350 likes | 894 Views
Kocaeli Üniversitesi . ATIK YAĞLARIN BİYODİZELDE KULLANIMI ve MOTOR PERFORMANSINA ETKİLERİ. Doç. Dr. Mustafa ÇANAKÇI. 13 Temmuz 2006 Kocaeli Sanayi Odası. Kocaeli Üniversitesi . SUNUM ALT BAŞLIKLARI. Biyodizel nedir? Transesterifikasyon Atık bitkisel yağlar Soğuk akış özellikleri
E N D
Kocaeli Üniversitesi ATIK YAĞLARIN BİYODİZELDE KULLANIMI ve MOTOR PERFORMANSINA ETKİLERİ Doç. Dr. Mustafa ÇANAKÇI 13 Temmuz 2006 Kocaeli Sanayi Odası
Kocaeli Üniversitesi SUNUM ALT BAŞLIKLARI • Biyodizel nedir? • Transesterifikasyon • Atık bitkisel yağlar • Soğuk akış özellikleri • Motor performansı ve emisyonlar • Sonuç
Kocaeli Üniversitesi • ALTERNATİF YAKITLAR • metanol, • etanol, • sıkıştırılmış doğal gaz (CNG), • sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), • sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), • bitkisel yağlar. BİTKİSEL YAĞLAR Motor Problemleri • enjektörlerde tıkanma, • kurum birikintisi, • segmanlarda sıkışma. BİYODİZEL Bitkisel, hayvansal veya atık kızartma yağlarından kimyasal bir reaksiyon (transesterifikasyon) sonucu üretilen alternatif bir yakıttır.
Kocaeli Üniversitesi BİTKİSEL YAĞLARIN TRANSESTERİFİKASYONU • Sabit setan sayısı ve ısıl değer, • Daha düşük viskozite ve atomizasyon • Daha iyi yanma ve egzoz emisyonları.
Kocaeli Üniversitesi BİYODİZEL ÜRETİMİ Trigliserid + Alkol Ester + Gliserin • Trigliserid : Bitkisel Yağ • Alkol : Metanol, Etanol, Bütanol, … • Katalizör : Asit ve Baz Katalizörler • Ester : Biyodizel • Gliserin : Yan Ürün (Katalizör) (Hammadde) (Biyodizel) Farklı fiziksel ve kimyasal özellikler, farklı yakıt özellikleri demektir!
Kocaeli Üniversitesi ALKOLLER
Kocaeli Üniversitesi Akma Noktası
Kocaeli Üniversitesi Biyodizelin Temel Özellikleri • Toksik etkisi olmayan, • Yenilenebilir, • Yüksek setan sayısı, • Aromatik içermeyen, • %10-11 kadar O2 içeren • Sülfürsüz Fakat Maliyet Yüksek, Düşük Maliyetli hammadde arayışı?
Kocaeli Üniversitesi AlternatifHammadde • Restaurant Atık Yağları • Atık Hayvansal Yağlar Biyodizel Üretimi için uygun hammadde + + = Fakat Farklı Yakıt Özelliklerine sahip Biyodizel mi? (Doymuşluk yaklaşık %40 ve SYA %10-25) Olumsuz Soğuk Akış Özellikleri
Kocaeli Üniversitesi KATALİZÖRLER • Baz katalizörler (NaOH, KOH, NaOCH3, vs.) • Asit katalizörler (H2SO4, vs.) • SYA + Metanol Su + Sabun (SYA>%1) • SYA + Metanol Ester + Su (SYA>%1) KOH H2SO4 AMAÇ : SYA < % 1
Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK BİR ÇALIŞMA: YAKLAŞIK %15 SYA İÇEREN ATIK YAĞLARDAN BİYODİZEL ÜRETİMİ 1. Ön İşlem (Pretreatment) Reaksiyonu 1. Adım Metanol/SYA Molar Oranı: 20:1 Sülfürik Asit: %5 Reaksiyon Sıcaklığı: 60oC Reaksiyon Süresi: 1 saat 2. Adım Metanol/SYA Molar Oranı: 40:1 Sülfürik Asit: %5 Reaksiyon Sıcaklığı: 60oC Reaksiyon Süresi: 1 saat 2. Ana (Transesterifikasyon) Reaksiyon Metanol/Yağ Molar Oranı: 6:1 KOH: %0.5 Reaksiyon Sıcaklığı: Oda Sıcaklığı Reaksiyon Süresi: 8saat
Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK BİR ÇALIŞMA: YAKLAŞIK %15 SYA İÇEREN ATIK YAĞLARDAN BİYODİZEL ÜRETİMİ
Kocaeli Üniversitesi Atık Yağ Metil Esteri(AYME), Soya Metil Esteri ve No. 2 Dizel Yakıtı’nın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Kocaeli Üniversitesi Motor Testlerinde Kullanılan Yakıtlar > Referans yakıt olarak düşük oranda kükürt içeren No. 2 dizel yakıtı, > Biyodizel olarak; Atık YağMetil Esteri ve Soya Yağı Metil Esteri > B20 Karışım (%20 Biyodizel-%80 No. 2 dizel yakıtı) Motor Test Şartları > Motor devri 1400 d/d, > Tam yük şartlarında, > Kararlı hal, > Her test 3 defa tekrarlanmış ve ortalama değerler alınmıştır.
Kocaeli Üniversitesi Test Motorunun Teknik Özellikleri Deney Düzeneğinin Şematik Görünümü
Kocaeli Üniversitesi ÖYT, Termik Verim Değerleri ve Değişim Yüzdeleri CO Emisyonlarının Karşılaştırılması
Kocaeli Üniversitesi CO2 Emisyonlarının Karşılaştırılması HC Emisyonlarının Karşılaştırılması
Kocaeli Üniversitesi Duman Koyuluğunun Karşılaştırılması NOx Emisyonlarının Karşılaştırılması
Kocaeli Üniversitesi Emisyonların No. 2 Dizel Yakıta Kıyasla Değişim Yüzdeleri
Kocaeli Üniversitesi SONUÇ VE ÖNERİLER • Tarım toplumu olan ülkemizde biyodizel oldukça önemli bir alternatif yakıt olabilir. • Maliyeti düşürmek için atık yağlara ağırlık verilmeli ve atık yağ potansiyelimiz belirlenmelidir. • Biyodizel üretiminde yakıt standardı dikkate alınmalı ve denetlenmelidir. • Biyodizelin soğuk akış özellikleri iyileştirilmelidir. • Biyodizelin özgül yakıt tüketimi No. 2 dizel yakıtına göre artış göstermiştir. • Motor termik verimleri birbirine çok yakın sonuçlar vermiştir. • Test edilen biyodizellerin ürettiği emisyonlar, No. 2 dizel yakıtı ile kıyaslandığında, NOx hariç, bütün emisyonlarda özellikle HC ve İs miktarında önemli ölçüde azalma görülmüştür. • B100 yakıtının seçilmesi durumunda motor tasarımı açısından NOx miktarını azaltan çalışmalar yapılmalıdır.
Kocaeli Üniversitesi TEŞEKKÜRLER ?