390 likes | 587 Views
De techniek van onsterfelijkheid Waarom worden wij ouder en valt hier wat tegen te doen? Dr. Jan de Boer Universiteit Twente MIRA Insituut voor Biomedische Technologie en Technische Geneeskunde Afdeling Tissue Regeneration. Hennie van Andel 115 jaar. Sterven
E N D
De techniek van onsterfelijkheid Waarom worden wij ouder en valt hier wat tegen te doen? Dr. Jan de Boer UniversiteitTwente MIRA InsituutvoorBiomedischeTechnologie en TechnischeGeneeskunde Afdeling Tissue Regeneration
Hennie van Andel 115 jaar
Sterven Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Sterven is een proces dat aanduidt dat de levensfuncties van een levend wezen wegvallen tot de dood is bereikt. Verouderen lijkt onvermijdelijk Hoe? Waarom?
Casus 1 “ Wegvallen van functies” Bouwjaar november 1999 Gekocht december 2003 140.000 km , 6500 Euro december 2004 APK: nieuwe banden á 300 Euro. december 2007 225000 km. Motor vastgelopen, geschatte kosten nieuwe motor 3000 Euro
Technische analyse Motor loopt vast Zuigers krom Tegen de kleppen aan geslagen Kleppen en zuiger liepen niet synchroon Distributie riem niet synchroon Riem sloeg tanden over Speling op lager Kogeltjes waren versleten Smeermiddel was niet goed door veranderingen: verdampen oplosmiddelen chemisch veranderening o.i.v. temperatuur Wim van Woersem, garagehouder te Zeist: “ Ze maken het net goed genoeg dat het niet kapot gaat”
Onderhoud loont maar er is een grens aan de mate waarin die bepaald wordt door de verwachte levensduur. • Veroudering/slijtage van onderdelen ligt aan de basis van het wegvallen van functies van de auto
Casus 2: Wegvallende functies leden Club 3 Bornem Symptoom Oorzaak 1. Grijs haar Pigmentcellen sterven 2. Suikerziekte Insuline producerende cellen sterven 3. Overgang Eicellen zijn op 4. Doofheid Sterven van haarcellen 5. 6. 7.
Veroudering/slijtage van onderdelenligtaan de basis van het wegvallen van functies van de auto • Slechtfunctioneren of het afsterven van cellenligtaan de basis van veelverouderingssymptomen • Celonderhoud?
Botstamcellen in het beenmerg osteoblast osteocyt botvoorlopercel stamcel
Groot onderhoud van het botweefsel Hematopoietic progenitor Beenmerg stamcellen E2 M-CSF PTH IL-6 1,25vitD3 Act. LC LC IGF-1 BMP OC Bone thickness TGF-b PGE2 Wnt OCYT NO Sclerostin Osteoid Bone remodelling time
Soms is het botdefecttegroot Ruggewervel Trauma Gewrichtvervanging
stamcel botcel + dragermateriaal Bot tissue engineering
Bot Drager
Bot-inductie door calciumfosfaat keramieken BCP 1150°C BCP 1300°C Habibovic, J Orthop Res. 2006
Slimme materialen induceren bot! Sham Autograft TCP rhBMP-2 Yuan et al, PNAS 2010
Telomerase in de mens: Tumoren Embryonale stamcellen Bloedstamcellen Cellen die zeer veel delingen ondergaan
Zuurstofradicalen veroorzaken DNA schade 28% 96% VS. 12.61 ±0.20 0.38 ± 0.15 H2O2 (50µM) Control
Met DNA valt niet te spotten “Segmentale verouderingsziekten” Werner syndroom, Progeria, Cockayne syndroom, Bloom syndroom, Rothmund-Thompson, trichotiodystrophy
Nucleotide excisie herstel: segmentale veroudering trichothiodystrophy
Verouderingssymptomen correleren met gevoeligheid voor oxidatieve schade
Toename in DNA schade met leeftijd in huidcellen van de mens
Schade beperken: stofwisseling naar beneden Dauer larven van het wormpje Caenorhabditis elegans verouderen niet!
Take home message: “ Ze maken het net goed genoeg dat het niet kapot gaat” Weefselschade: stamcellen DNA schade: DNA herstel mechanismen
Stamcellen DNA Eet smakelijk!!