160 likes | 334 Views
Een krachtige leeromgeving voor docenten over samenwerking tussen vakken. Ton van der Valk, (IVLOS/ CD- , Universiteit Utrecht ) en Ineke Frederik (TULO,Technische Universiteit Delft). Overzicht. Inleiding Krachtige leeromgeving Vormgeving discourse community LOBO project en activiteiten
E N D
Een krachtige leeromgeving voor docenten over samenwerking tussen vakken Ton van der Valk, (IVLOS/ CD-, Universiteit Utrecht) en Ineke Frederik (TULO,Technische Universiteit Delft)
Overzicht • Inleiding • Krachtige leeromgeving • Vormgeving discourse community • LOBO project en activiteiten • Resultaten • Kritische factoren voor succes • Aanbevelingen
Inleiding • Inhoudelijke vernieuwingen VO vereisen professionalisering van docenten • O.a. samenwerking tussen vaksecties • Problemen rond ‘ownership’ vereisen alternatief voor ‘nascholing’ • Leergemeenschap van docenten en opleiders: discourse community (Putnam and Borko 1997) • Wat zijn kritische factoren voor discourse community’ als krachtige leeromgeving?
Krachtige leeromge-ving voor docenten • Algemeen (Engelen& Bergen. 2002): • Inbedding in schoolcontext • Actieve deelname en ‘ownership’ • Ervaringen van docenten als uitgangspunt voor aanbieden theorie • Experimenteren in de les • Vakspecifieke component • Onderwerp uit context schoolvak • Aandacht voor vakinhoudelijke interacties in de klas
Hoe een discourse community vorm te geven? • Gelijkwaardigheid van deelnemers: • Eigen rol en verantwoordelijkheid • Inbreng van specifieke expertise • Gezamenlijke agenda: • Inhoud • Vormgeving bijeenkomsten • Terughoudende begeleiding aansluitend bij opvattingen docenten • Congruentie principe (Korthagen 2001)
Rol schoolleiding • Deelname als beloning voor docenten • Begin bij sterkste docenten • Bewaak procedure, niet inhoud • Ook schoolinterne professionaliseerders • Geef reden om te veranderen, bijv. vernieuw curriculum (Westhof 2001)
LOBO-project • Leerlijn Onderzoekende houding Bèta-vakken Onderbouw • Samenwerking Universiteit en Koningin Wilhelmina College (Culemborg) • Discourse community van β-docenten en opleiders/vakdidactici • Doelstellingen: onderwijzen tot ozh en samenwerking • Werkwijze: ontwerpen, geven, evalueren β -lessen over gemeenschappelijk onderwerp
Inrichting van LOBO • Vervolg op eerder project: behoefte van docenten • Startvergadering: overeenstemming over doel (onderzoekende houding; samenwerking) en werkwijze • Docenten kregen tijd • Een docent als coördinator: afstemming tussen project en SL • Planning in schoolkalender
LOBO-activiteiten 1 • Sessie 1: onderzoekende houding? Resultaat: • 3 aspecten: nieuwsgierigheid, kritische houding en communicativiteit • Naar leerlijn ozh • Gezamenlijke lessen in klas 1, 2 en 3 • Sessie 2: lesmateriaal maken; lessen planning • Overleg over lesmateriaal tussen docenten en vakdidactici: • Welk ozh aspect • Hoe uitgewerkt • Manier van lesgeven in de klas (o.a. co-teaching)
LOBO-activiteiten 2 • Uitproberen in de klas • 1e klas: wi, bio, tech: constructies: co-teaching • 2e klas: nask, tech: project ‘water’: één project in twee vakken • 3e klas: na, sk, verzorg.: voedingswaarde pinda’s: afgestemde lessen; elkaar in de klas observeren • Natk.: verbrandingswaarde van pinda’s • Sk: vetextractie uit pinda’s • Verzorging: pinda’s en cholesterol • Observaties en opnamen in de klas • Met elkaar nabespreken
LOBO-activiteiten - 3 • Evaluatiesessie • Rapportage • Intervisie: video bekijken • Interview met docenten • Interviews met leerlingen
Resultaten • School (= docenten, schoolleiding) enthousiast • School heeft geleerd over: • Samenwerking • Onderzoekende houding • Gedrag van de school is veranderd: • Meer open opdrachten • Samenwerking • Er was een effect op leerlingen
Kritische factoren 1 Docenten noemen kritische factoren voor het succes: • Samen met β-docenten • Begeleiding (“vakdidacticus spreekt de taal van de docenten”) • Doelen: “niet extern opgelegd”; werken aan ozh • Zelf lesmateriaal maken en lessen geven
Kritische factoren 2 Wij zien als kritische factoren: • Veel samen met de school gedaan • Startsessie: overeenstemming over doelen en werkwijze • De coördinator – inbedding in schoolcontext • Medewerking van de schoolleiding
Conclusies en aanbevelingen • Discourse community van docenten en opleiders is een krachtige leeromgeving voor beiden • Ownership ligt bij de deelnemers • Een jaar is te kort voor de gewenste vergaande resultaten Aanbevelingen: • Discourse community ook op andere scholen, met andere lerarenopleidingen en andere vak-combinaties • Hoe minder tijdsintensief te maken? • Lange termijn effecten onderzoeken