Birleş Milletlerin İnsan Haklarıyla İlişkisi

1. Birleş Milletlerin İnsan Haklarıyla İlişkisi Yusuf Berat Bayraktar Şevval Seyhan Kaan Öztoprak Enes Kebabçı Furkan Çolhak Enes Yüksel Görkem Kaya

2. İçindekiler • Birleş Milletler Kuruluş Amacı ve Tarihçesi • Birleş Milletler Organizasyon Yapısı • BM ve Dünya Barışı • BM Bin Yıl Kalkınma Hedefleri • İnsan Hakları ve Birleşmiş Milletler • Sıkça Sorulan Sorular ve Ek Bilgi

3. Birleş Milletler Kuruluş Amacı ve Tarihçesi • Birleşmiş Milletler Nedir? • Birleşmiş Milletler fikri nasıl ortaya çıktı? • Franklin D. Roosevelt • Birleşmiş Milletler Nasıl Kuruldu? • Birleşmiş Milletler’in dört ana amacı vardır. • Birleşmiş Milletler ve Türkiye

4. Birleşmiş Milletler Nedir? • Birleşmiş Milletler bir dünya hükümeti midir? Hayır. Hükümetler, ülkeleri ve halkları temsil eder. Birleşmiş Milletler belirli bir hükümeti ya da bir ulusu temsil etmez. Birleşmiş Milletler tüm Üyelerini temsil eder ve Üye Devletlerin verdiği kararlar doğrultusunda hareket eder. • Birleşmiş Milletler Nedir? Dünya barışı ve sosyal gelişim çalışmalarını sürdürmek üzere bağımsız devletleri bir araya getiren tek uluslararası teşkilattır. Birleşmiş Milletler, kurucu devletler olarak adlandırılan 51 ülke tarafından, 24 Ekim 1945 tarihinde oluşturulmuştur. 2008 yılının sonunda üye sayısı 192’ye ulaşmıştır.. BM, bünyesinde barındırdığı ve BM Sistemini oluşturan 30’u aşkın kuruluş aracılığıyla yukarıda belirtilen amaçlara ulaşmak için çaba sarfetmektedir.

5. Birleşmiş Milletler fikri nasıl ortaya çıktı? İkinci Dünya Savaşı’na son veren dünya liderleri, ileride meydana gelecek savaşları önlemek ve barışı sağlamak amacıyla tüm ulusların bir arada çalışabileceği uluslararası bir örgütürün kurulmasıyla mümkün olabileceği kanısına varmışlar ve Birleşmiş Milletler’in temellerini atmışlardır. Birleşmiş Milletler tabiri ilk olarak Franklin D. Roosevelt tarafından II. Dünya Savaşı sırasında müttefik ülkeler için kullanılmıştır.

6. Franklin D. Roosevelt Franklin Delano Roosevelt, (d. 30 Ocak 1882 – ö. 12 Nisan 1945) Amerika Birleşik Devletleri'nin 32. başkanı olup en uzun süreyle görevde kalmış olan başkanıdır. ABD halkı tarafından kısaca isminin baş harfleri olan FDR şeklinde anılır. Başkanlığa 4 kez seçilmiştir. ABD tarihinde Roosevelt'in dışında 2 kezden fazla seçilmiş olan hiçbir başkan yoktur. Franklin Roosevelt halen ABD halkının gelmiş geçmiş başkanlar içinde en çok sevdiği 4 başkandan biridir

7. Birleşmiş Milletler Nasıl Kuruldu? • 25 Nisan 1945'de aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 50 ülkenin temsilcileri, San Francisco Konferansı'nda bir araya gelerek 111 maddeden oluşan Antlaşma'ya son şeklini verdiler. Antlaşma, 25 Haziran 1945'te oybirliği ile kabul edildi. 24 Ekim 1945'de Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesinin yanısıra imza sahibi öteki devletlerin çoğunluğunun da onaylamasıyla Antlaşma yürürlüğe girdi ve Birleşmiş Milletler kuruldu.

8. Birleşmiş Milletler’in dört ana amacı vardır. BM, bünyesinde barındırdığı ve BM Sistemini oluşturan 30’u aşkın kuruluş aracılığıyla yukarıda belirtilen amaçlara ulaşmak için çaba sarfetmektedir.

9. Birleşmiş Milletler ve Türkiye Türkiye, Atatürk’ün “Yurtta barış, dünyada barış.” ilkesi doğrultusunda 24 Ekim 1945 tarihinde BM’ye üye olmuştur. Türkiye, Atatürk’ün bu özdeyişinde kendisini gösteren dileğinin gerçekleşmesi için çaba göstermiş ve bu nedenle de BM’nin aldığı kararlara uyarak Kore, Somali, Bosna Hersek, Filistin ve Afganistan’a asker göndermiştir.

10. Birleş Milletler Organizasyon Yapısı • Birleşmiş Milletler Örgütsel Yapısı • Genel Kurul • Güvenlik Konseyi • Vesayet Konseyi • Ekonomik ve Sosyal Konsey • Uluslararası Adalet Divanı • Genel Sekreterlik • Birleşmiş Milletler’in Bazı Birimleri, Fonları ve Programları

11. Birleşmiş Milletler Örgütsel Yapısı • Genel Kurul • Güvenlik Konseyi • Ekonomik ve Sosyal Konsey • Uluslararası Adalet Divanı • Genel Sekreterlik Birleş Milletler’in günümüzde 193 üyesi vardır.

12. Genel Kurul • Genel Kurul, üye devletlerden oluşur. Her üyenin Genel Kurul’daki temsilcileri 5 kişiden çok olamaz. Genel Kurul'un görevleri şunlardır: • Silahsızlanma ve silah denetimi konusunda önerilerde bulunmak • Barış ve güvenliği etkileyecek görüşmeler yapmak ve her konuda önerilerde bulunmak • Ülkeler arasındaki iyi ilişkileri bozucu sorunların, barışçıl yollarla çözümü için önerilerde bulunmak

13. Güvenlik Konseyi • Güvenlik Konseyi, 15 üyeden oluşmaktadır. Bu üyelerden beşi daimi üye statüsündedir ve mutlak veto yetkisine sahiptir. Bu ülkeler ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere’dir • Güvenlik Konseyi’nin karar alabilmesi için 9/15 oranı gerekli olup, daimi üyelerden herhangi birisinin aksi yönde oy kullanmaması gereklidir. Güvenlik Konseyi’nin görevi dünya üzerindeki barışı ve güvenliği sağlamaktır.

14. Vesayet Konseyi • Ulusların kendilerini yönetebilmeleri için önderlere ihtiyaçları vardır. Böyle bir önderden yoksunsa ve ulus Birleşmiş Milletlere başvurursa Vesa­yet Konseyi durumu inceler. Vesayet Konseyi hangi ülkenin hangi uluslar tarafından kaç yıl ve nasıl yönetileceğini öz­gürlüğüne nasıl kavuşacağını belirler.

15. Ekonomik ve Sosyal Konsey • Birleşmiş Milletlere üye ülkelerin aralarındaki kültürel bağın gelişme­si, herkesin iyi eğitim görmesi, üye ulusların daha iyi bes­lenmesi ve barınması için çalışan bir kuruldur.

16. Uluslararası Adalet Divanı • Uluslararası Adalet Divanı, Birleşmiş Milletler'in yargı organıdır. • Ülkeler, istedikleri davayı Adalet Divanı'na götürürler. Divan 15 yargıçtan oluşur. • Yargıçlar, Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi'nce seçilirler. Görev süreleri dokuz yıldır. • Divan’da bir devletten iki yargıç bulunamaz. Divan, Hollanda’nın Lahey kentindedir.

17. Genel Sekreterlik • Genel Sekreterlik, Birleşmiş Milletler'in diğer organlarının çalışmaları için gerekli ortam ve koşulları sağlar. • Ortaya konan program ve politikaları uygular. • Uluslararası barış ve güvenliği bozucu olaylar konusunda raporlar hazırlayıp Güvenlik Konseyi'ne sunar.

18. Genel Sekreterlik • Genel Sekreterliği 1 ocak 2007 tarihinden itibaren Kore Cumhuriyet’inden Ban Ki-Moon yapmaktadır. • Uluslararası Adalet Divanı hariç diğer organlar tarafından verilen görevleri yapar.

19. Birleşmiş Milletler’in Bazı Birimleri, Fonları ve Programları UNESCO • Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütünün görevleri üye ülkelerde eğitimsizliği ortadan kaldır­mak, eğitimi herkese ulaştırmak ve böylece yaşam düzeyini yükseltmektir. FAO • Bütün ülkelerdeki insanların iyi bir şekilde beslenme­si ve tarım ürünlerinin en iyi şekilde elde edilmesi, dağıtıl­ması ve tarımsal tekniklerin geliştirilmesi konusunda FAO, yani Gıda ve Tarım Örgütü çalışır. UNICEF • Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 11 Aralık 1946 yı­lında Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonunu kurmuş­tur. Bu fonun amacı, dünya çocuklarının sağlık durumlarını geliştirmek ve çocuklara yardım etmektir.

20. BM ve Dünya Barışı • Birleşmiş Milletler dünya barışıve güvenliği için çalışıyor • Birleşmiş Milletler’in kuruluş amacı dünyada barışı sağlamaktır. • Barışgücü operasyonlarını kim yürütür? • Birleşmiş Milletler, bugüne kadar herhangi bir savaşı durdurmuş mudur? • Birleşmiş Milletler’in askeri gücü var mı? • İnsanlardan çok silahlar için para harcanıyor • Nükleer silahları azaltarak, dünyanın güvenliğini sağlamak

21. Birleşmiş Milletler dünya barışıve güvenliği için çalışıyor • Savaşların ardından, Birleşmiş Milletler’in barışın inşası çalışmaları, yüzbinlerce silahın toplanması ve imha edilmesinin denetimini ve savaşa katılanların topluma yeniden kazandırılmasına yönelik çalışmaları içerir. • Birleşmiş Milletler’in verdiği destek sayesinde, Nükleer silahlardan arınmış bölgelerin kurulması üzerine antlaşmalar, genişletilmiş nükleer denemeleri yasaklayan antlaşma ve nükleer silahların sınırlandırılması anlaşması gibi geniş çaplı anlaşmaların yapılması sağlanmıştır.

22. Birleşmiş Milletler’in kuruluş amacı dünyada barışı sağlamaktır. • Birleşmiş Milletler, ülkelerin barış ve savaşla ilgili sorunlar dahil olmak üzere, en zor ve en hassas konuları tartışabilecekleri uluslararası bir forumdur. Hükümet liderleri yüzyüze görüştükleri zaman, bir diyalog sağlanmış olur. Bu da, sorunların barışçıl yöntemle çözümüne ilişkin antlaşmalarla sonuçlanır. Eğer bir çok ülke aynı “dili” konuşur -yada oybirliğiyle karar alırsa-, bu karar evrensel bir baskı unsuru oluşturur. Genel Sekreter, doğrudan ülke liderleriyle ya da temsilcileri aracılığıyla ülkeler arasında bir diyalog yürütebilir.

23. Barışgücü operasyonlarını kim yürütür? • Barışgücü operasyonları güvenlik konseyi tarafından belirlenir ve özel bir Genel Sekreterlik temsilcisi tarafından yürütülür. Barışı tehdit eden bir konu Konsey’e sunulduğunda, Konsey öncelikle tarafların barışçıl yollarla bir anlaşmaya varmalarını ister. Eğer çatışma ve anlaşmazlıklar devam ediyorsa, konsey ateşkes sağlamaya çalışır. Daha sonra da, Konsey, çatışma bölgelerine barışı temin etmek amacıyla, barış operasyonlarını başlatır ya da ekonomik yaptırım ve ambargolara başvurur.

24. Birleşmiş Milletler, bugüne kadar herhangi bir savaşı durdurmuş mudur? • BM bir çok büyük çaplı savaşın alevlenmesini önlemiştir. Çatışmaların barışçıl bir şekilde son bulması üzerine de anlaşmalar sağlamıştır. Berlin Krizi (1948-1949), Küba Füze Krizi (1962) ve 1973 yılındaki Ortadoğu Krizinde olduğu gibi, BM bir çok sefer, düşmanlıkların giderilmesi için çaba sarfetmiştir. Aynı zamanda, Kongo’da (1964), İran ve Irak arasında (1988), El Salvador’da (1992) ve Guatemala’daki (1996) avaşların sona ermesinde önemli rol oynamıştır. Birleşmiş Milletler barışa doğru giden yolu açarak, Mozambik’in ekonomik olarak büyümesini (1994), Timor Leste’nin bağımsızlığa kavuşmasını (2002) sağlamış ve 2005 Aralık ayında, Sierre Leone’de üstlendiği barışgücü görevini başarıyla tamamlamıştır.

25. Birleşmiş Milletler’in askeri gücü var mı? • Hayır, Birleşmiş Milletler’in askeri gücü ya da uluslararası bir polis teşkilatı yoktur. Birleşmiş Milletler’in barış koruma operasyonlarında yer alan ordular, üye devletlerin gönüllü olarak katılımıyla oluşturulur. Birleşmiş Milletler bünyesinde görevlendirilen sivil personel de barışgücü operasyonlarında önemli bir rol üstlenir.

26. İnsanlardan çok silahlar için paraharcanıyor: Yılda 800 milyar $. Barışı korumaktan çok daha fazlası • Barışgücü, birbiriyle çatışan güçler arasında arabuluculukdan çok daha fazlasını gerçekleştirmektedir. Bu konudaki örnekler aşağıda sıralanmıştır: • Barış anlaşmasının denetlenmesi, • ateşkesin yönetilmesi, askeri denetim. • Askerlerin dağıtılmasıve entegrasyon • Silahsızlanma • İnsani Yardım • Seçim Yardımı • İnsan Hakları • Sivil Polis • Mayın Temizleme

27. Silahsızlandırma: Nükleer silahları azaltarak, dünyanın güvenliğini sağlamak • Birleşmiş Milletler’in silahsızlanma ve özellikle kitle imha silahlarının yayılmasını önlemek için yürüttüğü çalışmalar sayesinde, insanlar ikinci bir nükleer savaşın çıkmasından kurtulmuştur.

28. BM Bin Yıl Kalkınma Hedefleri • Kalkınma Hakkında • Bin Yıl Kalkınma Hedefleri nelerdir? • Yoksullukla mücadele için Birleşmiş Milletler, ne gibi çalışmalar yürütüyor? • 2015 yılına kadar tamamlanması gerekenBin Yıl Kalkınma Hedefleri

29. Kalkınma Hakkında • Dünya genelinde aşırı yoksullukdan muzdarip nüfusun oranı dünya nüfusunun beşte biridir. • Gelişen dünyada, ekonomik kalkınmanın yararları eşit biçimde paylaşılmıyor. Aynı zamanda bir çok ülkede, gençler için gerekli istihdam yaratılamamış, işsizlik gençleri yetişkinlerden üç kat daha fazla etkilemiştir. • Dünyadaki nüfusun yarısı Temel sağlık ihtiyaçlarından yoksundur. Yaklaşık olarak 1,1milyar kişi temiz suya erişememektedir. • AIDS’den hayatını kaybedenlerin sayısı 2006 yılında 2.9 milyona ulaşmıştır.

30. Bin Yıl Kalkınma Hedefleri nelerdir? • Birleşmiş Milletler’e Üye Devletler, 2000 yılında düzenlenen Binyıl Zirvesinde Bin Yıl Kalkınma Hedefleri (MDGs) olarak adlandırılan 8 konu üzerinde mutabakata vardı. Bin Yıl Kalkınma Hedefleri, gıdaya erişimi, çocuklar, kadın ve erkekler için eğitim, sağlık ve ekonomik fırsatlardan yararlanmayı mümkün kılmayı amaçlıyordu. • Gelişmekte olan ülkelerde 2015 yılına kadar yoksulluğu azaltmak, açlığı ortadan kaldırmak ve diğer hedeflere ulaşmak için ortak çalışma kararlılıklarını teyid ettiler.

31. Yoksullukla mücadele için Birleşmiş Milletler, ne gibi çalışmalar yürütüyor? • Bin Yıl Bildirgesinde, Dünya Liderleri 2015 yılına kadar, günde 1 ABD dolarının altında gelirle geçinmeye çalışan insanların sayısını yarı yarıya azaltma, yoksulluk ve hastalıklarla mücadele etme kararlılıklarını açıkladılar. • 2000 yılından bu yapana yoksullukla mücadele için yapılan çalışmalar; • Yoksul ülkelerde üretilen malların pazara erişiminin kolaylaştırılması • HIV virüsüne karşı etkili aşıların geliştirilmesi için ilaç firmaları ile birilkte çalışılması • Dış borçların silinmesi • Gelişme desteği sağlanması

32. 2015 yılına kadar tamamlanması gerekenBin Yıl Kalkınma Hedefleri • Aşırı yoksulluğun ve açlığın ortadan kaldırılması • İlk öğretimin evrensel boyutta yaygınlaşması • Kadının statüsünün güçlendirilmesi ve kadın erkek eşitliğinin sağlanması • Çocuk ölümlerinin azaltılması • Anne sağlığının iyileştirilmesi • HIV/AIDS, sıtma ve öteki hastalıklarla mücadele edilmesi • Çevresel sürdürebilirliğin sağlanması • Kalkınma için küresel ortaklık geliştirilmesi

33. İnsan Hakları ve Birleşmiş Milletler • İnsan Hakları Hakkında • İnsan Hakları Nedir? • İnsan Haklarının Tarihi Gelişimi • BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi • İnsan haklarından sorumlu Birleşmiş Milletler kurumu hangisidir? • Çocuklar İnsan Haklarından yararlanabilir mi? • Uluslararası hukukun dışında, Birleşmiş Milletler insan haklarını koruma yöntemi nedir? • Hak ihlalleri konusunda bireysel şikayette bulunulabilir mi?

34. İnsan Hakları Hakkında... • 2007 yılında, okul çağındaki 113 milyon çocuk okula gitmiyordu. • 73 milyonu 10 yaşın altında olan yaklaşık 171 milyon çocuk, zehirli kimyasallar ve ilaçların kullanıldığı tarımsal alanlarda, tehlikeli makinaların bulunduğu alanlarda ya da maden ocaklarında çalışıyorlar. • Yaklaşık 8,4 milyon çocuk, fuhuş ve çocuk pornosunda zorla çalıştırılmakta, silahlı çatışmalarda yer almaya ya da diğer yasadışı işlerde çalışmaya zorlanmaktadır. • BM, 1989 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesi Ek Protokol ile 18 yaş altındaki çocukların silahlı çatışmalara katılmasına yasak getirmiş ve çocukların satılmasını, çocuk fuhuşunu ve pornosunu yasaklamıştır. • Irk ve cinsiyet ayrımcılığına maruz kalan bir kadının şiddet görme ihtimali oldukça fazladır.

35. İnsan Hakları Nedir? • İnsan hakları, bireylerin insan gibi yaşamasını sağlayan haklardır. İnsan hakları olmadan, insanlık vasıflarımızı, aklımızı, becerilerimizi, manevi yönümüzü geliştiremeyiz ve kullanamayız. • İnsan hakları insanın sahip olduğu haklar değil, insanın sahip olması gereken haklardır. • İnsan hakları yazılı hukukun dışındaki ve üstündeki haklardır. • İnsan hakları; tüm insanlığın ortak değerleri, erişmeyi amaçladığı ortak ülkülerdir. • İnsan hakları anayasadaki haklarla sınırlı değildir Tüm İnsanlar Özgür ve Eşit Doğar

36. İnsan Haklarının Tarihi Gelişimi • M.Ö. 1750 Hammurabi Kanunları • M.Ö. 450 Roma Oniki Levha Kanunları • Dinsel Metinler: Tevrat, İncil, Kuran-ı Kerim • Uzak Doğu Felsefeleri (Konfüçyüs - Buddha) • Magna Carta Libertatum (1215) • Haklar Bildirgesi (1689 - İngiltere) • Virginia Haklar Bildirgesi (1776 - ABD) • İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi(1789 - Fransa) • 1919 Dünya barışını korumak için milletler cemihyeti kuruluşu • 1924 Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi, • 1945 Birleş Milletler Teşkilatı’nın kuruluşu , • 10 Aralık 1948 BM İnsan Hakları Evrensel Beyannemesinin ilanı • 20 Kasım 1959 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesinin İlanı

37. BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi • Birleşmiş Milletler 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Bildirgesini (İHEB) kabul ederek, tüm ülkeler için insan hakları üzerine ortak standartlar belirledi. Bu beyannameyle, hükümetler, yoksul ve zengin, güçlü ve güçsüz, kadın ve erkek, tüm ırk ve dinlerden tüm insanların eşit şekilde muamele görmesini zorunlu kıldı.

38. BM İnsan Hakları Bildirgesi (beyannemesi) • Özel yaşam, aile ve konut dokunulmazlığı • Dolaşma,yerleşme ve ülkeden ayrılma hakkı • Sığınma hakkı • Uyrukluk hakkı • Evlenme ve aile kurma hakkı ve ailenin korunması • Mülkiyet hakkı • Düşünce , vicdan ve din özgürlüğü hakkı • Görüş ve anlatım özgürlüğü hakkı • Toplantı ve dernek özgürlüğü hakkı

39. BM İnsan Hakları Bildirgesi (beyannemesi) • Özgür. Onur ve haklarda eşit olma • Ayrımcılık yasağı • Yaşama, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı • Kölelik ve kulluk yasağı • İşkence yasağı • Hukuk önünde kişiliğin tanınması hakkı • Hukuk önünde eşitlik • Yargı yerlerine başvuru hakkı • Keyfi tutuklanma,alıkonulma ve sürgün yasağı • Hakça ve açık yargılanma hakkı • Suçsuz sayılma hakkı, suç ve cezanın yasallığı

40. BM İnsan Hakları Bildirgesi (beyannemesi) • Ülke yönetimine katılma ve kamu hizmetlerine girme hakkı • Sosyal güvenlik hakkı ve ekonomik sosyal ve kültürel hakların gerçekleştirilmesi hakkı • Çalışma ,hakça çalışma koşulları,hakça ücret ve sendika hakları • Dinlenme,boş zaman , ücretli izin hakları • Yeterli yaşam düzeyi hakkı,ana ve çocukların özel korunması hakkı • Eğitim hakkı ve eğitimin amaçları • Kültürel yaşama katılma hakkı • Hak ve özgürlüklerin gerçekleştiği sosyal ve uluslar arası düzen hakkı • Bireyin ödevleri ve hakların sınırlanması koşulları • Hakların yok edilmesini amaçlayan etkinlik ve eylemlerin yasaklanması

41. İnsan haklarından sorumlu Birleşmiş Milletler kurumu hangisidir? • 1946 yılında faaliyetlerine başlayan İnsan Hakları Komisyonunun yerine 2006 yılında İnsan Hakları Konseyi kuruldu. Konsey, Genel Kurul’un alt kuruluşlarından biri olarak faaliyette bulunmaktadır ve üye ülkelere karşı doğrudan sorumludur. Konsey, Birleşmiş Milletler’in insan hakları üzerine en temel diyalog ve işbirliği forumudur. Konseyin faaliyetleri Birleşmiş Milletler’in İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından yönetilmektedir.

42. Çocuklar İnsan Haklarından yararlanabilir mi? • Çocuklar yetişkinlerin sahip olduğu tüm haklara sahiptir. Bununla birlikte henüz küçük olmalarından ötürü, özel olarak korunmaya ihtiyaçları vardır. 1989 yılında kabul edilen Çocuk Hakları Sözleşmesi, 18 yaş altındaki herkesin istismar, şiddet ve açlıkdan uzak bir ortamda kendisini geliştirmeye hakkı olduğunu belirtmektedir. Diğer insan hakları sözleşmelerini imzalamaktan kaçınan bir çok ülke Çocuk Hakları Sözleşmesini imzalamıştır.

43. Uluslararası hukukun dışında, Birleşmiş Milletler insan haklarını koruma yöntemi nedir? • BM, Devletlerin insan hakları üzerine tuttukları kayıtları gözlemlemektedir. İnsan Hakları Konseyi, Genel Kurul’a, insan haklarını ciddi bir şekilde ihlal etmiş bir konsey üyesinin ayrıcalıklarının elinden alması ve haklarının askıya alması için tavsiyede bulunma hakkına sahiptir. Haklarının askıya alınması sürecinde genel kurulun üçte ikilik çoğunluk oyu gerekmektedir. • İnsan Hakları Konseyi, altı ayrı komitesi aracılığıyla, hükümetlerden haklarındaki iddialara cevap vermelerini isteyebilir; bu komiteler aynı zamanda karar alabilir ve bu kararları eleştiri ve tavsiylerle birlikte ilan edebilir. • Okul ve mahkeme sistemleri gibi, ulusal ve bölgesel kurumların güçlenmesi için teknik destek sağlar.

44. Uluslararası hukukun dışında, Birleşmiş Milletler insan haklarını koruma yöntemi nedir? • Hapishaneleri ziyaret etmeleri, mağdurlarla görüşmeleri ve olaylarla ilgili bilgi toplamaları amacıyla özel raportör ya da temsilci görevlendirebilir. Bu uzmanlar insan hakları ile ilgili konularda ülkelere tavsiyede bulunabilirler. • Keyfi tutuklama gibi konularda araştırma yapacak çalışma grupları görevlendirilebilir. Eğer verdikleri raporda insan haklarının ihlali söz konusu ise, uluslararası düzeydeki kurumların dikkatini çekmeye çalışırlar. • İnsan haklarına ilişkin konuları tartışmak ve bu konularda hükümetlerin taahütte bulunmalarını sağlamak üzere uluslararası konferanslar düzenlenmektedir.

45. Hak ihlalleri konusunda bireysel şikayette bulunulabilir mi? • Evet. Birleşmiş Milletler sözleşmelerinin bazılarında bulunan ek protokoller, eğer hükümetleri bu protokolleri imzalamışsa, kişilere şikayetlerini bildirmeleri için fırsat tanımaktadır. Gizli iletişim prosedürü altında, insan haklarının sistematik ve kapsamlı şekilde ihlaline ilişkin iddiaları, eğer yurtiçinde tüm kanuni yollar tükenmiş ise, BM’ye sunulabilir.

46. BM’E KİŞİSEL ŞİKAYET BAŞVURUSU ADRESİ Petitions Team Office of the High Commissioner for Human Rights United Nations Office at Geneva 1211 Geneva 10, Switzerland Faks: (41 22) 917 90 22 e-Posta: tb-petitions@ohchr.org

47. Sıkça Sorulan Sorular ve Ek Bilgi • Biliyor musunuz? • Sıkça Sorulan Sorular

48. Biliyor musunuz? • BM, 1945 yılından bu yana 170’den fazla bölgesel ihtilafın barışçı yollardan çözülmesine arabuluculuk yaptı. • BM, 80 ülkenin bağımsızlığına kavuşmasını sağladı. • BM sayesinde insan hakları, terörizm, uluslararası suçlar, mülteciler, silahsızlanma, ticari mallar ve okyanuslar konusunda 500’den fazla uluslararası anlaşma yapıldı. • Dünyanın en büyük insani yardım kuruluşu olan Dünya Gıda Programı (WFP) her yıl dünyanın dört bir yanında 80 ülkede açlıkla karşı karşıya olan 90 milyon kişiye gıda yardımı yapıyor.

49. Biliyor musunuz? • BM tahminlerine göre 1990 yılından bu yana yaşanan ihtilaflarda ölenlerin yüzde 90’ını siviller oluşturuyor. Sivil kayıpların yüzde 80’ini ise kadınlar ve çocuklar teşkil ediyor. • Eğer dünyadaki her yoksul kişi Almanya veya İngiltere’deki ortalama bir vatandaş kadar enerji harcasaydı, çevre kirliği ile başa çıkılabilmesi için dünyamızdan dört kat büyük bir gezegene ihtiyacımız olacaktı. Eğer ortalama bir Amerikalı kadar harcıyor olsaydı, çevre kirliliği ile başa çıkılabilmesi için dünyamızın dokuz kat büyük olması gerekecekti.

50. Sıkça Sorulan Sorular • İnsanlar Birleşmiş Milletler’i nasıl destekleyebilir? Bireyler BM’ye üye olarak katılabilirler mi? • Sadece, uluslararası tanınan bağımsız devletler Birleşmiş Milletler’in üyesi olabilir. Bireyler, uluslararası ve yerel düzeydeki sivil toplum kuruluşlarının aracılığıyla Birleşmiş Milletler’in çalışmalarını destekleyebilirler. 100 den fazla ülkede, yerel BM dernekleri (UNA-USA ve WFUNA) faaliyetlerini sürdürmektedir. UNICEF’in,UNICEF programlarına dair farkındalığın artırılması ve bu programları gerçekleştirmek için yeterli fonun sağlanması amacını güden ulusal düzeyde komiteleri Türkiye dahil bir çok ülkede faaliyettedir. • BM günü nedir? 24 Ekim Birleşmiş Milletler’in kuruluş günüdür. 24 Ekim 1945 tarihinde, kurucu üyelerin BM Anlaşmasını onaylamasının ardından , BM kurulmuştur. O tarihten itibaren her 24 Ekim dünyanın dört bir tarafında BM günü olarak kutlanmaktadır.