380 likes | 811 Views
MEME ve RAHİM KANSERİ. Uzm. Mine Çağlar Temel Onkoloji Uzmanı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Kanser Savaş Birimi Sorumlusu. MEME KANSERİ NEDEN ÖNEMLİDİR ?. Kadınlar arasında en sık görülen kanser türüdür. Her yıl 900.000 kadın meme kanseri tanısı almaktadır
E N D
MEME ve RAHİM KANSERİ Uzm. Mine Çağlar Temel Onkoloji Uzmanı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Kanser Savaş Birimi Sorumlusu
MEME KANSERİ NEDEN ÖNEMLİDİR ? • Kadınlar arasında en sık görülen kanser türüdür. • Her yıl 900.000 kadın meme kanseri tanısı almaktadır • Yılda 500.000 kadının ölümüne neden olmaktadır.
MEME KANSERİ NEDEN ÖNEMLİDİR -2 ? • Her 10 kadından biri hayatlarının herhangi bir döneminde meme kanseri olabilir. • Her 10 kadından 8’inde lezyon iyi huyludur. • Her 10 kadından 9’u tümörü kendi kendine bulur. • Her 10 kadından 9.5’i erken tanı ve uygun tedavi sayesinde yaşamını devam ettiriyor olacaktır.
MEMENİN ANATOMİK YAPISI NASILDIR ? • Meme, yaş ve aylık sikluslara göre hormonal olarak değişiklik gösteren hassas bir dokudur. • Meme yapısı, kanallar, süt bezleri, bağ ve yağ dokusundan oluşur. • Meme büyüklüğü yapısal olarak kişiden kişiye değişir.
MEMENİN GELİŞİMİ • Memenin gelişimi ve fizyolojik fonksiyonları hormonlar tarafından düzenlenir. • Puberte ile birlikte meme dokusu gelişmeye başlar. • Meme dokusunun gelişimini sağlayan esas hormonlar östrojen veprogesterondur.
RİSK FAKTÖRLERİ • 25 yaşın altında nadir olup, yaşla birlikte artış göstermektedir. • Aile bireylerinde meme kanseri vakası olması (Anne, kızkardeş, teyze ve kız çocuk…), • İlk doğumunu 30 yaşın üzerinde yapmış olmak,
RİSK FAKTÖRLERİ İleri yaş gebelik Erken menarş Geç menapoz Hormon tedavisi
RİSK FAKTÖRLERİ Beslenme alışkanlıkları • Yüksek yağlı besin tüketimi • Alkol- Sigara • Obesite / Uzun boy Cinsiyet Kadınlarda %32, Erkeklerde %1 ‘den az Radyasyon
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ? • Meme yapısı ve şeklinde değişiklik, • Memede ağrılı ve ağrısız kitlelerin oluşması, • Meme üzerindeki damarlarda belirginleşme olması, • Meme başından renkli akıntının gelmesi, • Meme derisinde girintiler (portakal kabuğu gibi) oluşması,
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ? • Meme başında ya da etrafındakırmızılık oluşması, • Meme başında şişlik oluşması, • Koltuk altında şişlik oluşması, • Meme başının içe çökmesi,
NELER YAPMALIYIZ? Her ay “kendi kendine meme muayenesi” yapınız.
TANIMI NEDİR? Kendi kendine meme muayenesi memenin tüm dokularının elle muayenesi ve gözlenmesidir.
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ AMAÇ; Anormal dokuyu tanımlamak ve tedaviyi geciktirmemektir.
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ ÖNEMİ NEDİR? • Öğretilmesi kolay, zararsız ve hepsinden önemlisi ücretsizdir. • Meme kanserinin %90’ı kadınların kendileri tarafından fark edilir. • Belirlenen kanserlerinin %50’sinde kitle 2 cm’den daha küçüktür.
Ayna Karşısında Meme Muayenesi “Gözle Değerlendirme”
Ayna Karşısında Meme Muayenesi“Ayakta Elle Değerlendirme”
Uzman Hekimler Tarafından Meme Muayenesi “Klinik Meme Muayenesi”
MEME KANSERİ ERKEN TANI ve TARAMA YÖNTEMLERİ NELERDİR? 1 - Klinik fiziksel muayene 2- Çeşitli görüntüleme teknikleri (Mamografi, USG,…)
Fiziksel muayene sıklığı hastanın yaşına ve aile öyküsüne göre değişiklik gösterir. Kanserlerin yaklaşık % 26’sı klinik muayene ile bulunmaktadır. Deneyimli bir sağlık personeli tarafından 1 cm’lik bir meme kitlesi palpasyonla hissedilebilmektedir. KLİNİK FİZİKSEL MUAYENE
AMERİKAN KANSER DERNEĞİ MEME KANSERİ TARAMA YÖNERGESİ • Kendi kendine meme muayenesi 20 yaş ve üzeri her ay • Klinik muayene 20 - 40 yaş arası 3 yılda bir 40 yaş üzeri her yıl • Mamografi 40 yaşında tarama muayenesi 40-49 yaş 1 - 2 yılda bir 50 yaş üzeri her yıl
Öneriler • Her ay memenizi muayene ediniz • 20-40 yaşlarında 2 yılda bir mamografi çektiriniz ve doktorunuza meme muayenesi olunuz • 40 yaş ve üzerindeyseniz her yıl mamografi çektiriniz ve doktorunuza muayene olunuz
Kadınlarda 2. Sıklıkla Görülen Kanser Türü “Rahim Ağzı Kanseri”
RİSK FAKTÖRLERİ: • En sıklıkla 40-50 yaşlarda görülmektedir, • Erken yaşta evlilik, • 20 yaşından önce cinsel hayatın başlaması, • Çok eşlilik, • Gebelik sayısının fazla olması,
PROSTAT KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ • Yaş (Yaş ilerledikçe prostat kanser riski artar) • Genetik faktörler • Aile hikayesi • Beslenme alışkanlıkları • Hormonal yapı • Meslek (Kauçuk, ilaç, gübre, atom enerjisi çalışanları)
Klinik Belirtiler • Sık sık idrara çıkma isteği • İdrara çıkma isteği fakat idrar yapamama • Kanlı idrar yapma • İdrar yaptıktan sonra dahi rahatlayamama
Öneriler 40 yaş ve üzerinde her yıl ; 1. PSA (Prostat spesifik antijen) testi 2. Rektal muayene