baino erabilera apalagoa DISEINUA GARAPENA PLANA BUKATU ONDORENGO EGOERA Enpresak euskararen gestioa bideratzeko behar adina erreminta eta baliabide ditu JARRAIPENA Euskararen presentzia eta erabilera handitu da, lan- -ohituren aldaketagatik eta langileen prestakuntzagatik PROZESUAREN ESKEMA ETENGABEKO EBALUAZIOA

12. PROZESUAREN DESKRIBAPENA Lehen urratsa: diagnostikoa • Enpresan euskararen egoera zein den aztertu • Ingurua: enpresaren ingurune soziolinguistikoa. • Langileak: langile-kopurua, kokapena... baita euskal hiztunen ehunekoa ere, lan-unitateetan, adinaren arabera... • Euskararen presentzia eta erabilera enpresan: hizkuntza-paisaian, irudi korporatiboan, barne eta kanpo harremanetan, giza baliabideen kudeaketan, software eta aplikazioetan… • Langileen iritzi eta jarrerak planaren inguruan:oso garrantzitsua da hasieratik jasotzea langileek euskara-planari buruz dituzten iritziak, aurreiritziak, ilusioak eta beldurrak.

13. PROZESUAREN DESKRIBAPENA Bigarren urratsa: diseinua Planaren diseinuan kontuan izan beharreko alderdiak • Enpresaren irudia eta komunikazioa:errotulazioa, papeleria, ekitaldi publikoak, harrera eta telefonoa, publizitatea, produktuen etiketak... • Barne-harremanak:komunikazio orokorrak, barne-dokumentazioa eta inprimakiak, intraneta, softwarea, ahozko erabilera –norbanakoa, bileretan, giza baliabideetako gaiak (euskara-formazioa, kontrataziorako irizpide linguistikoak...) • Kanpo-harremanak: ahozko eta idatzizko komunikazioa bezeroekin, hornitzaileekin, erakunde publikoekin, finantza-entitateekin...

14. PROZESUAREN DESKRIBAPENA Hirugarren urratsa: garapena Planaren garapeneko egiteko nagusiak • Diseinu-fasean zehaztutako helburuak landu:Euskara Planaren diseinuan zehaztu diren helburuak, horretarako sortutako egituretan landuko dira eta helburu horien betetze-mailaren segimendua egingo da. • Euskara ikasi eta erabiltzeko motibazioa landu:berebiziko garrantzia dauka euskararako jauzia emateko jendea motibatuta egotea eta motibazio hori lantzeko bide desberdinak erabili ohi dira: komunikazioa, kanpainak, lehiaketak... • Euskararen erabilera arautu: Enpresaren jarduna euskalduntzea ez da nahikoa, baldin eta baldintza iraunkorrak lortu nahi baditugu. Presentzia eta erabilera arautu egin behar dira ez daitezen soilik norbanakoen borondatearen baitan egon. Etengabeko ebaluazioa

15. PROZESUAREN DESKRIBAPENA Laugarren urratsa: jarraipena Egindako lanaren azterketa:Euskara-planaren garapenean egindako lana aztertu eta landu gabe gelditu diren gaiak berreskuratu eta planifikatu. Arautze-lanak: Euskara-Planaren garapenean hartu diren erabakiak eta landu diren hizkuntza-irizpideak era sistematikoan arautu eta enpresaren hizkuntza-politikarako eskuliburua osatu. Segimendua:Araututako hizkuntza-irizpideak betetzen direla bermatzeko ikuskapenak eta ahozko nahiz idatzizko erabileraren segimendua egiteko neurketak. Behar berriei aurre egitea:Enpresaren eguneroko jardunean hizkuntzarekin zerikusia duten premia berrieiaurre egitea; hizkuntza-irizpide berriak landu, agiriak egokitu…

16. EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA Aholkularitza Euskara Plana Lantaldeak Euskara arduraduna Euskara Batzordea Euskara-klaseak

17. EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA Aholkularitza Euskara Batzordea Zuzendaritzaren ordezkaria(k) Koordinatzailea Helburuen arduradunak Langileen ordezkaria(k)

18. ARRAKASTARAKO GAKOAK • Helburu eta bitartekoak enpresara ondo egokituak izatea. • Enpresako eragile edo agente guztiek euskara-planari buruzko informazio ona izatea: Guztiak helburuekin identifikatzea lortzen du Eta parte hartzeko motibaturik egotea bideratzen du • Enpresako eragile guztiak izatea Euskara Planaren partaide • Euskara-planaren prozesuan lider-papera jokatuko duten pertsonak izatea enpresan. • Plana gauza dadin enpresako sail guztiak inplikatzea.