BU EĞİTİMİN AMACI

1. BU EĞİTİMİN AMACI • Ergonominin tanımını yapmak • Masa başında, bilgisayarla yada bilgisayarsız çalışma esnasında farkına varmadığımız yanlış duruşların yol açtığı sağlık sorunlarının bilinmesini sağlamak • Uygulanacak basit egzersizlerle önlenebileceğinin bilgisini edinmek • Günlük çalışma sırasında yapması gereken egzersizleri uygulayarak göstermek

3. TARİHÇE • İşle hastalıklar arasındaki ilişkiden ilk bahseden kişi RAMAZZİNİ. • Ramazzini 1700’de İşçilerin Hastalıkları kitabını yayınladı.

4. TARİHÇE • Ramazzini işçi vücudunun duruş biçimlerinin birçok ortak hastalığa yol açtığını da belirtmiştir. • İşçilerde uzun süreli oturmanın etkisini azaltabilmek için yürüme ve egzersizi ilk Ramazzini tavsiye etmiştir.

5. TARİHÇE • Ergonomi bilimi gerçek anlamına 2.Dünya Savaşında kavuşmuştur. • Askeri uçaklarda insan hatalarına bağlı kayıpların en aza indirilmesi ihtiyacı bunu zorlamıştır.

6. Ergos nomos İş yasası

7. ERGONOMİ • Uyum, uygunluk anlamında kullanılır. Kişilerle yaptıkları iş, kullandıkları şeyler, çalıştıkları, yolculuk yaptıkları, oynadıkları kısaca yaşadıkları ortamlar arasında uygunluk olmasıdır. • Çalışma ve yaşama koşullarının en uygun hale getirilmesini amaçlayan uygulamalar bütünüdür

8. Ergonomi, insanın doğduğu andan itibaren bütün hayatı boyunca öğrenip, uyguladığı bir yaşam biçimi, bir yaşam felsefesidir.

9. Burada amacımız ergonomi bilimini incelemek değil. Ofis ortamında çalışanlar olarak ergonominin sadece bizi ilgilendiren kısımlarından bahsedeceğiz. • Eklemlerimiz, kaslarımız ve duruşumuz arasındaki ilişkiyi gözden geçireceğiz. • Günlük duruşlarımızın yol açabilecekleri hastalıkları ve önlemek için neler yapabileceğimizi tartışacağız. HEDEFİMİZ

10. YORGUNLUK • Yorgunluk belirtileri, dinlenme gereksinimini bildiren koruyucu bir mekanizmadır. • Yorgunluk, yorgunluğa yol açan etmenlerin, yorgunlukla baş edebilme gücümüzü aşması durumunda meydana gelir. • Performans düşüşü oluşmaktadır.

11. YORGUNLUK Fiziksel yorgunluk Mental Yorgunluk Genel Yorgunluk

12. YORGUNLUK BİLEŞENLERİ • FİZİKSEL YORGUNLUK • Yetenekler • Fiziksel iş kapasitesi • Yaşam ve çalışma alanlarının tasarımı • Araçların tasarımı • Fiziksel, mental işin yoğunluğu ve şiddet • Çevre iklim, ışık, gürültü yoğunluğu ve şiddeti • MENTAL YORGUNLUK • Eğitim eksikliği (İş bilgisi, yorgunlukla başetme bilgisi) • Psikolojik destek yoksunluğu • Mental iş kapasitesi • Güdülenme azlığı

13. BİOKİMYASAL ANLAMIYLA YORGUNLUK • Kas dokusunda laktik asit birikmesi • Kasta depolanan glukojenin azalması

14. KASTA DİNLENME VE YORULMA LAKTİK ASİT BİRİKİMİ

15. DİNLENME • Besin öğelerinin kas ve dokulara yeniden dağılımını • Yedeklerin yenilenmesini, • Çoğalan atık maddelerin uzaklaştırılmasını • Vücudun yeniden etkinlik gösterecek duruma gelmesini sağlar.

16. YORGUNLUK FIÇISI Olumsuz Çevre Koşulları Sorumluluklar, Kaygı ve Çelişkiler Şiddetli ve sürekli Fİzik ve mental efor Ağrı ve hastalıklar Kötü Beslenme Biyolojik Ritim Yorgunluk Skalası DİNLENME

17. DİNLENME Dinlenmeyi sağlamak üzere kullanılan dört tip iş arası vardır. • Spontan (fizyolojik) ara • Maskelenmiş (psikolojik) ara • İş koşullu ara • Önceden programlanmış ara

18. Uygun olmayan çalışma koşulları ve uygun aralarla dinlenme gerçekleşmediği durumda daha çok kas iskelet sisteminde, gözlerde rahatsızlıklar ortaya çıkar.

20. NEDİR BU UYGUN ÇALIŞMA KOŞULLARI • İyi düzenlenmiş çalışma alanı • İyi seçilmiş sandalye,iyi seçilmiş masa • Uygun yerleşmiş klavye, fare, kağıt tutacağı • Uygun aydınlatma • Uygun sıcaklık • Gürültü düzeyinin kabul edilebilir olması

21. ÇALIŞMA ALANININ DÜZENİ • Çalışma alanının düzeni masa başı çalışmalarda nötral pozisyonun korunmasında önemlidir.

22. ÇALIŞMA ALANININ DÜZENİNİN UYGUN OLMAMASI • Göz yorulmasına neden olabilir • İşle ilgili kas ve eklem hastalıklarına zemin hazırlayabilir. • Kriz dönemlerinde hatalı algılamalar sisteme zarar verebilir. • Çarpma ve kazalara yol açabilir • Düşme ve kayma nedeni olabilir.

25. İyi düzenlenmiş çalışma alanı • İyi seçilmiş sandalye,iyi seçilmiş masa • Uygun yerleşmiş klavye, fare, kağıt tutacağı • Uygun aydınlatma • Uygun sıcaklık • Gürültü düzeyinin kabul edilebilir olması

26. AYDINLATMA KURALLARIAydınlatma araçlarından çıkan ışık ışınları direkt veya yansıyarak göze gelmemelidir.Yapay aydınlatma doğal aydınlatmaya yakın olmalıdır.Çalışma alanında keskin gölgeler oluşmamalıdır.Aydınlatmada titreşim (pırıldama) olmamalıdır.

27. Uygun olmayan çalışma koşulları ve uygun aralarla dinlenme gerçekleşmediği durumda gözlerde, kas iskelet sisteminde rahatsızlıklar ortaya çıkar.

28. GÖZ ÜZERİNE ETKİLER • Yorgunluk • Yanma hissi, • Kızarıklık, • Kaşıntı, • Sulanma, • Bulanık ya da çift görme gibi yakınmalar sıktır.

29. GÖZ ÜZERİNE ETKİLER • Bilgisayar kullanırken kullanıcılar göz kapaklarını farkında olmadan daha az açıp kapatırlar • Ortalama dakikada 12 olan göz kırpma sayısı, bilgisayar kullanımı sırasında dakikada beşe kadar düşebilmekte, bu da kuru göz yakınmalarına yol açabilmektedir.

30. GÖZ ÜZERİNE ETKİLER • Bilgisayar monitörlerinden yayılan negatif yüklü partiküller, insan bedeninde ve gözlerde negatif elektrik yükü oluşturarak havadaki pozitif yüklü toz parçacıklarını çekip gözlerde konjonktivite bağlı yakınmalara neden olabilmektedir

31. GÖZ ÜZERİNE ETKİLER • Kırma kusuru olup da gözlük kullanmayan kişiler, görme ile ilgili sorunların yanı sıra ekrana olan uzaklığı koruyamadıklarından olumsuz etkilere daha çok maruz kalabilirler.

33. İŞLE İLGİLİ KAS İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI • 1995’te Avrupa’da yayınlanmış bir çalışmaya göre çalışanların %30’u sırt ağrısından, %17’si kol ve bacak ağrısından şikayetçidir. • 2009 yılı içinde benzer tanılarla 1 D No’lu OSB’e başvurular içindeki oranı %6,85

34. 1 D NO’ LU POLİKLİNİĞİMİZDE GENEL HASTA POPULASYONU İÇİNDEKİ DAĞILIMI

35. 2009 YILI İÇİNDE KAS EKLEM AĞRILARI ŞİKAYETİ İLE GELEN HASTALARIN AYLARA GÖRE DAĞILIMI

36. İŞLE İLGİLİ KAS İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI • Bu hastalıkların oluşmasında iş ortamından yada işin yapılış şeklinden kaynaklanan faktörler kadar kişisel faktörlerde önemlidir. • Bu hastalıklar ağır, tekrarlanan yada sürekli güç harcayarak yürütülen iş etkinliklerinin yol açtığı, ağırlaştırdığı hastalıklardır. • Genellikle haftalar, aylar yada yıllar sonra gelişir.

37. İŞLE İLGİLİ KAS İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI RİSK FAKTÖRLERİ • İş sırasındaki duruş biçimi (postür) ve hareketler • Yineleme ve iş temposu • Hareketlerin şiddeti (kuvvet) • Vibrasyon (titreşim) • Sıcaklık • Yaş • Vücut yapısı • Vitamin eksikliği • Hastalık hikayesi

38. Tekrarlayan zorlayıcı travmalar • Birikimsel zedelenmeler • Yineleyici zorlayıcı zedelenmeler • Cumulative trauma disorder

39. BİRİKİMSEL ZEDELENMELER

40. Vücutta rahatsızlık ve yorgunluğa neden olan herhangi bir vücut biçimi, bir başka deyişle nötral pozisyondan farklı duruşun yol açtığı özel sağlık sorunlarının genel adıdır.

41. BİRİKİMSEL ZEDELENME HASTALIKLARI • Ortak özellikleri • Patojenezinde mekanik ve fizyolojik süreçleri birlikte bulundurur. • Gelişmeleri için haftalar, aylar yıllar gerekir • İyileşmeleri için haftalar, aylar yıllar gerekir, bazı durumlarda tam iyileşme olmaz • Belirtileri genellikle özel olmayan, yeri tam tarif edilemeyen, aralıklıdır. • Sıklıkla bildirilmez

42. BELİRTİLERİ • Evre 1:İş sırasında bilek, kol ve omuzlarda yada boyunda ağrı, sızı ve yorgunlukla belirgindir, gece düzelir. Bu evrenin yorgunluğa bağlı olarak meydana gelen ağrı ve acıdan ayırd edilmesi zordur. Haftalar ve aylar sürebilir

43. BELİRTİLERİ • Evre 2:Çalışma günün erken saatlerde başlayan yineleyen ağrı, acı ve yorgunlukla belirgindir, gece sürer ve uykuyu güçleştirir

44. BELİRTİLERİ • Evre 3:Kişi tam olarak dinlenmiş durumda iken dahi ağrı, acı, bitkinlik ve yorgunluk sözkonusudur. Uyku sıklıkla bozulur ve kişi evde yada işte en basit işleri dahi yapamaz hale gelir.

45. Birinci evreden üçüncü evreye geçiş haftalar içerisinde meydana gelebilir, aylar yıllarca süren aşırı ağrı yada kısıtlayıcı durum ortaya çıkabilir

46. DURUŞ BOZUKLUKLARINDAN KAYNAKLABİLECEK BAZI ŞİKAYETLER

47. KALÇADA AĞRI • Ara vermeksizin uzun süreli oturma • Oturma yastığının sert olması • Oturma yüzeyinin çok düz olması, biçimlendirmenin olmaması neden olabilir

48. SIRTIN ALT BÖLGESİNDE AĞRI • Yetersiz bel desteği • Çalışanın oturur durumda iken aşırı bükülme ve eğilmesi (sandalyenin kötü yerleşimi veya iş araçlarının kötü yerleşimi) • Oturur durumda iken ağırlık kaldırma neden olabilir

49. SIRT ÜST BÖLGESİNDE AĞRI • Çalışma alanı için sandalyenin çok alçak olması • Özellikle omuz üstü alanlara sık sık uzanma gereğinin olması • Uzun süreli statik ve kaskatı bir durumda oturma • Kolların çok yukarı tutulması • Sandalyenin arkalığının çok küçük, kötü kenarlı veya yetersiz ayarlanmış olması neden olabilir

50. Tek taraflı omuz rahatsızlığı • Günde 1 saatten fazla telefonun omuzla kulak arasına sıkıştırılarak kullanılması (eğer 1saatten fazla telefon kullanılıyorsa, kulaklık kullanılmalı veya telefon ahizesi elle tutulmalı veya hoparlör kullanılmalı. 2 saatin üzerinde kullanılıyorsa hoparlör ve kulaklıklar yardımcı olabilir.) • Farenin klavyeden çok uzakta olması • Kol destekleri uygun olmaması • Bir kolla ağırlık kaldırılması • Bileğin çok aşırı bükülmesi ile bu şikayet ortaya çıkabilir